Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen)

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Het initiëren en sturen van ruimtelijke ontwikkelingen door actief gemeentelijk grondbeleid: verwerving, verkoop, sanering, bouwrijp maken en inrichten van gronden.

Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is de wetgeving die de gemeente voorschrijft op welke wijze zij zich financieel moet verantwoorden. Het BBV is continu in ontwikkeling. Vanuit het taakveld wordt het BBV nauwlettend gevolgd en worden wijzigingen die het grondbeleid en de grondexploitaties raken accuraat opgevolgd.

 

In 2021 wordt verder gewerkt aan de ambitienota Grondbeleid. In de ambitienota Grondbeleid wordt beschreven op welke wijze de gemeente met behulp van het grondinstrumentarium kan en wil sturen op gewenste gebiedsontwikkelingen. In 2021 zijn specifieke onderdelen van het grondbeleid herzien, nieuw ontwikkeld en/of nader uitgewerkt. Zo zijn in 2019 in aanloop naar het nieuwe grondbeleid al de wijze van marktbenadering (mogelijkheid voor marktpartijen tot indienen Unsolicited Proposals en ruimere mogelijkheden voor enkelvoudige partijselectie) en bevoegdheidsverdeling tussen College van B&W en Gemeenteraad met betrekking tot grondexploitaties herzien, is in 2020 het taxatieproces transparanter gemaakt en in 2021 de eerste bijstellingen van het erfpachtbeleid, de indexatie van de sociale grondprijzen vastgesteld en is de gemeenteraad geïnformeerd over de sturingsmogelijkheden door middel van eigendom en erfpacht. Dit wordt in 2022 voortgezet.

 

Om bij te dragen aan de gemeentelijke ambities, zoals de bouwopgave van 18.000 woningen, zijn reeds, en worden voorstellen gedaan voor het in uitvoering nemen van nieuwe grondexploitaties en het herzien van lopende grondexploitaties. In 2021 is al een aantal grondexploitaties herzien en zijn de voorbereidingen voor herzieningen en nieuwe grondexploitaties in volle gang.

 

In 2021 zal het monitoren en heroverwegen van de mogelijke effecten van covid worden voortgezet. De coronacrisis heeft de vraag naar woningen niet verminderd, sterker nog: de woningprijzen zijn gestegen. Tegelijkertijd stijgen de bouwkosten en beschikbaarheid van (bouw)materialen wordt schaarser. Dit vormt een risico op de daadwerkelijke realisatie van de bouwproductie.

Ontwikkelingen 2022-2025

Net als in 2021 zal ook in de periode 2022-2025:

  • het BBV nauwlettend worden gevolgd en zullen wijzigingen die het grondbeleid en de grondexploitaties raken accuraat worden opgevolgd;
  • worden bijgedragen aan de gemeentelijke ambities, zoals de bouwopgave van nieuwe woningen;
  • het indienen van voorstellen voor het in uitvoering nemen van nieuwe grondexploitaties en het herzien van lopende grondexploitaties door gaan;
  • gemonitord worden wat de effecten zijn van de coronacrisis op de grondexploitatieportefeuille.

Wat willen we bereiken

Wat gaan we daar voor doen

Wat kost het

Tweede HerzieningBegroting 2022
Overzicht van baten en lasten Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen)Realisatie
2020
Begroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Baten exclusief reserves72.44589.26065.37746.58643.19651.151

Bijdragen rijk en medeoverheden 6.409 3.830 1.936 1.560 0 0
Overige opbrengsten derden 35.385 98.693 67.119 45.717 24.510 77.378
Overige baten 30.651 -13.263 -3.678 -691 18.686 -26.227
Lasten exclusief reserves61.83277.29655.26746.45042.57250.527

Apparaatslasten 8.569 9.904 7.511 7.512 7.512 7.512
Inhuur 3.258 3.635 1.061 1.061 1.061 1.061
Overige apparaatslasten 57 103 118 118 118 118
Personeel 5.253 6.166 6.332 6.334 6.334 6.334
Intern resultaat 15.167 20.879 13.529 13.550 13.533 13.536
Intern resultaat 15.167 20.879 13.529 13.550 13.533 13.536
Programmalasten 38.096 46.512 34.227 25.388 21.527 29.479
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 38.489 47.911 35.779 26.992 23.052 31.029
Kapitaallasten -1.406 -1.399 -1.552 -1.604 -1.526 -1.550
Overige programmalasten 1.013 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 0 0 0 0 0 0
Saldo voor vpb en reserveringen 10.613 11.964 10.109 136 624 624
Saldo voor reserveringen 10.613 11.964 10.109 136 624 624
Reserves5.1589.0091.93030000

Onttrekking reserves 10.708 9.009 1.930 300 0 0
Toevoeging reserves 5.550 0 0 0 0 0
Vrijval reserves 0 0 0 0 0 0
Saldo 15.771 20.972 12.039 436 624 624

Financiële bijstellingen

Tweede
Herziening
Begroting 2022
Bijstellingen Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen)Begroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 16.892 12.003 422 605 605
Bijstellingen Tweede Herziening 2021 / Begroting 2022 4.080 36 14 19 19
Actualisatie investeringen en desinvesteringen grondexploitaties Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 0 0 0 0 0
Grex-raming Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 4.300 0 0 0 0
Wijk aan Zet Ramingsbijstellingen vermijdbaar 8 22 20 20 20
Bestemmingsreserve Middensegment Huur Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmotor Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Stimulering Bouwproductie Reserves 0 0 0 0 0
Technische wijzigingen Technische wijzigingen -228 15 -6 -1 -1
Begroting na wijzigingen 20.972 12.039 436 624 624

Toelichting financiële bijstellingen

Actualisatie investeringen en desinvesteringen grondexploitaties

Het investeringsvolume in de grondexploitaties is geactualiseerd en in lijn gebracht met de huidige projectbegrotingen. De investeringen bestaan uit apparaatskosten, kosten voor verwervingen, kosten voor bouw- en woonrijp maken en overige kosten. De desinvesteringen bestaan uit gronduitgiften (intern en extern), subsidies, investeringsbijdragen en overige opbrengsten.

Alle baten en lasten worden conform Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) overgeboekt naar de balans, waardoor het effect van de actualisatie saldoneutraal is.


Grex-raming

Op basis van de huidige inzichten wordt voor het lopende jaar een extra winstraming in de begroting opgenomen van € 4,3 mln.


Wijk aan Zet

Deze budgetverschuiving naar programma Bestuur en Dienstverlening is ter dekking van kosten voor de implementatie van Wijk aan zet/Werken in stad en wijk.

 

Bestemmingsreserve Middensegment Huur

Er vindt overheveling plaats van een deel van de inzet van deze reserve (€ 700) naar het taakveld Wonen en bouwen ten behoeve van het project Odeon.

 

Bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmotor

In 2021 tot en met 2023 wordt € 300 per jaar ingezet ten behoeve van het verwachte tekort op de grondexploitatie Sportcampus.

 

Bestemmingsreserve Stimulering Bouwproductie

Er vindt overheveling plaats van een deel van de inzet van deze reserve (€ 580) naar het taakveld Wonen en bouwen ten behoeve van het project Tijdelijke woningbouw.

 

Technische wijzigingen

Op taakveld Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) zijn er diverse technische wijzigingen geweest (-€ 228 in 2021 tot - € 1 in 2025). De grootste wijzigingen zijn het ophogen van het inhuurbudget om te kunnen voldoen aan de vraag naar werkzaamheden in het kader van grondexploitaties en de gebruikelijke indexeringen op de meerjarenbegroting.

Omschrijving taakveld

Bij actief grondbeleid initieert de gemeente een ruimtelijke ontwikkeling door de verwerving van gronden, sloop van panden en eventuele sanering. Na bouwrijp maken wordt de grond verkocht aan een ontwikkelende partij. Na de realisatie van de gebiedsontwikkeling wordt het openbaar gebied aangelegd door de gemeente. Grondexploitaties zijn de financiële weergave van gebiedsontwikkelingen.