De beste basisschool is altijd in de buurt.

Evenwichtige spreiding van een kwalitatief goed en gevarieerd onderwijs.

De gemeente is verantwoordelijk voor het goed huisvesten van scholen in het primair, voortgezet en speciaal onderwijs en investeert daarom fors in onderwijshuisvesting. Onder andere om de kwaliteit van de huisvesting van scholen te verbeteren, maar ook om een evenwichtiger onderwijsaanbod in de stad te realiseren.

 

Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2020-2023 (IHP)

In samenwerking met het Rotterdamse onderwijs is het Integraal Huisvestingsplan 2020-2023 (IHP) opgesteld. Hierin staat hoe de huisvesting van Rotterdamse scholen in de komende jaren gerenoveerd of vernieuwd wordt. Het IHP kent twee centrale ambities die vooruitkijken naar 2035: een evenwichtiger onderwijsaanbod en een betere kwaliteit van de huisvesting. Onderdeel van het IHP 2020-2023 is ook de vervanging van gymzalen voor het bewegingsonderwijs. De raad stelde in maart 2021 het IHP voor de gymzalen vast. Hiermee investeert de gemeente ruim 93 miljoen euro in de bouw van 55 nieuwe gymzalen voor basisscholen en middelbare scholen. Deze gymzalen zijn nodig als uitbreiding en ter vervanging van gymzalen die niet meer voldoen aan de eisen. Over de voortgang van het IHP zijn prestatieafspraken gemaakt, deze zijn opgenomen onder het onderdeel ‘prestatie-indicatoren’.

 

Huisvestingsprogramma 2021

Jaarlijks kunnen schoolbesturen een aanvraag indienen voor huisvestingsvoorzieningen via het gemeentelijk huisvestingsprogramma. Bijvoorbeeld voor de uitbreiding van een schoolgebouw, tijdelijke huisvesting, medegebruik en ingebruikname. Nieuw is de mogelijkheid om ruimte voor voorschoolse educatie aan te vragen. Uit de hoeveelheid aanvragen en toekenningen blijkt dat hier veel belangstelling voor is. Hierdoor is de huisvesting van voorschoolse educatie binnen de basisschool op veel plaatsen gegarandeerd.

 

Ventilatie in scholen

De Specifieke uitkering ventilatie in scholen (SUVIS) is een uitkering voor gemeenten om het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen te verbeteren. Landelijk is hiervoor honderd miljoen euro beschikbaar gekomen. Het gaat hierbij vooral om de financiering van bouw- en installatiekosten. Gemeenten konden in overleg met schoolbesturen een aanvraag indienen van 4 januari t/m 30 juni 2021. Er zijn 26 aanvragen ingediend, waarvan er tot nu toe 20 zijn toegekend.

 

Aanbevelingen Algemene Rekenkamer

Een groot deel van de aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer met betrekking tot onderwijshuisvesting wordt inmiddels toegepast door aanpassingen in de uitvoering van projecten. Ook verwerken we de aanbevelingen in de vernieuwde Leidraad bouwprojecten onderwijs. Bijvoorbeeld door het risicomanagement meer specifiek te omschrijven.

 

Herontwerp voortgezet onderwijs op Zuid

Doelen van het convenant ‘Voortgezet onderwijs Rotterdam Zuid’ zijn betere huisvesting, meer plek voor leerlingen, spreiding van scholen en een betere doorstroming naar verschillende onderwijsniveaus. De nieuwbouwprojecten uit het convenant zijn in voorbereiding. Het Zuider Gymnasium ligt op schema om eind 2021 te worden opgeleverd. De verwachte oplevering voor scholen in het Stadionpark is in 2024. Onlangs is besloten dat de gemeente, stichting BOOR en Hogeschool Rotterdam samenwerken aan een nieuw schoolcomplex in het ontwikkelgebied Parkstad. Een unieke samenwerking tussen het voortgezet en hoger onderwijs en een verrijking van het onderwijsaanbod op Zuid. De nieuwbouw moet in 2025 klaar zijn. Dat er nu meer ruimte komt voor hoger onderwijs past ook bij de ambitie van de gemeente Rotterdam en de onderwijspartners voor meer hoger onderwijs op Zuid.

 

Campus Internationaal onderwijs en sport

Door de toenemende behoefte aan internationaal onderwijs, is onderzocht of een campus voor publiek bekostigd internationaal onderwijs en sport haalbaar is. De uitkomsten van dit haalbaarheidsonderzoek worden in het najaar verwacht.

Ontwikkelingen 2022-2025

Duidelijk is dat de coronacrisis heeft geleid tot meer aandacht voor investeringen in ventilatie. Een optimaal binnenklimaat is belangrijk voor het welzijn van leerlingen en onderwijspersoneel in de school. De noodzaak om schoolgebouwen op de nieuwe situatie aan te passen, wordt groter naarmate de corona gevolgen aanhouden.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren
Effectindicatoren 201820192020202120222023
Een gedragen herontwerp primair onderwijs voor de hele stad* Streefwaarde   Afgerond        
* De indicator gaat over het opstellen van een herontwerp primair onderwijs. Het opstellen van dit plan is eenmalig en in 2019 afgerond.
Prestatie-indicatoren 201820192020202120222023
Aantal gerealiseerde projecten opgenomen in IHP 2015-2019 Streefwaarde 1 4 8 13 18  
Realisatie 3 2 1 3    
NPRZ Onderwijshuisvesting: start nieuwbouw aantal vo-scholen * Streefwaarde       3    
Realisatie - - - 3    
* De indicator betreft de vo-scholen omdat deze zijn gekoppeld aan de Regio Deal Rotterdam Zuid.

Toelichting indicatoren

In 2021 is een Voortschrijdend Indicatief Meerjaren Investering Plan (VIMIP) opgeleverd. Hierin wordt de planning van projecten en het benodigde budget afgezet tegen het nog beschikbare investeringsbudget. Het VIMIP geeft een realistisch overzicht van de verwachte oplevering van projecten voor vijf jaar en de uitputting van het investeringskrediet als gevolg daarvan.

Er worden inmiddels meer projecten uitgevoerd dan opgenomen in het oorspronkelijke IHP 2015-2019. In de loop van de tijd zijn er projecten toegevoegd, waaronder investeringsprojecten uit het huisvestingsprogramma. Ook is er gestart met de uitvoering van de renovatie en vernieuwing van schoolgebouwen uit het IHP 2020-2023. De oorspronkelijke streefwaarde wordt nog niet gehaald. Wel wordt voor meer projecten de business case vastgesteld die daardoor in de uitvoeringsfase belanden. Gemiddeld is de looptijd van een project van voorbereiding tot uitvoering vijf tot zeven jaar. Voor de komende jaren verwachten we een toenemend aantal gerealiseerde projecten.


De stand van zaken van de uitvoering is als volgt:  

Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2015-2019
Inmiddels zijn zeven projecten in de uitvoeringsfase. De verwachting is dat drie hiervan in 2021 worden opgeleverd.

Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2020-2023
Inmiddels zijn zes projecten en één gymzaal in voorbereiding. De verwachting is dat er in de loop van 2021 nog enkele projecten bijkomen.


Daarnaast zijn er op dit moment nieuwbouwprojecten uit het convenant ‘Voortgezet onderwijs Rotterdam Zuid’ in voorbereiding.

Wat kost het

Tweede HerzieningBegroting 2022
Overzicht van baten en lasten OnderwijshuisvestingRealisatie
2020
Begroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Baten exclusief reserves333489308308308308

Bijdragen rijk en medeoverheden 22 0 0 0 0 0
Overige opbrengsten derden 311 489 308 308 308 308
Lasten exclusief reserves60.81066.81670.94575.77974.61874.328

Apparaatslasten 1.862 2.042 2.118 2.118 2.118 2.118
Inhuur 33 39 60 60 60 60
Overige apparaatslasten 28 34 36 36 36 36
Personeel 1.801 1.969 2.022 2.022 2.022 2.022
Intern resultaat 52.649 48.913 49.110 52.078 56.739 62.478
Intern resultaat 52.649 48.913 49.110 52.078 56.739 62.478
Programmalasten 6.299 15.861 19.717 21.583 15.762 9.732
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 1.525 3.253 6.499 8.348 2.628 -3.002
Overige programmalasten 0 0 0 0 0 0
Sociale uitkeringen 0 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 4.773 12.608 13.218 13.235 13.134 12.734
Saldo voor vpb en reserveringen -60.477 -66.327 -70.637 -75.471 -74.310 -74.020
Saldo voor reserveringen -60.477 -66.327 -70.637 -75.471 -74.310 -74.020
Saldo -60.477 -66.327 -70.637 -75.471 -74.310 -74.020

Financiële bijstellingen

Tweede
Herziening
Begroting 2022
Bijstellingen OnderwijshuisvestingBegroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 -66.812 -71.116 -75.758 -75.061 -75.061
Bijstellingen Tweede Herziening 2021 / Begroting 2022 485 480 287 751 1.041
Concernbrede opgave Integriteit Ramingsbijstellingen vermijdbaar 0 10 4 4 4
Concernbrede opgave Wob Ramingsbijstellingen vermijdbaar 3 8 9 9 9
Vervanging financieel administratie systeem (project GREAT) Ramingsbijstellingen vermijdbaar 0 17 0 0 0
Wijk aan Zet Ramingsbijstellingen vermijdbaar 9 24 27 27 27
Technische wijzigingen Technische wijzigingen 473 420 247 710 1.001
Begroting na wijzigingen -66.327 -70.637 -75.471 -74.310 -74.020

Toelichting financiële bijstellingen

Concernbrede opgave Integriteit

Het Actieplan Integriteit omvat een samenhangend pakket van ruim 30 maatregelen waarmee we de aanbevelingen uit verschillende (externe) rapporten en onderzoeken opvolgen. Daarmee intensiveren en verstevigen we ons integriteitsbeleid. Financiële dekking komt vanuit bijdragen uit het hele concern.

 

Concernbrede opgave Wob

Om verzoeken uit hoofde van de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) nu én in de toekomst professioneler en binnen de wettelijke termijn te kunnen afhandelen, wordt een centrale eenheid (“Wob-unit”) opgericht. Deze unit heeft het afhandelen van Wob verzoeken als kerntaak en heeft daarvoor ook de benodigde expertise in huis. Financiële dekking komt vanuit bijdragen uit het hele concern.

 

Vervanging financieel administratie systeem (project GREAT)

Vanaf 2022 wordt het huidige financiële administratiesysteem vervangen. Omdat wordt overgestapt naar een cloudapplicatie, kunnen deze kosten beperkt worden geactiveerd. Dit zorgt voor een (incidentele) dekkingsopgave van € 8,7 mln.
De opgave wordt enerzijds ingevuld door een aantal meevallers/onderbestedingen in 2021. Het restant van ca € 2 mln wordt (voor)gefinancierd door bijdragen vanuit het hele concern.

 

Wijk aan Zet

Deze budgetverschuiving naar programma Bestuur en Dienstverlening is ter dekking van kosten voor de implementatie van Wijk aan zet/Werken in stad en wijk.


Technische wijzigingen

Op het taakveld Onderwijshuisvesting zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.

  • Verlaging van de omslagrente (€ 1,1 mln in 2022 tot € 1,4 mln in 2025)
  • Indexering (-€ 1,1 mln in 2022 tot -€ 815 in 2025)
  • Overheveling naar programma Cultuur, sport en recreatie voor overdracht twee gymzalen naar het Sportbedrijf (€ 485 structureel).
  • Diverse kleine wijzigingen (-€ 12 in 2021 tot -€ 112 in 2025).

Omschrijving taakveld

De gemeente investeert in toekomstbestendige schoolgebouwen, die bijdragen aan de ontwikkeling van de leerlingen. Het accent ligt bij onderwijshuisvesting op het efficiënt en doelmatig gebruik van onderwijsgebouwen en het beschikbaar stellen van voldoende gymcapaciteit. Belangrijk daarbij zijn:

  • een goede spreiding in de stad, zodat kinderen altijd een school in de nabijheid kunnen vinden
  • leegstandsreductie, scholen hebben meer m² tot hun beschikking dan op basis van de genormeerde ruimtebehoefte noodzakelijk is, elke m² extra kost ook extra geld
  • het terugbrengen van het aantal kleine scholen in het primair onderwijs, want het kost veel extra aandacht en geld om de kwaliteit van het onderwijs op kleine scholen te kunnen realiseren
  • verbeteren van het binnenklimaat (fris!) op de scholen. Een goed binnenklimaat zorgt voor betere leerprestaties
  • bij de investeringen wordt extra aandacht aan duurzaamheid besteed. Vanaf 2020 worden alleen (bijna) energieneutrale scholen opgeleverd, conform BENG-norm (energieneutraal houdt in dat energieverbruik van het gebouw kleiner of gelijk is aan wat het gebouw zelf opwekt, door bijvoorbeeld zonnepanelen)
  • de gemeente investeert in toekomstbestendige schoolgebouwen, die bijdragen aan de ontwikkeling van de leerlingen