Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Een aantrekkelijke en leefbare stad voor iedereen, nu en in de toekomst.

Meer gezonde Rotterdammers die bewegen, spelen, sporten, ontmoeten, ontspannen en recreëren.

Een investering in de doorontwikkeling van de klimaatadaptieve deltastad.

Samenwerking met Rotterdammers en gedeeld eigenaarschap.

Bewoners zijn door Covid-19 nog steeds vooral thuis en daardoor nadrukkelijker in hun woonomgeving aanwezig. Zij maken tot 70% vaker een ommetje in de wijk of buurt. Dit leidt tot grotere druk op de openbare ruimte, parken en parkjes in de stad, zeker in relatie tot de 1,5 meter afstand tot elkaar. Bewoners waarderen en gebruiken het groen in hun woonomgeving beter en meer.

Op 8 april 2021 is de Visie op de Openbare Ruimte vastgesteld door de raad. Daarmee is een nieuw kader met 3 doelen en focus op vijf speerpunten vastgesteld voor de openbare ruimte de komende jaren. De Uitvoeringsagenda Biodiversiteit in Rotterdam, een uitwerking van de Visie op de Openbare Ruimte is besproken in de commissie Bouwen, Wonen en Buitenruimte.

Eind december 2020 is bekend geworden dat tot en met 2020 al op 12,8 hectare extra groen kan worden gerekend. Die extra hectare groen zijn al gerealiseerd op daken, in openbaar gebied en dicht bij huis. Een deel ervan wordt in 2021 en 2022 uitgevoerd. Vooralsnog leiden de genomen maatregelen tegen corona niet tot vertraging in de aanpak.

De planvorming en/of start uitvoering van de 3 ecologische verbindingszones vordert. Het gaat om deze verbindingen: langs de Heemraadsingel naar Vroesenpark. De Steilrand (van de Rotte naar de Schie en Landgoed De Tempel) en als derde langs het Zuiddiepje, tussen Eiland van Brienenoord en Park De Twee Heuvels (als onderdeel van het Rondje Satdionpark). De uitvoering van deze laatste ecologische verbinding loopt mee met Eiland van Brienenoord, de uitvoering is gestart in 2020 en wordt in 2022 afgerond. Voor de andere twee ecologische verbindingen is een apart planproces opgestart in 2020 en is uitvoering voorzien vanaf 2021. Het zal daarbij gaan om een combinatie van eenvoudig uit te voeren maatregelen en langere termijnprojecten.

In 2020 heeft het college een principebesluit genomen over een investering in de 7 stadsprojecten. Alle stadsprojecten dragen bij aan de verbreding van stadsecologie en biodiversiteit: Hofbogen vormt een verbinding vanaf het Hofplein naar de A20 zone, en het getijdenpark Feijenoord is een vergroting van de riviernatuur vanaf het Eiland van Brienenoord. De nieuwe stadsparken in Rijn- en Maashaven vergroten de (onder-) waternatuur en het rivierenlandschap.

Ontwikkelingen 2022-2025

De jaren 2021-2022 staan nog in het licht van uitvoering van de coalitiedoelstellingen met de opgave 20 hectare groen toe te voegen, 3 ecologische verbindingen te realiseren en het programma Rivieroevers met onder andere het toegankelijk maken van de oevers van de rivieren voor groen, langzaam verkeer en verblijf. Daarnaast is onlangs de visie Openbare Ruimte vastgesteld in de raad. De komende jaren zal steeds meer nadruk komen te liggen op het realiseren van de vijf speerpunten uit de visie.

Bij de voorjaarsnota 2020 is ingestemd om zeven majeure, integrale stadsprojecten te realiseren. De komende jaren zal hier veel inzet op gepleegd worden, met als doel om de stad niet alleen mooier, beter en groener te maken, maar ook meer ruimte te creëren voor cultuur en buiten spelen, een vliegwiel voor woningbouw en gebiedsontwikkeling en het stimuleren van de lokale economie. De investeringen zullen bovendien leiden tot werkgelegenheid die een bijdrage levert aan het herstel van Rotterdam na de Coronacrisis.

Voor Het Park wordt een renovatieplan met een nieuwe beheerconstructie uitgewerkt. Het Museumpark ondergaat een metamorfose in aansluiting op de ontwikkeling van het Depotgebouw met een nieuw Voorplein en de renovatie van museum Boijmans Van Beuningen.

Het grootschalig onderhoud in de tuinsteden zoals Prins Alexander en Lombardijen wordt integraal aangepakt. Hier speelt een meervoudige problematiek met onder andere verzakkingen in relatie tot Rotterdams WeerWoord en de diverse transities. Deze grootschalige onderhoudsopgaven bieden gelegenheid om ook kansen voor verbetering van het landschap en groen op te pakken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verbeteren van groeiomstandigheden van bomen bij ophoging, de aanleg van meer plantvakken en aansluiting van woningen op het op te hogen maaiveld.

Bij zowel de stadprojecten als uitvoering van de visie openbare ruimte wordt nadrukkelijk de samenwerking opgezocht met andere majeure ontwikkelingen en transities, zoals de Groei van de Stad, energietransitie, klimaatadaptatie (Rotterdams WeerWoord) en circulair.

Wat willen we bereiken

Wat gaan we daar voor doen

Effectindicatoren

 

2017

2018

2019

2020

2021

2022

Collegetarget 11: 20 ha groen erbij in 2022 t.o.v. 2018

Streefwaarde

 

 

+ 5 ha

+ 10 ha

+ 15 ha

+ 20 ha

Realisatie

 

 

+ 8,9 ha

+12,8 ha

 

 

% Tevredenheid van bezoekers stadsparken (rapportcijfer)

Streefwaarde

 

>7,4

>7,4

>7,4

>7,4

>7,4

Realisatie

7,4

7,1

7,3

 

 

 

% Tevredenheid bewoners over groen in de wijken/buurten

Streefwaarde

 

>6,9

> 6,9

>6,9

>6,9

>6,9

 

Realisatie

6,9

6,2

6,4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Prestatie-indicatoren

 

2017

2018

2019

2020

2021

2022

Realisatie ecologische verbindingen

Streefwaarde

 

3 ecologische verbindingen realiseren in de stad

Realisatie

 

Verbindingen gestart*

Toelichting indicatoren

*De ecologische verbinding 'Rondje Eiland van Brienenoord - Park de Twee Heuvels' is in uitvoering.

Wat kost het

Eerste HerzieningVoorjaarsnota
Overzicht van baten en lasten Openbaar groen en (openlucht) recreatie - LandschapRealisatie
2020
Begroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Baten exclusief reserves7953.3331.083232323

Bijdragen rijk en medeoverheden 730 3.333 1.083 23 23 23
Overige opbrengsten derden 65 0 0 0 0 0
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves9.49217.33114.0837.1367.1317.129

Apparaatslasten 0 674 707 619 619 619
Inhuur 0 58 89 1 1 1
Overige apparaatslasten 0 9 10 10 10 10
Personeel 0 608 608 608 608 608
Intern resultaat 3.178 2.150 1.934 1.934 1.934 1.934
Intern resultaat 3.178 2.150 1.934 1.934 1.934 1.934
Programmalasten 6.314 14.507 11.442 4.584 4.578 4.576
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 1.485 9.831 6.697 -160 -162 -162
Kapitaallasten 0 0 70 67 65 62
Overige programmalasten 56 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 4.773 4.676 4.676 4.676 4.676 4.676
Saldo voor vpb en reserveringen -8.698 -13.998 -13.000 -7.114 -7.109 -7.106
Saldo voor reserveringen -8.698 -13.998 -13.000 -7.114 -7.109 -7.106
Reserves3.1717.7015.729202199199

Onttrekking reserves 3.461 8.413 6.316 202 199 199
Toevoeging reserves 890 712 587 0 0 0
Vrijval reserves 600 0 0 0 0 0
Saldo -5.526 -6.297 -7.271 -6.912 -6.909 -6.907

Financiële bijstellingen

Eerste
Herziening
Voorjaarsnota
Bijstellingen Openbaar groen en (openlucht) recreatie - LandschapBegroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Oorspronkelijke begroting 2021 -6.569 -6.690 -6.419 -6.419 -6.419
Bijstellingen Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 272 -582 -493 -490 -488
Koers van de stad: Een upgrade voor de skate! Intensiveringen 0 0 0 0 0
Ruimtelijke programmatische impact Energietransitie Intensiveringen -57 -88 0 0 0
Actualisatie kapitaallasten Ramingsbijstellingen onvermijdbaar 0 0 0 0 2
Groenoffensief Ramingsbijstellingen onvermijdbaar 0 0 0 0 0
Onderbesteding dienstreizen en opleidingen Ramingsbijstellingen onvermijdbaar 1 0 0 0 0
Programma Rivieroevers Ramingsbijstellingen onvermijdbaar 0 0 0 0 0
Programma Rivieroevers Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling Reserves 0 0 0 0 0
Technische wijzigingen Technische wijzigingen 328 -494 -493 -490 -490
Begroting na wijzigingen -6.297 -7.271 -6.912 -6.909 -6.907

Toelichting financiële bijstellingen

Ruimtelijke programmatische impact Energietransitie

De ruimtelijke gevolgen van de energietransitie nemen steeds duidelijkere vormen aan en worden steeds meer zichtbaar en voelbaar in onze directe leef- en werkomgeving. Omdat zoveel verschillende functies een beroep doen op de toch al schaarse ruimte in de stad, dwingt het ons de ruimte slimmer in te delen om toch plaats te kunnen bieden voor alle ambities die de groeiende stad heeft. Met de ruimtelijke impact van de energietransitie erbij, zoals met de 14 verkenningen aardgasvrije wijken, raakt het ambtelijk apparaat aan de grenzen van wat het aan kan. Hiervoor is in de Voorjaarsnota 2021 € 490 in 2021 en € 926 in 2022 aan middelen beschikbaar gesteld, waarvan € 57 in 2021 en € 88 in 2022 specifiek voor dit taakveld.

 

Actualisatie kapitaallasten

De kapitaallasten zijn aangepast op basis van daadwerkelijke activeringen in 2020, bijgestelde investeringskredieten alsmede geactualiseerde ramingen, omslagrente en bouwrente van de jaarschijven. Een volledig beeld van de kredieten is opgenomen in de paragraaf Investeringen.

 

Groenoffensief

In het kader van de collegetarget Rotterdam gaat voor groen-20 ha groen erbij, werkt de gemeente samen met Stichting De Verre Bergen aan de vergroening van de Kokerstraat in Hillesluis. Vanuit de stichting De Verre Bergen wordt hier financieel aan bijgedragen. De begroting wordt hierop bijgesteld. De bijdrage derden en lasten worden met € 360 naar boven bijgesteld.

 

Onderbesteding opleidingen en dienstreizen

Vanwege corona wordt er in 2021 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen en dienstreizen. De begroting is hierop aangepast.

 

Programma Rivieroevers

Vanuit de recreatieschappen, provincie, waterschappen, Havenbedrijf en Rijkswaterstaat wordt bijgedragen aan de uitvoering van het programma Rivieroevers. Dit betreft met name de projecten Crooswijkse bocht en Leuvekolk. De begroting wordt hierop bijgesteld. De bijdrage derden en lasten worden met € 1,4 mln in 2021 tot € 910 in 2022 naar boven bijgesteld.

 

Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling

Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling -  Programma Extra Vergroening en Vergroening bestaande parkeerplaatsen

Vanuit het programma Groenoffensief (Rotterdam gaat voor groen) wordt er geld beschikbaar gesteld voor allerlei projecten binnen de gemeente Rotterdam waar groen wordt toegevoegd. Het programma heeft een doorloop in 2021 en 2022. In die periode krijgen naast kleinere projecten ook de grotere en icoonprojecten een bijdrage. Op basis van de huidige planning wordt de begroting bijgesteld. De lasten en de dekking uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling - Programma Extra Vergroening worden met € 1,7 mln naar boven bijgesteld. De lasten en de dekking uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling - Vergroeningsbudget vanuit Parkeervoorzieningen worden met € 491 naar boven bijgesteld.

Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling – Uitvoeringsprogramma Rivieroevers 2019-2022 

In 2020 was er een onderbesteding op het lastenbudget voor het programma Rivieroevers in verband met de maatregelen rondom covid-19 en een vertraging in het project Leuvekolk (€ 357). Dit budget wordt in 2021 besteed aan de uitvoering van het programma. De begroting wordt hierop bijgesteld. De lasten en de dekking uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling – Uitvoeringsprogramma Rivieroevers 2019-2022 worden met € 357 naar boven bijgesteld.

Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling - Koppelen lokale groene plekken en initiatieven (Ecologische verbindingen)

De uitvoering van het plan Koppelen lokale groene plekken (Ecologische verbindingen) heeft een doorloop in 2021 en 2022. De uitvoering voor de verbinding 'Rondje Stadionpark' is gestart. Voor de andere twee routes 'Langs de Heemraadsingel naar Vroesenpark’ en ‘De Steilrand’ zijn de plannen in de maak. Op basis van de huidige planning wordt de begroting aangepast. De lasten en de dekking uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling - Koppelen lokale groene plekken en initiatieven worden met € 286 naar boven bijgesteld.

 

Technische wijzigingen

Op het taakveld Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap zijn er diverse technische wijzigingen geweest (€ 328 in 2021 tot - € 490 in 2025). Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.

De grootste wijzigingen zijn een actualisatie van het personele budget binnen het programma Stedelijke inrichting en ontwikkeling (van - € 675 in 2021 tot - € 619 in 2025), een budgetoverheveling binnen het programma Stedelijke inrichting en ontwikkeling vanuit het taakveld Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap naar het taakveld Wonen en bouwen (€ 868 in 2021 en € 42 in 2022 tot en met 2025) en diverse kleine technische wijzigingen in 2021 tot en met 2025 (van € 135 in 2021 tot € 87 in 2025).

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

 

 

Omschrijving taakveld

Ons doel is het realiseren van mooi, divers en uitnodigend openbaar groen en stedelijk water. Het groen en water in Rotterdam heeft daarbij landschappelijke en ecologische waarde, is goed verspreid, divers en biedt ruimte aan toegankelijke recreatie, houdt de mensen en de stad gezond, leefbaar en aantrekkelijk. Juist in de verdichtende omgeving wordt gezorgd voor een eveneens groeiende aanwezigheid van openbaar groen en stedelijk water. Onze kenmerkende rivieren, parken, singels, plantsoenen, groen en recreatiegebieden hebben iedere Rotterdammer iets te bieden. Samen met bewoners en partners pakken we kansen die bijdragen aan een circulaire economie en uitdagingen rondom klimaatverandering en gezonde groei in relatie tot de stedelijke verdichtingsopgave.

Tot dit Rotterdamse taakveld behoren:

  • Aanleg van openbaar groen inclusief het plaatsen van kunstwerken in de openbare ruimte
  • Aanleg van openbaar water: vijvers en kleine watergangen
  • Aanleg van speelvoorzieningen

Al deze opgaven vragen om creatieve en innovatieve oplossingen en andere samenwerkingsvormen met (deels nieuwe) partners. Alleen door samen op te trekken met oog voor de brede doelstellingen van de stad en het effect van onze aanpak op de Rotterdammer zorgen we voor maximaal resultaat, ook op de lange termijn. Daarbij maken we gebruik van de vijf perspectieven uit de concept Omgevingsvisie:

  1. Circulaire stad
  2. Compacte stad
  3. Productieve stad
  4. Inclusieve stad
  5. Gezonde stad

Deze perspectieven sluiten goed aan bij onze ambities.

Met de bovengenoemde doelen beogen we de volgende effecten in de stad te bereiken:

  • Tevredenheid van bewoners vergroten over de openbare ruimte, waaronder het groen, water en speelvoorzieningen
  • Groei van gebruikers en bezoekersaantallen van stadsparken en wijkvoorzieningen faciliteren van de bevordering van een duurzame en gezonde leefstijl
  • Weerbaarheid van de stad versterken waar het gaat om klimaatverandering