Bij het product Riolen en Gemalen gaat het om de afvoer van afvalwater, hemelwater en grondwater. Onder het product Riolen en Gemalen vallen de subproducten assetmanagement, onderzoek, ontwikkeling en bijdragen, gemalen, kolken en lijngoten, persleidingen en riolen, en drainage.

Doelstellingen product

Prioriteiten/ beleidsinitiatieven

De doelstellingen en prioriteiten op het gebied van riolen en gemalen zijn opgenomen in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2016-2020. De hoofddoelen zijn:

  • beschermen van de volksgezondheid en het milieu door doelmatig inzamelen en transporteren van stedelijk afvalwater
  • voorkomen van wateroverlast door doelmatig inzamelen, transporteren en verwerken van hemelwater
  • voorkomen of beperken van structureel nadelige gevolgen een hoge of lage grondwaterstand door doelmatige maatregelen in openbaar gebied
  • Rotterdammers van dienst zijn en bewust maken van hun rol in het stedelijk watersysteem

 

Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2016-2020 beschrijft hoe de gemeente haar wettelijk zorgplichten voor afvalwater, hemel- en grondwater invult. De gemeente besteedt inkomsten uit de rioolheffing, net als in andere jaren, onder andere aan het beheer en onderhoud van het Rotterdamse rioolstelsel. Dit houdt onder meer in dat de gemeente riolen inspecteert en reinigt, oude riolen vervangt en gemalen onderhoudt. Rotterdam heeft een robuust rioolstelsel, dat ook in de toekomst behouden moet blijven. Klimaatverandering maakt het noodzakelijk onderzoek te doen en maatregelen te nemen om de riolering robuust te houden, Rotterdam aantrekkelijk te houden, om de volksgezondheid te kunnen waarborgen en om droge voeten te houden. Om grondwateroverlast en grondwateronderlast aan te pakken voert de gemeente doelmatige maatregelen uit in openbaar gebied. Deze aanpak wordt in nauwe samenwerking met de inwoners van Rotterdam opgepakt en is vaak maatwerk. Daarnaast besteedt de gemeente een deel van de inkomsten uit de rioolheffing aan onderzoek en maatregelen uit (de herijking van) Waterplan 2 Rotterdam.

 

Indicatoren

In het GRP 2016-2020 als belangrijkste indicator het aantal te vervangen kilometers riolering opgenomen (200km over de GRP4 periode). Met de vaststelling van het GRP stelt de raad ook de indicatoren voor het product Riolen en Gemalen in 2018 vast. Vanaf 2016 ontvangt de gemeenteraad jaarlijks een voortgang over de uitvoering van het GRP 2016-2020. De speerpunten in deze rapportage zijn:

  • vervanging van vrijvervalriolering, collecteurriolen, gemalen en persleidingen voor het in stand houden van het robuuste Rotterdamse stelsel
  • grondwater: onderzoek en maatregelen in gebieden met risico op funderingsschade en grondwateroverlast
  • voortgang implementatie en doorontwikkeling van assetmanagement
  • voortgang in de ontwikkeling van het watersysteem van de toekomst
  • informatie verstrekken aan en participatie met bewoners

 

Ontwikkelingen

In het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2016-2020 staat hoe de gemeente haar wettelijke zorgplichten voor afvalwater, hemel- en grondwater invult. In juli 2017 is de Motie Rotterdam Deltaplan Grondwater aangenomen. De motie vraagt om met een opzet te komen voor een Rotterdams Deltaplan Grondwater in gezamenlijkheid met bewonersgroepen, waterschappen en experts uit de gebieden.

Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan?

Vanaf 2016 ontvangt de gemeenteraad jaarlijks een voortgangsrapportage over de uitvoering van het GRP 2016-2020.

1. Voortgang in de ontwikkeling van het watersysteem van de toekomst

  • het GRP beschrijft hoe Rotterdam langs ontwikkelpaden werkt aan het stedelijk watersysteem van de toekomst. De belangrijkste zijn het het scheiden van waterstromen, het sluiten van de kringlopen en de nadrukkelijke aandacht voor
    communicatie en participatie

  • de ontwikkeling bestaat enerzijds uit onderzoeken zoals het in beeld brengen van de effecten van extreme neerslag en anderzijds uit concrete maatregelen, zoals de Blauwe Verbinding en de Urban Waterbuffer in Spangen

  • er ligt een duidelijke link met het Deltaplan Klimaatadaptatie Rotterdam (Rotterdams Weerwoord), waarbij een beweging in gang wordt gezet om samen met de Rotterdammers de stad voor te bereiden op klimaatverandering

 

2. Informatie verstrekken aan en participatie met bewoners

  • belangrijk was de samenwerking met bewonersgroepen en de woningcorporaties. Elke woningcorporatie onderzoekt in
    een aantal gebieden hoe zij structureel kunnen bijdragen aan het verminderen van wateroverlast

  • WaterSensitive, de beweging om Rotterdam bestendig te maken tegen wateroverlast is door het Museum Rotterdam uitgeroepen tot Echt Rotterdams Erfgoed. Het aantal projecten dat zich schaart onder de noemer WaterSensitive Rotterdam neemt enorm toe, een groot succes

 

3. Vervanging van vrijvervalriolering, gemalen en persleidingen

  • de afspraak is om in de planperiode van het GRP4 200 km vrijvervalriolering te vervangen, gemiddeld 40 km riolering per jaar. Er is 41,4 km vervangen. De rioolvervanging ligt op koers, zo ook de gemaalrenovaties en het onderhoud van persleidingen

 

4. Grondwater

  • Rotterdam heeft een uitgebreid peilbuizenmeetnet in het openbare gebied om de grondwaterstanden te monitoren. Een hoge grondwaterstand kan wateroverlast opleveren in kruipruimtes of souterrains. Een lage grondwaterstand kan schade opleveren aan houten paalfunderingen van panden. Er wordt steeds meer samengewerkt met bewoners om met elkaar effectieve maatregelen te nemen, ieder vanuit de eigen verantwoordelijkheid

 

5. Voortgang implementatie en doorontwikkeling van assetmanagement

  • het strategisch assetmanagementplan (SAMP) is afgerond. Dit plan geeft voor de komende jaren de kaders aan voor het
    technisch beheer en onderhoud van de buitenruimte in Rotterdam

  • net als in 2017 zijn in 2018 circa 5000 watergerelateerde meldingen binnengekomen. Uit de meldingen blijkt dat circa 50% van de meldingen gaan over verstopte kolken. De kolken worden standaard 1x per jaar gereinigd (175.000 stuks). Bij melding over verstoppingen zijn kolken extra gereinigd

  • sinds 2017 wordt conform een nieuw inspectieplan de riolering middels een putvideo-inspectie geïnspecteerd, waarbij in 2018 een inhaalslag is gemaakt om de inspectiebeelden op orde te krijgen

Toelichtingen ontwikkelingen

In 2018 is gestart met het Rotterdams Weerwoord (Deltaplan Water), de Rotterdamse aanpak om de stad voor te bereiden op het veranderende klimaat. Hiermee wordt de volgende stap genomen om kansen te vertalen in concrete uitvoeringsmaatregelen op stad-, wijk- en straatniveau. Dit alles in gesprek met de Rotterdammers, corporaties, waterschappen en professionals in de stad. Er is gewerkt aan de stadsbrede strategie die is opgeschreven in het Rotterdams Weerwoord.


 

Wat heeft het gekost?

Overzicht van baten en lasten

Overzicht baten en lasten Riolen en gemalenRekening
2017
Oorspr.
Begroting 2018
Bijgestelde
Begroting
2018
Realisatie
2018
Afwijking
Baten exclusief reserves70.09170.01471.64271.751110

Totaal baten 70.091 70.014 71.642 71.751 110
Belastingen 67.480 69.361 70.610 70.328 -282
Bijdragen rijk en mede-overheden 0 0 0 0 0
Opbrengsten derden 1.113 653 1.032 1.358 327
Overige baten 1.499 0 0 65 65
Lasten exclusief reserves62.54860.00361.50061.646146

Apparaatslasten 0 0 0 0 0
Inhuur 0 0 0 0 0
Overige apparaatslasten 0 0 0 0 0
Personeel 0 0 0 0 0
Interne Lasten 15.437 14.582 14.660 15.841 1.181
Overige doorbelastingen 15.437 14.582 14.660 15.841 1.181
Programmalasten 47.111 45.421 46.840 45.805 -1.035
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 6.707 11.021 10.526 8.708 -1.818
Kapitaallasten 12.323 6.804 5.671 6.449 778
Overige programmalasten 28.081 27.595 30.643 30.647 5
Saldo voor vpb en reserveringen 7.544 10.011 10.142 10.105 -36
Vennootschapsbelasting00000
Saldo voor reserveringen 7.544 10.011 10.142 10.105 -36
Mutaties reserves
Saldo voor overhead 7.544 10.011 10.142 10.105 -36

Toerekening overhead aan Beheer van de stadRekening
2017
Oorspr.
begroting
2018
Bijgestelde
Begroting
2018
Realisatie
2018
Afwijking
Overhead concernondersteuning en concernhuisvesting 43.688 40.234 40.234 40.234 0
Overhead clustermanagement en ondersteuning 19.673 20.758 21.434 21.429 -5
Saldo na overhead -184.927 -181.592 -171.396 -176.233 -4.838

Overzicht van afwijkingen

Overzicht afwijkingenAfwijking batenAfwijking lastenAfwijking saldo
Afwijking baten en lasten 110 146 -36
1. Diverse meevallers 110 -586 696
2. Extra afschrijving activa 0 732 -732
Saldo voor overhead 110 146 -36

Toelichting op overzicht van afwijkingen

1. Diverse meevallers

Door onder andere lagere energielasten (€ 419) en diverse kleine incidentele meevallers is er op het product een voordeel ontstaan van € 696.

 

2. Extra afschrijving activa

Het voordelig exploitatieresultaat van € 732 is overeenkomstig de motie "Niet om in te boeken, maar om af te lossen" in mindering gebracht op de geactiveerde bedragen voor rioolvervanging GRP4. Het resultaat na afschrijving is -€ 36.

Bijstellingen

Overzicht bijstellingen Riolen en gemalen8-maands 201810-maands 2018Totaal
Ramingsbijstellingen onvermijdelijk000
Actualisatie kapitaallasten 0 0 0
Actualisatie opbrengst rioolheffing 0 0 0
Actualisatie opbrengsten Rioolheffing 0 0 0
Ramingsbijstellingen vermijdbaar000
Actualisatie energiekosten 0 0 0
Totaal 0 0 0

Toelichting op overzicht van bijstellingen

N.v.t.