Openbare orde en veiligheid - Veiligheid
Beleidskaders, -monitors en wetgevingRotterdam wil een veilige stad zijn waar iedereen zich welkom en thuis voelt
Omschrijving taakveld
Samen met partners, bewoners en ondernemers werkt het college aan het minimaal handhaven van het huidige veiligheidsniveau en versterking waar het nodig is.
De samenleving verandert snel en wordt complexer. Rotterdam is een grote, internationale stad en gebeurtenissen in de wereld hebben in toenemende mate hier hun impact. Dreiging van terrorisme, gevoelde tegenstellingen tussen groepen, verstoringen in de openbare ruimte, incidenten met verwarde personen, ondermijnende criminaliteit, migratiestromen en vuurwapengeweld vormen nieuwe uitdagingen en hebben effect op de veiligheid in de stad en op het gevoel van veiligheid van Rotterdammers. Ontwikkelingen kunnen elkaar bovendien versterken. In combinatie met verregaande digitalisering brengt dit nieuwe risico’s met zich mee.
Wat willen we bereiken
Effect indicatorenBetrokken stad
- de Rotterdammer en de Rotterdamse ondernemers meer structureel betrekken bij beleid en uitvoering. Van consultatie en inspraak naar meer coproductie en co-creatie.
Weerbare stad
- de overheid zorgt voor handhaving van de rechtsorde en de openbare orde. Dit is van belang voor het versterken van de stabiliteit van een goed functionerende samenleving
Stad in balans
- een veilig leef- en uitgaansklimaat in Rotterdam, waarin bewoners en bezoekers zich vrij kunnen bewegen en kinderen veilig kunnen opgroeien. Tegelijkertijd zet het college in op het voorkomen van inmenging vanuit criminaliteit en op vermindering van overlast.
Wat gaan we daar voor doen
Betrokken stad
- In gesprek met Rotterdammers
De leden van het college en de medewerkers van de gemeente gaan veelvuldig in gesprek met bewoners en ondernemers in de wijken. Die gesprekken gaan over de vraagstukken en mogelijkheden in de wijken.
- Bewonersparticipatie
De gemeente zet instrumenten voort als Buurt bestuurt, Buurtpreventie, bijeenkomsten met senioren en Stuurgroep Veilig in de Wijk. Nieuwe vormen van deelname via sociale media zorgen voor nieuwe kansen en mogelijkheden. - Betrouwbare en zichtbare overheid
De medewerkers van de gemeente zijn zichtbaarder in de wijken aanwezig. De gemeente streeft naar meer continuïteit van de medewerkers in de wijken, zodat er steeds meer bekende gezichten in de wijk te zien zijn.
Weerbare stad
- Ondermijnende criminaliteit
In het coalitieakkoord is opgenomen dat de gemeente de komende periode de aanpak van ondermijnende criminaliteit intensiveert. In Rotterdam pakt de gemeente ondermijnende criminaliteit integraal aan, dat wil zeggen met de partners van het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC), zoals politie, Openbaar Ministerie en de Belastingdienst. De problematiek blijkt taai, complex en omvangrijk. De gemeente investeert om meer zicht te krijgen op de achterliggende criminele structuren en nieuwe fenomenen, en investeert tevens in de aanpak daarvan. Er is inzet in zowel de gebieden Rotterdam-Zuid als de Spaanse Polder, en breder in de stad, zoals in Rotterdam-West en de haven. Wat de thema’s betreft gaat het om de aanpak van drugscriminaliteit, financieel-economische delicten, fraude met vastgoed, mensenhandel en Outlaw Motor Gangs. Samen met de partners werkt de gemeente aan het voorkomen, signaleren en aanpakken van ondermijnende criminaliteit. Ook stimuleert de gemeente positieve ontwikkelingen. De verschillende gemeentelijke disciplines worden versterkt. Dit zal leiden tot de toenemende inzet van bijbehorende bevoegdheden en bestuurlijke instrumenten. Daarnaast zet de gemeente in op verbetering van de gemeentelijke informatiepositie en van de awareness om ondermijning te herkennen en hiertegen barrières op te werpen. Ook de samenwerking met private partijen wordt versterkt. De investeringen gebeuren in materieel opzicht (meer zicht krijgen op achterliggende structuren via analyse, onderzoek en ICT-instrumenten) en in de inzet van mensen in de uitvoering: gemeentelijk multidisciplinair team, medewerkers die bestuurlijke maatregelen opstellen, stadsmariniers en diverse andere gekwalificeerde specialisten.
Zodra de wetswijziging een feit is van artikel 13b van de Opiumwet, die het mogelijk maakt om panden te sluiten waarin versnijdingsmiddelen worden aangetroffen, lanceert het college het daarop gebaseerde nieuwe beleid.
- Polarisatie en maatschappelijke onrust
De gemeente blijft investeren in het netwerk van sleutelpersonen om eventueel oplopende spanningen te kunnen signaleren. Het streven is het geluid van gematigde groepen en personen nadrukkelijker te laten horen. Daarnaast krijgen sleutelpersonen en professionals trainingen aangeboden. Met deze maatregelen kunnen zoveel mogelijk mensen bijdragen aan het tegengaan van polarisatie en spanningen.
- Extremisme en terrorisme
De gemeente zet de persoonsgerichte aanpak en activiteiten voort die gericht zijn op het vergroten van de weerbaarheid van kwetsbare groepen. De aanpak loopt langs vier lijnen: voorkomen, signaleren, interveniëren en verduurzamen. In het nieuwe programma ‘Aanpak radicalisering, extremisme en polarisatie’ zijn deze lijnen verder uitgewerkt. Kwetsbare locaties in de stad zijn in kaart gebracht. Er komen maatregelen om de fysieke weerbaarheid te verhogen. Zo komt er in de eerste helft van 2019 versterkt straatmeubilair in de Witte de Withstraat en de Meent. De dreiging van extremisme en terrorisme wordt meegenomen in het evenementenvergunningentraject en in de uitvoering zet de gemeente hierop extra maatregelen in.
- High Impact Crime (HIC)
Om High Impact-delicten, zoals woninginbraken, overvallen en straatroven, verder terug te dringen, zoomt de gemeente in op buurten en straten, risicogroepen en specifieke daderprofielen. Bewoners en ondernemers zijn belangrijke partners in het voorkomen van HIC-delicten. De gemeente ondersteunt deze partners, zodat ze zelf maatregelen kunnen nemen om te voorkomen dat zij slachtoffer worden. Voor de ‘zware’ daders starten twee pilots: de pilot voor criminele families en de aanpak van zware overvallers. Senioren lopen een hoger risico om slachtoffer te worden van babbeltrucs, woningovervallen en straatroven. In het Masterplan Ouderen (‘Ouder en Wijzer’) dat het college eind 2018 uitbrengt, besteden het college uitgebreid aandacht aan de veiligheid van deze Rotterdammers. In dat Masterplan komt onder andere een aantal reeds ontwikkelde en effectieve maatregelen terug die helpen de veiligheid van ouderen te vergroten.
- Cyber resilience
De gemeente en haar partners vergroten hun informatiepositie en kennis rond ‘cyber’ en zetten in op bestaande en nieuwe vormen van crisisbeheersing. Vormen van cybercriminaliteit met een ondermijnende werking worden tegengegaan. Voorlichting aan Rotterdamse burgers en ondernemers moet leiden tot bewustwording van risico’s en gedragsverandering in de digitale wereld.
Stad in balans
- Leefbare wijken
De uitkomsten van het wijkprofiel, de veiligheidscijfers en het veiligheidsgevoel, aangevuld door informatie van Rotterdammers en professionals, bepalen de inzet in de wijken. De gemeente zet de aanpak tegen seksuele straatintimidatie voort. Naast handhaving gaat het daarbij om bewustwording en gedragsverandering zowel bij slachtoffers en plegers als bij omstanders. De aanpak seksuele straatintimidatie voorziet in training voor straatwerkers, docenten en handhavers om beter toegerust te zijn om te kunnen handelen in geval van seksuele straatintimidatie. In de komende periode wordt onderzocht of binnen deze trainingen ook ingezet kan worden op vergroting van de alertheid op (verbaal en fysiek) geweld tegen, en de grote impact hiervan op, LHBTI (+)-personen. - Cameratoezicht is mogelijk als sluitstuk om de balans in de wijken te waarborgen. De gemeente steunt ondernemers bij het verkrijgen van het Keurmerk Veilig Ondernemen.
- Levendige en gastvrije stad
De balans tussen levendigheid en een aantrekkelijk woon- en leefklimaat staat centraal in het horecabeleid. Ondernemers krijgen de ruimte om te experimenteren en te innoveren. Het uitgangspunt is vertrouwen, gepaard aan verantwoordelijkheid.
Evenementenorganisatoren krijgen de ruimte in stad. Balans tussen levendigheid en leefbaarheid is daarbij essentieel, niet in de laatste plaats vanwege de andere functies in de stad. In de komende periode bekijkt het college hoe het de spreiding, in tijd en ruimte, van evenementen beter in balans kan brengen met andere functies en met de veiligheid. Op basis daarvan vindt een evaluatie plaats van het evenementenvergunningenbeleid, zo nodig gevolgd door een vernieuwd beleid. Om de sociale veiligheid van het openbaar vervoer te handhaven gaat het college door met de inzet van ov-surveillanten en het ov-reis- en verblijfsverbod.
- Kwetsbare doelgroepen
Sommige inwoners hebben complexe problemen die zowel het domein van zorg als het domein van veiligheid raken. Oplossingen voor deze problemen zijn te bereiken door een persoonsgerichte aanpak vanuit beide domeinen. Daarom vullen keten- en netwerkpartners elkaar aan en trekken zij samen op. De partners richten zich onder meer op mensen met verward gedrag en op mensen met een licht verstandelijke beperking. Deze mensen zijn oververtegenwoordigd in de strafketen. De opgave is om voor deze groepen passende instrumenten en maatregelen in te zetten om faalervaringen, uitval en herhaling te voorkomen. De kennis en vaardigheden van medewerkers moeten daartoe verhoogd worden.
De aanpak van jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit blijft prioriteit. Binnen de aanpak van problematische jeugdgroepen zet het college de groeps –en persoonsgerichte aanpak voort. Daarin werkt de gemeente samen met diverse partijen aan duurzame oplossingen, onder meer door inzet van het jongerenwerk, inclusief het stedelijk team jongerenwerk en jeugdhandhaving. Ook werkt de gemeente hierbij samen met onderwijs en politie. In de jeugdoverlast-hotspotgebieden zet de gemeente daarnaast extra capaciteit in, bovenop het reguliere jongerenwerk in het gebied. De extra capaciteit bestaat uit 24 fte jeugdhandhavers en 30 fte stedelijk team jongerenwerk. Ook is er blijvende inzet op ouders van overlastgevende jeugd. De meest criminele jongeren (kopstukken) krijgen via het Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond een gerichte aanpak.
- Woonoverlast
De leefbaarheid in de wijk en het veiligheidsgevoel van Rotterdammers wordt verbeterd door woonoverlast aan te pakken. Burgers mogen vertrouwen op een adequate aanpak van woonoverlast door de gemeente en de partners.
Woonoverlast kan overal voorkomen, alle lagen van de bevolking hebben ermee te maken. Deze overlast ontstaat door verschillende vormen van sociale en/ of maatschappelijke problematiek. Denk bijvoorbeeld aan verschil in leefstijl, asociaal gedrag, strafbaar gedrag, verstoorde (buren) relaties, overbewoning, uitzichtloosheid en personen met verward gedrag. De aanpak van woonoverlast is een ketenaanpak, waarbij veel partners betrokken zijn met verschillende achtergronden, denk bijvoorbeeld aan veiligheid, huisvesting en zorg. Vanwege de impact van woonoverlast op de leefbaarheid en de veiligheidsbeleving, heeft de gemeente de regie op deze ketensamenwerking. In de samenwerking maken de gemeente en haar partners gebruik van ervaringen, instrumenten en opgedane expertise, denk bijvoorbeeld aan buurtbemiddeling en de Wet aanpak woonoverlast. Om de effectiviteit van de aanpak te vergroten en deze verder te professionaliseren wordt er een nieuw ‘Actieplan aanpak woonoverlast’ ontwikkeld.
Effect indicatoren
Beschrijving effectindicator (collegetarget) | Realisatie 2017 |
2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
1. Het veiligheidsniveau van Rotterdam is in 2022 omhoog gegaan ten opzichte van 2018; de Veiligheidsindex binnen het wijkprofiel heeft dan een gemiddelde score hoger dan 108. | Streefwaarde | >108 | >108 | ||||
Realisatie | 108 | ||||||
2. De gemiddelde score van de 18 wijken die in 2018 lager dan 100 scoren op de Veiligheidsindex, moet in 2022 zijn verbeterd. | Streefwaarde | 88 | 88 | ||||
Realisatie | 88 | ||||||
3. De 5 laagst scorende wijken* op de Veiligheidsindex van 2018 laten in 2022 een stijging van 5 punten op de Veiligheidsindex binnen het wijkprofiel zien. | Streefwaarde | ||||||
Tarwewijk | 76 | 78 | |||||
Hillesluis | 80 | 82 | |||||
Bloemhof | 87 | 89 | |||||
Carnisse | 89 | 91 | |||||
Oude Westen | 90 | 92 | |||||
Realisatie | |||||||
Tarwewijk | 73 | ||||||
Hillesluis | 77 | ||||||
Bloemhof | 84 | ||||||
Carnisse | 86 | ||||||
Oude Westen | 87 | ||||||
4. Het vertrouwen in de ketenaanpak, van de melders van woonoverlast, neemt de komende vier jaar toe.Nadere uitwerking volgt. | Streefwaarde | ||||||
Realisatie |
Overzicht baten en lasten
Overzicht van baten en lasten Openbare orde en veiligheid - Veiligheid | Realisatie 2017 | Begroting 2018 | Begroting 2019 | Raming 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 6.501 | 2.199 | 2.052 | 2.052 | 2.052 | 1.752 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 2.049 | 726 | 700 | 700 | 700 | 400 | |
Overige opbrengsten derden | 4.438 | 1.473 | 1.352 | 1.352 | 1.352 | 1.352 | |
Overige baten | 14 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Lasten exclusief reserves | 40.398 | 36.370 | 37.676 | 38.120 | 38.535 | 38.536 |
|
Apparaatlasten | 16.053 | 15.489 | 17.860 | 18.004 | 17.756 | 17.756 | |
Inhuur | 189 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige apparaatslasten | 330 | 104 | 122 | 122 | 122 | 122 | |
Personeel | 15.533 | 15.386 | 17.738 | 17.882 | 17.634 | 17.634 | |
Interne resultaat | 4.306 | 217 | 34 | 34 | 34 | 34 | |
Interne resultaat | 4.306 | 217 | 34 | 34 | 34 | 34 | |
Programmalasten | 20.039 | 20.663 | 19.782 | 20.082 | 20.746 | 20.747 | |
Financieringslasten | -280 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 13.502 | 11.896 | 10.760 | 11.092 | 11.769 | 11.783 | |
Kapitaallasten | 123 | 543 | 475 | 438 | 429 | 420 | |
Overige programmalasten | -1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Sociale uitkeringen | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 6.693 | 8.224 | 8.547 | 8.552 | 8.547 | 8.544 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -33.898 | -34.170 | -35.624 | -36.068 | -36.483 | -36.784 | |
Vennootschapsbelasting | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo voor reserveringen | -33.898 | -34.170 | -35.624 | -36.068 | -36.483 | -36.784 | |
Reserves | 0 | 1.148 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 0 | 1.148 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo | -33.898 | -33.022 | -35.624 | -36.068 | -36.483 | -36.784 |
Bijstellingen
Bijstellingen (x1000) | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
---|---|---|---|---|---|
Oorspronkelijke begroting | -30.747 | -30.690 | -30.235 | -30.235 | |
Coalitieakkoord: Basispad | 127 | 127 | 127 | -173 |
|
Loonkostenproblematiek | -173 | -173 | -173 | -173 | |
Dekking rijksmiddelen ondermijning | 300 | 300 | 300 | 0 | |
Coalitieakkoord: Ramingsbijstellingen vermijdbaar | 252 | 251 | 247 | 247 |
|
Gedeeltelijk terugdraaien trend jaarschijf 2019 | 252 | 251 | 247 | 247 | |
Coalitieakkoord: Intensiveringen | -5.445 | -5.949 | -6.808 | -6.808 |
|
Versterken digitale weerbaarheid | -469 | -469 | -469 | -469 | |
Evaluatie aanpak straatintimidatie | -70 | -70 | -70 | -70 | |
Uitbreiding (mobiel) cameratoezicht 50% | -300 | -425 | -800 | -800 | |
Daadkrachtige aanpak ondermijning personeel | -1.947 | -1.947 | -1.947 | -1.947 | |
Daadkrachtige aanpak ondermijning | -2.210 | -2.210 | -2.210 | -2.210 | |
Kwetsbare Wijken o.a. BOTU, Zuid personeel | -579 | -785 | -1.048 | -1.048 | |
Kwetsbare Wijken personeel | -660 | -895 | -1.195 | -1.195 | |
coalitieakkoord intensiveringen overhead | 789 | 851 | 930 | 930 | |
Coalitieakkoord: Bezuinigingen | 35 | 40 | 42 | 42 |
|
Invulling structurele stelpost coalitieakkoord | 35 | 40 | 42 | 42 | |
Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 5 | 4 | 3 | 2 |
|
Actualisatie omslagrente | 5 | 4 | 3 | 2 | |
Technische wijzigingen | 149 | 149 | 141 | 141 |
|
Herverdeling budgetten | 149 | 149 | 141 | 141 | |
Begroting na wijzigingen | -35.624 | -36.068 | -36.483 | -36.784 |
Coalitieakkoord: Basispad
Loonkostenproblematiek
In het kader van de actualisatie van het loonkostenmodel is het loonkostenbudget van Veilig met €173 verhoogd vanaf 2019.
Dekking rijksmiddelen ondermijning
Vanuit het coalitieakkoord is extra budget toegekend aan Veilig voor Ondermijning in 2019-2022 (zie coalitieakkoord Intensiveringen). Hierbij is er vanuit gegaan, dat het Rijk in 2019-2021 per jaar €300 bijdraagt.
Coalitieakkoord: Ramingsbijstellingen vermijdbaar
Gedeeltelijk terugdraaien jaarschijf 2019
Als uitwerking van het coalitieakkoord is de bij de vier-maandsrapportage 2018 opgenomen trend/indexatie aangepast. Het percentage op de trendcategorie materieel is verlaagd van 0,9% naar 0%. Het trendpercentage subsidies is gehalveerd naar 2,1%.
Coalitieakkoord: Intensiveringen
Versterken digitale weerbaarheid
De gemeente en haar partners vergroten hun informatiepositie en kennis rond ‘cyber’ en zetten in op bestaande en nieuwe vormen van crisisbeheersing. De gemeenten gaat cybercriminaliteit met een ondermijnende werking tegen. Voorlichting aan Rotterdamse burgers en ondernemers moet leiden tot bewustwording van risico’s en gedragsverandering in de digitale wereld.
Evaluatie aanpak straatintimidatie
De gemeente evalueert de aanpak van straatintimidatie en koppelt deze zo mogelijk aan het Centrum Seksueel Geweld of een andere hulpverleningsinstelling. Zo krijgen slachtoffers begeleiding en hulp aangeboden.
Uitbreiding (mobiel) cameratoezicht
Vanuit het coalitieakkoord is extra geld beschikbaar voor de uitbreiding van vast en mobiel cameratoezicht. Dit extra budget is voor de helft bij Veilig ondergebracht.
Daadkrachtige aanpak ondermijning
Het coalitieakkoord bevat een verdere intensivering van de aanpak van ondermijnende criminaliteit. Er komt meer inzet op zowel de gebieden Rotterdam-Zuid als de Spaanse Polder, en breder in onder meer Rotterdam-West en de haven. Thema’s zijn drugscriminaliteit, financieel-economische delicten, fraude met vastgoed, mensenhandel en Outlaw Motor Gangs. De investeringen gebeuren in de materiële vorm (meer zicht op achterliggende structuren via analyse, onderzoek en ICT-instrumenten) en in de vorm van inzet van mensen in de uitvoering: gemeentelijk multidisciplinair team, specialisten voor het opstellen van bestuurlijke maatregelen, stadsmarinier en diverse gekwalificeerde specialisten.
Kwetsbare Wijken o.a. Bospolder Tussendijken, Zuid
Kwetsbare wijken, waar criminaliteit en overlast voor problemen zorgen, kunnen rekenen op een gerichte aanpak. De uitkomsten van het wijkprofiel, de veiligheidscijfers en het veiligheidsgevoel, aangevuld door informatie van Rotterdammers en professionals, bepalen de inzet in de wijken.
Coalitieakkoord intensiveringen overhead
De onderdelen van het coalitieakkoord zijn geraamd inclusief overhead. Deze wordt overgeheveld naar het programma overhead.
Coalitieakkoord: Bezuinigingen
Invulling structurele stelpost coalitieakkoord
Dit betreft een invulling van de in het coalitieakkoord opgenomen structurele stelpost van € 2 mln in 2019 oplopend naar € 8 mln in 2022.
Ramingsbijstellingen onvermijdelijk
Actualisatie omslagrente
De rente is verlaagd in de meerjarige begroting als gevolg van een lagere marktrente.
Technische wijzigingen
Herverdeling budgetten
Met invoering van de Rotterdamse taakvelden heeft beoordeling plaatsgevonden van de benodigde budgetten voor de verschillende taakvelden. Deze beoordeling heeft geleid tot administratieve verschuiving van budget tussen Rotterdamse taakveld “Openbare orde en veiligheid – handhaving en Toezicht” en “Verkeer en vervoer – bereikbaarheid”.
Daarnaast is sprake van diverse kleinere mutaties bij elk taakveld.