Balans

Dit onderdeel bevat de geprognosticeerde balans, het kasstroomoverzicht en een overzicht van reserves en voorzieningen.

Balans

Hieronder wordt de geprognosticeerde balans gepresenteerd. In deze balans wordt per categorie een prognose gegeven voor de periode 2018 -2022. Per categorie is ingeschat om een aparte prognose af te geven of het saldo van de laatst vastgestelde jaarrekening aan houden.

VASTE ACTIVA1-1-201831-12-201831-12-201931-12-202031-12-202131-12-2022
 Immateriële vaste activa25.578 39.501 52.616 50.353 48.090 45.827 
Bijdragen aan activa in eigendom van derden 25.578 39.501 52.616 50.353 48.090 45.827
 Materiële vaste activa2.487.384 2.579.984 2.757.3912.863.4052.876.240 2.877.610 
Investeringen met een economisch nut 2.000.599 1.984.337 2.062.478 2.099.442 2.119.274 2.143.571
Investering met een economisch nut waarvoor te bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven132.777153.037173.035191.550193.046190.929
Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut 354.008 442.610 521.878 572.413 563.920 543.110
 Financiële vaste activa 800.873 645.790 627.091 608.579 590.056 571.106
Kapitaalverstrekkingen401.648 406.606 405.977 405.347 404.718 404.089
Leningen376.191 216.446 199.522 182.124 164.496 146.442
Overige Langlopende leningen21.534 21.988 21.592 21.108 20.842 20.575
Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer1.500 750 0 0 0 0
Totaal vaste activa3.313.8353.265.2753.437.0983.522.3373.514.3863.494.543
VLOTTENDE ACTIVA      
 Voorraden -150.311 -181.544 -230.887 -217.562 -192.118 -178.005
 Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar 281.472 281.472 281.472 281.472 281.472 281.472
 Liquide middelen 955 0 0 0 0 0
 Overlopende activa 148.512 148.512 148.512 148.512 148.512 148.512
Totaal vlottende activa280.628248.440199.097212.422237.866251.979
             
TOTAAL ACTIVA 3.594.463 3.513.715 3.636.195 3.734.759 3.752.252 3.746.522
VASTE PASSIVA      
 Eigen Vermogen 1.117.396  958.310  855.096  801.792  777.825  775.269 
Algemene reserve 95.244 176.565 141.465 134.993 134.430 132.570
Bestemmingsreserves 1.022.152 781.745 713.631 666.799 643.395 642.699
Resultaat na reserveringen 0 0 0 0 0 0
Vreemd Vermogen 1.621.192 1.710.466 2.071.160 2.223.028 2.264.488 2.261.314
 Voorzieningen 89.083 63.275 63.199 63.068 62.931 62.894
 Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer 1.532.109 1.647.191 2.007.961 2.159.960 2.201.557 2.198.420
Totaal vaste passiva2.738.5882.668.7762.926.2563.024.8203.042.3133.036.583
VLOTTENDE PASSIVA      
 Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar 531.658 520.722 385.722 385.722 385.722 385.722
 Overlopende passiva 324.217 324.217 324.217 324.217 324.217 324.217
Totaal vlottende passiva855.875844.939709.939709.939709.939709.939
             
TOTAAL PASSIVA 3.594.463 3.513.715 3.636.195 3.734.759 3.752.252 3.746.522

Kasstroomoverzicht

Het geprognosticeerde kasstroomoverzicht geeft een overzicht van de banksaldi en liquide middelen die beschikbaar zullen zijn en van het gebruik van deze geldmiddelen in de komende jaren. Het kasstroomoverzicht is opgesteld met behulp van de geprognosticeerde balans op basis van de indirecte methode en bestaat uit de volgende drie onderdelen:

  1. Kasstromen uit operationele activiteiten
  2. Kasstromen uit investeringsactiviteiten
  3. Kasstromen uit financieringsactiviteiten
KASSTROMEN UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN20182019202020212022
Exploitatieresultaat -159.086 -103.214 -53.304 -23.967 -2.556
           
Aanpassing voor:          
Afschrijvingen MVA en waardeverminderingen 119.020 128.122 132.090 134.311 134.480
Afschrijvingen bijdragen aan activa in eigendom van derden 1.061 1.080 2.263 2.263 2.263
Mutatie voorzieningen -25.808 -76 -131 -137 -37
Mutatie vaste schulden (excl. Leningen og) 1.079 -982 -982 -982 -982
Subtotaal 95.352 128.144 133.240 135.455 135.724
           
Voorraden en onderhanden werk 31.233 49.343 -13.325 -25.444 -14.113
           
Mutatie in werkkapitaal          
Kortlopende uitzettingen (excl. Liquide middelen) 0 0 0 0 0
Kortlopende schulden (excl. Rek.-couranten en kortlopende leningen) 0 0 0 0 0
Overlopende activa 0 0 0 0 0
Overlopende passiva 0 0 0 0 0
 Subtotaal 0 0 0 0 0
Kasstroom uit operationele activiteiten-32.50174.27366.61186.044119.055
KASSTROMEN UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN20182019202020212022
Investeringen -329.188 -365.184 -254.691 -160.612 -142.475
Desinvesteringen en bijdragen derden 102.584 45.460 16.587 13.466 6.625
Subtotaal -226.604 -319.724 -238.104 -147.146 -135.850
           
Verstrekking leningen ug (woningcorporaties en verbonden partijen) 0 0 0 0 0
Aflossingen leningen ug (woningcorporaties en verbonden partijen) 159.745 16.924 17.398 17.628 18.054
Subtotaal 159.745 16.924 17.398 17.628 18.054
           
Verstrekking overige leningen ug en uitzettingen > 1 jaar -1.588 0 0 0 0
Aflossingen overige leningen ug en uitzettingen > 1 jaar 1.884 1.146 484 266 267
Subtotaal 296 1.146 484 266 267
           
Mutatie kapitaalverstrekkingen -4.958 629 630 629 629
Kasstroom uit investeringsactiviteiten-71.521-301.025-219.592-128.623-116.900
KASSTROMEN UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN20182019202020212022
Mutatie kortlopende geldleningen 0 -135.000 0 0 0
Aangetrokken leningen og 526.544 924.440 377.141 248.270 24.416
Aflossingen leningen og -412.541 -562.688 -224.160 -205.691 -26.571
           
Kasstroom uit financieringsactiviteiten114.003226.752152.98142.579-2.155
           
Mutatie geldmiddelen9.9810000

Reserves

Reserves zijn middelen die in het verleden opzij zijn gezet om in de toekomst te kunnen besteden. De meeste reserves hebben een specifiek bestedingsdoel. De algemene reserve is vrij aanwendbaar.

Hieronder het overzicht van de reserves van de gemeente Rotterdam. Door op het informatie-icoontje te klikken krijg je een algemene toelichting en het meerjarig verloop per reserve.

IFR - ISV/GO - NPRZ

Bij begroting 2019 vindt de toekenning van middelen aan nieuwe investeringsprojecten 2019 plaats. De eerder vastgestelde Meerjaren Investeringsplanning (MIP) 2018 – 2021 vormt hiervoor het kader. Daarnaast zijn incidentele investeringsmiddelen beschikbaar gekomen waarmee in de MIP nog geen rekening kon worden gehouden. Deze middelen zijn als dekking van een aantal nieuwe projecten uit het coalitieakkoord ingezet.

Investeringsvoorstel/MIP

Door vaststelling van het investeringsvoorstel wordt jaarlijks besloten over de daadwerkelijke toekenning van middelen uit o.a. het Investeringsfonds Rotterdam (IFR) aan projecten. De meeste projecten van het investeringsvoorstel 2019 komen uit de bij begroting 2018 vastgestelde meerjaren investeringsplanning 2018 – 2021, die weer is afgeleid van de Lange Termijn Investeringsplanning (LTIP) 2030. Daarnaast is er door o.a. vrijval op lopende projecten extra dekking beschikbaar voor 2019, als gevolg waarvan nieuwe investeringen mogelijk zijn. Deze vrije ruimte is gekoppeld aan projecten uit het coalitieakkoord.

Het totale investeringsvoorstel 2019 bedraagt € 41,3 mln en staat hieronder nader toegelicht. De dekking voor de investeringsuitgaven is afkomstig van het dekkingsvoorstel 2019. De ramingen voor de jaren 2020 t/m 2022 geven een meerjarige doorkijk. Samen vormt dit de meerjaren investeringsplanning 2019 t/m 2022. In deze begroting wordt alleen 2019 vastgesteld en de projecten uit het coalitieakkoord.

Het investeringsvoorstel en meerjarenplanning kennen drie categorieën:

  • Verplichte projecten: De verplichte projecten zijn investeringen waarover in een eerder stadium is besloten. Er zijn bestuurlijke of juridische verplichtingen aangegaan. Voor sommige ramingen heeft een actualisatie plaatsgevonden.
  • Reservering projecten: Reservering projecten zijn projecten die worden voorbereid en waarover op een later moment een definitief investeringsbesluit wordt genomen.
  • Voorbereidingsbudget / capaciteit: Middelen om projecten uit de LTIP voor te bereiden waarover nog geen investeringsbesluit is genomen en capaciteitsbudget voor grote gebiedsontwikkelingen. Het betreft lasten die zo omvangrijk zijn, dat deze niet binnen de reguliere apparaatslastenbudgetten van de gemeente kunnen worden opgevangen.

Daarnaast is de vrije ruimte van 2019 (inclusief reserveringen hefboombudget) ingezet voor projecten uit het coalitie akkoord. Om aan te sluiten bij de beschikbare dekking in 2019 is de reeks voor Extra Vergroening volledig in 2019 opgenomen. De werkelijke uitgaven zullen echter gespreid over meerdere jaren worden gedaan. Voor de laatste vier projecten in onderstaande tabel wordt voorgesteld om deze te koppelen aan de bestemmingsreserve gebiedsontwikkeling omdat deze naar hun aard daar beter bij aansluiten (middelgrote projecten in de buitenruimte).

Overzicht investeringsuitgaven

Dekkingsvoorstel

Voor het investeringsvoorstel 2019 wordt een dekking gevraagd van in totaal € 41,3 mln. Het dekkingsvoorstel 2019 is in totaal € 41,8 mln. Het restant van € 500 wordt ingezet voor het investeringsvoorstel 2020. Hieronder wordt toegelicht hoe het dekkingsvoorstel is opgebouwd.

Financieel kader

Financieel kader – vaste dekking2019
1. Toevoegingen vanuit exploitatiebegroting aan IFR25.673
Financieel kader – incidentele dekking2019
2. Vrijval binnen IFR4.555
3. Vrijval binnen Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling (GO, voorheen ISV)7.282
4. Vrijval binnen NPRZ2.803
5. Erfpachtconversie Woonstad1.505
Totaal Dekking41.818

1. Toevoegingen vanuit exploitatiebegroting (€ 25,7 mln) 

Vanuit de algemene middelen worden middelen toegevoegd aan het IFR. De toevoeging bestaat uit de volgende componenten:

  • Voorheen afgesproken intensiveringen na aftrek van afgesproken kortingen daarop, na aftrek van doorlopende kapitaallasten vanuit de MIP 2011-2014 en na aftrek doorlopende kapitaallasten vanuit de MIP 2015 - 2018. Netto gaat het om € 11,9 mln.
  • Trend uitgekeerd aan het IFR van € 2,4 mln.
  • Zogenoemde bespaarde rente. Bestemmingsreserves leiden ertoe dat de gemeente op concernniveau minder extern hoeft te financieren, waardoor er rentelasten worden bespaard. Spelregel is dat deze bespaarde rente wordt toegevoegd aan het IFR, ter compensatie van (een deel van een) een eerdere korting van € 22 mln. Bij begroting wordt de bespaarde rente (meerjarig) geraamd, bij jaarrekening vindt bijstelling plaats o.b.v. de realisaties. In totaal gaat het om € 11,5 mln. Onderstaande tabel geeft een uitsplitsing.

Bespaarde rente

Bespaarde rente2019
Bespaarde rente 2019 begroting 10.071
Bespaarde rente 2018 additioneel1.159
Bespaarde rente 2017 additioneel229
Totaal 11.459

2. Vrijval binnen bestemmingsreserve IFR (€ 4,6 mln)

De investeringsmonitor is een jaarlijkse voortgangsrapportage van lopende projecten uit het IFR, waarbij afwijkingen (als gevolg van vertraging of andere omstandigheden) aan het college gepresenteerd worden. De monitor geeft een beeld van verschuivingen van planning en daarmee verschuiving van uitgaven. De uitkomsten van de monitor kunnen leiden tot vrijval van middelen. De vrijvallende middelen blijven beschikbaar in het IFR. Voorgesteld wordt deze middelen opnieuw in te zetten als dekking van het investeringsvoorstel.

Projecten worden op basis van de uitkomsten van de investeringsmonitor ingedeeld in drie categorieën:

  1. Vrijval op basis van algemene spelregels IFR: wanneer ook na 2 jaar uitstel op het jaar waarin de investering zou plaatsvinden, de investering nog niet is gedaan, en er geen zicht is op snelle daadwerkelijke realisatie, valt het bedrag vrij.
  2. Vrijval op basis van eindafrekening.
  3. Vrijval op basis van actuele raming.

Op basis van deze indeling komen de volgende projecten in aanmerking voor vrijval van middelen die nog in het IFR gereserveerd staan.

Vrijval IFR

ProjectCategorieVrijval
ECC – rondje Rijnhaven/MaashavenA1.574
Ontsluitingsweg HeijplaatB1.200
Clean Tech DeltaB24
OranjebuitenpolderA378
Bestaande Voorraad (oud)C202
Particuliere Voorraad (nieuw)C772
Speelstad Rotterdam*)B83
Schiezicht (revitalisering)B81
Goudse Rijweg / VlietlaanC100
Vergroening BergwegB140
  4.555

Vanuit de investeringsmonitor 2018 wordt een voorstel voor vrijval gedaan van circa € 4.6 mln. Dat bedrag wordt herbestemd in het kader van de begroting 2019.

 

3. Vrijval binnen bestemmingsreserve ISV / GO (€ 7,3 mln)
 

Vrijval op de reguliere ISV / GO projecten

Deze vrijval heeft betrekking op het lager vaststellen van diverse projecten, het terugbetalen van ISV subsidies door Vestia en teruggestorte BTW gelden die abusievelijk ten laste van ISV waren gebracht. Omdat Vestia bij diverse projecten niet helemaal de afgesproken prestaties heeft geleverd, zijn de reeds aan Vestia uitbetaalde voorschotten gedeeltelijk teruggevorderd.

Extra vrijval binnen ISV / GO

Deze vrijval is afkomstig van vrijgevallen verplichtingen aan grondexploitaties. Omdat bij diverse projecten het saldo van de grondexploitatie niet langer een negatief resultaat kent, is het recht op de toegekende bijdrage komen te vervallen.

In totaal is er binnen de bestemmingsreserve ISV / GO een bedrag van € 7,3 mln beschikbaar voor herbestemming. Dit bedrag blijft binnen de bestemmingsreserve ISV / GO en is in het investeringsvoorstel 2019 ingezet als dekking voor projecten uit het coalitieakkoord.

Vrijval ISV / GO

Project – ISV / GOVrijval
Hotspot Dordtselaan594
Herstruct. De Burgen (Zuidwijk)855
Monumenten vooroorlogs jaarschijf 2006867
Monumenten naoorlogs jaarschijf 200639
Clubhuis Spartaan111
Vervolg Speldenprikken0
Kleinpolder Zuidwest buitenruimte151
Plein 1953 PK voorzieningen in garage74
Proeftuin Overschie297
Duurzaam bouwen 50
Groene hofjes 88
Groene scherm A13 28
Infra Burg. Josselin de Jonglaan258
Bramanteplein (Lage Land)157
Herontwikkeling Schieoever West 1 (Spangen)629
Fenixloodsen 1 en 2 (Katendrecht)900
ECC, pakhuis Santos, Pols blok 1 t/m 3, politiekant1200
Siloplein488
Historische gevelaanpak Tranche 2011 (BV)273
Overig niet verplicht binnen ISV224
Totaal7.282

4. Vrijval binnen bestemmingsreserve NPRZ (€ 2,8 mln)

Binnen NPRZ is een aantal oude projecten afgerond en goedkoper afgerekend. Het vrijgevallen bedrag is onderdeel van het dekkingsvoorstel en blijft binnen de bestemmingsreserve NPRZ.

Vrijval NPRZ

Project - NPRZVrijval
Doorsteek Paul Krugerstraat 1.395
Project Huis op Zuid 358
Deelbudget 3 onbenutte PM post50
Plein 1953 revitalisering (NPRZ-04.07)1.000
Totaal2.803

5. Erfpachtconversie Woonstad (€ 1,5 mln)

In 2015 is met Woonstad overeengekomen een gefaseerde conversie van de erfpachtcontracten in gang te zetten. De gemeenteraad heeft op 2 april 2015 een motie aangenomen waarin het instemt met het sluiten van de overeenkomst en het college o.a. wordt opgedragen om de vrijkomende middelen op te nemen in een bestemmingsreserve waarvan de onttrekkingen enkel en alleen besteed mogen worden aan investeringen in het ruimtelijke economisch domein. Afgesproken is deze middelen toe te voegen aan het IFR. Een bedrag van € 24,7 mln is reeds toegekend aan projecten. De definitieve opbrengst bedraagt € 26,2 mln. Het resterende bedrag van € 1,5 mln is meegenomen in het investeringsvoorstel van 2019. In het investeringsvoorstel 2019 is dit gekoppeld aan het project ‘Tussenwater’.

IFR

Het Investeringsfonds Rotterdam (IFR) dekt de investeringsprojecten in het kader van de Stadsvisie 2030. Het fonds wordt onder meer gevoed uit een structurele intensiveringsreeks, verkoopopbrengsten van deelnemingen en bespaarde rente. Het IFR dekt de kapitaallasten van toegewezen geactiveerde investeringen. In de toekomst wordt de scope van het IFR verbreed en maakt daarmee aanvullend ruimte voor investeringen ten behoeve van de (energie)transitie. Het uitgangspunt van het IFR blijft “bezit voor bezit”. Bij de begroting 2020 wordt hier invulling aan gegeven.

In onderstaande tabel is de opbouw en het verloop van het IFR 2018-2022 weergegeven. Voor 2019 en verdere jaren gaat het om ramingen op basis van de verwachte toevoegingen en onttrekkingen aan de reserve, bestemd voor de investeringsprojecten die een bijdrage uit het IFR ontvangen.

Meerjarig verloop IFR

Meerjarig verloop IFR20182019202020212022
Saldo begin (stand 1-1) 503.560 472.746 440.893 411.253 404.269
Toevoeging 35.809 23.428 39.005 41.106 50.566
Onttrekking 59.961 49.013 68.645 48.090 43.891
Vrijval 6.662 6.268 0 0 0
Saldo eind (stand 31-12) 472.746 440.893 411.253 404.269 410.944

Onttrekking

Hieronder wordt per project een factsheet getoond waarin de projectomschrijving, het voorgenomen resultaat en bijbehorende activiteiten 2019 zijn opgenomen. In de tabel zijn alleen projecten opgenomen waarvoor in 2019 een begrote onttrekking aan de bestemmingsreserve IFR is opgenomen. Het totale bedrag van onderstaande projecten wijkt af van de totale onttrekking, omdat alleen out-of-pocket projecten getoond worden.

ISV

Het Investeringsbudget stedelijke vernieuwing 2010-2014 betreft van oorsprong rijksmiddelen ten behoeve van het programma voor verbetering van de fysieke woon- en leefomgeving in de herstructureringswijken. Sinds 2011 hebben de ISV gelden de status van eigen gemeentelijke middelen. De gemeenteraad beslist over de besteding van deze middelen. In 2018 is de bestemmingsreserve ISV opgegaan in de nieuw gevormde bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling (GO). Vanuit deze bestemmingsreserve wordt de uitvoering van gemeentelijke buitenruimte projecten met een omvang tot € 5 mln. gedekt.
 

In onderstaande tabel is de opbouw en het verloop van het ISV 2018-2022 weergegeven. Voor 2019 en verdere jaren gaat het om ramingen op basis van de verwachte toevoegingen en onttrekkingen aan de reserve, bestemd voor de investeringsprojecten die een bijdrage uit het ISV ontvangen.

Meerjarig verloop ISV

Meerjarig verloop ISV20182019202020212022
Saldo begin (stand 1-1) 56.088 42.250 34.897 27.073 20.650
Toevoeging 0 6.268 0 0 0
Onttrekking 7.179 13.621 7.824 6.423 6.975
Vrijval 6.659 0 0 0 0
Saldo eind (stand 31-12) 42.250 34.897 27.073 20.650 13.675

Onttrekking

Hieronder wordt per project een factsheet getoond waarin de projectomschrijving, het voorgenomen resultaat en bijbehorende activiteiten 2019 zijn opgenomen. In de tabel zijn alleen projecten opgenomen waarvoor in 2019 een begrote onttrekking aan de bestemmingsreserve ISV is opgenomen. Van de totaal begrote onttrekking (€ 13,6 mln) is € 5,4 mln nog niet exact toebedeeld aan projecten.

NPRZ

In 2017 is door de gemeenteraad een bestemmingsreserve gevormd voor het Nationaal Programma Rotterdam Zuid pijler wonen (NPRZ-wonen). Hieruit worden investeringsprojecten gedekt in de focuswijken, tuinsteden en tuindorpen in Rotterdam Zuid, zoals benoemd zijn in het Uitvoeringsprogramma NPRZ 2015-2018 en het Ruimtelijk Perspectief Rotterdam Zuid / uitwerking pijler wonen.
Bij de vorming van de bestemmingsreserve is deze gevoed door bundeling van middelen voor projecten in Rotterdam Zuid die tot nu toe waren ondergebracht in het Investeringsfonds Rotterdam, het Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV3) en de financiële impuls NPRZ-2012-2015. De komende jaren worden aan de bestemmingsreserve aanvullend bedragen toegevoegd om de met het Rijk afgesproken cofinanciering na te komen. Dit is jaarlijks onderdeel van het investeringsvoorstel.

In onderstaande tabel is de opbouw en het verloop van het NPRZ 2018-2022 weergegeven. Voor 2019 en verdere jaren gaat het om ramingen op basis van de verwachte toevoegingen en onttrekkingen aan de reserve, bestemd voor de investeringsprojecten die een bijdrage uit het NPRZ ontvangen.

Meerjarig verloop NPRZ

Meerjarig verloop NPRZ20182019202020212022
Saldo begin (stand 1-1)64.91864.81054.80350.32440.867
Toevoeging 13.556 0 0 0 0
Onttrekking 13.264 10.007 4.479 9.457 0
Vrijval 400 0 0 0 0
Saldo eind (stand 31-12) 64.810 54.803 50.324 40.867 40.867

Onttrekking

Hieronder wordt per project een factsheet getoond waarin de projectomschrijving, het voorgenomen resultaat en bijbehorende activiteiten 2019 zijn opgenomen. In de tabel zijn alleen projecten opgenomen waarvoor in 2019 een begrote onttrekking aan de bestemmingsreserve NPRZ is opgenomen.

Voorzieningen

Vermogensspecificaties Voorzieningen

Voorzieningen zijn middelen die in het verleden opzij zijn gezet om een onafwendbaar financieel risico af te dekken waarvan de omvang nog niet goed is in te schatten. Voorzieningen hebben altijd een specifiek bestedingsdoel.

Hieronder het overzicht van de voorzieningen van de gemeente Rotterdam. Door op het informatie-icoontje te klikken krijg je een algemene toelichting en het meerjarig verloop per voorziening.