Sustainable Development Goals

De Sustainable Development Goals (SDG’s) zijn zeventien doelen, afgesproken door 193 landen die zijn aangesloten bij de Verenigde Naties, waaronder Nederland. Ze zijn een mondiaal kompas voor uitdagingen als armoede, onderwijs en de klimaatcrisis en volgen de Millenniumdoelen op, die van 2000 tot 2015 liepen.

Rotterdam is aangesloten bij de VNG-campagne ‘Gemeenten 4 Global Goals’. De meerwaarde van de SDG’s ligt in het gebruik als gemeenschappelijke taal in de organisatie, maar ook met partners in de stad, de Rotterdammers, in het land en in de EU. Een gemeenschappelijke taal en gemeenschappelijk doel helpen om opgavegericht en integraal te werken en nieuwe partnerschappen aan te gaan, of bestaande te verstevigen. Binnen de gemeentelijke organisatie wordt ook een netwerk opgezet, zodat iedere Rotterdamse gemeenteambtenaar op de hoogte kan blijven van de ontwikkelingen en initiatieven rondom de SDG’s in de stad. Aan de vraag hoe het potentieel van de SDG’s ingezet kan worden en tot resultaat kan leiden wordt op dit moment door een groot aantal Nederlandse gemeenten gewerkt. In VNG en G4 verband wordt veel uitgewisseld voor wat betreft goede ervaringen en de geleerde lessen. Er is contact gelegd met bedrijven en organisaties in Rotterdam die de SDG’s ook hebben doorgevoerd in hun bedrijfsvoering, zoals VerstegenHavenbedrijf Rotterdam en Unilever

Op dit moment lopen verschillende ontwikkelingen om vanuit het Brede welvaartsbegrip en de SDG’s beleidsrelevante indicatoren te presenteren. Samen met de VNG wordt toegewerkt naar een indicatorenset voor alle gemeenten. Het CBS neemt SDG-indicatoren op in de Brede Welvaartsmonitor, waar onze ‘Staat van de Stad’ op aansluit. Hoe Rotterdam ervoor staat geeft richting aan bestuurlijke prioriteiten en beleid. 

In deze paragraaf wordt het bestaande beleid vanuit het perspectief van de voor Rotterdam meest relevante SDG's kort beschreven. Daaruit blijkt dat veel van deze doelen al een duidelijke betekenis hebben in het bestaande beleid en de uitvoering daarvan, onder andere met plannen zoals het Rotterdams Klimaatakkoord, het programma Rotterdam  Circulair, het Rotterdams Weerwoord, ‘Uit de Knoop’, Reset Rotterdam, Gezond010: het akkoord en Veilig@Rotterdam zijn doelen en indicatoren opgesteld die een duidelijke relatie hebben met de SDG’s. Met deze paragraaf geven we een dwarsdoorsnede van de begroting en rapporteren we over SDG’s aan de hand van bestaand beleid. Bij elke SDG wordt aangegeven in welk programma en taakveld het bestaande beleid is beschreven en welke bestaande indicatoren relevant zijn. 

   

Sustainable development goals en het bestaande beleid van de gemeente Rotterdam 

Het bestaande beleid wordt kort beschreven voor de voor Rotterdam meest relevante duurzame doelen. 

 

Geen armoede (SDG 1) en geen honger (SDG 2) 

Het aantal minderjarige kinderen in een huishouden met een laag inkomen daalde in de periode 2018-2019 met 3,4% naar 20.100. Daarmee daalde het percentage kinderen in een huishouden met een laag inkomen van 18,4% naar 17,7% (Bron Monitor lage inkomens 2021). Armoede is een breed begrip waar we vanuit verschillende domeinen aan werken om dit te verminderen: onderwijs, gezondheid en leefstijl, betaald werk en schuldhulpverlening. SDG 1 is meer aanwezig in beleid dan SDG 2, hier zijn de twee samengenomen. Tussen 2018 en 2022 voeren we de beleidsplannen ‘Uit de knoop’ en ‘Reset Rotterdam’ uit; respectievelijk een sociaal beleidskader en een op de menselijke maat toegesneden uitvoeringsplan dat armoede en problematische schulden bij Rotterdammers wil voorkomen en verminderen. Acties zijn gericht op het doorbreken van de vicieuze cirkel, minder kinderen in armoede, minder jongeren met schulden en verzachten van de gevolgen van leven in armoede. 

  

In de Rotterdamse schuldenaanpak ‘Reset Rotterdam’ staat centraal het voorkomen en aanpakken van schulden bij Rotterdammers en vooral bij jongeren. De focus ligt met name op vroegsignalering van schulden en het beter toegankelijk maken van de schulddienstverlening. Met de nieuwe wet Gemeentelijke schuldhulpverlening is de gemeente verplicht een ondersteuningsaanbod te doen in geval vaste lasten leveranciers betalingsachterstanden melden. Ook werken we nauw samen met partners in de stad en staat het gezamenlijk werken aan het aanpakken van armoede centraal in het themajaar (Arm In Arm). 

  

We zien dat steeds meer burgers gebruik maken van onze dienstverlening en dat de uitval veel kleiner is dan in eerdere jaren. Aan de andere kant bereiken we nog steeds te weinig Rotterdammers en blijkt lang niet iedereen de gemeente genoeg te vertrouwen om de aangeboden hulp te accepteren. Hierin heeft COVID-19 natuurlijk een belangrijke rol gespeeld, een groot deel van onze dienstverlening is immers fysiek. 

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Ontwikkelen Minima Effect Rapportage en de Monitor Lage Inkomens 
  • Collegetarget: 15.000 ondersteuningsplannen voor Rotterdammers met schulden, programma maatschappelijke ondersteuning, taakveld maatwerkdienstverlening 18+ - schulddienstverlening 

 

 

Goede gezondheid en welzijn (SDG 3) 

Doel en zijn het zorgen voor adequate ondersteuning en zorg voor Rotterdammers die dat nodig hebben. En het beschermen en bevorderen van de gezondheid van Rotterdammers en een gezonde en veilige leefomgeving voor hen. 

We zetten in op het verder toegankelijk maken van de zorg. Zo willen we het makkelijker maken voor ouderen en mensen met een beperking om langer zelfstandig te wonen maar ook te sporten en recreëren en zo mee te doen in de maatschappij. We zorgen ervoor dat Rotterdammers met een beperking en ouderen gebruik kunnen blijven maken van een woning, zich kunnen verplaatsen in en rondom die woning en sociale contacten kunnen onderhouden. We stimuleren elke jongere in Rotterdam actief mee te doen in de stad, al dan niet in de vrije tijd onder andere via een divers en bereikbaar sport-, recreatie- en cultuuraanbod. We bieden lichte ondersteuning als dat - zelfstandig of als gezin - niet voldoende lukt en wanneer de omgeving dat zelf niet kan bieden. In die gevallen biedt de gemeente samenhangende hulp aan kwetsbare jongeren en/of hun gezin. 

We werken samen met partners uit de stad aan het stimuleren van gezonder gedrag en een gezondere leefomgeving. Daarbij besteden we aandacht aan gezond gewicht en terugdringen van diabetes type 2, psychische en seksuele gezondheid, minder roken en alcoholgebruik, het tegengaan van drugsgebruik en de inzet van E-publieke gezondheid. Ook zetten we in op wettelijke beschermingstaken (zoals infectieziektebestrijding), een gezondere leefomgeving en het tegengaan van gehoorschade bij jongeren. De Sportnota 2021+ zet plezier in sporten centraal, voor iedereen op een passend niveau. De SDG’s worden in deze Nota expliciet genoemd. 

 

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Jongeren met jeugdhulp, programma volksgezondheid en zorg 
  • Cliënten met een maatwerkarrangement WMO, programma volksgezondheid en zorg 

 

Kwaliteitsonderwijs (SDG 4) 

Doelen zijn het verbeteren van de onderwijsresultaten in de hele stad en het vergroten van de ontwikkelingskansen van alle kinderen in de voorschool en het onderwijs, zodat alle kinderen zich kunnen ontwikkelen tot democratische en weerbare Rotterdammers die in staat zijn hun eigen toekomst vorm te geven en een waardevolle bijdrage te leveren aan de samenleving en op de arbeidsmarkt. 

De aanpak is vastgelegd in het Rotterdamse onderwijsbeleid “Gelijke kansen voor elk talent”. In de bijbehorende subsidieregeling is onder andere aandacht voor het verkleinen van kwaliteitsverschillen tussen scholen, burgerschap en leraren. Om de overgangsmomenten in het onderwijs te verbeteren en kinderen in hun schoolloopbaan vooruit te helpen wordt het actieplan ‘Overgangen in het Rotterdams onderwijs’ uitgevoerd. 

Voor het verbeteren van de schoolprestaties en het verkleinen van de schoolverschillen worden jaarlijks afspraken gemaakt met scholen die een risico lopen op een verminderde schoolprestatie. Hierbij wordt rekening gehouden met de mogelijke achterstanden die leerlingen hebben opgelopen. Om het bereik van de voorschool te vergroten is onder andere de subsidieregeling ‘Voorschoolse Educatie 2020’ aangepast voor peuters die opgroeien in gezinnen met schulden. Zij kunnen sinds 2020 kosteloos gebruik maken van de voorschool. 

In het schooljaar 2020-2021 hebben alle scholen invulling gegeven aan 10 uur Dagprogrammering. In deze uren worden extra activiteiten aangeboden op het gebied van taal, rekenen, sociaal emotionele ontwikkeling, loopbaanoriëntatie, sport, kunst, cultuur en natuur. 

Het lerarentekort en de personeelstekorten in de kinderopvang nemen snel toe. De aanpak ‘Leraren’ is geïntensiveerd; er is een noodplan ontwikkeld samen met besturen, gemeente, opleidingen en partners in de G4. 

Verder voert de gemeente wettelijke taken uit, zoals leerlingenvervoer, voor- en vroegschoolse educatie (vve), voortijdig schoolverlaten, onderwijs aan kinderen van statushouders en asielzoekers en onderwijshuisvesting. 

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Collegetarget hoger onderwijsniveau, programma onderwijs 
  • Deelname onderwijs, programma onderwijs: 
  • Vroegtijdig schoolverlaters zonder startkwalificatie (vsv-ers) 
  • Absoluut en relatief verzuim 

 

Schoon water en sanitair (SDG 6) 

Doel is toegang tot sanitatie voor iedereen en een duurzaam beheer van de waterketen. De gemeentelijke riolering beheren en onderhouden gebeurt zodanig (d.m.v. assetmanagement) dat deze robuust, betrouwbaar en klimaatbestendig is en blijft. De aanpak is in een Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) vastgelegd. Alle assets binnen het stedelijk watersysteem, waaronder de riolering, gemalen, persleidingen en kolken, worden aan de hand van inspecties, risicoanalyses en (rendements)berekeningen gemonitord en indien nodig gereinigd. Rotterdam werkt in de afvalwaterketen (RoSA: Rotterdamse samenwerking in de Afvalwaterketen) aan het stedelijk watersysteem van de toekomst. Waterkwaliteit is onderdeel van het Rotterdams Waterplan. Waterschappen dragen formeel zorg voor de kwaliteit van de binnenwateren, Rijkswaterstaat doet dat voor de Maas.  

De gemeente Rotterdam heeft een Strategie Marien Zwerfafval. Deze strategie omvat een brede aanpak om de Rotterdamse wateren schoon te krijgen en schoon te houden. De ambitie is dat in 2050 de Rotterdamse wateren afvalvrij zijn. 

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • N.v.t., Programma Beheer van de stad, taakveld riolering 

  

Betaalbare en duurzame energie (SDG 7) 

De doelstelling is dat iedereen toegang heeft tot betaalbare en duurzame energie. De energietransitie ambities van de gemeente Rotterdam sluiten hier goed op aan. Om deze ambities in goede banen te leiden zijn in het Raadsakkoord Energietransitie twaalf principes vastgesteld die dienen als afwegingskader bij het doorlopen van de energietransitie. 

Als meer processen in de haven en de stad elektrificeren en we steeds meer elektrisch vervoer gebruiken, neemt de vraag naar elektriciteit fors toe. Er is dus veel schone elektriciteit nodig, daarom stellen we ambitieuze doelen voor zonne- en windenergie. Er is dus veel schone elektriciteit nodig, daarom stellen we ambitieuze doelen voor zonne- en windenergie. Als gemeente zetten we maximaal in op zon op daken en gevels van gebouwen en op of langs infrastructuur. In 2030 willen we daarom 750 megawatt piek (MWp) aan opgesteld vermogen zonne-energie gerealiseerd hebben in de stad. Daarmee kunnen we 225 duizend huishoudens van groene stroom voorzien. In deze collegeperiode zijn tot nu toe ruim 170.000 zonnepanelen geïnstalleerd waarmee het totaal aantal zonnepanelen in Rotterdam is gegroeid tot meer dan 270.000. Dit staat gelijk aan 73,5 MWp opgesteld vermogen. Wij zijn dus goed op weg, maar Rotterdam heeft nog een grote potentie voor de opwek van zonne-energie. In 2030 willen we tenminste 40% van alle geschikte daken van zonnepanelen voorzien. De Rotterdamse leidraad zonne-energie gaat ons helpen deze ambities te realiseren. Voor windenergie is het doel dat er in 2025 in het havengebied en nabij de stad in totaal ongeveer 100 turbines operationeel zijn. De totale jaarlijkse productie van elektriciteit door windenergie in Rotterdam komt daarmee tenminste tot 771.000 megawattuur (MWh).   

  

In de gebouwde omgeving streven we ernaar om in deze collegeperiode tenminste 15.000 woningen te verduurzamen en tegelijk 10.000 woningen (voor te bereiden op) aardgasvrij te maken. Voor de verduurzaming van de haven en zwaar transport zijn de ontwikkelingen op het gebied van waterstof essentieel. De Gemeentelijke visie op waterstof biedt hiervoor een helder kader voor de inzet van waterstof. 

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Collegetarget: De stijging van de CO₂-uitstoot wordt in deze collegeperiode omgebogen naar een dalende trend die leidt tot 49% CO₂-reductie in 2030, gemeten t.o.v. het jaar 1990, Programma Stedelijke inrichting en ontwikkeling, taakveld Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving
  • Tenminste 15.000 bestaande woningen zijn verduurzaamd en 10.000 aardgas vrij of daarop voorbereid, Programma Stedelijke inrichting en ontwikkeling, taakveld wonen en bouwen 

  

Eerlijk werk en economische groei (SDG 8) 

Zoveel mogelijk Rotterdammers zijn (geheel of gedeeltelijk) aan het werk en verdienen zo hun eigen inkomen. Onze aanpak is gericht op het (duurzaam) versterken van de arbeidsmarkt en de arbeidsmarktpositie van werkzoekenden. Door middel van maatwerk en gerichte ondersteuning zorgen we dat Rotterdammers die nu in de uitkering komen zo snel als mogelijk weer aan het werk gaan. 

Met de Leerwerkakkoorden investeren we in een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Samen met werkgevers en onderwijsorganisaties werken we vanuit de Leerwerkakkoorden aan de pijlers ‘van school naar werk’, ‘van werk naar werk’ en ‘weer aan het werk’. 

Met het Rotterdams Scholingsfonds zetten we de eerste stap om om-, her- en bijscholing van Rotterdamse werkzoekenden en kwetsbare werkenden aan de onderkant van de arbeidsmarkt te financieren en de mismatch op de arbeidsmarkt aan te pakken. Door te investeren in scholing worden de baankansen van werkzoekenden duurzaam verbeterd. 

  

Via (regionale) samenwerking en werkgeversdienstverlening wordt de arbeidsmarkt versterkt. 

Samen met de gemeenten uit de arbeidsmarktregio Rijnmond, het UWV, uitzendbureaus en de sociale partners wil Rotterdam eraan bijdragen dat zoveel mogelijk mensen aan het werk zijn en blijven. Deze samenwerking heeft na uit uitbreken van de sociaaleconomische crisis als gevolg van het COVID 19 virus onder meer geleid tot de oprichting van het mobiliteitscentrum Rijnmond Werkt Door. Met de aanpak Rijnmond Werkt Door zorgen we ervoor dat zoveel mogelijk mensen aan het werk blijven, hun salaris behouden, zich waardevol blijven voelen en de economie zo goed als het kan doordraait.  

  

De ambitie van dit college is een zo laag mogelijk bijstandsvolume in vergelijking met het landelijk gemiddelde. 

  

Jongeren beheersen de 21e -eeuwse vaardigheden waardoor zij kunnen deelnemen aan het arbeidsproces of succesvol hun opleiding doorlopen. Jongeren kunnen meedoen en nemen de verantwoordelijkheid over hun eigen leven. Het Jongerenloket begeleidt jongeren door middel van casus- of procesregie en inzet van trajecten naar zelfredzaamheid. Wij bereiden jonge statushouders voor op deelname aan de Rotterdamse samenleving. Dit doen we door jonge statushouders (27-) aan werk te helpen, belemmeringen m.b.t. het vinden van werk op te lossen of hen te begeleiden naar onderwijs. 

  

Doelstelling is een sterke en nieuwe Rotterdamse economie door een betere samenwerking van overheid, onderwijs en bedrijfsleven, gericht op een sterkere economische structuur en een grotere arbeidsmarkt. In samenwerking met TNO is onderzoek gedaan naar benodigde vaardigheden voor duurzaamheidsopgaves. Door de energietransitie te verbinden aan werkgelegenheid in sectoren die duurzaam zijn en de toekomst hebben, fungeert de energietransitie als banenmotor. Actieve ondersteuning van de economische clusters Maritiem, Cleantech, Food en Life Sciences & Health draagt daaraan bij. Evenals effectieve dienstverlening aan het midden- en klein bedrijf (MKB) en ondernemers op strategisch niveau en op wijk- en bedrijfsniveau en regeldruk vermindering.  

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Collegetarget: daling bijstandsgerechtigden, Programma Werk en Inkomen, Taakveld arbeidsparticipatie 
  • Aantal jongeren in de bijstand (incl. statushouders) Programma maatschappelijke ondersteuning, taakveld arbeidsparticipatie - maatschappelijk 
  • Aantal statushouders in de bijstand, idem 
  • Vestigingen (van bedrijven): aantal per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15 t/m 64 jaar, programma Economische zaken 

  

Innovatie en duurzame infrastructuur (SDG 9) 

Doelstelling is een duurzame, op groei van de stad gerichte aanpassing van infrastructuur en een verduurzaming van de industrie en haven. 

Met de Rotterdamse Mobiliteitsaanpak (RMA) faciliteren we de groei en verdichting van de stad primair met slimme duurzame en integrale aanpassingen aan het infrastructurele netwerk. Dit betekent nieuwe oeververbindingen, veilige en oversteekbare stadsboulevards, ruime fietspaden, aantrekkelijke OV-knooppunten en meer stallingsruimte voor de fiets. Vanuit de Aanpak Nul Emissie Mobiliteit werken we aan toekomstbestendige energie-infrastructuur voor elektrisch rijden. Zo komen er bijvoorbeeld de komende drie jaar 1500 openbare laadpunten bij.

  

We dragen bij aan de verduurzaming van de mobiliteitsmiddelen door de mobiliteitsgroei op te vangen met modaliteiten en vervoerssystemen die schoner en stiller zijn, minder ruimte claimen en voor iedereen toegankelijk zijn. Dit betekent het bevorderen van: wandelen, fietsen, openbaar vervoer en elektrificatie van motorvoertuigen en schone logistiek in de stad. We bevorderen actief de innovatie in voertuigtechniek en stimuleren deelmobiliteit in de stad. We werken samen met bewoners aan wijkgerichte oplossingen zoals mobiliteitshubs en met werkgevers aan oplossingen voor zakelijke mobiliteit. Gelijktijdig verduurzamen we het gemeentelijk wagenpark en is de gemeente koploper op het gebied van innovatieve voertuigtechniek met een kolkenzuiger op waterstof, elektrische vuilniswagens en elektrische veegmachines.

  

We zetten ons samen met onze havenpartners in voor de verduurzaming van de haven. Hierbij zijn zowel de industrie in de haven als de logistieke hub belangrijk. De transitie van de industrie gaat in drie stappen: 
1. Efficiency en elektrificatie, het leveren en hergebruiken van energie en het afvangen, opslaan en hergebruiken van CO2. 
2. Vernieuwen en verduurzamen van het energiesysteem van de haven, met behulp van groene stroom, blauwe en groene waterstof (lokaal geproduceerd én geïmporteerd) en elektrificatie van industrieprocessen. 
3. Vernieuwen en verduurzamen van het grondstoffensysteem, met behulp van recycling, circulaire productiemethoden, waterstof en duurzame biomassa. 

  

De logistieke hubfunctie van de haven wordt met name aangepakt door transport te vergroenen; denk aan experimenten met varen op waterstof of batterijen, zoals de pilot met walstroom aan de Parkkade (Fieldlab Industrial Electrification), maar ook transportefficiëntie en het bevorderen van vervoer over water en spoor. Ook de op- en overslag van containers en bulkgoederen wordt bekeken. Tenslotte zijn digitale oplossingen steeds belangrijker, voor zowel industrie als logistiek. Digitalisering leidt tot transparantie waardoor logistieke ketens en de processen in de haven van zeezijde tot in het achterland efficiënt en naadloos op elkaar afgestemd zijn. Ook hiermee blijft de haven van Rotterdam toekomstbestendig.  

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Extra capaciteit fietsparkeren in de binnenstad, Programma Verkeer en vervoer 
  • Relatieve aandeel schone verplaatsingen van en naar de binnenstad, Programma verkeer en vervoer 

  

Ongelijkheid verminderen (SDG 10), gendergelijkheid (SDG 5) 

Doelstelling is dat Rotterdammers zelfredzaam zijn en hun eigen talenten en die van hun sociale omgeving weten te benutten. In Rotterdam vinden we het belangrijk dat mensen meedoen en dat we samen met alle Rotterdammers werken aan een ontspannen samenleving, met waarden zoals vrijheid en gelijkwaardigheid én beheersing en kennis van de Nederlandse taal als fundament. 

In het uitvoeringsprogramma Rotterdam, Ouder en Wijzer zijn de ambities voor ouderen zo concreet mogelijk uitgewerkt. Vanuit de pijlers vitaal, ertoe doen, wonen & woonomgeving en zorg & ondersteuning worden in samenwerking met vele partners in de stad activiteiten ontwikkeld die ertoe bijdragen dat ouderen zo lang mogelijk gezond en vitaal blijven, kunnen blijven meedoen en passende zorg en ondersteuning krijgen. 

Op basis van het wetenschappelijk onderbouwd jeugdbeleid van Rotterdam Groeit wordt steeds meer geïnvesteerd in de meest relevante factoren voor het kansrijk, veilig en gezond opgroeien van kinderen en jongeren. Mede daarmee ambieert Rotterdam dat de positieve trend van afnemende problematiek (zoals criminaliteit, slechte geboorte-uitkomsten, en schooluitval) zich doorzet. 

  

Het actieprogramma ‘Relax. Dit is Rotterdam’ omvat de visie, doelstellingen en actiepunten waarmee het college de acceptatie van diversiteit stimuleert in de Rotterdamse samenleving en inburgering van nieuwkomers bevordert. De Rotterdamse Aanpak Statushouders 2.0 omvat alle basiscomponenten voor succesvolle participatie in de samenleving: huisvesting, zorg, leren, taal, (waar nodig) opleiding en toeleiding naar werk. De aanpak legt de nadruk op het voorzien van een eigen inkomen en meedoen in de Rotterdamse samenleving. 

  

Taal is één van de basisvaardigheden voor meer zelfredzaamheid. Vanuit het beleidskader taal wordt hierop ingezet vanuit verschillende sporen: Taal en gezondheid, Taal en werk en Taal en geld en Taal en ontwikkeling. De gemeente wil de taalbeheersing van Rotterdammers met een integrale aanpak verbeteren zodat zij zich in hun dagelijks leven beter kunnen redden op de genoemde gebieden. 

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Collegetarget: 80% van alle Rotterdamse statushouders met een bijstandsuitkering is binnen 6 maanden na toekenning van de uitkering gestart met een inburgeringstraject, Programma maatschappelijke ondersteuning, taakveld samenkracht en burgerparticipatie 
  • Collegetarget: de eenzaamheid onder ouderen (65+) daalt 3% punt, Programma maatschappelijke ondersteuning, taakveld samenkracht en burgerparticipatie 
  • Collegetarget: 19.000 afgeronde taaltrajecten, Programma maatschappelijke ondersteuning, taakveld samenkracht en burgerparticipatie, Taakveld Onderwijsbeleid en leerlingzaken - Taal volwassenen 
  • 80% van de deelnemers rondt het taaltraject succesvol af en geeft een positieve waardering, Programma maatschappelijke ondersteuning, taakveld samenkracht en burgerparticipatie, Taakveld Onderwijsbeleid en leerlingzaken - Taal volwassenen 

  

Duurzame steden en gemeenschappen (SDG 11) 

Doelstelling is de ontwikkeling van steden om inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam te worden. Een belangrijke doelstelling daarbij is een robuuste groene, gezonde en duurzame leefomgeving voor alle Rotterdammers die uitnodigt tot ontmoeten, sporten en recreëren en bijdraagt aan een aantrekkelijk werk- en leefklimaat. Vergroening van de openbare ruimte draagt daaraan bij. De robuuste en veerkrachtige openbare ruimte kan ontwikkelingen die op de stad afkomen opvangen: energietransitie, klimaatadaptatie, veranderende mobiliteit, netwerksamenleving, circulaire economie. Specifieke activiteiten zijn:

 

  • Rotterdam ontwikkelt een (vervolg) Resilience Strategie voor 2021-2026, gericht op integrale weerbaarheid en veerkracht van de stad en van de Rotterdammer. Focus thema’s zijn: klimaatadaptatie, resilient energievoorziening, digitale resilience, social resilience en een resilient economie;
  • Voor sport wordt gewerkt aan sportprogrammering om meer Rotterdammers structureel een leven lang te laten bewegen of sporten met extra aandacht voor een aantal specifieke doelgroepen: kinderen in achterstandssituaties, ouderen en mensen met een beperking.  Met de Tour de France als stip aan de horizon inspireren we meer mensen om vaker te fietsen.Vergroening van de stad: investeringen in groene oasen in de stad, middels kinderboerderijen, groen-blauwe schoolpleinen, multifunctionele daken, als met daaraan gekoppeld natuur en milieueducatie. 
  • Vanuit Sport- en Cultuur wordt gestuurd op een meer weerbare en veerkrachtigere cultuursector. De sector is op haar beurt van grote betekenis voor weerbaarheid en veerkracht van de stad en samenleving.

  • Rotterdam ontwikkelt zich door als een klimaatadaptieve deltastad met een robuust stedelijk watersysteem. Onze onder de zeespiegel gelegen stad blijft een aantrekkelijke en veilige plaats waarbij we zoveel mogelijk bestand zijn tegen extreme weersinvloeden en de sponswerking van de stad herstellen. Met het programma Rotterdams Weerwoord willen we een beweging in gang zetten om samen met de Rotterdammers de stad voor te bereiden op klimaatverandering. 

  • Er wordt een actieve aanpak gevoerd gericht op een betere luchtkwaliteit met het oog op gezondheid en het verminderen van geluidsoverlast. 
  • Op wijkniveau wordt integraal gewerkt aan versterken van fysieke en sociale weerbaarheid en veerkracht: mooi voorbeeld is het programma Veerkrachtig Bospolder-Tussendijken 2028 waar de gemeente Rotterdam, bewoners en allerlei partners in de wijk intensief samenwerken aan grote verbeteringen.  Voor een beter leefklimaat voor bewoners, ondernemers en bezoekers heeft Rotterdam, als antwoord op de pandemie, een intentieverklaring gesloten met 27 partijen voor de totstandkoming van zeven stadsprojecten. Met deze zeven stadsprojecten werken we aan aantrekkelijke groene, klimaatbestendige, openbare plekken voor ontmoeting, beweging en recreatie. En bieden we oplossingen voor andere belangrijke opgaven, zoals een betere balans tussen autoverkeer, openbaar vervoer en langzaam verkeer en ze leveren een bijdrage aan de gezondheid van Rotterdammers.   
     

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld:  

  • Collegetarget: Stijging van het percentage panden dat geen verhoogde kans op wateroverlast heeft Programma Beheer van de stad, taakveld Riolering  
  • Collegetarget: Vanaf 2020 zijn er geen straten meer waar de Europese gezondheidsnorm voor NO2 wordt overschreden. Ook na 2020 blijven we werken aan het verder verbeteren van de luchtkwaliteit, Programma stedelijke inrichting en ontwikkeling, taakveld milieubeheer  

 

Verantwoorde consumptie en productie (SDG 12) 

Doelstelling is een transitie naar een nieuwe economie voor Rotterdam: digitaal, circulair en gebruik makend van duurzaam opgewekte energie. De vijf transitiepaden uit de Roadmap Next Economy (RNE) geven richting aan een aantal samenhangende en elkaar versterkende (systeem)doorbraken op het gebied van digitalisering, energietransitie, circulaire economie en onderwijs en inclusieve samenleving. 

Met het programma Rotterdam circulair 2019 - 2023 “Van Zooi naar Mooi” en de grondstoffennota worden maatregelen benoemd waarmee Rotterdam de transitie naar de circulaire economie gaat maken. I

In 2050 wil Rotterdam een stad zonder afval zijn. Om dat te bereiken  gaan we grondstofstromen hoogwaardig verwerken én gaan we onze gebouwen, straten, producten anders ontwerpen en produceren zodat de waarde van al deze materialen behouden blijft. We verhogen het circulaire bewustzijn onder Rotterdammers en we vergroten de bedrijvigheid in de circulaire economie en werkgelegenheid. 

De klimaattafel Consumptie richt zich op interventies en ontwikkelingen in de stad en haven om het aanbod van consumptie te verduurzamen. Zo werkt de klimaatdeal met Urban Department Store aan de verduurzaming van het kernwinkel gebied en lopen er diverse trajecten voor een meer duurzaam en gezond voedselaanbod. De klimaatdeal ‘Rotterdam tegen voedselverspilling’ heeft reeds geresulteerd in de besparing van 62.000 kilo voedselafval, wat gelijk staat aan 250 ton CO2-reductie. Met de in ontwikkeling zijnde Natuur, Milieu en Educatie visie spelen we in op het vergroten van dit bewustzijn. 

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Omvang huishoudelijk restafval, Programma beheer van de stad, taakveld afval, 
  • Omvang van het gebruik van primaire grondstoffen
  • N.vt., Programma economische zaken, taakveld economische ontwikkeling, 
  • N.v.t., Programma stedelijke inrichting en ontwikkeling, taakveld vastgoed 

 

 

Klimaatactie (SDG 13) 

We hebben de klimaatambities van Parijs vertaald in de volgende Rotterdamse doelstellingen: 

  • In 2022 is de jaarlijkse Rotterdamse uitstoot van CO₂ omgebogen naar een dalende trend 
  • In 2030 is de Rotterdamse uitstoot van CO₂ 49% lager ten opzichte van 1990 
  • In 2050 is Rotterdam klimaatneutraal 

  

Door het verminderen van uitstoot waar te veel CO₂ bij vrijkomt, dragen we niet alleen bij aan de aanpak van klimaatverandering, maar neemt ook de luchtkwaliteit, de gezondheid en de kwaliteit van het woonklimaat van de Rotterdammers toe. Actieve samenwerking tussen bedrijven, instellingen en experts is nodig om de energietransitie in onze stad voor elkaar te krijgen en op tijd te versnellen. Dat doen we met het Rotterdams Klimaatakkoord. We sluiten klimaatdeals met bedrijven en organisaties aan vijf klimaattafels: Schone energie, Haven en Industrie, Mobiliteit, Gebouwde omgeving en Consumptie. Maar ook door in te zetten op de samenwerking met bewoners. We werken toe naar nul-emissie mobiliteit in Rotterdam in 2050 en zorgen we dat onze gebouwen schone energie gebruiken of zelfs produceren. Daarbij zetten we in op een duurzamere gemeentelijke bedrijfsvoering en een verduurzaming van ons vastgoed om het goede voorbeeld te geven. We onderzoeken naast de directe CO2-uitstoot in onze stad en haven ook de wat de CO2-uitstoot verderop in de keten is. Voor veel producten vindt een groot deel van de impact in de materialenketen plaats.

Bewoners en (kleine) ondernemers worden gestimuleerd om bij te dragen aan de energietransitie middels het bestaan van het Energietransitiefonds. Hier maakten reeds 66 particuliere woningeigenaren gebruik van en sinds juni 2021 is dit fonds ook beschikbaar voor VvE’s en andere organisaties zoals scholen. Daarnaast bieden we energiecoaches aan voor bewoners en vouchers voor verduurzamingsinterventies in huis en voor ondernemers op bedrijventerreinen. Dit staat nader beschreven in het taakveld milieu.

 

In deze collegeperiode hebben we 68,2 miljoen euro vrijgemaakt om een start te maken met de uitvoering van de energietransitie in Rotterdam en de kansen daarvan te verzilveren. Projecten en programma’s in het Uitvoeringsplan Energietransitie dragen bij aan een of meerdere van de volgende doelstellingen:

  • CO2-reductie  
  • Verbetering van de luchtkwaliteit: vermindering van de uitstoot van de luchtverontreinigende stoffen (fijnstof, NO­­2) in de woonomgeving of havengebied 
  • Vermindering van het gebruik van primaire grondstoffen, en daarmee de CO2-impact in de keten   
  • Economische hefboom: effect op groene werkgelegenheid, multiplier op groene investeringen en/of versterking van het vestigingsklimaat in de nieuwe economie.  

  

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Collegetarget: De stijging van de CO₂-uitstoot wordt in deze collegeperiode omgebogen naar een dalende trend die leidt tot 49% CO₂-reductie in 2030, gemeten t.o.v. het jaar 1990, Programma stedelijke inrichting en ontwikkeling, taakveld milieubeheer 

  

Leven in het water (SDG 14) en leven op het land (SDG 15) 

De gemeente Rotterdam heeft een Strategie Marien Zwerfafval. Deze strategie omvat een brede aanpak om de Rotterdamse wateren schoon te krijgen en schoon te houden. De doelstelling voor 2050 is geen Rotterdamse bijdrage meer aan de plastic soup in de Noordzee. Hiermee dragen we bij aan meer biodiversiteit door minder (micro)plastics in rivieren en oceanen. We trekken hierin samen op met het Havenbedrijf en Rijkswaterstaat. 

Rotterdam participeert in een internationaal programma binnen het Resilient Cities Network, Urban Ocean genaamd, gericht op verdere terugdringing van plastic in het milieu, door vergroten van bewustwording en versterking van recycling, zodat vervuiling van de rivieren en uiteindelijk de oceanen wordt voorkomen. 

We werken aan een robuuste groene, gezonde en duurzame leefomgeving voor alle Rotterdammers die uitnodigt tot ontmoeten, sporten en recreëren en bijdraagt aan een aantrekkelijk werk- en leefklimaat. Hierbij is er ook aandacht voor het beschermen, herstellen en bevorderen van het duurzame gebruik van het stedelijke ecosystemen en de biodiversiteit. Zo kijken we binnen het programma Rotterdam Circulair naar de waarde van groene stromen in stad, zoals bokaski dat gemaakt wordt van bladafval en toegepast wordt als bodemverbeteraar.

Ook liggen er mooie kansen voor het ontstaan van voedselbossen, waar de verschillende stedelijke opgaven rondom korte voedselketens, gezondheid, groen, biodiversiteit, waterberging en hitte samen komen.

 

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Realisatie 3 ecologische verbindingen, Programma Verkeer en vervoer, taakveld ontwikkeling en programma stedelijke inrichting en ontwikkeling, taakveld openbaar groen en (openlucht) recreatie – landschap 
  • Collegetarget 20 ha groen erbij in 2022 t.o.v. 2018, Programma stedelijke inrichting en ontwikkeling, taakveld Openbaar groen en (openlucht) recreatie – landschap 

  

Vrede, veiligheid en sterke publieke diensten (SDG 16) 

Rotterdam wil een veilige stad zijn waar iedereen zich welkom en thuis voelt met sterke publieke diensten. Dat gebeurt door de Rotterdammer en de Rotterdamse ondernemers meer structureel betrekken bij beleid en uitvoering. Van consultatie en inspraak naar meer coproductie en co-creatie. De overheid zorgt voor handhaving van de rechtsorde en de openbare orde en het voorkomen van inmenging vanuit criminaliteit en op vermindering van overlast. Dit is van belang voor het versterken van de stabiliteit van een goed functionerende samenleving. Daarmee werken we aan een aangename leefomgeving met een veilig leef- en uitgaansklimaat in Rotterdam, waarin bewoners en bezoekers zich vrij kunnen bewegen en kinderen veilig kunnen opgroeien. Voor de kwaliteit van leefomgeving is doelstelling gericht op de Rotterdamse gemeenschap het vergroten van de betrokkenheid van bewoners, ondernemers en organisaties bij gemeentelijke beleidsbepaling en -uitvoering. En een betere aansluiting van het gemeentelijk beleid en de gemeentelijke activiteiten bij de vragen die leven in de wijk. De gemeente heeft de ambitie om Rotterdammers meer en beter te betrekken bij ontwikkelingen en maatregelen die hun leefomgeving raken. Op 17 juni 2021 heeft de raad besloten tot Wijk aan Zet. Er komen 39 wijkraden met gekozen vertegenwoordigers. Zij vormen een belangrijke spil in een nieuwe samenwerking met de wijk: de wijkraad verbindt, onderhoudt en activeert het netwerk in de wijk en vertegenwoordigt dit netwerk richting de gemeenteraad en het college. Samen met het toegewijde team van ambtenaren in de wijk (onder leiding van de wijkmanager) en het wijknetwerk (bewoners, ondernemers en partners) geeft iedere wijkraad vorm aan een akkoord met de wijk. Dit wijkakkoord bestaat uit twee onderdelen: (1) afspraken over de zeggenschap en hoe we de inspraak organiseren op stedelijk beleid dat landt in de wijk; (2) een wijkplan, met een lange termijnvisie (wijkvisie) en korte termijn acties (jaaractieplan). Een wijkraad houdt in de gaten of iedereen zich ook aan de gemaakte afspraken houdt. Deze raad geeft ook advies over het betrekken van bewoners, ondernemers en partners en ziet toe op de participatie in de voorbereiding en uitvoering van beleid en plannen in de wijk, voor in ieder geval: de buitenruimte, welzijnspartijen en hun activiteiten in de wijk, de bereikbaarheid van de wijk en de sociale veiligheid in de wijk. Vanaf 2022 zullen bewoners een stem krijgen in welke initiatieven uit de wijk geld krijgen via participatieplatform MijnRotterdam. Bovendien wordt een integrale aanpak van problematiek in wijken geregisseerd en de stad vooraf betrekken bij gemeentelijk beleid en projecten. Vanuit Rotterdam zetten we in op betrouwbare veilige en toegankelijke verkiezingen. We willen dat iedereen die mag en wil stemmen ook kan stemmen. Daarom zijn we de afgelopen jaren hard bezig geweest om verbeteringen door te voeren op het gebied van toegankelijkheid. Onze middelen en uitingen zijn eerder al getest door de licht verstandelijke (LVB) doelgroep en zoveel mogelijk aanpassingen zijn hierin doorgevoerd (denk aan iconen, beeld en korte makkelijke zinnen). 

Op de online kaart zal alle informatie rondom de toegankelijkheid aan kiezers worden getoond. Ook op de achterzijde van de huis-aan-huis verspreidde kandidatenlijst zullen iconen de toegankelijkheid van elk bureau aanduiden. Daarnaast zetten we constant in op het professionaliseren van het verkiezingsproces en zijn er verschillende check in het proces ingebouwd om de betrouwbaarheid te garanderen. Ook letten we op de veiligheid van stemmers door toezicht in de stembureaus, drukte meters en communicatie over gedragsuitingen in en rondom het stembureau. Voorbeelden hiervan zijn:   

  • Twee blinden en slechtziende bureaus (soundbox om te luisteren naar lijst met braille lijst, blinde geleiden lijnen 
  • Alle stembureaus rolstoeltoegankelijk volgens BZK criteria: brede paden, lage planken en loop 
  • Mobiele stembureaus bij instellingen voor die stemmers zodat ze niet ver hoeven te reizen  

 

   

Effect of prestatie indicator en programma/taakveld: 

  • Collegetarget: een hoger veiligheidsniveau van Rotterdam, Programma openbare orde en veiligheid 
  • Rechtmatige verkiezingen, geen hertelling, Programma bestuur en dienstverlening, taakveld burgerzaken 
  • Collegetarget: Meer Rotterdammers vinden dat ze kunnen meedenken en meebeslissen, Programma bestuur en dienstverlening, taakveld bestuur - gebieden en bewonersparticipatie 

 

  

Partnerschappen om de doelen te bereiken (SDG 17) 

Samenwerken gebeurt al sinds vele tientallen jaren ook in diverse nationale en internationale samenwerkingsverbanden op de in voorgaande hoofdstukken aan de orde gekomen beleidsterreinen. Rotterdam is geen eiland en die samenwerking is ook noodzakelijk om de beleidsdoelstellingen en doorbraken te kunnen realiseren. Daarvoor is het bestaande beleid gezamenlijk of in samenspraak met allerlei bedrijven, organisaties, zorgverleners, het onderwijsveld, het Havenbedrijf, het Rijk en andere overheden geformuleerd en wordt vaak ook gezamenlijk uitgevoerd. Zo wordt in het verband van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid ingezet op verdere verbetering van het onderwijs, het ondersteunen van werkzoekenden en het verminderen van het aantal mensen in de bijstand, voor meer cultuuraanbod en het verbeteren van de woningvoorraad, zodat sociale stijgers ook op Zuid blijven wonen. In het kader van het Rotterdams Klimaatakkoord zijn aan de klimaattafels 49 deals gesloten voor de aanpak van de klimaatverandering en energietransitie en er komen nog nieuwe deals bij. Met maatschappelijke instellingen wordt gewerkt aan de aanpak van armoede en eenzaamheid, enzovoorts. Op regionaal niveau wordt o.a. samengewerkt op milieugebied (DCMR), werkgelegenheid (de Arbeidsmarktregio), Veiligheid (VRR, veiligheidshuis), openbaar vervoer en economisch vestigingsklimaat (Metropoolregio Rotterdam Den Haag), groene ruimte (recreatiegebieden), jeugd, (jeugdhulp Rotterdam Rijnmond) en gezondheid (GGD Rotterdam Rijnmond). 

Op hoger schaalniveau vindt de samenwerking plaats o.a. in G4 verband en als lid van de VNG, de de VSG (Vereniging Sport en Gemeenten) en de VZHG (Vereniging Zuid-Hollandse gemeenten). Internationale samenwerking zit in de genen van onze havenstad. Rotterdam heeft al jaren een actief internationaal programma en onderhoudt wereldwijd contacten en relaties en behartigt daarbij onze belangen. Onder andere bij de Europese Unie. Rotterdam volgt de beleidsontwikkelingen over de rol en het belang van de SDG’s voor het Europees beleid op, zoals vertaald in de reflectiepaper over een duurzaam Europa van de EU-commissie (juni 2019), en de Green Deal van de nieuwe EU-commissie (2020-2027)) en past ze toe in haar eigen beleidsontwikkelingen. Verder werken we samen met zuster- en partnersteden, in netwerken als Eurocities (ontstaan in 1986 in Rotterdam), het Comité van de Regio’s, ICLEI, Resilient Cities Network, C40, U20, EFUS (veiligheid), WUOC (sport) en TDA (transport decarbonisation alliance). Naast bestuurlijke inzet is Rotterdam ook op ambtelijk niveau (internationaal) actief en wordt Rotterdam als koploper op tal van terreinen (mobiliteit, klimaatadaptatie en resilience) gezien en gewaardeerd. Een mooi voorbeeld is het Global Center on Adaptation, dat onder leiding staat van Ban Ki-moon en is neergestreken in Rotterdam.