Financiën
Overzicht baten en lasten
Overzicht van baten en lasten Stedelijke ontwikkeling | Realisatie 2022 | Begroting 2023 | Begroting 2024 | Raming 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 817.546 | 351.767 | 343.365 | 332.568 | 335.852 | 332.779 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 38.177 | 16.025 | 12.158 | 5.365 | 11.391 | 8.557 | |
Financieringsbaten | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige opbrengsten derden | 815.772 | 364.478 | 302.003 | 298.044 | 301.786 | 301.786 | |
Overige baten | -36.404 | -28.736 | 29.204 | 29.158 | 22.675 | 22.437 | |
Lasten exclusief reserves | 389.143 | 363.592 | 339.505 | 306.128 | 293.328 | 284.501 |
|
Apparaatslasten | 177.639 | 201.953 | 194.298 | 194.859 | 194.210 | 197.090 | |
Inhuur | 27.159 | 28.209 | 7.315 | 7.201 | 6.913 | 9.793 | |
Overige apparaatslasten | 3.389 | 3.804 | 4.086 | 4.087 | 4.087 | 4.087 | |
Personeel | 147.090 | 169.940 | 182.898 | 183.571 | 183.210 | 183.210 | |
Intern resultaat | -30.194 | -31.894 | -17.076 | -18.094 | -20.287 | -20.911 | |
Intern resultaat | -30.194 | -31.894 | -17.076 | -18.094 | -20.287 | -20.911 | |
Programmalasten | 241.699 | 193.534 | 162.284 | 129.363 | 119.405 | 108.322 | |
Financieringslasten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 188.407 | 143.910 | 104.554 | 69.729 | 55.894 | 43.517 | |
Kapitaallasten | 19.968 | 15.447 | 24.069 | 28.162 | 32.071 | 33.364 | |
Overige programmalasten | 6.927 | 4.883 | 3.003 | 3.004 | 3.006 | 3.007 | |
Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 26.396 | 29.293 | 30.657 | 28.466 | 28.434 | 28.434 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | 428.403 | -11.825 | 3.860 | 26.440 | 42.523 | 48.278 | |
Saldo voor reserveringen | 428.403 | -11.825 | 3.860 | 26.440 | 42.523 | 48.278 | |
Reserves | 45.583 | 56.365 | 39.102 | 28.693 | 19.498 | 14.840 |
|
Onttrekking reserves | 92.179 | 88.087 | 39.512 | 29.103 | 19.908 | 15.250 | |
Toevoeging reserves | 46.925 | 67.269 | 410 | 410 | 410 | 410 | |
Vrijval reserves | 329 | 35.548 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo | 473.986 | 44.540 | 42.962 | 55.133 | 62.021 | 63.119 |
Programma en Rotterdamse taakvelden
Saldo programma/Rotterdams taakveld | Begroting 2023 | Begroting 2024 | Raming 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 |
|
---|---|---|---|---|---|---|
Stedelijke ontwikkeling | 44.540 | 42.962 | 55.133 | 62.021 | 63.119 | |
Beheer overige gebouwen en gronden | 76.988 | 17.286 | 18.659 | 19.166 | 19.166 | |
Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) | -23.334 | 4.635 | 4.673 | 4.726 | 4.726 | |
Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving | -25.485 | -29.745 | -28.672 | -28.647 | -28.614 | |
Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap | -9.841 | -13.106 | -11.967 | -11.979 | -11.839 | |
Openbaar vervoer | -10.831 | -12.802 | -12.612 | -12.601 | -12.600 | |
Parkeerbelasting | 131.227 | 156.045 | 159.895 | 164.278 | 164.306 | |
Parkeren | -14.099 | -22.987 | -23.426 | -25.798 | -25.786 | |
Ruimtelijke Ordening - Ontwikkeling | 7.147 | 5.822 | 5.635 | 5.924 | 5.290 | |
Verkeer en vervoer - Bereikbaarheid | -7.587 | -7.825 | -7.825 | -7.821 | -7.820 | |
Verkeer en vervoer - Ontwikkeling | -18.299 | -18.633 | -19.435 | -21.083 | -21.030 | |
Wonen en bouwen | -61.346 | -35.727 | -29.792 | -24.145 | -22.679 | |
Beheer overige gebouwen en gronden | 76.988 | 17.286 | 18.659 | 19.166 | 19.166 | |
Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen) | -23.334 | 4.635 | 4.673 | 4.726 | 4.726 | |
Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving | -25.485 | -29.745 | -28.672 | -28.647 | -28.614 | |
Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap | -9.841 | -13.106 | -11.967 | -11.979 | -11.839 | |
Openbaar vervoer | -10.831 | -12.802 | -12.612 | -12.601 | -12.600 | |
Parkeerbelasting | 131.227 | 156.045 | 159.895 | 164.278 | 164.306 | |
Parkeren | -14.099 | -22.987 | -23.426 | -25.798 | -25.786 | |
Ruimtelijke Ordening - Ontwikkeling | 7.147 | 5.822 | 5.635 | 5.924 | 5.290 | |
Verkeer en vervoer - Bereikbaarheid | -7.587 | -7.825 | -7.825 | -7.821 | -7.820 | |
Verkeer en vervoer - Ontwikkeling | -18.299 | -18.633 | -19.435 | -21.083 | -21.030 | |
Wonen en bouwen | -61.346 | -35.727 | -29.792 | -24.145 | -22.679 |
Toelichting overzicht baten en lasten
Baten
De baten bestaan grotendeels uit grondopbrengsten, canonopbrengsten, opbrengsten uit erfpachtconversies en het uitvoeren van opdrachten voor externe opdrachtgevers. Voor de grondopbrengsten geldt dat op basis van de wet- en regelgeving de baten van grondverkopen in de exploitatie worden verwerkt met een tegenboeking onder de overige baten. Hierdoor ontstaat er geen effect op het saldo. Daarnaast bestaan de baten uit parkeerinkomsten op straat en in de parkeergarages, uitpondingen (bijbetaling bij een functiewijziging van een object, zoals de verkoop van een voormalig sociale huurwoning) en de bijdrage voor het railinfrastructuurproject Hoekse Lijn.
Lasten
De lasten bestaan uit grondexploitaties voor gebiedsontwikkelingen en lasten voor personele inzet. Tevens zijn er lasten die voortvloeien uit onder andere het jaarlijks vervangen van verkeerslichtinstallaties, de inzet voor straatparkeren, de exploitatie en het beheer van parkeergarages en het fiscaal handhaven, fietsvoorzieningen, openbaar vervoer, stedelijke bereikbaarheid en verkeersveiligheid.
Reserves
De mutaties op de reserves hebben betrekking op de bestemmingsreserves Autoluw fonds, Bodem, Doorbouwfonds, Energietransitie, Gebiedsontwikkeling, Rotterdamse Investeringsmotor, Middensegment Huur, Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ), Stadsinitiatief, Taakmutaties Gemeentefonds en Verkeerscirculatieplan. De onttrekkingen aan de bestemmingsreserves worden ingezet voor Hart van Zuid, Hoekse lijn, A16 Rotterdam, Stadshavens, Binnenstad, Inrichting buitenruimte gebieden stedelijke bereikbaarheid en andere projecten.
Meerjarig verloop
De baten laten voor de jaren 2023 tot en met 2027 meerjarig een licht dalend verloop zien. Dit wordt ondanks hogere parkeerbaten voornamelijk veroorzaakt door de eenmalige erfpachtopbrengsten in 2023, de daling van begrote grondopbrengsten en het aflopende project Hoekse lijn. De lagere grondopbrengsten en aflopen van project Hoekse lijn gaan ook gepaard met lagere lasten. Door de dalende lasten is er op bestemmingsreserves ook een dalende trend te zien.
Financiële bijstellingen
Een negatief bedrag (met een – ervoor) is een financiële tegenvaller: de gemeente geeft meer geld uit of er komen minder opbrengsten binnen. Een positief bedrag is een financiële meevaller: de gemeente geeft minder geld uit of er komen meer opbrengsten binnen.
Tabel Bijstellingen
Bijstellingen Stedelijke ontwikkeling | Begroting 2023 | Begroting 2024 | Raming 2025 | Raming 2026 | Raming 2027 |
||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2023 | 58.040 | 49.397 | 57.401 | 66.188 | 65.905 | ||
Bijstellingen Tweede Herziening 2023 / Begroting 2024 | -13.499 | -6.434 | -2.268 | -4.167 | -2.786 | ||
Coöperatieve Woonvormen | Kasschuiven | 1.177 | -400 | -577 | -800 | 600 | |
Luchtkwaliteit | Kasschuiven | 360 | -360 | 0 | 0 | 0 | |
Statushouders - Inburgering | Kasschuiven | 3.820 | -3.820 | 0 | 0 | 0 | |
Stikstof, geluid en milieu | Kasschuiven | 500 | -500 | 0 | 0 | 0 | |
Toegankelijkheid: Rotterdam Onbeperkt | Kasschuiven | 720 | -720 | 0 | 0 | 0 | |
Actualisatie investeringen en desinvesteringen grondexploitaties | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Actualisatie kapitaallasten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bijstelling programma Stedelijke Ontwikkeling | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -3.709 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bijstelling resultaat grondexploitaties | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -25.000 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Incidentele baten voor 4.400 woningen | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Inkomende bijdragen en subsidies buitenruimteprojecten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Motie 'Een upgrade voor de skate!' | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -113 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Ontwikkelingen Parkeren | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 4.893 | 2.130 | 1.154 | 177 | 177 | |
Voorziening dubieuze debiteuren | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -107 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Voorziening Naheffingsaanslag BTW-compensatiefonds Gratis OV 65+ | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 2.151 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
WABO-leges | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 669 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Autoluw Fonds | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Bodem | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Doorbouwfonds | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Energietransitie | Reserves | 833 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Middensegment Huur | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmotor | Reserves | 2.035 | -12.350 | -13.812 | -15.294 | -15.226 | |
Bestemmingsreserve Stadsinitiatief | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Verkeerscirculatieplan | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | -1.729 | 9.586 | 10.967 | 11.750 | 11.663 | |
Begroting na wijzigingen | 44.540 | 42.962 | 55.133 | 62.021 | 63.119 |
Toelichting financiële bijstellingen
Coöperatieve Woonvormen
Het eerste half jaar in 2023 is besteed aan het opzetten van een projectplan en een procesteam. Vanaf juli 2023 gaat het projectteam volledig aan de slag. De uitvoering start in 2024 en loopt door tot en met 2026. Hierdoor is het lastenbudget herverdeeld over de jaren 2023 t/m 2026, gekoppeld aan de verwachte uitvoering. De begroting wordt hierop bijgesteld.
Luchtkwaliteit
In 2023 wordt een nieuw maatregelenpakket over luchtkwaliteit voorbereid en dat is afhankelijk van de besluitvorming in de EU over de nieuwe richtlijnen luchtkwaliteit. Het Rijk heeft in het verleden middelen voor dit doel uitgekeerd aan Rotterdam. Daarvan resteert in 2023 € 360.000. Aan deze middelen zit een cofinancieringsverplichting verbonden van 50%. Om aan deze verplichting te kunnen voldoen wordt het budget ad € 160.000 voor houtstook doorgeschoven van 2023 naar 2024. Vanuit het budget Stikstof, geluid en haven wordt de overige € 200.000 doorgeschoven naar 2024. Hiermee ontstaat in 2024 een totaalbudget van € 720.000 (tweemaal € 360.000).
Statushouders - Inburgering
Bij de voorjaarsnota 2023 is budget beschikbaar gesteld voor de huisvesting van statushouders. Door de komst van de doorstroomlocatie schuift het benodigde budget in de tijd. Omdat het meerjarige effect nog niet goed is in te schatten, wordt het budget dat niet nodig is in 2023 overgeheveld naar 2024. In aanloop naar de voorjaarnota 2024 wordt het meerjarig beeld opgesteld.
Stikstof, geluid en milieu
Het programma havengeluid en omgeving bevindt zich nu in een opstartfase. De intensiteit van de werkzaamheden zal volgende jaar verder toenemen als er samen met de regiopartijen een gezamenlijk koers wordt uitgewerkt en deze wordt door vertaald in de juridische kaders van het omgevingsplan. Ook het stikstofdossier bevindt zich nu in een kwartiermakers fase. Komend jaar zal de inzet toenemen als onderdelen van de aanpak worden uitgewerkt in maatregelenpakketten. Gevolg is dat een deel van het budget € 500.000 wordt doorgeschoven van 2023 naar 2024.
Toegankelijkheid: Rotterdam Onbeperkt
Bij de voorjaarsnota 2023 is budget beschikbaar gesteld voor Toegankelijkheid: Rotterdam onbeperkt. De voorbereiding is gestart in 2023 en de uitvoering vindt in 2024 plaats. Hierdoor wordt er € 720.000 aan budget doorgeschoven vanuit 2023 naar 2024.
Actualisatie investeringen en desinvesteringen grondexploitaties
Alle baten en lasten van grondexploitaties verlopen conform het BBV via de balans, waardoor het effect van de wijzigingen van de grondexploitatieportefeuille saldoneutraal is. De verwachting voor 2023 is dat de lasten van de investeringen (met name bouw- en woonrijp maken, overige kosten en ureninzet) per saldo lager zullen uitkomen (€ 6,9 mln) en de desinvesteringen (uitgiften in eigendom en overige inkomsten) (€ 31 mln) lager.
Actualisatie kapitaallasten
De afschrijvingen en rente op investeringen vormen de kapitaallasten. De kapitaallasten zijn aangepast vanwege nieuwe en bijgestelde investeringskredieten en de geactualiseerde ramingen per jaarschijf. In de paragraaf investeringen is een gedetailleerd overzicht opgenomen van deze aanpassingen.
Bijstelling programma Stedelijke Ontwikkeling
Op het programma Stedelijke Ontwikkeling wordt een lasten overschrijding voorzien van € 3,7 mln. Deze overschrijding is een optelsom van meerdere afwijkingen.
Dit betreft voornamelijk prijsstijgingen door hoge indexatie van de inhuurcontracten gedurende het jaar, de inzet voor (de ontwikkeling van) professioneel omgevingsmanagement, frictiekosten met externe partijen, hoge instroom en doorstroom en hiermee gepaarde kosten voor inwerken en opleiden van het personeel, het investeren in het onderhouden, ontwikkelen en toepassen van methoden en technieken voor project-, proces en programmamatig werken, leiden tot een tekort (€ 3,3 mln).
Verder zijn er kleinere knelpunten die betrekking hebben op het afwijzen van een jachthaven voor grote schepen in de Rijnhaven (€ 300.000) en een gemeentelijke bijdrage voor studie en onderzoek naar mogelijke ontwikkelingen in relatie tot het rangeerterrein nabij stadion de Kuip (€ 150.000).
Bijstelling resultaat grondexploitaties
Diverse ontwikkelingen op de woningmarkt, zoals de stijging van de hypotheekrente, de hoge bouwkosten, de voorzichtigheid bij investeerders en daling van de woningprijzen hebben tot gevolg dat bouwgronden minder snel worden uitgegeven en dat de uitgifteprijzen onder druk staan.
Op dit moment is de eerste inschatting dat het resultaat van de grondexploitatieportefeuille over 2023 zal uitkomen op - € 25 mln. Dit resultaat is nog met vele onzekerheden omgeven en het risico is aanwezig dat het negatieve resultaat nog kan oplopen.
De jaarlijkse actualisatie van de grondexploitatieportefeuille, inclusief het bepalen en doorrekenen van de nieuwe kosten- en opbrengstenparameters, moet nog plaatsvinden in 2023. Net als voorgaande jaren kent de actualisatie een peildatum van 1 november. Na afronding van de actualisatie kan een betere inschatting worden gemaakt van het verwachte resultaat op de grondexploitatieportefeuille.
Daarnaast zijn er voor 2023 nog diverse scopewijzigingen onder handen in de grondexploitaties die mogelijk leiden tot lagere en of negatievere bijdragen aan het resultaat. Het toevoegen van meer betaalbare woningen aan de huidige portefeuille (aanpassing segmentering) heeft eveneens een negatief effect op het resultaat. Dit effect zal zoveel mogelijk worden gedekt uit het Doorbouwfonds.
Incidentele baten voor 4.400 woningen
Project 4.400 woningen behelst een administratieve en financiële afhandeling van circa 4.400 contracten. In 2023 bedragen de incidentele baten voor het project € 836.000. Om deze baten te realiseren worden kosten gemaakt. De incidentele baten dekken de lasten. Dit heeft per saldo geen resultaateffect.
Inkomende bijdragen en subsidies buitenruimteprojecten
De begroting is bijgesteld op basis van een actualisatie van de dekking voor projecten met inkomende bijdragen en subsidies. In de komende begrotingsjaren wordt respectievelijk € 4,5 mln in 2023, € 9,0 mln in 2024, € 2,2 mln in 2025 en € 5,8 mln in 2026 meer aan bijdragen en subsidies ingezet. Het gaat onder andere om de projecten Blankenburgtunnel, Evides verleggen waterleiding, Overkluizing (gedeelte Prorail), uitplaatsing shunter (Feyenoord City) en Uitplaatsing tankstations Esso en Shell Kieboom (Feyenoord City).
Motie 'Een upgrade voor the skate!'
Op 9 september 2021 is er een motie (21bb9678 d.d. 8 juli 2021) aangenomen met betrekking upgrade the skate Museumpark. Om invulling aan deze motie te geven is € 113.000 beschikbaar gesteld. Bij de Voorjaarsnota 2023 zijn alle bestemmingsreserves kleiner dan € 1,0 mln vrijgevallen ten gunste van de algemene middelen. Voor dit project waren verplichtingen aangegaan die leiden tot uitgaven. Om deze lasten te dekken worden deze middelen alsnog toegevoegd aan de begroting.
Ontwikkelingen Parkeren
Dit betreft de volgende ontwikkelingen voor 2023 respectievelijk 2024 en verdere jaren:
- Voor 2023 zijn de parkeerbaten geactualiseerd op basis van de realisatiecijfers van het eerste halfjaar. Deze zijn naar verwachting € 4,5 mln hoger. Dit komt door een toename van kortparkeerders op straat en in de garages. Verder wordt er efficiënter gehandhaafd op het betaald parkeren en sinds 1 mei is er een extra scanauto in gebruik genomen. Aan de kostenkant wordt op de loonkosten een onderbesteding verwacht in 2023 van € 400.000 omdat door krapte op de arbeidsmarkt het langer duurt voordat vacatures worden vervuld;
- Voor 2024 en verder zijn de opbrengsten naheffingsaanslagen parkeerbelastingen naar boven bijgesteld op basis van het hogere kostentarief dat vanaf 2024 in rekening wordt gebracht. Door prijsontwikkelingen stijgen de kosten van handhaving op het betaald parkeren. De bijstelling is in 2024 € 2,1 mln en loopt af tot € 0,2 mln in 2027. De bijstelling is vanaf 2025 lager omdat voor deze jaren vanwege toekomstige uitbreidingen van parkeertijden-en gebieden reeds rekening is gehouden met extra opbrengsten uit naheffingsaanslagen en het nog niet duidelijk is in hoeverre deze nog verder opgehoogd dienen te worden om, conform de huidige gemeentelijke richtlijnen, voor maximaal 98% kostendekkend te zijn. Bij het opstellen van de begroting 2025 zal worden bepaald of een aanvullende bijstelling nodig is voor 2025 e.v.
Voorziening dubieuze debiteuren
Er heeft op concernniveau een herijking plaatsgevonden van de generieke percentages binnen de voorziening dubieuze debiteuren. Dit resulteert in een toevoeging binnen dit programma.
Voorziening naheffingsaanslag BTW Compensatiefonds gratis OV 65+
Deze bij jaarrekening 2022 gevormde voorziening heeft betrekking op de periode 2016 - 2021. Op 8 augustus 2023 heeft de Belastingdienst uitspraak gedaan op het bezwaarschrift van RET over het al dan niet terecht in rekening brengen van Btw over de vergoeding die de RET in 2017 heeft ontvangen wegens het verzorgen van openbaar vervoer voor AOW-gerechtigden. Dit bezwaar is toegewezen, hetgeen erop neer komt dat RET in 2017 ten onrechte Btw in rekening heeft gebracht. De fiscus heeft toegezegd het door RET in rekening gebrachte bedrag over 2017 terug te betalen; RET zal dit bedrag vervolgens aan de gemeente terugbetalen. Op basis hiervan kan het deel van de voorziening over 2017-2021 vrijvallen. Over het 2016-deel loopt nog een bezwaarschrift van de gemeente.
WABO-leges
In 2023 is een terugval in de bouwproductie ontstaan. De bouwproductie staat onder druk door onder andere de stijgende hypotheekrente, hogere kosten voor materialen en dalende huizenprijzen. Het aantal vragen is lager dan vooraf verwacht en hierdoor ook de leges opbrengsten. Door besparingen op onder andere het inhuurbudget, lagere BTW-lasten en minder restituties van de leges betreft het per saldo een tekort van € 1,5 mln voor 2023 inclusief de lagere overhead van € 669.000.
Bestemmingsreserve Autoluw Fonds
In totaal zit in deze bestemmingsreserve € 20 mln. De inzet hiervan wordt gelijkelijk met € 5 mln per jaar verdeeld over 2023 t/m 2026. De lasten en de onttrekkingen uit deze bestemmingsreserve worden in 2023 met € 1,0 mln naar boven en in 2024 met € 1,0 mln naar beneden bijgesteld. Deze bijstelling is per saldo neutraal.
Bestemmingsreserve Bodem
Spoed
Het saneringsproject Jericholaan loopt volgens planning en begroting en wordt in 2023 uitgevoerd. In 2024 t/m 2027 worden pilotprojecten uitgevoerd en wordt vervolgens een verdere uitrol uitgevoerd. De begroting wordt hierop bijgesteld. De lasten en de onttrekkingen uit de bestemmingsreserve Bodem worden in 2024 met € 1,5 mln naar boven bijgesteld tot € 460.000 in 2027. Deze bijstelling is per saldo neutraal.
Gas
Door vertraagde besluitvorming bij een externe partij en de afhankelijkheid van ruimtelijke ontwikkelingen op de mogelijkheden tot saneren kan er in 2023 beperkt worden gesaneerd bij de gasfabrieken Keilehaven, Kralingen en Feijenoord. Op basis van de geactualiseerde uitvoerings-aanpak wordt de begroting bijgesteld. De lasten en de onttrekkingen uit de bestemmingsreserve Bodem worden in 2023 met € 3,0 mln naar beneden bijgesteld. In de jaren 2024 t/m 2027 worden de lasten en onttrekkingen uit de bestemmingsreserve Bodem naar boven bijgesteld, in 2024 met € 4,5 mln tot € 1,3 mln in 2027. Deze bijstelling is per saldo neutraal.
Bestemmingsreserve Doorbouwfonds
Voor de grondexploitatie Voetbalvelden Overschie wordt, in lijn met de besluitvorming van de raad, een verliesvoorziening gevormd van € 2,6 mln met dekking uit het Doorbouwfonds. Daarnaast worden uit de reserve Doorbouwfonds de projecten Blaak 333 voor € 624.000, Toermalijn Wildenburg voor € 100.000 en Flexwonen voor € 48.000 gefinancierd. De lasten en de onttrekking uit de bestemmingsreserve worden beiden bijgesteld. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.
Bestemmingsreserve Energietransitie
Voor het stimuleren van slimme bouwlogistiek is in totaal € 1,0 mln beschikbaar. Dit wordt niet volledig in 2023 ingezet; € 833.000 wordt in 2024 en 2025 benut. Daarnaast worden in 2023 de lasten en dekking uit de bestemmingsreserve Energietransitie binnen het programma Stedelijke ontwikkeling herbestemd voor het project Rochussenstraat voor € 100.000.
Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling
Diverse projecten die deels gedekt worden uit de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling zijn vanwege verschuivingen van werkzaamheden in de tijd geactualiseerd.
De grootste wijzigingen betreffen:
Meer financiering nodig uit bestemmingsreserve:
- € 144.000 voor Tiengemeten in 2023
- € 100.000 Bodemsanering KPSV in 2024
- € 150.000 in 2024 voor Vergroening Oude Plantage
Minder financiering nodig uit bestemmingsreserve:
- € 205.000 in 2023 voor Binnenban stadshart Hoogvliet
- € 296.000 in 2023 voor Museumparkgarage
- € 115.000 in 2023 en € 115.000 in 2024 voor Brainpark
Door aanpassing van de lasten en de onttrekkingen aan de reserve zijn de bijstellingen per saldo neutraal.
Bestemmingsreserve Middensegment Huur
Het project de Machinist is geactualiseerd; in 2023 is € 250.000 meer nodig. De lasten en de onttrekking uit de bestemmingsreserve worden beiden bijgesteld. Hierdoor is deze bijstelling per saldo neutraal.
Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid
Diverse projecten die deels gedekt worden uit de bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid zijn geactualiseerd.
De grootste wijzigingen betreffen:
Meer financiering nodig uit bestemmingsreserve:
- € 856.000 2023 Gebiedsaanpak Bloemhof
- € 300.000 Integrale aanpak winkelgebied Slinge
- € 300.000 in 2023, € 200.000 in 2025 en 2026 Beijerlandselaan/Groene Hilledijk verwijderen luifels
- € 220.000 Texelsestraat
- € 712.000 Tweebosbuurt
- € 30.000 2023 Buitenruimte Vreewijk
- € 1,0 mln Beijerlandselaan/Groene Hilledijk BLGH
Minder financiering nodig uit bestemmingsreserve:
- € 500.000 2023, € 500.000 2024 Buitenruimte kindercampus Bloemhof
- € 200.000 2023, € 200.000 2024 Zwartewaalschool
- € 80.000 2024 Buitenruimte Vreewijk
- € 300.000 in 2024, € 100.000 in 2027 Beijerlandselaan/Groene Hilledijk verwijderen luifels
Door aanpassing van de lasten en de onttrekkingen aan de reserve zijn de bijstellingen per saldo neutraal.
Bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmotor
Diverse projecten die deels gedekt worden uit de bestemmingsreserve Rotterdamse Investeringsmotor zijn geactualiseerd.
De grootste wijzigingen betreffen:
- Hart van Zuid € 6,7 mln meer financiering nodig.
- Boergoensehof verschuiving van werkzaamheden voor € 400.000 van 2023 naar 2024.
- Buitenruimte Laurenskwartier verschuiving van werkzaamheden van € 1,4 mln van 2026 naar 2027.
- In overeenstemming met de besluitvorming door de raad voor de grondexploitatie Merwehaven is een verliesvoorziening van € 11 mln opgenomen met dekking uit deze bestemmingsreserve.
- Er is een dotatie gedaan aan de bestemmingsreserve van € 3,4 mln voor een ontvangen ontheffingsvergoeding van Brainpark I. Deze vergoeding zal worden ingezet voor de dekking van de kosten voor de inrichting van het openbaar gebied.
- Er is € 9,9 mln gedoteerd vanuit de eerdere administratieve vrijval bij jaarrekening 2022 van de middelen voor het project PMR150HA. Dit bedrag zal op een later moment ingezet worden voor de dekking van de kapitaallasten die ontstaan na activering van dit project.
Door aanpassing van de lasten en de onttrekkingen aan de reserve zijn de bijstellingen per saldo neutraal.
Verder een wijziging in systematiek:
De dekking van de kapitaallasten van alle investeringsprojecten uit de Rotterdamse Investeringsmotor wordt gecentraliseerd op het programma Algemene middelen. Voorheen was dit verspreid over verschillende programma’s. Voor dit programma gaat het om € 7,8 mln in 2023, € 12,1 mln in 2024, € 14,1 mln in 2025, € 16,0 mln in 2026, en € 16,5 mln in 2027.
Bestemmingsreserve Stadsinitiatief
De verwachting was dat de onttrekking voor realisatie RIF010 van € 2,2 mln volledig in 2023 zou plaatsvinden; € 453.000 verschuift echter naar 2024. Door aanpassing van de lasten en de onttrekkingen aan de reserve zijn de bijstellingen per saldo neutraal.
Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds
De werkzaamheden voor de Aanpak Maastunnelcorridor worden meer gefaseerd uitgevoerd. Hierbij wordt de aanpassing van het hoogtemeldingssysteem voor de Maastunnel voorzien voor het jaar 2024 in plaats van 2023. De lasten en dekking uit de bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds worden in 2023 met € 2,8 mln naar beneden bijgesteld en in 2024 met hetzelfde bedrag naar boven bijgesteld.
Daarnaast worden de lasten en dekking uit de bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds in 2023 herbestemd binnen het programma Stedelijke ontwikkeling voor het project Rochussenstraat (€ 400.000).
Ook wordt in 2023 een nieuw maatregelenpakket voor luchtkwaliteit voorbereid en dat is afhankelijk van de besluitvorming in de EU over de nieuwe richtlijnen luchtkwaliteit. Het Rijk heeft in het verleden middelen voor dit doel uitgekeerd aan Rotterdam. Daarvan resteert € 360.000 die zijn gereserveerd. De lasten en onttrekking uit de bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds worden met € 360.000 doorgeschoven naar 2024.
De lasten en onttrekking uit de bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds worden in 2023 met € 774.000 naar boven bijgesteld. Dit maakt onderdeel van de € 3,3 mln, die bij de voorjaarsnota 2023 beschikbaar is gesteld voor het programma Omgevingswet. De wet wordt per 1 januari 2024 ingevoerd. In 2023 zijn er nog wijzigingen doorgevoerd die moeten worden verwerkt in het plan van aanpak omgevingsplan en andere processen die worden beïnvloed door de Omgevingswet. Om de urgentie van de invoer te blijven benadrukken, ondanks dat deze meerdere keren is uitgesteld, is in 2023 extra ingezet op opleiding en communicatie. De begroting wordt hierop bijgesteld.
Bestemmingsreserve Verkeerscirculatieplan
In deze bestemmingsreserve zit € 2,5 mln. De verdeling van de inzet hiervan is geactualiseerd. Nu is in 2023 en 2024 ongeveer evenveel nodig.
Technische wijzigingen
In dit programma zijn er diverse technische wijzigingen geweest, de grootste wijzigingen zijn:
- De omslagrente die wordt gebruikt voor het berekenen van de rentelasten stijgt met ingang van 2024 van 1,5% naar 2,0%. Als gevolg daarvan zijn de rentelasten meerjarig bijgesteld. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen (- € 2,8 mln in 2024 tot - € 3,9 mln in 2027).
- Diverse budgetoverhevelingen tussen programma's (-€ 244.000 in 2023 tot € 121.000 in 2027)
- Biodiversiteit: van Beheer van de Stad (€ 90.000) naar Stedelijke Ontwikkeling (- € 90.000).
- Opzoomeren, project waterberging: van Stedelijke Ontwikkeling (€ 238.000) naar Zorg, welzijn en wijkteams (- € 238.000).
- Huisvesting statushouders: van Stedelijke Ontwikkeling (€ 614.000) naar armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving (- € 614.000).
- Campus Erasmus MC - Oostelijk tankstation: 2023: van Stedelijke Ontwikkeling (€ 940.000) naar Bestaande Stad (- € 940.000).
- Werkpakket mobiliteitsprojecten: Van Energietransitie (€ 1,3 mln) naar Stedelijke Ontwikkeling (- € 1,3 mln); Hiervan heeft € 833.000 betrekking op het stimuleren slimme bouwlogistiek (zie kopje ‘Bestemmingsreserve Energietransitie).
- Rotterdam Onbeperkt: Van Stedelijke Ontwikkeling (van - € 775.000 in 2023 tot - € 140.000 in 2027) naar Dienstverlening, Zorg, Welzijn en Wijkteams en Sport en Recreatie (van € 775.000 in 2023 tot € 140.000 in 2027).
- Tuinen Platobuurt: van Stedelijke Ontwikkeling (€ 129.000) naar Beheer van de Stad (- € 129.000).
- Omgevingswet en Wet Kwaliteitsborging Bouw: van Stedelijke Ontwikkeling (€ 124.000 in 2024) naar Bestaande Stad (- € 124.000 in 2024).
- Er zijn diverse organisatie-opgaven verdeeld over de programma's Bestaande Stad, Economische ontwikkeling, Energietransitie en Stedelijke Ontwikkeling. Deze taakstelling, totaal € 2,9 mln, die op dit programma stond is hiermee opgelost. Vanuit dit programma wordt hieraan € 2,1 mln bijgedragen. Per saldo betekent dit een mutatie van - € 814.000.
- De apparaatslasten zijn bijgesteld na de actualisatie van het werkpakket (van - € 1,3 mln in 2023 naar € 3,4 mln in 2027).
- Clusterbijdrage aan de concerntaakstelling "vermindering websites" uit het coalitieakkoord (€ 164.000 in 2023 tot € 178.000 vanaf 2024).
- Er is een Data & Analyse Competence Center (DACC) opgericht om het gebruik van data en datagedreven werken verder te ontwikkelen. Ook is besloten tot uitbreiding van de formatie om het proces rondom bestuurlijke documenten te verbeteren en te professionaliseren. De kosten hiervan worden verdeeld over de programma's Bestaande Stad, Economische ontwikkeling, Energietransitie en Stedelijke Ontwikkeling. Vanuit dit programma is - € 495.000 in 2023 tot € 1,8 mln in 2027 beschikbaar gesteld.
- De budgetten zijn vanaf het jaar 2024 geactualiseerd naar het prijspeil 2024. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen (€ 6,3 mln in 2024 tot € 8,9 mln in 2027).
- In 2024 wordt er voor het verlenen van de eerstelijns telefonische dienstverlening aan Rotterdammers een gemeentelijk klantcontactcentrum ingericht. Voor het inrichten van dit klantcontactcentrum wordt vanaf 2024 een bijdrage overgeheveld van € 1,2 mln naar het programma Dienstverlening.
- Diverse kleine technische wijzingen (€ 30.000 in 2023 tot € 36.000 in 2027).