Arbeidsparticipatie - Maatschappelijk

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Iedereen doet mee naar vermogen: Rotterdammers leveren een tegenprestatie naar vermogen, die ze zelf mogen invullen in de vorm van mantelzorg, vrijwilligerswerk, taalcursus, beweegtraining of eerst werken aan persoonlijke problematiek.

Jongerenloket: Het begeleiden van jongeren naar werk en/of onderwijs.

Jongerenloket: Rotterdamse jongeren (27-) gaan pas van school als zij een baan hebben.

Jongerenloket: wij helpen jonge statushouders (27-) aan werk of helpen hen om zich daarop voor te bereiden of begeleiden hen naar school.

Prestatie010

In deze collegeperiodestaat de mens achter de werkzoekende meer centraal en leggen we de nadruk op de persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke activering van werkzoekenden. Door middel van passende dienstverlenging op maat, aangevuld met een re-integratietraject waar mogelijk, verkleinen we voor deze werkzoekenden de afstand tot de arbeidsmarkt. Ruim 7.500 werkzoekenden, die mogelijk arbeidspotentie hebben, krijgen één vast contactpersoon en intensievere begeleiding. De ruim 10.500 andere werkzoekenden spreken we tenminste 1 keer per jaar.

Onze ambitie is dat dit jaar 850 werkzoekenden de stap naar een re-integratietraject maken of direct uitstromen uit de uitkering. Eind juli staat de teller op 254 werkzoekenden die uitstroomden naar re-integratietrajecten of werk. Hoewel de aantallen sinds de heropening stijgen, laat dit cijfer zien dat de coronacrisis deze werkzoekenden hard treft. In recent onderzoek van OBI geven geïnterviewde werkzoekenden van Prestatie010 aan dat ze uit angst voor besmetting voorzichtig werden met naar buiten gaan. Ook misten ze sociaal contact doordat activiteiten tijdelijk stopten. Gelukkig wordt nu het vrijwilligerswerk op de meeste locaties weer opgepakt en vinden taal- en beweegtraining ook weer deels fysiek plaats. Ook onze eigen dienstverlening is waar mogelijk in hybride vorm. Zo spreken onze activeringscoaches ook weer werkzoekenden in de Huizen van de Wijk. Het merendeel van de gesprekken is echter digitale en telefonische coaching, wijkwandelingen en deurbezoeken.  We passen onze dienstverlening aan op de actualiteit.

Onze kerntaak is het activeren van werkzoekenden. Dat doen we door drempels weg te nemen, zoals schuldenproblematiek. Dat is een van de belangrijkste thema’s van dit jaar. Werkzoekenden met betalingsproblemen of schulden begeleiden we naar trajecten bij schulddienstverlening. 

Daarnaast zetten we in op het herkennen van signalen van inwoners met een licht verstandelijke beperking. En willen we de toeleiding naar Rotterdam Inclusief verbeteren door activeringscoaches nog beter te informeren over het instrument loonkostensubsidie. Ook startten we begin 2021 met de wijkbasisbaan. Dit is een nieuw instrument om mensen te activeren. Er doen momenteel zeven Rotterdammers mee. Zij zijn hierdoor uitgestroomd uit de bijstand.

Ten slotte lichten we graag het onderzoek ‘Prestatie010: ervaringen en effecten (OBI, 2021)’ uit. Het onderzoek gaat in op de gedifferentieerde dienstverlening die we sinds het uitvoeringsplan ‘Iedere stap telt’ voeren. De meest kansrijke werkzoekenden krijgen intensieve begeleiding van een vaste activeringscoach (gemiddeld 4 keer per jaar een gesprek) en de andere werkzoekenden spreken we minstens 1 keer per jaar via aanpak Meedoen010. Werkzoekenden geven aan dat ze positief zijn over de bejegening en meer aandacht voor hun persoonlijke situatie. Ook activeringscoaches zijn positief: zij ervaren meer focus op kwaliteit dan kwantiteit. Het onderzoek toont aan dat vrijwilligerswerk en sociale activering de meest voorkomende vormen van tegenprestatie zijn en dat is van significante maatschappelijke waarde.

 

Jongerenloket

Het aantal jongeren dat in 2021 in de bijstand zit, is door de invloed van coronacrisis aanzienlijk (ultimo juli 2021, 2.902 jongeren). Deze toename is in lijn met de door het Centraal Planbureau (CPB) voorspelde stijging. Vanaf de maand mei 2021 zien we dat in sommige weken meer jongeren uitstromen dan instromen. Met name de uitstroom naar werk is ten opzichte van het eerste halfjaar van 2020 verdubbeld Met de verruiming van de RIVM-maatregelen, waaronder de heropening van de horeca per 5 juni 2021, verwachten we dat dat de positieve uitstroom voortzet.  

Het aantal jonge statushouders in de bijstand is ten opzichte van 2020 afgenomen en ligt lager dan de streefwaarde. Dit is het gevolg van een dalende instroom. Daarnaast stroomt deze groep jongeren relatief vaak uit naar onderwijs. Veranderingen op de arbeidsmarkt hebben daarom minder invloed op de uitstroom in deze doelgroep.

De herijking van de dienstverlening binnen het Jongerenloket heeft ervoor gezorgd dat we jongeren snel en adequaat de juiste dienstverlening kunnen bieden. Alle intakegesprekken worden binnen de  norm van 2 weken gevoerd. Het Jongerenloket volgt aan de hand van beschikbare arbeidsmarktinformatie de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en past indien nodig haar dienstverlening en ambities aan op nieuwe omstandigheden. Signalen vanuit de uitvoering zijn succesvol vertaald in het actieplan Jeugdwerkgelegenheid. Zo wordt er extra inzet gepleegd om Rotterdamse jongeren toegang te bieden tot het Rotterdams Scholingsfonds en de Scholingsvouchers en is de Rotterdamse Startersbeurs geïntroduceerd; 100 beurzen voor recent afgestudeerde Rotterdamse mbo (3-4), hbo en wo studenten, in cofinanciering tussen werkgevers en gemeente.

Voor Rotterdamse Jongeren met financiële problemen waarvoor de reguliere schulddienstverlening geen toereikende oplossing biedt, is het jeugdperspectieffonds opgericht. Binnen het Jeugdperspectieffonds ontvangen jongeren intensieve dienstverlening waarin wordt toegewerkt naar een saneringskrediet dat wordt afgelost door middel van het uitvoeren van een perspectiefprestatie. In het eerste kwartaal 2021 is de pilot Jeugdperspectieffonds positief geëvalueerd en het komende half jaar wordt er inzichtelijk gemaakt wat ervoor nodig is om het Jeugdperspectieffonds structureel te implementeren.

Ontwikkelingen 2022-2025

Prestatie010

De concurrentie tussen werkzoekenden op de arbeidsmarkt blijft groot. De verwachting dat voor sommige werkzoekenden regulier werk daardoor nog moeilijker bereikbaar is, is er nog steeds. Daarom is het afgelopen jaar een eerste stap gezet richting andere manieren van dienstverlening voor werkzoekenden die het meest ver verwijderd zijn van regulier werk: het inzetten van een wijkbasisbaan. We doen nu ervaring op in de praktijk. Het financiële construct is een punt van aandacht. Daarvoor lobbyen we richting het Rijk en kijken we hoe een uitbreiding van de wijkbasisbaan invulling kan krijgen.

Ondertussen blijft de afdeling Prestatie010 kwetsbare werkzoekenden activeren naar en begeleiden op een passende Prestatie010. Hierbij zetten we in de op de toeleiding naar schuldhulpverlening en begeleiden we werkzoekenden waar mogelijk naar re-integratievoorzieningen of werk. Hiertoe bouwen we onze dienstverlening digitaal verder uit en blijven we samenwerken met welzijnsorganisaties en andere maatschappelijke organisaties in de stad.

 

Jongerenloket

De effecten van corona hebben jongeren harder geraakt dan andere groepen, omdat zij in hoge mate vertegenwoordigd zijn in zowel flexwerk/parttimewerk als in sectoren die hard door corona zijn getroffen, zoals horeca, toerisme, cultuur en detailhandel. Daarnaast zien we dat jongeren in een kwetsbare positie harder geraakt lijken dan andere jongeren. Door bijvoorbeeld het ontbreken van een stabiele thuissituatie in de tijd van lockdown of het niet kunnen volgen van praktijklessen op niveau 1 en 2 van het MBO, zien we een toename van het aantal jongeren dat kampt met psychische problemen,

Met de versoepelingen van de RIVM-maatregelen stromen de zelfredzame jongeren weer uit naar arbeid. We zien daarbij wel het beeld dat jongeren afkomstig uit de horecasector vaker op zoek gaan naar meer zekerheid en waar mogelijk de keus maken voor werk in een andere sector. Voor de groep kwetsbare jongeren die door de coronamaatregelen harder getroffen zijn, geldt dat hun uitstroom niet gelijk op zal gaan met het aantal openstaande vacatures. Deze jongeren hebben zorg en/of ondersteuning nodig, voordat zij de stap naar werk kunnen maken.

Om de effecten van corona op Rotterdamse jongeren te dempen, heeft de gemeente Rotterdam naast het actieplan jeugdwerkgelegenheid ook een brede herstelpaanpak voor jongeren ontwikkeld. De inzet op werk en scholing en het bereiken van jongeren in de wijk zijn daarbij belangrijke thema die een eigenstandige aanpak kennen.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren
Effectindicatoren 201820192020202120222023
Ambitie ‘Iedere stap telt’. Aantal werkzoekenden vanuit doelgroep Prestatie010 doorgestroomd naar domein Werk of direct naar een betaalde baan. Streefwaarde n.v.t. 1.000 1.000 850* 850  
Realisatie n.v.t. 1.019 709 254**    
Jongerenloket. Aantal jongeren in de bijstand (incl. statushouders) Streefwaarde 2.550 2.200 2.200 2.080 2.080  
Realisatie 2.235 2.037 2.919 2.902***    
Jongerenloket. Aantal jonge statushouders in de bijstand Streefwaarde 620 585 545 501 501  
Realisatie 630 468 486 475***    
Jongerenloket. Aantal jongeren uitstroom Streefwaarde 1.150 1.150 1.150 1.150 1.150  
Realisatie 1.557 1.345 1.672 1.063***    

*    Dit aantal is in de Voorjaarnota bijgesteld naar 850.

**  Juli 2021

*** Augustus 2021

Prestatie-indicatoren 201820192020202120222023
Jongerenloket. % jongeren binnen 2 weken intake gesprek Streefwaarde 100% 100% 100% 100% 100%  
Realisatie 90% 100% 100% 100%    
Jongerenloket. % jonge statushouders binnen 3 weken een gesprek Streefwaarde 100% 100% 100% 100% 100%  
Realisatie 100% 100% 100% 100%    

Wat kost het

Tweede HerzieningBegroting 2022
Overzicht van baten en lasten Arbeidsparticipatie - MaatschappelijkRealisatie
2020
Begroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Baten exclusief reserves2.2702.9183.5431.5431.5431.543

Bijdragen rijk en medeoverheden 2.161 2.918 3.518 1.518 1.518 1.518
Overige opbrengsten derden 95 0 24 24 24 24
Overige baten 14 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves21.76025.48824.20921.34518.51617.830

Apparaatslasten 16.517 19.735 19.750 17.680 14.844 14.158
Inhuur 2.571 847 1.464 872 872 872
Overige apparaatslasten 320 426 433 925 925 927
Personeel 13.626 18.463 17.853 15.883 13.047 12.359
Intern resultaat 156 -114 14 14 14 14
Intern resultaat 156 -114 14 14 14 14
Programmalasten 5.087 5.867 4.445 3.651 3.658 3.658
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 4.161 5.202 4.445 3.651 3.657 3.657
Overige programmalasten 1 0 0 0 0 0
Sociale uitkeringen -15 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 940 665 0 0 0 0
Saldo voor vpb en reserveringen -19.490 -22.569 -20.667 -19.802 -16.973 -16.288
Saldo voor reserveringen -19.490 -22.569 -20.667 -19.802 -16.973 -16.288
Reserves02.3990000

Onttrekking reserves 150 2.399 0 0 0 0
Toevoeging reserves 150 0 0 0 0 0
Saldo -19.490 -20.170 -20.667 -19.802 -16.973 -16.288

Financiële bijstellingen

Tweede
Herziening
Begroting 2022
Bijstellingen Arbeidsparticipatie - MaatschappelijkBegroting
2021
Begroting
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 -20.605 -20.018 -19.464 -16.684 -16.012
Bijstellingen Tweede Herziening 2021 / Begroting 2022 435 -649 -338 -289 -276
Kasschuif Prestatie010 Kasschuiven 300 -300 0 0 0
Concernbrede opgave Integriteit Ramingsbijstellingen vermijdbaar 0 4 1 1 1
Concernbrede opgave Wob Ramingsbijstellingen vermijdbaar 1 3 3 2 2
Vervanging financieel administratie systeem (project GREAT) Ramingsbijstellingen vermijdbaar 0 7 0 0 0
Wijk aan Zet Ramingsbijstellingen vermijdbaar 4 10 9 5 5
Technische wijzigingen Technische wijzigingen 130 -373 -352 -296 -283
Begroting na wijzigingen -20.170 -20.667 -19.802 -16.973 -16.288

Toelichting financiële bijstellingen

Kasschuif Prestatie010

Het Rijk heeft voor 2021 extra middelen beschikbaar gesteld voor de re-integratie van bijstandsgerechtigden. Gemeenten ontvangen deze extra middelen zodat zij de reguliere dienstverlening op peil kunnen houden nu de instroom in de bijstand is toegenomen. Met de kasschuif van € 300 kan de extra dienstverlening die in 2021 gestart is ook in 2022 worden doorgezet.

 

Concernbrede opgave Integriteit

Het Actieplan Integriteit omvat een samenhangend pakket van ruim 30 maatregelen waarmee we de aanbevelingen uit verschillende (externe) rapporten en onderzoeken opvolgen. Daarmee intensiveren en verstevigen we ons integriteitsbeleid. Financiële dekking komt vanuit bijdragen uit het hele concern.
 
Concernbrede opgave Wob
Om verzoeken uit hoofde van de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) nu én in de toekomst professioneler en binnen de wettelijke termijn te kunnen afhandelen, wordt een centrale eenheid (“Wob-unit”) opgericht. Deze unit heeft het afhandelen van Wob verzoeken als kerntaak en heeft daarvoor ook de benodigde expertise in huis. Financiële dekking komt vanuit bijdragen uit het hele concern.

 

Vervanging financieel administratie systeem (project GREAT)

Vanaf 2022 wordt het huidige financiële administratiesysteem vervangen. Omdat wordt overgestapt naar een cloudapplicatie, kunnen deze kosten beperkt worden geactiveerd. Dit zorgt voor een (incidentele) dekkingsopgave van € 8,7 mln.
De opgave wordt enerzijds ingevuld door een aantal meevallers/onderbestedingen in 2021. Het restant van ca € 2 mln wordt (voor)gefinancierd door bijdragen vanuit het hele concern.

 

Wijk aan zet

Deze budgetverschuiving naar programma Bestuur en Dienstverlening is ter dekking van kosten voor de implementatie van Wijk aan zet/Werken in stad en wijk.

 

Technische wijzigingen

Op het taakveld Arbeidsparticipatie - Maatschappelijk zijn diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven:

  • Indexering 2022 en verder. De budgetten zijn vanaf het jaar 2022 geactualiseerd naar het prijspeil 2022. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen. (- € 505 in 2022 tot - € 387 in 2025).
  • Overheveling van formatie naar taakveld Wijkteams en WMO-loketten in verband met de transitie van het Centraal Onthaal Jongeren (€ 60 in 2021 tot € 122 in 2025).
  • Diverse kleine technische wijzigingen (€ 70 in 2021 tot - € 18 in 2025).

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

Omschrijving taakveld

Rotterdammers met een gemeentelijke uitkering op grond van de Participatiewet en die geen re-integratievoorziening krijgen aangeboden, leveren een tegenprestatie naar vermogen. De tegenprestatie is deze collegeperiode doorgezet in een vernieuwde aanpak onder de naam Prestatie010, waarbij iedereen meedoet naar vermogen. Door de actieve inzet van werkzoekenden die een tegenprestatie doen, dragen zij bij aan de stad, kunnen beter participeren en verkleinen zij de afstand tot de arbeidsmarkt. Samen met werkzoekenden zetten we stappen in de persoonlijke ontwikkeling. Iedere stap telt!

Het Jongerenloket adviseert en ondersteunt jongeren van 16 tot 27 jaar op weg naar een zo groot mogelijke sociale en economische zelfstandigheid. Het Jongerenloket richt zich op Rotterdamse jongeren die veelal een opeenstapeling aan problemen kennen. Zij krijgen advies en ondersteuning op weg naar een zo groot mogelijke sociale en economische zelfstandigheid, zodat zij weer meedoen en actief deel uitmaken van de maatschappij.