Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap

Een aantrekkelijke en leefbare stad voor iedereen, nu en in de toekomst.

Meer gezonde Rotterdammers die bewegen, spelen, sporten, ontmoeten, ontspannen en recreëren.

Een investering in de doorontwikkeling van de klimaat adaptieve deltastad.

Samenwerking met Rotterdammers en gedeeld eigenaarschap.

Omschrijving taakveld

Het realiseren van mooi, divers en uitnodigend openbaar groen en stedelijk water. Het groen en water in Rotterdam heeft landschappelijke en ecologische waarde, is goed verspreid,  biedt ruimte aan toegankelijke recreatie, en houdt de mensen en de stad gezond, leefbaar en aantrekkelijk. Juist in de verdichtende omgeving wordt gezorgd voor een eveneens groeiende aanwezigheid van openbaar groen en stedelijk water. Onze kenmerkende rivieren, parken, singels, plantsoenen, groen en recreatiegebieden hebben iedere Rotterdammer iets te bieden. Samen met bewoners en partners pakken we kansen die bijdragen aan een circulaire economie en uitdagingen rondom klimaatverandering.

Tot dit Rotterdamse taakveld behoren:

  • natuurbescherming, onderhoud van bos, heide en overige natuurgebieden;
  • aanleg en onderhoud van openbaar groen inclusief het plaatsen en onderhouden van kunstwerken in de openbare ruimte;
  • aanleg en onderhoud van openbaar water: vijvers en kleine watergangen, waaronder het schoonhouden van sloten, onderhouden van taluds en betuining;
  • aanleg en onderhoud van speelvoorzieningen;
  • hobbyclubs en volkstuinderverenigingen.

De gemeente werkt aan een aantrekkelijke, klimaat bestendige, groene en gezonde openbare ruimte voor alle Rotterdammers, zodat een aantrekkelijk werk- en leefklimaat ontstaat en groeit

Het creëren van een steeds groenere stad door structureel samen te werken en te koppelen met andere beleidsvelden zoals de verhoogde bouwactiviteiten, vernieuwing van riolering en stadsverwarming en initiatieven om een gezonde leefstijl te bevorderen. Hierbij wordt nadrukkelijk en integraal gezocht naar mogelijkheden om werk met werk te maken in de wijken en buurten van Rotterdam. Dat doen we zowel intern als extern met (bewoners)initiatieven die bijdragen aan een aantrekkelijke openbare ruimte voor iedereen.

De gemeente werkt aan een robuuste aaneengesloten groenstructuur, omdat dat beter is voor mens en natuur. Het verbinden van groengebieden is op meerdere schaalniveaus belangrijk, van de verbinding van stad en land tot in de buurt. Rotterdam stuurt daarom ook in regionale samenwerkingen aan op meer en beter bereikbare groengebieden voor natuur en recreatie, voor Rotterdammers en bewoners in de regio.

Een robuuste groenstructuur is ook beter bestand tegen extreme weersomstandigheden als gevolg van de verandering van het klimaat. Naast het bergen van de wateropgave stuurt de gemeente op meer diversiteit in de groenstructuur. Dit leidt tot een hoge ecologische waarde en is uitnodigend voor iedere Rotterdammer. Door een goede balans in gebruiksmogelijkheden is er ruimte voor verblijf, ontmoeting en verplaatsing in een gezonde omgeving.

Materialen die gebruikt worden bij de inrichting van de openbare ruimte zijn zoveel mogelijk circulaire producten. Ook het groenafval zelf wordt optimaal terug gerecycled.

Openbaar groen en het stedelijk watersysteem zijn belangrijk voor de ecologische en landschappelijke waarde van de stad en dragen in belangrijke mate bij aan een gezonde leefomgeving en biodiversiteit. Met sport-, cultuur-, groen- en recreatieve deelprogramma’s en voorzieningen werkt Rotterdam aan een leefbare en vitale stad, zowel in de directe dagelijkse leefomgeving als in de grotere parken en groengebieden. Een herkenbare leefomgeving die op een laagdrempelige manier uitnodigt tot leren, bewegen, participatie en ontmoeting, en die bijdraagt aan de eigen kracht en de gezonde en duurzame leefstijl van Rotterdammers, met oog voor de behoefte van verschillende doelgroepen. Kwalitatief hoogwaardig groen maakt het verschil en zet Rotterdam ook op de kaart als groene metropool met een aantrekkelijk werk-leefklimaat.

De openbare ruimte heeft elke Rotterdammer wat te bieden. Er wordt meer dan ooit gewandeld, gesport, gepicknickt en gebarbecued. En ook evenementen en festivals doen een beroep op ons stedelijk- en wijkgroen. Tegelijkertijd neemt de druk op de (groene) buitenruimte toe en groeit de komende jaren door de binnenstedelijke verstedelijkingsopgave.

Het college stuurt op meer en beter bereikbaar groen, het kan gaan om lokale vergroening in de straat of op het plein en bijvoorbeeld nieuwe parken. Daarbij maken we gebruik van de bestaande kwaliteiten in wijken en buurten en versterken die, zoals het ontwikkelen van de rivieroevers van Maas en Rotte voor verblijf en recreatie. Verdichting betekent ook een intensiever gebruik van de beschikbare ruimte wat extra eisen stelt aan de kwaliteit van onze bomen, grassen en beplanting.

Groen en water versterken de ruimtelijke structuur, de leefbaarheid en de klimaatbestendigheid van de stad. Parken, plantsoenen, wegbermen, straatbomen en gevelgroen verminderen hittestress en versterken de biodiversiteit. Zichtbare watergangen, onderdeel van het stedelijk watersysteem, dragen niet alleen bij aan de weerbaarheid maar ook aan belevingswaarde van de stad en aan waterdoelstellingen zoals het lokaal opvangen en langer vasthouden van water. Aanleg en onderhoud vindt plaats op milieuvriendelijke wijze: objecten en materialen worden gerecycled en ook organisch afval wordt hergebruikt. Het zorgt er daarnaast voor dat de omgeving veilig, beschikbaar en toegankelijk voor iedereen blijft.

Daarnaast investeert Rotterdam in ruimte voor ontmoeting en verblijf in de openbare ruimte door deze aangenaam in te richten en sociale knooppunten in de wijk te versterken. Bovendien zal de gemeente met variatie in inrichting en elementen de Rotterdammer meer gaan uitdagen en stimuleren om meer en vaker naar buiten te gaan om te spelen, te sporten en te bewegen in de openbare ruimte. In de stad worden plekken als vrije ruimte aangewezen en opengesteld voor tijdelijk gebruik of voor buurtactiviteiten om elkaar te ontmoeten.

Daar waar behoefte is, zetten we extra in op specifieke doelgroepen, zoals gezinnen en kinderen. Het realiseren en onderhouden van voldoende en toegankelijke recreatieve voorzieningen in de wijken, zoals speeltuinen en scoutingverenigingen, voorziet in de behoefte van jonge Rotterdammers aan een veilige speelplek. Het college draagt zorg voor voldoende spreiding en een goede bereikbaarheid.

Al deze opgaven vragen om creatieve en innovatieve oplossingen en andere samenwerkingsvormen met (deels nieuwe) partners. Alleen door samen op te trekken met oog voor de brede doelstellingen van de stad en het effect van onze aanpak op de Rotterdammer zorgen we voor maximaal resultaat, ook op de lange termijn.

Begin 2018 is een eerste testversie van de Omgevingsvisie opgeleverd, die in het kader van de nieuwe omgevingswet sturend wordt. De ontwikkeling van de stad wordt beschreven aan de hand van vijf perspectieven: circulaire stad, compacte stad, productieve stad, inclusieve stad en gezonde stad. Deze perspectieven sluiten goed aan bij onze ambities.

Effecten voor de stad

  • Met de bovengenoemde doelen beogen we de volgende effecten in de stad te bereiken:
  • Tevredenheid van bewoners vergroten over de openbare ruimte, waaronder het groen, water en speelvoorzieningen;
  • Groei van gebruikers en bezoekersaantallen van stadsparken en wijkvoorzieningen;
  • Bevordering van een duurzame en gezonde leefstijl;
  • Weerbaarheid van de stad versterken.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren

Effect indicatoren

Beschrijving prestatieindicatorRealisatie 201720182019202020212022
Meer groen in Rotterdam:meer groen i.r.t. verharding voor totale grondgebied Rotterdam (collegetarget)Doelstelling + 20 ha groen (publiek en privaat)areaal publiek en privaat groen+5 ha+5 ha+5 ha+5 ha
%Tevredenheid van bezoekers stadsparken(rapportcijfer)Streefwaarde≥7,4≥7,4≥7,4≥7,4≥7,4
Realisatie7,4
% tevredenheid bewoners over groen in de wijken/buurtenStreefwaarde≥6,9≥6,9≥6,9≥6,9≥6,9
Realisatie6,9

Prestatie indicatoren

Beschrijving prestatie-indicatoren (collegetarget)Realisatie 201720182019202020212022
Realisatie ecologische verbindingen Streefwaarde3 ecologische verbindingen realiseren in de stad
Realisatie

Overzicht baten en lasten

Overzicht van baten en lasten Openbaar groen en (openlucht) recreatie - LandschapRealisatie
2017
Begroting
2018
Begroting
2019
Raming
2020
Raming
2021
Raming
2022
Baten exclusief reserves-131.672563222222

Bijdragen rijk en medeoverheden 1 1.672 563 22 22 22
Overige opbrengsten derden -15 0 0 0 0 0
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves9.61510.6958.1409.16910.11911.069

Interne resultaat 3.173 2.317 630 1.350 1.665 1.950
Interne resultaat 3.173 2.317 630 1.350 1.665 1.950
Programmalasten 6.442 8.378 7.510 7.819 8.454 9.119
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 1.034 3.581 3.020 3.330 3.965 4.630
Kapitaallasten 0 0 0 0 0 0
Overige programmalasten 0 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 5.407 4.797 4.490 4.490 4.490 4.490
Saldo voor vpb en reserveringen -9.628 -9.023 -7.577 -9.147 -10.097 -11.047
Vennootschapsbelasting000000
Saldo voor reserveringen -9.628 -9.023 -7.577 -9.147 -10.097 -11.047
Reserves1219213.0304.6005.5506.500
Onttrekking reserves 121 921 3.030 4.600 5.550 6.500
Saldo -9.507 -8.102 -4.547 -4.547 -4.547 -4.547

Bijstellingen

Bijstellingen (x1000)2019202020212022
Oorspronkelijke begroting-4.920-4.920-4.920-4.920
Coalitieakkoord: Ramingsbijstellingen vermijdbaar19999

Trend19999
Coalitieakkoord: Intensiveringen-2.100-4.500-5.550-6.500

Vergroening-1.600-2.900-3.550-4.500
Koppelen lokale groene plekken en initiatieven-500-1.000-1.000-1.000
Toegankelijk maken Rivieroevers recreatie0-600-1.000-1.000
Coalitieakkoord: Bezuinigingen2.1094.5175.5856.554

Invulling structurele stelpost coalitieakkoord9173554
Coalitieakkoord Bezuinigingen2.1004.5005.5506.500
Reserves0000

Bestemmingsreserve Investeringsfonds - Rivieroevers en ecologie0000
Bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam - Leuvenkolk0000
Technische wijzigingen345347329310

Diverse afwijkingen345347329310
Begroting na wijzigingen-4.547-4.547-4.547-4.547

Coalitieakkoord: Ramingsbijstellingen vermijdbaar

Trend

Als uitwerking van het coalitieakkoord is de bij de 4-maandsrapportage 2018 opgenomen trend/indexatie aangepast. Het percentage op de trendcategorie materieel is verlaagd van 0,9% naar 0%. Het trendpercentage subsidies is gehalveerd naar 2,1%.

Coalitieakkoord: Intensiveringen

Vergroening

De gemeente zet zich in op meer groen in plaats van steen. Dat maakt Rotterdam mooier en duurzamer en zorgt tegelijk voor wateropvang. Herbestrating is een van de manieren om dat te realiseren. In het kader van Operatie Steenbreek zorgt de gemeente samen met bewoners voor minder steen en meer groen in tuinen of op erven. In 2019 bedraagt de intensivering € 1,6 mln, oplopend naar € 4,5 mln in 2022.

Koppelen lokale groene plekken en initiatieven

De gemeente maakt slimme verbindingen tussen lokale groene plekken waardoor de ecologische "groenblauwe-structuur" verbetert. Hierdoor ontstaat er meer wateropvang en recreatie-natuur, binnen en buiten de stad. In 2019 bedraagt de intensivering € 500, oplopend naar € 1 mln in 2022.

Toegankelijk maken Rivieroevers recreatie

De gemeente maakt een plan om in de toekomst meer op de rivieroevers van de Maas te kunnen recreëren. De oevers van de Rotte zijn in de toekomst meer toegankelijk door groene plekken in te richten met bankjes en ligweiden en meer mogelijkheden voor recreatie. In 2020 bedraagt de intensivering € 600, oplopend naar € 1 mln in 2022.

Coalitieakkoord: Bezuinigingen

Invulling structurele stelpost coalitieakkoord

Dit betreft een invulling van de in het coalitieakkoord opgenomen structurele stelpost van € 2 mln in 2019 oplopend naar € 8 mln in 2022.

Coalitieakkoord bezuiniging

De projecten Merwe-Vierhaven gebied, opgave extra vergroening, parkeerproblematiek Noord en Vergroening, Plan Boompjes en Rotte, koppelen groene plekken en initiatieven en extra investeringen en verduurzamen sportaccommodaties worden gedekt uit de bestemmingsreserves Gebiedsontwikkelingsfonds en Investeringsfonds Rotterdam. Voor de opgave extra vergroening, koppelen groene plekken en initiatieven en Plan Boompjes en Rotte bedraagt de dekking uit de reserves € 2,1 mln in 2019, oplopend naar € 4,5 mln in 2022.

Reserves

Bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam - Rivieroevers

Vanwege een langere voorbereidingsfase is de uitvoering van het project Blue City in 2018 vertraagd. Het kostenbudget en de financiering vanuit de bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam zijn bijgesteld (€ 0,5 mln).

Bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam - Leuvekolk

Als gevolg van de actualisatie op de begroting zijn het kostenbudget en de financiering vanuit de bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam bijgesteld. Het kostenbudget betreft kosten voor het verwijderen van de scheepjes aan de Leuvekolk (€ 150).

Technische wijzigingen

Diverse afwijkingen

Naast diverse technische mutaties tussen kostenplaatsen en/of kostendragers, wordt vanaf 2019 het beheer van de Landtong Rozenburg over het Recreatieschap Voorne-Putten-Rozenburg onderdeel van het programma Beheer van de Stad. Het bijbehorend budget is overgeheveld vanuit het programma Stedelijke Inrichting en Ontwikkeling. Daarnaast leidt de gewijzigde begrotingsopzet met taakvelden in plaats van producten tot een budgetoverheveling vanuit het taakveld Ruimtelijke Ordening - Ontwikkeling naar het taakveld Openbaar groen en (openlucht) recreatie.