Voortgang 2023

Het zorgen voor een toekomstbestendige gemeentelijke vastgoedportefeuille

Kernportefeuille, onderdeel Maatschappelijk Vastgoed

Er wordt verder gewerkt aan een afwegingskader voor de duurzaamheidsambities bij nieuwbouw en grote renovatieprojecten. Met de vervanging van de bestaande voorraad vanuit de Integrale Huisvestingsplannen wordt een deel van de duurzaamheidambitie van de gemeente ingevuld door de projecten Bijna Energie Neutraal (BENG) te realiseren. Daarnaast worden deze ambities voor de bestaande gebouwen voorraad via het onderhoud gerealiseerd via de Duurzame Meerjarenonderhoudsplannen (Duurzame MJOP's). Voor volledige verduurzaming Energie Neutrale Gebouwen (oftewel ENG), wordt dit jaar bezien in hoeverre hiervoor aanvullende investeringen nodig en beschikbaar zijn.

Er is gestart met de CO2-prestatieladder, waarmee de CO2-uitstoot van de gemeente, inclusief haar eigen huisvesting, zichtbaar wordt. Voor de CO2 -prestatieladder is een CO2-reductieplan voor de eigen huisvesting opgesteld. De certificering is al rond. 

Niet-Kernportefeuille

Er staan in totaal nog 133 objecten op de verkooplijst. Van deze verkooplijst worden er 60 in 2023 verkocht. Het is mogelijk dat er nog enkele panden van de verkooplijst afgehaald worden, omdat vanuit een van de beleidsportefeuilles besloten wordt dat een pand toch nodig is voor de gemeente taken en daarom niet verkocht kan worden. 

Stijgende huurprijzen maatschappelijke portefeuille

De betaalbaarheid van de maatschappelijke vastgoedportefeuille staat onder druk door stijgende kosten. Met de hoge inflatie van begin 2023 stijgen de huurprijzen harder dan de subsidiebudgetten. Voor een aantal maatschappelijke organisaties is daarom besloten de indexering in januari 2023 van 14,5% te verlagen naar 9,7%. Voor de kostendekking van de portefeuille is de verwachting dat de gemiddelde kostenstijging (onder meer onderhoud) onder de 10% blijft en er naar verwachting geen financieel probleem ontstaat.

Kadernota Vastgoed

Er komt een vernieuwde Kadernota Vastgoed met actualisaties en aanpassingen aan onder meer het zogenaamde ‘Didam arrest’. De Kadernota geldt voor meerdere jaren en geeft de hoofdkoers aan voor de gemeentelijke vastgoedportefeuille en welke spelregels daarbij gelden. Een eerste concept is in de commissie Bouwen, Wonen, en Buitenruimte besproken. Naar verwachting legt het college de vernieuwde kadernota rond de zomer van 2023 aan de gemeenteraad voor.

Centraal staat de kernportefeuille, met als onderdelen de maatschappelijke portefeuille, een kleine strategische portefeuille van voorlopig aan te houden panden, en een aantal percelen brandstofverkooppunten. Met deze portefeuille draagt de gemeente bij aan een vitale bestaande stad. Voor de maatschappelijke portefeuille is bestuurlijk besloten tot kostendekkende verhuur. Geconstateerd is dat de kostendekkende huur niet alle kosten volledig dekte. Aanvulling vindt tot en met 2024 plaats uit de Algemene Middelen. Vanaf 2025 zijn de beleidsdirecties zelf verantwoordelijk voor de kostendekkende huur.

Opvang bijzondere doelgroepen

Sinds maart 2022 is er tijdelijke huisvesting voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Met een opgave van 2.000 bedden voor eind 2023 blijft realisatie van voldoende opvangplekken een uitdaging. Daarnaast hebben andere kwetsbare doelgroepen tijdelijke huisvesting nodig. Er loopt onderzoek naar inrichting van een permanente portefeuille voor dergelijke tijdelijke opvang.

Vitale wijken

Goed Huren en Verhuren

Op 1 juli 2023 treedt de Wet goed verhuurderschap in werking. Hiermee is goed verhuurderschap een wettelijke taak van gemeenten. Na inwerkingtreding is de gemeente aan zet voor toezicht en handhaving op het verhuurderschap. Een nieuwe bevoegdheid is dat gemeenten gebieden waar de leefbaarheid onder druk staat kunnen aanwijzen voor een verhuurvergunning. Rotterdam start met een pilot verhuurvergunning in Carnisse. Met de komst van de wet moet de gemeente per 1 juli 2023 een meldpunt hebben opgezet waar huurders verhuurexcessen, zoals discriminatie of intimidatie, kunnen melden. 

Verstedelijken en verbinden

De omgevingswet

De Omgevingswet treedt in werking op 1 januari 2024. Dat geldt ook voor de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. De afdeling Bouw- en Woningtoezicht is bezig met de voorbereiding op beide wetten. Alles is erop gericht het proces van vergunningen, de toezicht en handhaving en de bestemmingsplannen zo goed mogelijk te laten verlopen. Bij nieuwe wetten of wetswijzigingen doen zich altijd onvoorziene vragen en kwesties voor. Daarom staat het eerste jaar na invoering in het teken van leren van de praktijk en op basis daarvan processen en werkwijzen bijstellen. Binnen de mogelijkheden van het landelijke Digitaal Stelsel Omgevingswet heeft Rotterdam zich zoveel mogelijk gericht op de Rotterdamse situatie, om Rotterdammers en andere betrokkenen zo goed mogelijk te informeren.

Voor de lange termijn

Na 1 januari 2024 is er nog niet meteen één omgevingsplan, zoals de Omgevingswet beoogt. Daarvoor is er tot 2029 de tijd. Dat lijkt lang. Dat is het niet. Alle losse bestemmingsplannen moet de gemeente namelijk samenvoegen tot één omgevingsplan, volgens een nieuwe methode. Het is een grote en ingewikkelde opdracht. De voorbereidingen lopen daarom nu al.

Verder staat de woningbouwproductie onder druk. De achtergrond hiervan is beschreven in de Voortgang 2023 bij Programma Stedelijke Ontwikkelingen. Als de woningbouw vertraagt, kan dat gevolgen hebben voor de legesopbrengsten.

Eigenheid en erfgoed

In 2022 zijn de werkzaamheden vanwege de motie ‘Versnelde toekomst voor erfgoed’ voor het belangrijkste deel afgerond. In de motie was gevraagd om een versnelling in het aanwijzen van gemeentelijke monumenten. Voor een aantal objecten is de procedure in het eerste kwartaal van 2023 afgerond. 

De Erfgoedagenda Rotterdam is in 2023 geactualiseerd en van een uitvoeringsprogramma tot en met 2027 voorzien.  In deze Erfgoedagenda staan de ambities en activiteiten rond het gebouwde en aangelegde cultuurhistorisch erfgoed van Rotterdam beschreven.

Financiële bijstellingen Bestaande stad (x 1.000)  - € 1.045
Effecten nieuwe cao - € 827
Kostenstijging energie - Overig - € 676
Cultuur - Erfgoed en monumenten - € 430
Technische wijzigingen, taakmutaties, kasschuiven en kleine bijstellingen  € 888

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Voor een uitgebreide toelichting zie het blokje Financiën onder dit programma.