Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Een aantrekkelijke en leefbare stad voor iedereen, nu en in de toekomst.

Meer gezonde Rotterdammers die bewegen, spelen, sporten, ontmoeten, ontspannen en recreëren.

Een investering in de doorontwikkeling van de klimaatadaptieve deltastad.

Samenwerking met Rotterdammers en gedeeld eigenaarschap.

Bewoners zijn door Covid-19 nog steeds vooral thuis en daardoor nadrukkelijker in hun woonomgeving aanwezig. Zij maken tot 70% vaker een ommetje in de wijk of buurt. Dit leidt tot grotere druk op de openbare ruimte, parken en parkjes in de stad, zeker in relatie tot de 1,5 meter afstand tot elkaar. Bewoners waarderen en gebruiken het groen in hun woonomgeving beter en meer.

Op 8 april 2021 is de Visie op de Openbare Ruimte vastgesteld door de raad. Daarmee is een nieuw kader met drie doelen en focus op vijf speerpunten vastgesteld voor de openbare ruimte de komende jaren. De Uitvoeringsagenda Biodiversiteit in Rotterdam, een uitwerking van de Visie op de Openbare Ruimte is besproken in de commissie Bouwen, Wonen en Buitenruimte, tegelijk met de Visie op de Openbare Ruimte.

Eind december 2020 is bekend geworden dat tot en met 2020 al op 12,8 hectare extra groen kan worden gerekend. Die extra hectaren groen zijn gerealiseerd op daken en in openbaar gebied. Een deel hiervan wordt nog in 2021 en 2022 uitgevoerd. Vooralsnog leiden de genomen maatregelen tegen Covid-19 niet tot vertraging in de aanpak en loopt de voortgang op schema.

De planvorming en/of start uitvoering van de drie ecologische verbindingszones vordert. Het gaat om deze verbindingen: langs de Heemraadsingel naar Vroesenpark, de Steilrand (van de Rotte naar de Schie en Landgoed De Tempel) en als derde langs het Zuiddiepje, tussen Eiland van Brienenoord en Park De Twee Heuvels (als onderdeel van het Rondje Stadionpark). De uitvoering van deze laatste ecologische verbinding loopt mee met de uitvoering van Eiland van Brienenoord en wordt in 2022 afgerond. Voor de andere twee ecologische verbindingen is een apart planproces opgestart, de uitvoering is voorzien vanaf 2021. Het zal daarbij gaan om een combinatie van eenvoudig uit te voeren maatregelen en langere termijnprojecten.
Op Landgoed De Tempel zijn de eerste herstelwerkzaamheden aan het park uitgevoerd. De samenwerkingsovereenkomst met Natuurmonumenten is getekend en eind 2021 gaan de tuinen van de landgoederen De Tempel en Nieuw Rhodenrijs in erfpacht over. Verdere herstelwerkzaamheden aan de tuinen worden voorbereid.  

In 2020 heeft het college een principebesluit genomen over een investering in de zeven stadsprojecten. Alle zeven stadsprojecten dragen bij aan de verbreding van stadsecologie, vergroening en biodiversiteit: Hofbogen vormt een verbinding vanaf het Hofplein naar de A20 zone en het getijdenpark Feijenoord is een vergroting van de riviernatuur vanaf het Eiland van Brienenoord. De nieuwe stadsparken in Rijn- en Maashaven vergroten de (onder-) waternatuur en het rivierenlandschap.

Ontwikkelingen 2022-2025

De jaren 2021-2022 staan nog in het licht van uitvoering van de coalitiedoelstellingen met de opgave 20 hectare groen toe te voegen, drie ecologische verbindingen te realiseren en het programma Rivieroevers met onder andere het toegankelijk maken van de oevers van de rivieren voor groen, langzaam verkeer en verblijf. Daarnaast is onlangs de visie Openbare Ruimte vastgesteld in de raad. De komende jaren zal steeds meer nadruk komen te liggen op het realiseren van de vijf speerpunten uit deze visie via projecten. Het gaat om:

  • Groenstructuur
  • Rivieren kust en regio
  • Binnenstad
  • Openbare ruimte Focuswijken NPRZ
  • Boulevards en straten

De komende jaren zal veel inzet gepleegd worden op de zeven stadsprojecten, met als doel de stad niet alleen mooier, beter en groener te maken, maar ook meer ruimte te creëren voor cultuur en buiten spelen, een vliegwiel voor woningbouw en gebiedsontwikkeling te creëren en de lokale economie te stimuleren. De investeringen genereren ook werkgelegenheid die een bijdrage levert aan het herstel van Rotterdam na Covid-19.

Voor Het Park wordt een renovatieplan met een nieuwe beheerconstructie uitgewerkt. Het Museumpark ondergaat een metamorfose in aansluiting op de ontwikkeling van het Depotgebouw met een nieuw Voorplein en de renovatie van museum Boijmans Van Beuningen.

Het grootschalig onderhoud in de tuinsteden zoals Prins Alexander en Lombardijen wordt integraal aangepakt. Hier speelt een meervoudige problematiek met onder andere verzakkingen in relatie tot Rotterdams WeerWoord en de diverse transities. Deze grootschalige onderhoudsopgaven bieden gelegenheid om ook kansen voor verbetering van het landschap en groen op te pakken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verbeteren van groeiomstandigheden van bomen bij ophoging, de aanleg van meer plantvakken en aansluiting van woningen op het op te hogen maaiveld.

Bij zowel de stadprojecten als uitvoering van de visie openbare ruimte wordt nadrukkelijk de samenwerking opgezocht met andere majeure ontwikkelingen en transities, zoals de Groei van de Stad, energietransitie, klimaatadaptatie (Rotterdams WeerWoord) en circulair.

Wat willen we bereiken

Wat gaan we daar voor doen

Effectindicatoren

 

2017

2018

2019

2020

2021

2022

Collegetarget 11: 20 ha groen erbij in 2022 t.o.v. 2018

Streefwaarde

 

 

+ 5 ha

+ 10 ha

+ 15 ha

+ 20 ha

Realisatie

 

 

+ 8,9 ha

+12,8 ha

 

 

% Tevredenheid van bezoekers stadsparken (rapportcijfer)

Streefwaarde

 

>7,4

>7,4

>7,4

>7,4

>7,4

Realisatie

7,4

7,1

7,3

7,1

 

 

% Tevredenheid bewoners over groen in de wijken/buurten

Streefwaarde

 

>6,9

> 6,9

>6,9

>6,9

>6,9

 

Realisatie

6,9

6,2

6,4

6,4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Prestatie-indicatoren

 

2017

2018

2019

2020

2021

2022

Realisatie ecologische verbindingen

Streefwaarde

 

3 ecologische verbindingen realiseren in de stad

Realisatie

 

1 verbinding is in uitvoering, 2 verbindingen bevinden zich in de planfase*

Toelichting indicatoren

*De ecologische verbinding 'Rondje Eiland van Brienenoord - Park de Twee Heuvels' is in uitvoering. De start van de andere twee ecologische verbindingen is nog in 2021 voorzien.

Wat kost het

Tweede HerzieningBegroting 2022
Overzicht van baten en lasten Openbaar groen en (openlucht) recreatie - LandschapRealisatie
2020
Begroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Baten exclusief reserves7953.158933232323

Bijdragen rijk en medeoverheden 730 3.158 933 23 23 23
Overige opbrengsten derden 65 0 0 0 0 0
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves9.49216.41013.9877.1737.1687.166

Apparaatslasten 0 739 820 632 632 632
Inhuur 0 125 189 1 1 1
Overige apparaatslasten 0 9 10 10 10 10
Personeel 0 605 621 621 621 621
Intern resultaat 3.178 2.610 1.850 1.977 1.977 1.977
Intern resultaat 3.178 2.610 1.850 1.977 1.977 1.977
Programmalasten 6.314 13.061 11.317 4.564 4.559 4.557
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 1.485 7.380 5.993 -259 -262 -262
Kapitaallasten 0 0 60 58 56 54
Overige programmalasten 56 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 4.773 5.681 5.265 4.765 4.765 4.765
Saldo voor vpb en reserveringen -8.698 -13.251 -13.054 -7.150 -7.145 -7.143
Saldo voor reserveringen -8.698 -13.251 -13.054 -7.150 -7.145 -7.143
Reserves3.1717.1095.729202199199

Onttrekking reserves 3.461 7.821 6.316 202 199 199
Toevoeging reserves 890 712 587 0 0 0
Vrijval reserves 600 0 0 0 0 0
Saldo -5.526 -6.143 -7.325 -6.949 -6.946 -6.944

Financiële bijstellingen

Tweede
Herziening
Begroting 2022
Bijstellingen Openbaar groen en (openlucht) recreatie - LandschapBegroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 -6.297 -7.271 -6.912 -6.909 -6.907
Bijstellingen Tweede Herziening 2021 / Begroting 2022 154 -54 -36 -37 -37
Koers van de stad: Een upgrade voor de skate! Intensiveringen 0 -113 0 0 0
Koers van de stad: Een upgrade voor de skate! Kasschuiven -113 113 0 0 0
Programma Rivieroevers Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 0 0 0 0 0
Wijk aan Zet Ramingsbijstellingen vermijdbaar 1 2 2 2 2
Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling Reserves 0 0 0 0 0
Technische wijzigingen Technische wijzigingen 266 -56 -38 -38 -39
Begroting na wijzigingen -6.143 -7.325 -6.949 -6.946 -6.944

Toelichting financiële bijstellingen

Koers van de stad: een upgrade voor de skate!

De intensivering betreft de verwerking van het voorstel ‘Een upgrade voor de skate!’ in het kader van Koers van de Stad op initiatief van D66. De middelen worden ingezet ter dekking van maatregelen voortkomend uit het huidige participatieproces met de urban sporters in het kader van de herinrichting van het museumpark. De begroting wordt hierop bijgesteld. Het lastenbudget wordt in 2021 met € 113 verhoogd.

Daarnaast heeft een kasschuif plaatsgevonden. De voorbereiding en uitvoering van het voorstel “Een upgrade voor de skate!’ in het kader van Koers van de Stad vinden reeds in 2021 plaats. De begroting wordt hierop bijgesteld. Het lastenbudget van € 113 wordt vanuit 2022 overgeheveld naar 2021.

 

Programma Rivieroevers

Voor het project Lombardkade is zowel budget begroot op het taakveld Wonen en bouwen als op het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie - Landschap. Het project wordt verantwoord onder het taakveld Wonen en bouwen. Gebleken is dat het budget op het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie - Landschap niet benodigd is. De begroting wordt hierop bijgesteld. Het lastenbudget en de bijdrage van derden worden in 2021 met € 175 verlaagd en in 2022 met € 150 verlaagd.


Wijk aan Zet

Deze budgetverschuiving naar programma Bestuur en Dienstverlening is ter dekking van kosten voor de implementatie van Wijk aan zet/Werken in stad en wijk.

 

Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling

  • Uitvoeringsprogramma Rivieroevers 2019-2022

Op het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie-Landschap zijn de lasten en dekking uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling begroot voor het Uitvoeringsprogramma Rivieroevers 2019-2022. Vanuit dit programma wordt er geld beschikbaar gesteld voor allerlei projecten die centraal staan bij het investeren in de rivieroevers. In de periode 2021-2022 krijgen diverse projecten een bijdrage, waaronder het project Blue City dat tot het taakveld Wonen en bouwen behoort. De begroting wordt hierop bijgesteld. In de begroting worden € 225 lasten en dekking uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling - Uitvoeringsprogramma Rivieroevers 2019-2022 overgeheveld vanuit het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie-Landschap naar het taakveld Wonen en bouwen.

  • Programma Extra Vergroening

Op het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie-Landschap zijn de lasten en dekking uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling begroot voor het programma Groenoffensief (Rotterdam gaat voor groen). Vanuit dit programma wordt er geld beschikbaar gesteld voor allerlei projecten binnen de gemeente Rotterdam waar groen wordt toegevoegd. Het programma heeft een doorloop in 2021 en 2022. In die periode krijgen diverse projecten een bijdrage, waaronder de projecten Heiman Dullaertplein, Malieklos en Putsebocht 3 die tot het taakveld Wonen en bouwen behoren. De begroting wordt hierop bijgesteld. In de begroting worden € 368 lasten en dekking uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling - Programma Extra Vergroening overgeheveld vanuit het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie-Landschap naar het taakveld Wonen en bouwen.

 

Technische wijzigingen

Op het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie - Landschap zijn er diverse technische wijzigingen geweest (van € 266 in 2021 tot en met - € 39 in 2025). Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.

De grootste wijzigingen zijn:

  • Een actualisatie van het personele budget (van - € 72 in 2021 tot - € 13 in 2025).
  • Een indexering (van - € 168 in 2022 tot - € 123 in 2025).
  • Een bijdrage trainees binnen het programma Stedelijke inrichting en ontwikkeling vanuit het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie - Landschap aan het taakveld Wonen en bouwen (€ 90 structureel).
  • Personele inzet vanuit het taakveld Openbaar Groen en (openlucht) recreatie - Landschap op de relatie ontwikkeling haven en stad - geluid en stikstof (€ 109 in 2021 en € 187 in 2022).
  • Een renteverlaging kapitaallasten (van € 10 in 2022 tot € 9 in 2025).

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

Omschrijving taakveld

Ons doel is het realiseren van mooi, divers en uitnodigend openbaar groen en stedelijk water. Het groen en water in Rotterdam hebben daarbij landschappelijke en ecologische waarde, zijn goed verspreid, divers en bieden ruimte aan toegankelijke recreatie, houden de mensen en de stad gezond, leefbaar en aantrekkelijk. Juist in de verdichtende omgeving wordt gezorgd voor een eveneens groeiende aanwezigheid van openbaar groen en stedelijk water. Onze kenmerkende rivieren, parken, singels, plantsoenen, groen en recreatiegebieden hebben iedere Rotterdammer iets te bieden. Samen met bewoners en partners pakken we kansen die bijdragen aan een circulaire economie en uitdagingen rondom klimaatverandering en gezonde groei in relatie tot de stedelijke verdichtingsopgave.

Tot dit Rotterdamse taakveld behoren:

  • Aanleg van openbaar groen inclusief het plaatsen van kunstwerken in de openbare ruimte.
  • Aanleg van openbaar water: vijvers en kleine watergangen.
  • Aanleg van speelvoorzieningen.

Al deze opgaven vragen om creatieve en innovatieve oplossingen en andere samenwerkingsvormen met (deels nieuwe) partners. Alleen door samen op te trekken met oog voor de brede doelstellingen van de stad en het effect van onze aanpak op de Rotterdammer zorgen we voor maximaal resultaat, ook op de lange termijn. Daarbij maken we gebruik van de vijf perspectieven uit de concept Omgevingsvisie:

  1. Circulaire stad.
  2. Compacte stad.
  3. Productieve stad.
  4. Inclusieve stad.
  5. Gezonde stad.

Deze perspectieven sluiten goed aan bij onze ambities.

Met de bovengenoemde doelen beogen we de volgende effecten in de stad te bereiken:

  • Tevredenheid van bewoners vergroten over de openbare ruimte, waaronder het groen, water en speelvoorzieningen.
  • Groei van gebruikers en bezoekersaantallen van stadsparken en wijkvoorzieningen mogelijk maken en bevordering van een duurzame en gezonde leefstijl.
  • Weerbaarheid van de stad versterken waar het gaat om klimaatverandering.