Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Wij werken aan een duurzaam, energiezuinig Rotterdam, met een betere luchtkwaliteit met alle ruimte voor innovaties. 
De keuzes die we daarin maken bieden veel kansen. De energietransitie kan een vliegwiel zijn voor het ontwikkelen van nieuwe, duurzame, circulaire bedrijven en het opknappen en verduurzamen van woningen en wijken en zorgt daarmee voor nieuwe werkgelegenheid.

In deze collegeperiode zetten we in op het versnellen van de Energietransitie in Rotterdam en het optimaal benutten en versnellen van de kansen die dit met zich meebrengt. Hiervoor is een bedrag van € 68,2 mln vrijgemaakt en ondergebracht in de bestemmingsreserve Energietransitie. De middelen zijn verdeeld over zes thema’s: Haven en Industrie, Gebouwde omgeving, Emissieloze Mobiliteit, Schone Energie, Nieuwe Economie en Lokale Duurzame Initiatieven.

In september 2019 zijn we gestart met de uitvoering van het eerste uitvoeringsplan energietransitie. In juli 2020 heeft het college het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022 vastgesteld. Hierin is voor 2020-2022 een bedrag van € 68,1 mln van de € 68,2 mln van de Bestemmingsreserve Energietransitie gecommitteerd aan 52 programma’s en projecten. In maart 2021 is het Uitvoeringsplan Energietransitie aangevuld met 9 nieuwe projecten. Hiermee is de gehele € 68,2 mln gecommitteerd.

Dit geeft het volgende beeld:

In de tabel kunnen door afrondingen de totalen afwijken van de afzonderlijke getallen. De totalen zijn de juiste bedragen.

 

Inzet middelen

Voor deze tweede herziening van de begroting is de vrijval binnen de Bestemmingsreserve Energietransitie in de periode januari-mei 2021 in kaart gebracht. Hierbij zijn projecten uit het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022 meegenomen die niet doorgaan of minder geld nodig hebben dan verwacht. De vrijval bedroeg € 580. Deze vrijval is herverdeeld. Door vrijval van middelen is er in juli 2021 twee nieuwe projecten toegevoegd aan het Uitvoeringsplan. Ook is het budget van Schone Lucht aangevuld. Hiermee is de gehele € 68,2 mln gecommitteerd.

Bij de eerste herziening heeft het college besloten dat bij vrijval of onderbesteding van middelen uit het Uitvoeringsplan Energietransitie als eerste het budget van het programma Schone Lucht wordt aangevuld tot een bedrag van € 4,0 mln om zo de cofinanciering van het Rijk maximaal te benutten. Daarnaast is besloten dat onderbesteding kan worden ingezet voor de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed. In lijn hiermee is de vrijval als volgt verdeeld: 

• € 286 aan het programma Schone Lucht
• € 150 voor de verduurzaming van gemeentelijk vastgoed (uitvoering motie Verduurzaam Rotterdamse daken in één klap)
• € 44 voor de verduurzaming van gemeentelijke infrastructuur (uitvoering motie Let the sun shine)
• € 100 aan de uitvoering van de gebiedsaanpak Heindijk.

Voor het project Verduurzaming gemeentelijk wagenpark is € 1,2 mln van 2022 naar voren gehaald, omdat er dit jaar meer bestellingen gedaan zijn dan verwacht. Daarnaast is voor een aantal projecten een deel van de middelen verschoven van 2021 naar 2022. In veel gevallen gaat dit om lopende meerjarige subsidies aan andere partijen waarvan de uitbetaling van een deel van de subsidie niet dit jaar maar volgend jaar plaatsvindt. Voorbeelden hiervan zijn de subsidieregeling Smart Energy Systems, de Verduurzamingspakketten en de voucherregelingen voor Vereniging Van Eigenaren (VVE's) en ondernemers.

 

Voortgang 2021

Het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022 is volop in uitvoering. Veel programma’s en projecten lopen volgens planning en leveren mooie resultaten op voor de stad. Voorbeelden zijn het Programma Smart Energy Systems waar in de laatste ronde veel nieuwe projectvoorstellen zijn ingediend, de ombouw van de openbare verlichting naar LED waar al 31% van de armaturen is vervangen, het opleiden van Energiecoaches voor bewoners en de verduurzaming van het gemeentelijk wagenpark.

Bij een aantal projecten zorgt covid-19 voor vertraging bij het rondkrijgen van de financiering (bijvoorbeeld Hardt Hyperloop en het project Docking station). Hier houden we vinger aan de pols hoe deze projecten zich ontwikkelen en maken we continu de afweging hoe lang we onze toegezegde bijdrage vasthouden.

Een aantal subsidieregelingen loopt mede door covid-19 nog niet hard, zoals de subsidieregeling elektrisch koken of de energievoucher regeling voor ondernemers. Hierop zetten we komende tijd gerichte communicatie in onder de doelgroepen.

 

Energietransitiefonds Rotterdam

Eind 2020 is het Energietransitiefonds Rotterdam opgericht. Het fonds heeft als belangrijkste doelstellingen de reductie van de uitstoot van CO_2, de verbetering van de luchtkwaliteit en het verminderen van het gebruik van primaire grondstoffen (circulariteit). De middelen in dit fonds worden revolverend ingezet om investeringen in de energietransitie in Rotterdam mogelijk te maken of te versnellen en laagdrempelige leningen te verstrekken aan woningeigenaren, VVE's en kleine ondernemers. Met dit fonds geven we een belangrijke impuls aan de versnelling van deze omvangrijke transitie.

Uitgangspunt is dat we projecten ondersteunen die aan één of meerdere van deze doelstellingen bijdragen en als gevolg van een gebrek aan (passende) financiering niet of onvoldoende snel van de grond komen. Het geld dat in het revolverende fonds terugvloeit, kan opnieuw worden ingezet voor de energietransitie in Rotterdam. Op die manier verwachten wij zoveel mogelijk effect uit onze middelen te halen.

Het fonds bestaat uit diverse regelingen:

- Voor het Energietransitiefonds voor grote investeringen is het fondsmanagement ondergebracht bij Innovation Quarter. Er lopen gesprekken met diverse bedrijven en we verwachten voor eind 2021 de eerste investeringsaanvraag.

- De leningregelingen voor Rotterdammers en Rotterdamse organisaties die energiebesparende en gebouwverbeterende maatregelen willen nemen staan open voor aanvragen. Sinds de opening van de regeling in maart 2021 zijn 66 aanvragen van particuliere woningeigenaren ontvangen voor in totaal ruim € 450. Ook zijn een aantal bouwdepots met een budget van meer dan € 100 geopend.

- Het Energietransitiefonds is sinds juni 2021 ook beschikbaar voor VvE’s en andere organisaties, zoals scholen. We verwachten in het najaar de eerste aanvragen.