De gemeente heeft de taak om in nauwe samenwerking met de politie, het Openbaar Ministerie, de bewoners en de ondernemers van Rotterdam de veiligheid en de veiligheidsbeleving in de Rotterdamse buurten te vergroten.

Doelstellingen product

Prioriteiten

De gemeente en haar partners zetten om de veiligheid en de veiligheidsbeleving in de Rotterdamse buurten te vergroten in op de volgende thema’s:

  • de basisveiligheid moet op orde zijn, daartoe zijn afspraken gemaakt met politie, het Openbaar Ministerie en de RET

  • aanpak wijkveiligheid, het college zet in op meer toezicht en handhaving, betere zichtbaarheid en aanspreekbaarheid van de handhavers een schone en hele buitenruimte. Samenwerking met partners, bewoners en ondernemers, speciale aandacht voor senioren en vertrouwen in de eigen verantwoordelijkheden van de Rotterdammer zijn leidend in deze aanpak

  • tegengaan woonoverlast. Iedere Rotterdammer moet zich prettig en veilig voelen in zijn of haar woonomgeving

  • intensivering van de aanpak radicalisering

  • aanpak van asociaal en agressief verkeersgedrag

  • vermindering van het aantal overvallen, woninginbraken en straatroven (High Impact Crimes)

  • aanpak van de criminaliteit die de samenleving ondermijnt, zoals drugscriminaliteit, mensenhandel en witwassen. Ondermijning treedt op waar boven-en onderwereld verstrikt raken. De overheid maakt de veelal onzichtbare ondermijning zichtbaar en pakt deze aan

  • levendige stad, met oog voor veiligheid van evenementen en voorkomen van overlast bij de horeca

IndicatorSoort indicatorMonitorDoel 2017realisatie 2017Realisatie 2018
Het veiligheidsniveau van Rotterdam is in 2018 omhoog gegaan, de Veiligheidsindex binnen het wijkprofiel heeft dan een gemiddelde score hoger dan 100 College-doelstelling Wijkprofiel/veiligheidsindex >100 108 Niet beschikbaar
De 35 wijken die in 2014 onder het gemiddelde veiligheidsniveau (100) scoren laten in 2018 gemiddeld een verbetering zien College-doelstelling Wijkprofiel/veiligheidsindex >88 97 Niet beschikbaar
Hillesluis laat in 2018 een stijging van 5 punten op de Veiligheidsindex zien College-doelstelling Wijkprofiel/veiligheidsindex >78 77 Niet beschikbaar
Afrikaanderwijk  laat in 2018 een stijging van 5 punten op de Veiligheidsindex zien College-doelstelling Wijkprofiel/veiligheidsindex >85 95 Niet beschikbaar
Tarwewijk  laat in 2018 een stijging van 5 punten op de Veiligheidsindex zien College-doelstelling Wijkprofiel/veiligheidsindex >86 73 Niet beschikbaar
Bloemhof  laat in 2018 een stijging van 5 punten op de Veiligheidsindex zien College-doelstelling Wijkprofiel/veiligheidsindex >87 84 Niet beschikbaar
Tussendijken  laat in 2018 een stijging van 5 punten op de Veiligheidsindex zien College-doelstelling Wijkprofiel/veiligheidsindex >90 92 Niet beschikbaar

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

In het jaarverslag 2017 zijn  op basis van het Wijkprofiel/Veiligheidsindex de resultaten van de collegeprioriteiten Veiligheid gepubliceerd en toegelicht. Het wijkprofiel/veiligheidsindex verschijnt één keer per twee jaar.
 

Focusaanpak Bospolder-Tussendijken 2018

In Bospolder-Tussendijken is de volgende inzet gepleegd. De gebiedsmanager, de Delfshaven Coöperatie, Stichting Havensteder en de stadsmarinier hebben intensief samengewerkt met de focus op jeugd, scholen en pleinen, veiligheid, ondernemerschap (leegstand en van wijk naar werk), buitenruimte (Park 1943/Visserijplein en Schiedamseweg) en wonen en vastgoed (diversificering woningvoorraad en aanpak Schans-Watergeusgebied).  Er is extra geïnvesteerd in jongerenwerk, er wordt intensief samengewerkt met de Onwijze Moeders en de pleinaanpak is aanzienlijk versterkt. Op de Mathenesserweg zijn met minimale investeringen overlastgevende panden getransformeerd tot woningen en er ligt een nieuw ontwerp voor de buitenruimte. In overleg met Welstand ligt er sinds juni 2018 een gebruiksaanwijzing voor de gevelaanpak van de Mathenesserweg.

De gevels, zonweringen en reclameuitingen op de Schiedamseweg zijn vernieuwd en waar mogelijk zijn gevels in oude glorie hersteld of gerenoveerd in passende stijl. Ook lag de focus op het verbeteren van de veiligheid en het aantrekken van nieuwe ondernemers en is er een keuze gemaakt voor het realiseren van een groot kunstwerk dat in 2019 wordt gerealiseerd.

Op verschillende plekken in de wijk (en daarbuiten) worden er inmiddels in  coöperatief verband ondernemersvaardigheden opgekweekt. In de wijk werkt de gemeente aan  het sneller laten doorstromen kansrijke werkzoekenden naar betaald werk.

Zwerfafval blijft een aandachtspunt. Waar gemeente, bewoners en lokale initiatieven goed samenwerken ontstaan mooie plekken met aandacht voor detail en gastvrijheid, zoals Park 1943 en het Dakpark. Er worden inmiddels tientallen evenementen georganiseerd in Park 1943, waarvan BeSouk de bekroning is. Het Visserijplein is beschilderd om gebruik te bevorderen, er staan enorme dobbers als gebruiks-en kunstobject, de langgekoesterde wens voor een veilige oversteekplaats is gerealiseerd en kleine ingrepen als een watertappunt, barbecueplekken en inrichting van perken zijn succesvol.

Toelichtingen ontwikkelingen

Basis op orde

De 100% dekking van OV-surveillanten in de metro - in de avonduren van woensdag t/m zaterdag – is in 2018 gecontinueerd. OV-surveillanten worden in de avonduren ingezet in de Rotterdamse metro, ter verbetering van toezicht en veiligheid in het openbaar vervoer.

Het OV-reisverbod wordt ingezet op alle tramlijnen en is ook in 2018 gecontinueerd. In Rotterdam is de tram nog steeds het vervoersmiddel, waar een OV-reisverbod qua impact op incidenten (ernstige misdragingen zoals mishandeling en spugen) een toegevoegde waarde heeft. Een OV-reisverbod lijkt goed te werken ten aanzien van (preventief) weren van overlastgevers/aanstichters van ernstige incidenten uit de tram.

Het instrument OV-reisverbod als onderdeel van de aanpak van professionele bedelaars in de metro is in 2018 eveneens gecontinueerd. Bedelaars die actief zijn in het OV, worden staande gehouden en krijgen een proces verbaal en een waarschuwing. Op het moment dat zij zich weer in de metro bevinden, krijgen zij een OV-reisverbod voor de duur van maximaal 3 weken opgelegd.

In 2018 is een start gemaakt met het OV-verbod schennisplegers in de metro. In de afgelopen jaren is het een terugkerend probleem gebleken dat een klein aantal OV-gebruikers vrouwen lastigvalt met onzedelijke gedragingen. Het gedrag varieert van schelden, intimideren, bedreiging, onzedelijke gebaren en handelingen tot betasting en dwangmatig gedrag. Het aantal incidenten is begin van dit jaar sterk gestegen ten opzichte van het gehele jaar ervoor. Deze vorm van overlast is dermate ernstig, dat een OV-verbod voor deze schennisplegers volgens de RET en de gezagsdriehoek op zijn plaats is. Het onzedelijke gedrag komt voornamelijk voor in de metro en op de stations. Op de tram en bus zijn er bij de RET geen meldingen bekend. Zodra een schennispleger betrapt wordt en daarvoor een OV-reisverbod krijgt opgelegd, geldt deze voor de duur van 4 weken.

De inzet van het instrument OV-reis -en verblijfsverbod wordt jaarlijks geëvalueerd (in de Driehoek). De evaluaties hebben uitgewezen dat het instrument OV-reisverbod werkt. Er gaat een duidelijke preventieve werking vanuit, en het instrument draagt bij aan het vergroten van de sociale veiligheid in tram en metro. In maart 2019 zal het instrument wederom worden geëvalueerd in de Driehoek.

 

Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit

Vanuit het beleidskader jeugd volgt het college in de “Staat van de Jeugd” jaarlijks de situatie van Rotterdamse jeugd (waaronder crimineel gedrag, jeugdoverlast en jeugdgroepen). In 2019 volgt de vierde editie van de staat van de jeugd.

Veel jeugdcriminaliteit vindt plaats in groepsverband. Binnen de aanpak van problematische jeugdgroepen hanteert de gemeente de groeps –en persoonsgerichte aanpak. Daarin werkt de gemeente samen met diverse partijen aan duurzame oplossingen. Onder meer door de inzet van het (stedelijk team) jongerenwerk, jeugdhandhaving en in samenwerking met onderwijs en politie.

 

WIJsamenleving

Ook in 2018 is vanuit het programma WIJsamenleving ingezet op het versterken van de weerbaarheid en de sociale veerkracht van de stad. Met partners in de stad zijn binnen het programma activiteiten ontwikkeld die gericht zijn op het mobiliseren, activeren en versterken van groepen Rotterdammers in “het midden”, die zich ongemakkelijk voelen bij de scherpte en de polariserende krachten van en in het maatschappelijk debat. Zo zijn er rond verschillende thema’s en in verschillende gebieden activiteiten, gesprekken en stadsdialogen georganiseerd en is geïnvesteerd in het uitbreiden en verstevigen van diverse waardevolle netwerken.

Op 10 december 2018 vond het Compassiefestival Rotterdam plaats in het Zuidplein theater, georganiseerd door het Rotterdamse compassienetwerk.

In de tweede jaarhelft van 2018 heeft de borging van het programma WIJsamenleving vorm gekregen in het nieuwe Actieprogramma Integratie & Samenleven 2019 -2022, Relax. Dit is Rotterdam.


Cyber weerbaarheid

Door de toenemende digitalisering en onderlinge verbondenheid van systemen (connectiviteit) in Rotterdam en van de Rotterdamse burgers en ondernemers neemt de kans op een cyberaanval met maatschappelijke impact of gevolgen voor de openbare orde toe.
Daarnaast heeft Rotterdam de grootste haven van Europa, waar in hoge mate processen gedigitaliseerd worden door middel van robots en IT-systemen. Dit brengt grote risico’s met zich mee. Daarom is in 2016 het FERM programma gestart in de haven. Dit is gericht op het creëren van bewustzijn op het gebied van cyber resilience en de risico’s van cybercrime bij bedrijven in de Rotterdamse haven. Gemeente Rotterdam, het Havenbedrijf, Politie, OM en Deltalinqs werken in dit programma samen.

De gemeente heeft de eerste stappen gezet om de weerbaarheid van Rotterdamse burgers en ondernemers te vergroten. Vanuit de VeiligheidsAlliantie regio Rotterdam (VAR) en Veilig Ondernemen is een cyberpreventie-pilot gestart om MKB-ondernemers bewuster te maken van de risico’s en dreigingen van cybercrime en het kennisniveau te verhogen. Tevens zijn vanuit het programma senioren en veiligheid voorlichtingsbijeenkomsten en weerbaarheidstrainingen voor ouderen georganiseerd waarin cyber ook wordt behandeld.

Wat heeft het gekost?

Overzicht van baten en lasten

Overzicht baten en lasten VeiligRekening
2017
Oorspr.
Begroting 2018
Bijgestelde
Begroting
2018
Realisatie
2018
Afwijking
Baten exclusief reserves6.5011.7222.8382.698-139

Totaal baten 6.501 1.722 2.838 2.698 -139
Bijdragen rijk en mede-overheden 2.049 400 908 578 -330
Opbrengsten derden 4.438 1.322 1.930 2.121 191
Overige baten 14 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves40.39835.57836.82637.209383

Apparaatslasten 16.053 14.594 15.946 17.105 1.159
Inhuur 189 0 202 579 377
Overige apparaatslasten 330 122 -215 78 294
Personeel 15.533 14.472 15.959 16.448 489
Interne Lasten 4.306 34 217 1.257 1.039
Overige doorbelastingen 4.306 34 217 1.257 1.039
Programmalasten 20.039 20.950 20.662 18.847 -1.815
Financieringslasten -280 0 0 0 0
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 13.502 12.012 11.361 10.208 -1.153
Kapitaallasten 123 543 137 91 -46
Overige programmalasten -1 0 0 0 0
Sociale uitkeringen 2 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 6.693 8.395 9.164 8.547 -617
Saldo voor vpb en reserveringen -33.898 -33.857 -33.988 -34.510 -522
Vennootschapsbelasting00000
Saldo voor reserveringen -33.898 -33.857 -33.988 -34.510 -522
Mutaties reserves06731.1481.108-40
Onttrekking aan reserves 0 673 1.148 1.107 -41
Vrijval reserves 0 0 0 0 0
Saldo voor overhead -33.898 -33.184 -32.840 -33.403 -563

Toerekening overhead aan VeiligRekening
2017
Oorspr.
begroting
2018
Bijgestelde
Begroting
2018
Realisatie
2018
Afwijking
Overhead concernondersteuning en concernhuisvesting 7.342 6.946 6.946 6.946 0
Overhead clustermanagement en ondersteuning 2.516 2.409 2.573 2.774 202
Saldo na overhead -43.755 -42.539 -42.359 -43.123 -764

Overzicht van afwijkingen

Overzicht afwijkingenAfwijking batenAfwijking lastenAfwijking saldo
Afwijking baten en lasten -139 424 -563
1. Apparaatslasten 0 1.159 -1.159
2. Programmalasten 0 -735 735
3. Baten -139 0 -139
Afwijking reserves -41 -41 0
4. Reserve Van der Gaag -41 -41 0
Saldo voor overhead -180 383 -563

Toelichting op overzicht van afwijkingen

1. Apparaatslasten

De apparaatslasten zijn hoger uitgevallen dan was begroot, er was zowel meer inhuur als meer eigen personeel. Gedurende het jaar is duidelijk geworden dat op enkele projecten meer personele inzet nodig was dan materiële inzet. De belangrijke andere oorzaken zijn:

  • gedeeltelijke vervanging van langdurig zieken
  • transfertrajecten
  • ondersteuning stadsmariniers bij integraal werken
  • extra inzet BIBOB in verband met verkoop vastgoed

 

2. Programmalasten

De hogere apparaatslasten zouden gecompenseerd worden door lagere programmalasten. Door een aantal onvoorziene uitgaven ultimo 2018 is het totale budget van het product Veiligheid met € 764 overschreden.

  • meer kosten antiterrorisme maatregelen evenementen (€ 100)
  • kosten verbouwing synagoge vielen hoger uit (€ 100)
  • verschuiving lasten Plan Oost naar deel Veilig (€ 150)
  • rekening voor camera’s in de haven is door Veilig betaald (€ 80)
  • nachtmetro oud en nieuw bijdrage (€ 50)
De oplevering van een groot kunstwerk in Bospolder Tussendijken is uitgesteld naar 2019. Er komt een bestemmingsvoorstel ten laste van het rekeningresultaat 2018 van € 350.

De hoger uitgevallen interne lasten worden verklaard doordat meer werkzaamheden intern zijn belegd in plaats van extern uitbesteed.


3. Baten

De baten zijn lager uitgevallen dan was begroot. De belangrijkste reden is dat sommige activiteiten later plaatsvinden en ook de daarbij behorende bijdragen vanuit het ministerie zijn meegenomen naar 2019. Belangrijkste voorbeeld hiervan is high impact crimes. Tegelijkertijd zijn de inkomsten uit leges voor horeca- en evenementenvergunningen iets hoger uit gevallen dan was begroot. 


4. Reserve Van der Gaag

Er is iets minder onttrokken aan de Reserve Van der Gaag, omdat de kosten van de sanering van het terrein aan de Overschiese Kleiweg iets lager zijn uitgevallen in 2018 en er ook wat inkomsten waren.

Bijstellingen

Overzicht bijstellingen Veilig8-maands 201810-maands 2018Totaal
Coalitieakkoord: Basispad 760 76
Incidentele huisvestingskosten 76 0 76
Ramingsbijstellingen onvermijdelijk0 181 181
Kosten en dekking Digitaliseringsagenda en HR Uitvoeringsagenda 0 181 181
Rechtzetten budgetten 0 0 0
Rechzetten budgetten 0 0 0
Totaal 76 181 257

Toelichting op overzicht van bijstellingen

Incidentele hogere kosten Concernhuisvesting                                             

Bij de tweede herziening 2018 is er binnen programma Overhead melding gemaakt van incidenteel hogere huisvestingskosten van € 3,1 mln. Dit betrof niet activeerbare projectkosten van € 1,7 mln en € 1,4 mln hogere huisvestingslasten als gevolg van een langere overgangsperiode voor de verhuizing van het archief en de dienstverlening van de kredietbank naar de nieuwe Stadhuis XL+ winkel. Deze incidenteel hogere huisvestingslasten van € 3,1 mln zijn verdeeld over de producten. Vanuit dit product is een budgetbedrag van € 76 overgeheveld. Voor de uiteindelijke realisatie van deze bijstelling wordt verwezen naar het programma Overhead.

 

Kosten en dekking Digitaliseringsagenda en HR Uitvoeringsagenda

In 2018 is een start gemaakt met de uitvoering van de digitaliseringsagenda en de HR uitvoeringsagenda. De hiermee samenhangende kosten en dekking zijn gerealiseerd binnen verschillende programma's. Dit is met deze begrotingswijziging verwerkt in de begroting 2018. Voor dit product betekende dit (per saldo) een bijstelling van € 181.