Zorgen voor een toekomstbestendige gemeentelijke vastgoedportefeuille

De gemeentelijke missie is om richting 2050 vanuit een professionele en gezonde werkomgeving een volledig duurzame en betaalbare vastgoedportefeuille te beheren en te ontwikkelen. Deze portefeuille moet aansluiten bij de behoeften van gebruikers en de inwoners van Rotterdam.

Jaarlijks ontvangt de gemeenteraad de ‘Markt-, Grond- en Vastgoedrapportage Rotterdam’. Hierin staat een update van de ontwikkelingen op de terreinen van grond en vastgoed , zoals de gevolgen van de Oekraïne-oorlog, de inflatie- en prijsontwikkelingen en capaciteitsproblemen in de bouwwereld, die gevolgen hebben voor de gemeentelijke portefeuille. De gemeente is verantwoordelijk voor de instandhouding van 1.100 gebouwen in de maatschappelijke portefeuille. Een groot deel daarvan is gebouwd tussen de wederopbouwperiode en de oliecrisis van 1973. Daarom voldoen de gebouwen veelal niet geheel meer aan de eisen voor het huidige gebruik en verduurzaming. Deze gebouwen zijn aan vernieuwing toe. De beleidsafdelingen hebben hiervoor integrale huisvestingsplannen (IHP's) opgesteld.

Besloten is om tot 2030 ongeveer 25% van deze gebouwen te vernieuwen. Bij de vervangingsopgave worden multifunctionaliteit en de bredere waarde in de wijk belangrijke onderdelen van de ruimtelijke afweging. Ontwerpend ontwikkelen wordt vaker als instrument ingezet. Daarnaast komen er duurzaamheidsmaatregelen voor gebouwen die de gemeente nog niet vervangt. Dit gebeurt zowel via Duurzame Meerjarenonderhoudsplannen (MJOP's) als op projectbasis.

De panden die geen beleidsmatig gemeentelijk doel meer dienen, worden verkocht. We hanteren hierbij de uitgangspunten, zoals geformuleerd in de Kadernota Vastgoed. De planning is dat in 2025 de laatste objecten van de verkooplijst zijn verkocht.

Vitale wijken

Wijken waar onderhoud op orde is en de woningkwaliteit op pijl, dragen bij aan een vitale stad. 

Onze inzet is vooral gericht op de particuliere voorraad in de meest kwetsbare wijken in de stad. De problematiek van achterstallig onderhoud is hier het meest zichtbaar en eigenaren zijn veelal niet in staat om de situatie zelfstandig te verbeteren. 

Het vitaliteitsonderzoek laat zien waar deze opgave het grootst is. Voor een actueel beeld wordt het vitaliteitsonderzoek continu verbeterd met informatie uit de praktijk en nieuwe inzichten. Duidelijk is dat de opgave in de bestaande woningvoorraad fors is en de kosten om de situatie te verbeteren enorm. Het is noodzakelijk om met meerdere partijen afspraken te maken om te komen tot toekomstbestendige woningen.  

Samen met de kennis van experts helpt het vitaliteitsonderzoek om te bepalen waar welk type inzet noodzakelijk is. Aandacht voor de basiskwaliteit van woningen vormt de basis. Daarmee ondersteunen we in projecten 3.000 eigenaren om onderhoudsachterstanden weg te werken. Naast deze continue inzet voeren we vanaf 2024 projecten uit waarbij woningen ingrijpend worden verbeterd. Dit gaat in samenwerking met Nationaal Programma Rotterdam-Zuid (NPRZ). Waar mogelijk spreken we subsidieregelingen aan, zoals het Volkshuisvestigingsfonds. 

Naast de fysieke verbetering van woningen zijn er ontwikkelingen bij de (particuliere) verhuur van deze objecten. Een nieuw wetsvoorstel, Wet betaalbare huur, moet bescherming bieden aan huurders met een woning in het middenhuursegment. Daarnaast wordt het woningwaarderingsstelsel dwingend voor het hele gereguleerde segment. Dat geldt daardoor ook voor het middenhuursegment. Door de val van het kabinet in juli 2023 is het onzeker of en wanneer de wet in werking treedt. De gemeente voert een lobby bij de landelijke partijen voor het doorzetten van wetgeving rondom betaalbare huur.