Overzicht baten en lasten

Programma en Rotterdamse taakvelden

Toelichting overzicht baten en lasten

Baten
De baten bestaan voornamelijk uit rijksbijdragen in het kader van de Bundeling uitkeringen inkomensvoorzieningen gemeenten (BUIG) ten behoeve van de uitvoering van de Participatiewet. Vanuit deze bijdrage betaalt de gemeente bijstandsuitkeringen en loonkostensubsidies.

Lasten
De programmalasten bestaan voor het grootste deel uit de sociale uitkeringslasten. De participatiemiddelen, als integratie-uitkering in het Gemeentefonds, zijn bestemd voor re-integratie van werkzoekenden, werkzoekenden met een arbeidsbeperking en de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW).

Reserves
De reserves bestaan voornamelijk uit de bestemmingsreserve BUIG. Deze reserve wordt gebruikt voor het dekken van eventuele tekorten op de BUIG.

Meerjarig verloop
Het meerjarig verloop van de programmalasten en baten wordt vooral beïnvloed door de geraamde ontwikkeling van de uitkeringslasten en het BUIG-budget. De lasten van de sociale uitkeringen zijn voor twee jaren (2023 en 2024) geraamd op basis van volume en prijs. Het BUIG budget voor deze jaren is gebaseerd op de laatst verkregen informatie van het Rijk. Voor de jaren daarna wordt de ontwikkeling in de verwachte rijksbaten gelijkgesteld aan de ontwikkeling van de verwachte lasten, waarvoor we aansluiten bij CPB-ramingen van de ontwikkeling van het landelijke aantal bijstandsuitkeringen.

Het meerjarig verloop op de apparaatslasten wordt voornamelijk veroorzaakt door de mutatie in de formatie en de aan het personeelsbestand gerelateerde kosten (loonkosten, overige personele kosten, inhuur). De formatie van Werk en Inkomen is gebaseerd op de benodigde capaciteit voor het bedienen van het geraamde bijstandsvolume. Deze formatie wordt vervolgens vertaald in het benodigde loonkostenbudget. Omdat het bijstandsvolume over de jaren heen fluctueert wordt een deel van de formatie ingevuld met inhuur. Dit om frictiekosten te vermijden.

Financiële bijstellingen

Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.

Toelichting financiële bijstellingen

Extra middelen begeleiding naar werk
Voor begeleiding naar werk worden extra baten in 2023 verwacht vanuit het Europees Sociaal Fonds (€ 2,6 mln). Aan de lastenkant wordt een onderbesteding verwacht op enkele posten, maar worden dit jaar ook extra intensiveringen gedaan. Per saldo is er positief resultaat in 2023 van € 2,1 mln. Deze middelen vallen vrij ten gunste van de algemene middelen.


Onderbesteding Rotterdam Inclusief
In de meicirculaire is voor Rotterdam Inclusief een bedrag toegekend van € 3,3 mln voor de reguliere loon- en prijsbijstelling voor de WSW en Nieuw Beschut Werk. Ook wordt € 700.000 verwacht uit de septembercirculaire voor de compensatie van de bijzondere loonstijging WSW. Door de snellere afbouw van de WSW en het nog niet behalen van de doelstelling Nieuw Beschut is hiervoor al dekking binnen de begroting. In 2023 worden nog extra kosten verwacht voor het herstelprogramma functiewaardering WSW. Verder is kortgeleden een pand beschikbaar gekomen voor de kringloopwinkel, dat ook ingezet wordt voor de start van een locatie op Zuid. Hiervoor worden nog kosten verwacht. Voor beide ontwikkelingen is niet duidelijk wat de precieze financiële effecten zijn. Rekening houdend met verwachte middelen vanuit de mei- en septembercirculaire en de genoemde onzekerheden wordt een onderbesteding verwacht van € 2 mln in 2023. Dit bedrag valt vrij ten gunste van de algemene middelen.


Meerjarige begroting Regionaalbureau Zelfstandigen
Door het structureel toegenomen aantal aanvragen bij het Regionaal Bureau Zelfstandigen, een onderdeel van WerkgeversServicePunt, is er meer personeel nodig om het werk uit te voeren. Hiertoe zijn de apparaatslasten verhoogd, inclusief de overhead van € 229.000. Voor deze hogere lasten is er dekking door hogere baten uit contractgemeenten en lagere programmalasten.


Opvang vluchtelingen Oekraïners
Door de inval van Rusland in Oekraïne heeft de gemeente Rotterdam sinds half maart 2022 de taak om Oekraïense vluchtelingen op te vangen. De gemeente maakt kosten op het gebied van opvang, leefgeld, onderwijs, zorg en werk. Het Rijk dekt deze kosten. In de begroting van het programma Werk en Inkomen zijn de leefgelden en de apparaatslasten van € 6,7 mln opgenomen. Tegenover deze beide lasten staat een even grote dekking. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.


Overbruggingsfinanciering NPRZ
De financiering van de huidige regiodeal (2019-2022) liep voor de pijler Werk halverwege 2023 af. In de nieuwe regiodeal is geld aangevraagd voor re-integratie vanaf 2024. Om de inzet op Zuid te waarborgen heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) € 3,2 mln beschikbaar gesteld. Tegenover deze baten staat een even grote lastenbegroting. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.


Schoonmaak P&R Beverwaard en Meijersplein 2023
Vanuit het programma Beheer van de Stad is structureel € 33.000 vanaf 2023 beschikbaar gesteld voor de schoonmaakwerkzaamheden van de P&R terreinen Beverwaard en Meijersplein.


Subsidie Kansen voor West
Vanuit de subsidieregeling Kansen voor West III zijn de verwachte subsidiebaten voor het project Leer Praktijk Centrum verwerkt in de begroting. Het gaat om € 500.000 voor zowel 2024 als 2025. Tezamen met de verhoging van de baten is de lastenbegroting verhoogd met dit bedrag. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.


Verwerking subsidie Asiel-, migratie- en integratiefonds (AMIF)
Vanuit de subsidieregeling AMIF zijn de verwachte subsidiebaten voor 2024 verwerkt in de begroting: € 1,5 mln. Samen met de verhoging van de baten is de lastenbegroting - inclusief overhead van € 282.000 - verhoogd met dit bedrag.


Verwerking baten Europees Sociaal Fonds (ESF)
Vanuit de subsidieregeling Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) zijn de verwachte subsidiebaten verwerkt in de begroting. Dit bedraagt voor 2023 € 2,6 mln, voor 2024 en 2025 elk € 1,4 mln en voor 2026 en 2027 elk € 1,3 mln. Met de verhoging van de baten is ook de lastenbegroting verhoogd met deze bedragen. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.


Bestemmingsreserve Breed Offensief
Breed Offensief is een taak die het Rijk aan gemeenten heeft opgelegd. Het doel is werkgevers te stimuleren om mensen met loonkostensubsidie hun positie op de arbeidsmarkt te laten verbeteren. Hiervoor is de gemeentelijke verordening Participatie aangepast. De kosten hiervan bedragen € 579.000. Dekking van deze kosten is gevonden in de bestemmingsreserve Breed Offensief.


Bestemmingsreserve Crisisdienstverlening
Met de Aanpak Jeugdwerkloosheid zetten gemeenten, scholen en hun partners zich in om kwetsbare jongeren te helpen naar vervolgonderwijs of werk. De jongeren op wie de Aanpak Jeugdwerkloosheid zich primair richt, hebben echter een structurele achterstand op de arbeidsmarkt. Het kabinet heeft daarom besloten de tijdelijke maatregelen om te zetten in wet- en regelgeving. Van het Rijk is op grond van de meicirculaire 2023 € 678.000 ontvangen. Dit gedrag wordt eerst toegevoegd aan de reserve Crisisdienstverlening in 2023.


Bestemmingsreserve Dichterbij dan je denkt
Het actieplan ‘Dichterbij dan je denkt’ van het ministerie van SZW beoogt om op korte termijn de krappe arbeidsmarkt te benutten om mensen die nu langs de kant staan naar fulltime of parttime werk, of een leerwerkplek te begeleiden. Vanuit de septembercirculaire 2022 en de decembercirculaire 2022 zijn hiervoor gelden ontvangen. Deze gelden zijn in 2022 niet benut. Van deze gelden is een bestemmingsreserve gevormd. Voor 2023 is de verwachting € 359.000 te besteden en voor 2024 € 358.000. Tegenover deze begrote lasten staat eenzelfde begrote bedrag voor de onttrekking aan deze reserve. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.


Bestemmingsreserve Perspectief op Werk
Uit de resultaatbestemming van 2019 is de reserve Perspectief op Werk gevormd. Hierin is geld opgenomen dat uit een decentralisatie-uitkering is ontvangen. De doelstelling van dit geld is het te besteden aan een hernieuwde samenwerking tussen publieke en private partijen in de arbeidsmarktregio’s. Deze samenwerking is bedoeld om iedereen die wil en kan werken aan een baan te helpen Voor 2023 wordt hiertoe een bedrag van € 50.000 onttrokken voor activiteiten van het Regionaal Werkbedrijf. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.


Bestemmingsreserve Re-integratie bijstandsgerechtigden
Als onderdeel van het steun- en herstelpakket heeft het kabinet in 2022 extra geld beschikbaar gesteld voor de re-integratie van bijstandsgerechtigden. Dit geld is toen toegevoegd aan de Bestemmingsreserve re-integratie bijstandsgerechtigden. In 2024 en 2025 wordt het resterende bedrag uit deze reserve onttrokken voor het betalen van personele lasten van werkcoaches. Het gaat zowel in 2024 als in 2025 om € 1,4 mln. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.


Bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmonitor
Uit het saldo op de BUIG wordt € 545.000 gestort in de bestemmingsreserve RIM (Rotterdamse Investeringsmotor) cilinder ‘verkoopopbrengst Eneco’. Dit wordt gedaan in het kader van het Rotterdamse Scholingsfonds. Bij de dekking van dit fonds - uit de verkoopopbrengst Eneco - is namelijk afgesproken dat besparingen door uitstroom van bijstandsgerechtigden met een scholingsvoucher terugvloeien naar de RIM.


Bestemmingsreserve Uitvoering energietoeslag
Bij de jaarrekening 2022 is er een bestemmingsreserve gevormd van € 1,4 mln voor de afhandeling van de Energietoeslag 2022 in 2023. Met deze begrotingswijziging wordt het geld ook daadwerkelijk aan deze reserve onttrokken. Dit is per saldo neutraal, omdat voor hetzelfde bedrag het lastenbudget is verhoogd.


Vrijval reserves kleiner dan € 1 miljoen
Bij de Voorjaarsnota 2023 is besloten om reserves kleiner dan € 1 mln te laten vrijvallen. Dit besluit geldt ook voor nieuwe reserves die zijn ontstaan na vaststelling van de jaarrekening 2022. Deze aanpassing gaat over de technische verwerking in de begroting van het vrijvallen van dergelijke nieuwe reserves van kleiner dan € 1 mln.


Begeleiding jongeren naar werk
In de meicirculaire heeft het Rijk € 678.000 ter beschikking gesteld voor de regionale aanpak van jeugdwerkgelegenheid.


Participatie IPS-regeling
Voor de Regeling vergoeding Individuele plaatsing en steun (IPS) voor de gemeentelijke doelgroep is landelijk € 21,5 miljoen beschikbaar. Dit programmageld is bestemd voor de inzet van IPS-trajecten voor de re-integratie. In de meicirculaire kondigde het Rijk een verlaging aan van structureel € 6.000 vanaf 2024.


Taakmutatie meicirculaire Gemeentefonds
In de meicirculaire stelde het Rijk budget ter beschikking voor de reguliere loon- en prijsbijstelling van de WSW en Nieuw Beschut Werk. Voor 2023 gaat het om € 3,3 mln, aflopend tot € 2,7 mln in 2027.


Technische wijzigingen
In dit programma zijn er diverse technische wijzigingen. Het gaat om de volgende wijzigingen:

• Budgetoverheveling van programma Werk en Inkomen naar programma Beheer van de Stad en Maatschappelijke ontwikkeling voor het project Leerwerktrajecten Statushouders van € 432.000 in 2023.
• Budgetoverheveling van programma Werk en Inkomen naar programma Maatschappelijke ontwikkeling voor inzet schuld(hulp)dienstverlening van € 250.000 in 2023 
• Budgetoverheveling van programma Werk en Inkomen naar programma Economische ontwikkeling voor financiering van scholingsvouchers van € 500.000 in 2023. 
• Budgetoverheveling van programma Economische ontwikkeling naar programma Werk en Inkomen voor sociaal ondernemen structureel -€ 538.000 vanaf 2024.
• In 2024 wordt er voor het verlenen van de eerstelijns telefonische dienstverlening aan Rotterdammers een gemeentelijk klantcontactcentrum ingericht. Voor het inrichten van dit klantcontactcentrum wordt vanaf 2024 een bijdrage overgeheveld van € 1,3 mln naar het programma Dienstverlening. 
• Budgetoverheveling van programma Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving naar programma Werk en Inkomen door hogere instroom statushouders is meer inzet van personeel nodig van -€ 386.000 in 2023 tot -€ 1,5 mln in 2027.
• De budgetten zijn vanaf het jaar 2024 geactualiseerd naar het prijspeil 2024. Structureel -€ 11,3 mln vanaf 2024. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen.
• Diverse technische wijzigingen (van € 161.000 in 2023 tot € 550.000 in 2027).