Het gemeentebestuur werkt aan een stad met een sterk cultureel klimaat. Onder kunst en cultuur vallen niet alleen beeldende kunst, theater, dans, muziek, musea en film. Ook de bibliotheek, culturele evenementen en de creatieve industrie zijn vormen van cultuur. Om de doelen op het terrein van kunst en cultuur te bereiken, maakt de gemeente beleid en verleent zij (financiële) ondersteuning aan kunstenaars, creatieve makers en culturele organisaties.

Doelstellingen product

Door de ondersteuning van kunst en cultuur draagt de gemeente bij aan de aantrekkelijkheid van de stad voor bewoners, bezoekers en bedrijven. Met cultuureducatie stimuleert de gemeente de brede ontwikkeling van kinderen en jongeren binnen het reguliere onderwijs en naschools in de vrije tijd. Cultuur ondersteunt de economische positie van de stad in binnen- en buitenland.

De belangrijkste prioriteiten in 2018 waren:

  • versterking cultureel klimaat
  • uitvoering van het Cultuurplan 2017-2020
  • grotere cultuurdeelname door Rotterdammers
  • verdere ontwikkeling en uitvoering van strategische beleidsdossiers

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Voor de versterking van het cultureel klimaat heeft de gemeente in 2018 circa 90 culturele organisaties een meerjarig subsidie verleend in het kader van het Cultuurplan 2017-2020. Daarbij gaat het om heel grote (Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdams Philharmonisch Orkest, SKVR) maar ook heel kleine (Galerie Vivid, Charlois Speciaal, Punt5) instellingen.

Om tegemoet te komen aan de behoefte bij cultuurmakers aan andere ondersteuningsvormen dan subsidies, zijn twee nieuwe instrumenten ontwikkeld:

  • Pitcher Perfect
  • ondersteuning van Crowdfundingcampagnes
  • helpdesk en een tweewekelijks spreekuur

Jaarlijks verleent de gemeente circa 600 eenmalige subsidies voor culturele activiteiten.

In de loop van 2018 is besloten cultuur op te nemen in de regiodeal met het Rijk voor het Nationaal Programma Rotterdam-Zuid en onderdeel te laten zijn van het nieuwe uitvoeringsprogramma NPRZ. Cultuur is sindsdien onderdeel van de aanpak op Zuid, waaronder ook de planvorming voor het Nationaal Cultureel-Wetenschappelijk Instituut op Zuid.

In december 2018 heeft de gemeenteraad besloten tot grootschalige renovatie van Museum Boijmans Van Beuningen. Het besluit leidt tot sluiting van het museum op de huidige locatie in 2019, een totaal vernieuwd museum in 2025 en verhuizing van delen van de collectie naar andere musea en een tijdelijke locatie in Rotterdam-Zuid.

Het Cultuurplan 2017-2020 is volop in uitvoering. De gemeente stimuleert de speerpunten in het Cultuurplan (vergroting en verbreding van het publieksbereik, innovatie, cultuureducatie en talentontwikkeling, internationale profilering en samenwerking) via de ontwikkeling en inzet van  (nieuwe) beleidsinstrumenten.

De vergroting en verbreding van het publieksbereik is onderdeel van een meerjarig onderzoek, waarvan de eerste resultaten eind 2018 gepresenteerd zijn. Het brede meerjarige onderzoek naar publiekssamenstelling, publieksdeelname, non-publiek enz. heeft als doel culturele organisaties en de cultuursector als geheel meer kennis te geven over hun (non)publiek. Vrijwel alle meerjarig gesubsidieerde culturele organisaties nemen deel aan het onderzoek; alleen de intermediaire instellingen die geen publiek hebben, zijn geen deelnemer.

Met de uitkomsten van het onderzoek ontwikkelt de cultuursector instrumenten om effectiever te kunnen zijn bij de werving van meer en breder publiek. Vergroting en verbreding van het publiek ziet de gemeente ook in de komende jaren als centrale doelstelling van het cultuurbeleid.

Het college heeft in 2018 besloten het beleidsveld Toerisme onder te brengen onder het product Cultuur en een programma Stadscultuur te starten. De combinatie van Toerisme en Cultuur hangt samen met de gemeenschappelijke doelstelling bij te dragen aan de vergroting van de levendigheid en aantrekkelijkheid van de stad en daarmee ook aan de verbreding en vergroting van het publiek. Rotterdam kiest in het toeristisch beleid voor een gebalanceerde aanpak: toerisme draagt in positieve zin bij aan zowel de economie, duurzaamheid en leefbaarheid als aan het DNA van de stad. We benutten de kansen van toerisme en blijven tegelijkertijd dicht bij onszelf.

Er zijn bij de vaststelling van de begroting 2018 geen indicatoren voor het product Cultuur geformuleerd.

Eind oktober heeft het gemeentebestuur het Cultureel Regioprofiel Rotterdam en Dordrecht ingediend bij de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. De door een aantal gemeenten aangeboden regioprofielen betrekt de minister bij de besluitvorming over mogelijke aanpassing van het landelijke subsidiestelsel. De minister heeft hierover eind december aan de Raad voor Cultuur advies gevraagd. Een herzien subsidiestelsel kan bijdragen aan de verdere versterking van het culturele klimaat in Rotterdam en daarmee aan de aantrekkelijkheid en veerkracht van de stad.

Om de creatieve sector te versterken en deze meer te betrekken bij de benadering van stedelijke opgaven, is gestart met de ontwikkeling van beleid voor deze sector. De eerste resultaten daarvan zijn zichtbaar in een beleidsvisie Architectuur.

Bij alle hiervoor beschreven activiteiten en ontwikkelingen heeft de gemeente de aanbevelingen van de International Advisory Board over Cultuur (IABx) betrokken, evenals de visies op cultuur die de cultuursector zelf (“Cultuur draagt de stad in transitie”) en de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur (“Durf te kiezen”) in 2018 hebben opgesteld.

Toelichtingen ontwikkelingen

In 2018 is de zogenaamde regio-deal NPRZ afgesloten met het Rijk. In de periode 2018 tot en met 2022 vindt een versnelling op Rotterdam Zuid plaats op vijf thema’s, waarvoor een integrale aanpak wordt nagestreefd om tot het grootste maatschappelijk effect te komen. Cultuur is onderdeel van de aanpak op Zuid, waaronder ook de planvorming voor het nationaal cultureel wetenschappelijk instituut op zuid.

Wat heeft het gekost?

Overzicht van baten en lasten

Overzicht baten en lasten CultuurRekening
2017
Oorspr.
Begroting 2018
Bijgestelde
Begroting
2018
Realisatie
2018
Afwijking
Baten exclusief reserves82807451.374629

Totaal baten 828 0 745 1.374 629
Bijdragen rijk en mede-overheden 37 0 0 19 19
Opbrengsten derden 763 0 745 704 -42
Overige baten 28 0 0 651 651
Lasten exclusief reserves125.698127.604128.030127.872-158

Apparaatslasten 2.414 2.414 2.978 2.996 18
Inhuur 119 62 184 194 10
Overige apparaatslasten 77 55 64 93 30
Personeel 2.218 2.298 2.730 2.708 -22
Interne Lasten -559 -891 -1.083 -930 153
Beleidspecifiek vastgoed 230 0 0 0 0
Overige doorbelastingen -789 -891 -1.083 -930 153
Programmalasten 123.843 126.081 126.135 125.806 -329
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 431 190 190 267 76
Kapitaallasten 0 0 0 361 361
Overige programmalasten 37 39 239 272 33
Subsidies en inkomensoverdrachten 123.374 125.851 125.706 124.906 -799
Saldo voor vpb en reserveringen -124.870 -127.604 -127.285 -126.498 787
Vennootschapsbelasting00000
Saldo voor reserveringen -124.870 -127.604 -127.285 -126.498 787
Mutaties reserves831500923911-12
Toevoeging aan reserves 900 0 0 0 0
Onttrekking aan reserves 1.682 500 923 661 -262
Vrijval reserves 50 0 0 250 250
Saldo voor overhead -124.038 -127.104 -126.362 -125.588 774

Toerekening overhead aan CultuurRekening
2017
Oorspr.
begroting
2018
Bijgestelde
Begroting
2018
Realisatie
2018
Afwijking
Overhead concernondersteuning en concernhuisvesting 1.239 1.168 1.168 1.168 0
Overhead clustermanagement en ondersteuning 638 642 611 611 0
Saldo na overhead -125.916 -128.914 -128.141 -127.367 774

Overzicht van afwijkingen

Overzicht afwijkingenAfwijking batenAfwijking lastenAfwijking saldo
Afwijking baten en lasten 629 105   524
1. Subsidies  0  - 749   749
2. Interne bijdragen 0    153  -153
3. Beleidsondersteuning en juridisch advies 0    76   -76
4. Omzetting voorzieningen 562 562 0
5. Overige 67    63     4
Afwijking reserves - 12 - 262 250
6. Lagere onttrekking bestemmingsreserve Wereldmuseum  - 250 - 250 0
7. Lagere onttrekking bestemmingsreserve IFR - Binnenstad - 12 - 12 0
8. Vrijval reserve Wereldmuseum   250 0  250
Saldo voor overhead 617 - 157 774

Toelichting op overzicht van afwijkingen

1. Subsidies

De onderbesteding op subsidies houdt voornamelijk verband met een lagere subsidieverlening voor de tijdelijke maatregelen Collectiegebouw aan museum Boijmans van Beuningen, lagere subsidies Citylab en resultaten uit subsidievaststellingen op subsidieverleningen uit voorgaande jaren.

2. Interne bijdragen

Vanuit het product Cultuur is aan een aantal projecten een incidentele interne bijdrage verleend.

3. Beleidsondersteuning en juridisch advies

Voor specifieke aangelegenheden zoals beleidsontwikkeling en juridische geschillen is gebruik gemaakt van externe expertise.

4. Omzetting voorzieningen

Vanwege financiële regelgeving zijn de voorzieningen Leningen aan culturele organisaties en Subsidievoorschotten bij culturele organisaties omgezet naar een andere balanscategorie. Dit heeft geleid tot een hogere baat en een overeenkomstige hogere last.

5. Overige

Overige geringe verschillen.

6. Lagere onttrekking bestemmingsreserve Wereldmuseum

Ten behoeve van een bijdrage in de bekostiging van de verbouwing van het Wereldmuseum is een bestemmingsreserve gevormd. Er is een lagere subsidie verstrekt. Een deel van deze reserve bleek daardoor niet nodig. Dit deel van de reserve is vrijgevallen. 

7. Lagere onttrekking bestemmingsreserve IFR - Binnenstad

De lasten voor 2018 zijn lager uitgevallen en daarmee is ook de onttrekking lager.

8. Vrijval reserve Wereldmuseum

De gerealiseerde vrijval is als onttrekking begroot ten behoeve van de verbouwing van het Wereldmuseum. Als gevolg van een lager benodigd bedrag voor het bestemde doel is dit als vrijval gerealiseerd.

Bijstellingen

Overzicht bijstellingen Cultuur8-maands 201810-maands 2018Totaal
Coalitieakkoord: Basispad 3000 300
Roadblocks 300 0 300
Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 6600 660
Inkomsten 2018 Mediabeleid Cultuur 660 0 660
Kosten en dekking Digitaliseringsagenda en HR Uitvoeringsagenda 0 0 0
Ramingsbijstellingen vermijdbaar0 925 925
Onderuitputting op subsidiebudgetten 0 925 925
Totaal 960 925 1.885

Toelichting op overzicht van bijstellingen

Roadblocks

Het bedrag is aan het cultuurbudget onttrokken.

 

Inkomsten 2018 Mediabeleid Cultuur

Het bedrag van de bijstelling is ontvangen.

 

Onderuitputting op subsidiebudgetten                          

Het subsidiebudget is afgeroomd omdat dit budget niet volledig is besteed.