We blijven scherpe keuzes maken en doen gewoon wat nodig is. We blijven daarbij luisteren naar alle verhalen, zorgen en ideeën van de Rotterdammers.

De Voortgang 2023 kijkt naar het lopende jaar. Het geeft inzicht in de stand van zaken en belangrijkste ontwikkelingen en financiële bijstellingen per programma. Onderdeel hiervan zijn ook de collegetargets. Het helpt ons om de maatschappelijke en financiële opgave scherper te krijgen en om de juiste beslissingen te nemen voor Eén stad.

Maarten Struijvenberg, Wethouder Financiën, Organisatie, Dienstverlening en Grote Projecten

Algemene reserve

Eerste herziening 2023: € 102,8 mln

Tweede herziening 2023: € 96,6 mln

De voorgestelde bijstellingen bij de Tweede herziening van - € 6,2 mln worden onttrokken aan de Algemene reserve.

Weerstandsvermogen

Jaarstukken 2022: 1,5

Eerste herziening 2023: 0,9

Tweede herziening 2023: 0,9

Het weerstandsvermogen geeft aan of de gemeente in staat is om financiële tegenvallers op te vangen. Er wordt gestuurd op een weerstandsvermogen van minimaal 1,0, passend bij de financiële risico’s die de gemeente loopt. Het college kiest ervoor  een tijdelijke dip in het weerstandsvermogen te accepteren om zo verdere bezuinigingsmaatregelen te voorkomen. De begroting is meerjarig in evenwicht en vanaf 2025 is het weerstandsvermogen tenminste 1,0.

Wilt u meer weten over de financiële kengetallen, ga dan naar de paragraaf Financiële kengetallen.

Gemeentefonds

Het Rijk verdeelt het gemeentefonds tussen de gemeenten op basis van verschillende maatstaven. Vanaf 2026 past het Rijk een nieuwe financieringssystematiek toe. De VNG heeft het Rijk laten weten dat deze nieuwe financieringssystematiek niet volstaat. Daarnaast wordt de VNG opgeroepen de inzet richting het Rijk, om de korting op het gemeentefonds vanaf 2026 te repareren, te intensiveren.

Nadere toelichtingen op het gemeentefonds kunt u lezen in het hoofdstuk Gemeentefonds.

RET

De RET stelt dat zij er financieel niet goed voor staat.  In samenspraak met Rotterdam en MRDH werkt de RET aan een oplossing. In december 2023 volgt een definitief besluit. De gemeenteraad wordt tijdig meegenomen in de discussie. 

Voor nadere toelichting zie hoofdstuk Projecten en de paragraaf Verbonden Partijen. 

Stedin

Voor de overgang naar schonere energie heeft netbeheerder Stedin extra vermogen nodig. Stedin en bestaande aandeelhouders zijn in overeenstemming met het Rijk over een investering van € 500 mln. Naar verwachting wordt de storting van het Rijk voor het eind van 2023 afgerond. 

Voor nadere toelichting zie hoofdstuk Projecten en de paragraaf Verbonden Partijen. 

Organisatieopgave

Bij de voorjaarsnota 2023 is gemeld dat het college zich een doel stelt om te besparen op de kosten van de gemeentelijke organisatie. Deze besparing op de organisatie van opgeteld € 150 mln komt bovenop de besparing op de organisatie in het coalitieakkoord. De besparingen moeten zo min mogelijk ten koste gaan van de dienstverlening aan de Rotterdammers en worden de komende periode verder uitgewerkt. De raad zal separaat worden geïnformeerd over de voortgang van de organisatieopgave.

Inburgering

Op 1 januari 2022 trad de Wet Inburgering in werking. De gemeente is sindsdien verantwoordelijk voor de begeleiding en biedt inburgeraars een programma inburgering aan op allerlei aspecten, waaronder leren financieel zelfredzaam te zijn, leren van de taal en toeleiding naar werk en of onderwijs. Alle inburgeraars krijgen een inburgeringstraject op maat om te zorgen dat zij mee kunnen doen aan de Rotterdamse samenleving. 

De rijksoverheid bepaalt elk half jaar hoeveel statushouders - vluchtelingen met een verblijfsvergunning - gemeenten een woning en begeleiding bij de inburgering moeten bieden. Deze taakstelling voor gemeente Rotterdam voor 2023 is 1.795 te huisvesten statushouders. Hiervan waren er tot augustus 815 statushouders gehuisvest. De verwachting is dat we de taakstelling dit jaar gaan halen, mede dankzij de inzet van de doorstroomlocatie. 

Samenleven

In het tweede kwartaal is het concept actieplan Samenleven in één stad aan de raad gestuurd. Dit plan is onder andere tot stand gekomen op basis van stadsgesprekken die eind 2022 en begin 2023 plaatsvonden; 500 Rotterdammers spraken met elkaar en met ambtenaren over discriminatie, gelijkwaardigheid en inburgering. Op 20 juni is het concept actieplan besproken met deelnemers van de stadsgesprekken en aan de volgende adviesraden voorgelegd: de Brede Raad 010, de adviesraad Antiracisme & Inclusie, en Burgerpanel Rotterdam. De collegereactie is in voorbereiding en een geactualiseerde versie van het actieplan wordt in september 2023 naar de gemeenteraad gestuurd. Intussen lopen alle activiteiten door die discriminatie tegengaan en inclusie bevorderen. In maart 2023 is de antidiscriminatie campagne ‘Zie het. Zeg het. Meld het’ intensiever dan voorheen ingezet. Als onderdeel daarvan is de Erasmusbrug blauw aangelicht in het teken van gelijkwaardigheid. 

LED-transitie 

Het LED-transitieproject loopt sinds 2020 en duurt tot en met 2025. Het gaat om de vervanging van 90.000 armaturen. Inmiddels zijn er in totaal 61.500 armaturen vervangen. Voor 2024 is de planning dat 6.800 armaturen worden vervangen; dat zijn vooral grondspots en specials. Eind 2024 zijn dan de meeste armaturen in de wijk en langs de hoofd- en verzamelwegen omgezet naar LED armaturen.  

Uitrol groente, fruit, etensresten (GFE) hoogbouw

In 2023 is vooral gefocust op het oplossen van storingsproblemen met de wijkcontainers. Verder is de plaatsing van gfe-wijkcontainers voorbereid in de overige delen van de stad. Eind 2023/begin 2024 start de plaatsing van de in 2023 verbeterde wijkcontainers, te beginnen met ongeveer 450 wijkcontainers in Kralingen en IJsselmonde. Medio 2024 komen daar Delfshaven en het Oude Westen bij. We verwachten elk jaar tussen de 400 en 500 containers te plaatsen. In totaal worden 2500-2800 gfe-containers geplaatst. Het tempo van plaatsing blijft wel afhankelijk van de levering van materialen als staal en chips, en van beschikbare software-updates.

Wijkgerichte dienstverlening 

• We realiseren naar verwachting 108 pop-up-milieuparken in 2023
• De openingstijden van de milieuparken zijn en blijven verruimd.
• De pilot met betrekking tot het lenen van bakfietsen en aanhangwagens krijgt gezien het succes een structureel karakter. We onderzoeken of er in 2024 meer uitgifteplaatsen bij kunnen komen.

Zero-emissionvoertuigen

Per 1 juli 2023 waren de gemeentelijke personenwagens voor 81%, de lichte bedrijfsvoertuigen voor 37% en de zware bedrijfsvoertuigen voor 9% emissieloos. Daarmee lopen we met de personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen op schema. De realisatie van de doelstelling voor zware bedrijfsvoertuigen in 2030 is een uitdaging maar we handhaven de doelstelling. Dit is ook belangrijk in het kader van de invoering van Zero Emissie zone Stadslogistiek. Vanwege de verduurzaming van dienstreizen voert de gemeente deelvervoer in.

Betaalgedrag en betalingsregelingen

Eerder dit jaar zag de gemeente een toename in het aantal aangevraagde betalingsregelingen. Deze lijn zet door. Tot nu toe heeft de gemeentelijke belastingdienst ongeveer 15% meer betalingsregelingen getroffen dan in dezelfde periode in 2022. Het kan zijn dat de gemeente een groter risico loopt op de inning van de opgelegde belastingen. Uiteraard wordt de invloed op de verwachte belastingopbrengsten gevolgd.

Naast het treffen betalingsregelingen kan de gemeente ook Rotterdammers en ondernemers helpen door bijvoorbeeld actieve doorverwijzing naar schuldhulpverlening, en waar nodig een combinatie van beide. Dit doet de gemeente conform de uitgangspunten van het keurmerk sociaal incasseren. 

Vitale wijken

Het vitaliteitsonderzoek wordt gedurende 2023 geactualiseerd. De uitkomsten worden daarna samengevat in een nieuwe notitie, ambtelijk vastgesteld en aangeboden aan het bestuur. Dit onderzoek bouwt verder op het onderzoek uit 2019. 

Uit dit onderzoek komen de gebieden naar voren waar eigenaren de meeste moeite gaan krijgen om de woning op een ‘toekomstbestendig niveau’ te brengen. Dat wil zeggen dat de woning geen onderhoudsachterstanden heeft, goed geïsoleerd is, van het gas af is (aardgasvrij) en waar het wooncomfort zodanig goed is dat een bewoner nog jarenlang met plezier kan wonen. Al deze elementen kosten veel geld: de stapeling van opgaven, gaan de mogelijkheden van eigenaar-bewoners in bepaalde gebieden in de stad te boven. Deze gebieden komen grotendeels overeen met de gebieden, die in de Omgevingsvisie Focuswijken voor Stedelijke Vernieuwing zijn genoemd.  

Met behulp van de leidraad Stedelijke Vernieuwing worden locaties ‘geprioriteerd’. De noodzaak om woningen in de Stedelijke Vernieuwing gebieden is hoog, maar de kosten om de woningen op een toekomstbestendig niveau te brengen enorm. Door een prioritering bepalen we waar we eerst projecten starten en op welk niveau, waar een basisaanpak dan wel grondige aanpak gewenst is. 

Met de basisaanpak worden eigenaren - veelal in Vereniging van Eigenaren vve-verband (vereniging van eigenaren) - gestimuleerd om achterstallig onderhoud weg te werken. De vve wordt hierbij ge(re)activeerd. 

Door middel van het onderhoudsprogramma Steigers op Zuid zijn vanaf 2015 6.593 woningen aangewezen en inmiddels 3.085 woningen opgeknapt. Deze collegeperiode worden door middel van de Aanpak Basiskwaliteit de volgende 3.000 woningen in aanpak genomen. De voorbereiding van dit nieuwe uitvoeringsprogramma – dat op 27 juni 2023 is vastgesteld door het college – is gestart. De grondige aanpak richt zich op meer verschillende en grotere woningen in een gebied (woningdifferentiatie) en stimuleert eigenaren om substantiële stappen te zetten in verduurzaming. In deze collegeperiode worden 1.000 tot 2.000 woningen via de grondige aanpak verbeterd: door  verduurzaming, verbeteren bouwkundige staat en waar differentiatie gewenst is door het vergroten van de woningen.  

De tweede tranche van Het Volkshuisvestingsfonds is door het Rijk opengesteld. Hiermee vindt cofinanciering van de grondige aanpak plaats. Medio oktober 2023 moet de aanvraag zijn ingediend. Afhankelijk van toekenning van deze middelen worden maximaal 500 woningen opgeknapt.  

Ook het funderingsprogramma wordt geactualiseerd. Het aandeel eigenaren dat daadwerkelijk funderingsonderzoek laat doen naar aanleiding van een gebiedsaanpak funderingsonderzoek is nog te laag. De uitvoering van noodzakelijk funderingsherstel blijft daardoor achter. Ook komen bij het funderingsloket steeds meer vragen binnen over problematiek bij niet onderheide panden. Het huidige funderingsprogramma is niet op dit type funderingen gericht. De informatievoorziening (website en kaartmateriaal) van het funderingsloket wordt hierop uitgebreid. 

Op 1 juli 2023 heeft de gemeente, tegelijkertijd met de inwerkingtreding van de Wet goed verhuurderschap, het verplichte meldpunt geopend. Huurders kunnen hier misstanden in hun huursituatie melden. Op 1 juli is ook een vergunningplicht ingevoerd in de wijk Carnisse: de verhuurvergunning woonruimte. Verhuurders in deze wijk moeten uiterlijk op 31 december 2023 de vergunning in bezit hebben om te kunnen blijven verhuren. De vergunning wordt verleend als de verhuurder aantoont dat de gevraagde huurprijs overeenkomt met het woningwaarderingsstelsel. Vanaf 1 januari 2024 gaat de gemeente de vergunning handhaven. 

Met toetsing, toezicht en handhaving draagt de gemeente, aan de hand van regulering en in het uiterste geval repressief optreden, bij aan een veilige en gezonde leefomgeving. Bewoners en ondernemers kunnen bij de gemeente terecht voor advies, ondersteuning en meldingen. De meldingen en eigen waarnemingen vormen de basis om te bepalen waar controles worden ingezet. Een belangrijke afweging hierbij is het risico voor gebruikers en de omgeving bij calamiteiten.  In 2023 voeren we ongeveer 2.000 integrale controles uit binnen 25 branches. 

Verstedelijken en verbinden

In 2023 bereiden we ons voor op de invoering van de Omgevingswet (Ow) en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) per 1 januari 2024. 

In verband met deze stelselwijziging zijn beleid en verordeningen aangepast. We zorgen ervoor dat de dienstverlening optimaal blijft tijdens de overgangsfase.   

Sinds de zomer van 2022 heeft de bouw last van economische tegenwind. Het aantal aanvragen in de eerste twee kwartalen is lager dan verwacht. De bouwproductie staat onder druk door onder andere de stijgende hypotheekrente, hogere kosten voor materialen en dalende huizenprijzen. Desondanks blijft de woningbouwopgave onveranderd groot. 

Bestemmingsplannen vormen in 2023 het actuele planologische-juridische kader. In verband met de invoering van de Omgevingswet moeten de huidige gebieds- en projectbestemmingsplannen worden omgezet naar hét Omgevingsplan voor heel Rotterdam. Op het moment van de inwerkingtreding van de Omgevingswet vormen de geldende bestemmingsplannen. Tijdens de transitiefase geldt het tijdelijke omgevingsplan.

Raad en griffie

Wijziging verordening fractieondersteuning 

Alle 14 gemeenteraadsfracties ontvangen voor hun ondersteuning een vaste vergoeding en een bedrag per zetel. In de vergadering van 22 juni 2023 stemde de gemeenteraad in met een wijziging in de verordening fractieondersteuning 2022. Deze wijziging maakt meer continuïteit binnen de fracties mogelijk en komt tegemoet aan de toegenomen werkdruk van raadsleden.

Audiovisuele middelen

De aanbesteding voor het vervangen van de audiovisuele middelen in de raadzaal en de Suze Groenewegzaal heeft plaatsgevonden; er is een aanbieder gekozen. De nieuwe apparatuur wordt in de komende drie jaar geplaatst. Als eerste is in de zomer van 2024 de vervanging van audiovisuele middelen in de raadzaal aan de beurt.

Aantrekkelijke en veerkrachtige stad

• We zien veel dwarsverbanden tussen cultuur en andere domeinen. Kunstenaars, ontwerpers en makers vormen veelal het vliegwiel voor economische groei. Daarom is er specifiek beleid op Creatieve Industrie en investeren we in deze zzp’ers, zoals door uitvoering van New Deals. Daarnaast maken we ons hard voor betaalbare werkruimte en vragen we werkgevers om eerlijke beloningen te bieden. De Creatieve Coalitie Rotterdam is hierin onze gesprekspartner.

Collegetarget bedrijfsruimte: De doelstelling voor deze collegeperiode is voldoende bedrijfsruimte door te zorgen dat de omvang m² bedrijfsruimte gelijk blijft aan het huidige niveau.

Realisatie 2022: nulmeting 4.248.765 m²

Mijlpaal 2023: 4.248.765 m²

Tussenstand augustus 2023: 4.287.397 m²

Uit prognoses blijkt de voorraad bedrijfsruimte stabiel en met een lichte stijging ligt het collegetarget op koers. Op basis van een aantal grote gebiedsontwikkelingen is de verwachting dat de komende jaren sprake is van een forse afname. Dit komt vooral door de transformatie van bedrijven naar wonen bij enkele bedrijventerreinen in de binnenstad. Daarbij is sprake van beperkte vervanging ter plekke of van compensatiemogelijkheden elders in de stad.

Bij het opstellen van het collegetarget is voor deze collegeperiode rekening gehouden met 180.000m2 aan afname door grote gebiedsontwikkelingen waar woningbouw gepland is. Deze ontwikkelingen variëren tussen hard en zacht planaanbod (vanuit de woningbouw). Het tempo van de gebiedsontwikkelingen wordt door markmechanismen vertraagd of versneld.

In het in het najaar 2023 door het college vast te stellen actieplan bedrijfsruimte noemt acties en instrumenten om te sturen op de toekomstige hoeveelheid bedrijfsruimte en de juiste ruimtelijke invulling daarvan.

Aanpak 25 winkelstraten

Aanpak van 25 winkelstraten om deze in deze collegeperiode te transformeren naar aantrekkelijker ontmoetings- en verblijfsgebied.

De basis van deze meting en monitoring is het programma vitale kerngebieden op basis van de gebiedsgerichte aanpakken. 

Tussenstand augustus 2023: De aanpak is sinds 2022 gestart in 17 winkelgebieden. Als start hanteren we in de regel een afspraak tussen collectieve ondernemers, vastgoedeigenaren en de gemeente om een gezamenlijk document op te stellen. In zo'n document wordt de ambitie en een strategie voor de straat omschreven. Voor nog eens vier andere gebieden worden de voorbereidingen gestart. Dit gebeurt door middel van voorgesprekken met allerlei vertegenwoordigers en belanghebbers in het gebied. De gemeente zet hiervoor kwartiermakers en bedrijfscontactfunctionarissen in.

10.000 keer mkb-ondernemers in 4 jaar van advies of informatie voorzien

Deze indicator meten we door het aantal klantcontacten met ondernemers op de ondernemersbalie inzichtelijk te maken dat heeft geleid tot advies of informatievoorziening aan de ondernemer. Ook ondernemers die deelnemen aan bijeenkomsten of workshops die we organiseren vallen onder deze indicator, bijvoorbeeld op het gebied van digitalisering van hun bedrijfsvoering, het koppelen van investeerders aan mkb’ers of netwerkevents zoals Upstream en BT010.

Het kan voorkomen dat sommige ondernemers van meerdere mogelijkheden gebruik maken en dubbel worden geteld. De contacten die de bedrijfscontactfunctionarissen, accountmanagers en projectmanagers hebben met ondernemers zijn geen onderdeel van deze indicator. De (unieke) bezoeken aan de website Ondernemen010 en de klantcontacten vanuit 14010 tellen we ook niet mee maar maken we wel inzichtelijk.

Tussenstand augustus 2023: Deze indicator wordt jaarlijks gemonitord. Een tussenstand wordt opgenomen in de jaarstukken.

Uitlokken van € 1 miljard investeringen in Rotterdamse bedrijven en nieuwe vestigers, die banen opleveren

In deze collegeperiode is de doelstellig om 1 miljard investeringen uit te lokken die 2.000 banen opleveren. In deze indicator nemen we onder mee de financiering van Rotterdamse bedrijven door fondsen als IQCapital, UNIIQ, Energietransitiefonds Rotterdam, subsidie voor innovatie aan Rotterdamse bedrijven en bedrijven die zich in Rotterdam vestigen begeleid door InnovationQuarter en/of Rotterdam Partners.

Tussenstand augustus 2023: Deze indicator wordt jaarlijks gemonitord. Een tussenstand van deze indicator wordt opgenomen in de jaarstukken.

Verhogen van de bezettingsgraad van de marktkramen op de warenmarkten naar minimaal 80%

Sinds eind 2022 is er ingezet op het tegengaan van de leegstand van marktkramen door middel van het per januari 2023 uitgeven van nieuwe vaste plaatsen aan marktondernemers. Door het met voorrang een vaste plaats geven aan ondernemers die een artikel verkopen welke nog niet op die markt wordt verkocht wordt de verkoop van nieuwe producten gestimuleerd. Verder is eind eerste kwartaal 2023 de meldplicht meelopers ingevoerd. Kooplieden die op de wachtlijst staan voor een vaste marktplaats worden verplicht zich op dagbasis te melden met als doel een dagplaats in te nemen. Verder wordt de overlast van marktafval aangepakt.

Tussenstand augustus 2023: Deze monitor wordt jaarlijks gemonitord. Een tussenstand wordt opgenomen in de jaarstukken.

Zonne-energie

• Rotterdam is goed op weg naar de 3,2km2 zonnepanelen in 2026. De analyse van maart 2023 laat zien dat er al 1,1 km2 aan zonnepanelen is gerealiseerd.
• Servicepunt Zon heeft in 2023 39 bedrijven geholpen met het realiseren van zon op bedrijfsdaken.
• Energie van Rotterdam heeft van de beoogde 90 coöperatieve zonnedaken eind 2025 naar alle waarschijnlijkheid eind 2023 10 gereed.  Waarschijnlijk is dat de 90 daken deze collegeperiode niet gehaald worden. Met Energie van Rotterdam worden nieuwe afspraken gemaakt voor deze collegeperiode.

Energietransitie in de gebouwde omgeving

• Rotterdam is in volle vaart aan de slag met de verduurzaming van vve's. Voor eigenaar-bewoners starten eind 2023 de eerste gebiedsaanpakken voor isolatie. Met corporaties zijn de nieuwe prestatieafspraken aanstaande. Deze afspraken dragen bij aan verduurzaming van woningen voor huurders.
• Twee gebiedsaanpakken aardgasvrij zijn in uitvoering. In vier gebiedsaanpakken is vertraging ontstaan door een investeringsstop van de warmtebedrijven. Die zijn veroorzaakt door achtereenvolgens de problemen rond Warmtebedrijf Rotterdam en het voorstel voor de Wet collectieve warmtevoorziening. We werken aan een oplossing. Tegelijkertijd ontstaan nieuwe initiatieven in de stad. Daarnaast is de voorbereiding gestart van het warmteprogramma dat elke gemeente uiterlijk in 2026 moet hebben vastgesteld.
• Ondernemers in het mkb in de stad krijgen ruime mogelijkheden voor het toekomstbestendig maken van hun bedrijven. De duurzaamheidsvoucher voor ondernemers is een succes. De Klus & Coach-aanpak voor de detailhandel begint in het najaar 2023.

Schouders onder de energietransitie in mobiliteit

Voor de invoering van de zero-emissiezone komt er een verkeersbesluit. Publicatie van het ontwerpbesluit is voor eind september 2023 voorzien. Vaststelling vindt naar verwachting plaats in het eerste kwartaal van 2024.

• In februari 2023 is de eerste elektrische touringcar in gebruik genomen
• Inmiddels doen 74 werkgevers met meer dan 110.000 werknemers mee aan de werkgeversaanpak met als doel de uitstoot van woon-werk- en werk-werkritten te halveren.
• In de zomer van 2023 is het 5000e openbare laadpunt geplaatst om elektrische voertuigen te kunnen laden.

Rotterdams Onderwijsbeleid (ROB)

We werken aan een nieuw Rotterdams Onderwijsbeleid, een cruciale stap binnen het onderwijsprogramma. We stellen het Rotterdamse kind en de jongvolwassene centraal in dit nieuwe onderwijsbeleid. Het onderwijs moet aansluiten bij hun talenten en ambities, en hen voorbereiden op een actieve deelname aan de samenleving.

Om ervoor te zorgen dat het nieuwe Rotterdams Onderwijsbeleid optimaal aansluit bij de behoeften van onze stad, zetten we succesvolle interventies van het Nationaal Programma Onderwijs door binnen dit beleid. We investeren in het jonge kind, zodat elke peuter die extra ondersteuning nodig heeft deel kan nemen aan de voorschoolse educatie. Onze inzet voor onderwijskwaliteit en de aanpak van het lerarentekort blijft onverminderd. Daarnaast werken we aan passende zorg en ondersteuning, zodat elke leerling de kans krijgt om zijn of haar potentieel te bereiken.

Bovendien integreren we zorg, welzijn, sport en cultuur in de schoolomgeving om het onderwijs te versterken en leerkrachten te ontzorgen. Het versterken van deze ‘schil’ van partners om de school is opgenomen in de collegetarget van het programma Onderwijs.

Het nieuwe Rotterdams Onderwijsbeleid wordt naar verwachting eind november 2023 bestuurlijk vastgesteld.

Inspirerende topsport

Rotterdam bereikt grote aantallen Rotterdammers, waaronder jongeren met een beperking, door nevenactiviteiten bij internationaal zeer aansprekende topsportevenementen. Denk aan de Nations League Finales en European Para Championships. De gemeenteraad heeft gevraagd om betrokkenheid van die laatstgenoemde doelgroep in de motie De Nations League is er voor iedereen.

De Grand Départ Tour de France Femmes 2024 is toegewezen aan Rotterdam, Den Haag en Dordrecht.

Er ligt een besluit voor bij het college met de vraag om samen met de KNVB een bid voor te bereiden op het WK Vrouwen Voetbal 2027. De FIFA beslist op 17 mei 2024 over de toekenning van dit evenement.

De gemeenteraad heeft ingestemd met een voorbereidingskrediet voor de ontwikkeling van nieuwbouw naast het Topsportcentrum. Daarin moet het Nationaal Vechtsportcentrum definitief gehuisvest worden. Een projectgroep moet hiervoor een definitief ontwerp maken. De voorbereidende fase loopt tot eind 2024/begin 2025 en resulteert in een uitvraag voor een uitvoeringskrediet.

Toekomstbestendige verenigingen

De looptijd van het Actieprogramma Verenigingen (2018-2022) is voorbij. In 2023 vindt de evaluatie van het programma plaats. De geleerde lessen uit de evaluatie worden meegenomen en geborgd in de reguliere opdrachten aan Rotterdam Sportsupport.

Ondersteunen van speeltuinverenigingen om ieder kind in Rotterdam de mogelijkheid te bieden buiten te spelen in een veilige omgeving.

Goede sportaccommodaties

Herijking van het Integraal Huisvestingsplan Sport (2024-2034).

Aanpassen van de investeringsregeling (1/3 regeling) voor sportverenigingen. Doel hiervan is dat de verenigingen deze regeling vaker en beter gebruiken. Bij de nieuwe regeling is er extra aandacht voor renovatie en toegankelijkheid van clubgebouwen. De regeling wordt aantrekkelijker voor kleinere aanvragen.

Uitvoering van het plan van aanpak bezettingsgraad sportterreinen.

Inspelen op behoeften van kansrijke doelgroepen in de gymzalen waar de bezetting het laagst is. Dit gebeurt in afstemming met de behoeften in de wijk.

Wonen en bouwen

Afspraken samenwerking in de regio en met het Rijk voor verstedelijking en mobiliteit

Rotterdam werkt mee aan de rijksprogramma’s voor een goede ruimtelijke ordening, in aanloop naar de nieuwe Nota Ruimte van het Rijk. Onderdeel van de rijksprogramma’s zijn de uitwerking van het NOVEX-gebied Zuidelijke Randstad en het NOVEX-gebied Haven. Deze uitwerkingen hebben een directe relatie met de toegekende rijksmiddelen voor de MIRT-verkenning Oude Lijn en de nieuwe Stadsbrug.

Woningbouwproductie

Collegetarget bouw nieuwe woningen: Het college start in de komende 4 jaar met de bouw van 14.000 – 16.000 nieuwe woningen. Van deze woningen behoort 20% tot het sociale segment en 35% tot het middensegment. Een uitzondering daarop zijn de tijdelijke woningen.

Realisatie 2022: 3.006 (waarvan 10% in het sociale segment en 26% in het middensegment)

Mijlpaal 2023: Cumulatief 7.000 – 8.000

Realisatie cumulatief jan 2022 t/m juli 2023: 4.469 waarvan ongeveer 19% in het sociale segment, 24% in het middensegment en 57% in het hogere segment. De realisatie van het topsegment is onbekend.

Net als in het voorjaar heeft de bouwopgave last van (economische) tegenwind. Zie voor verdere toelichting het doel "Integraal ontwikkelen van de stad". Het college zet zich met het Doorbouwakkoord maximaal in op de realisatie van betaalbare woningen conform de collegedoelstelling. Daarvoor is recent een bedrag van € 25 mln opgenomen in de begroting. Ook de inzet van de € 25 mln voor betaalbare woningbouw zal hieraan bijdragen.

Excessief geweld: zware schietincidenten / explosies

De toename aan explosies in woon-en winkelstraten vraagt extra inzet van de ambtelijke organisatie op verschillende gebieden. De gemeente heeft extra aandacht voor communicatie met Rotterdammers. Zo starten de politie en gemeente met een campagne Meld Misdaad Anoniem (MMA). Doel is de meldingsbereidheid van Rotterdammers te verhogen. Rotterdammers krijgen informatie over het anoniem melden van explosies en explosiegevaar. Verder is er, samen met de politie, inzet op een sterkere informatiepositie van gemeente en politie en een meer gerichte inzet op jonge daders en op hun omgeving, met zaken als zorg en preventie.

Er komt ook een sterkere en langere nazorg voor Rotterdammers die met explosies te maken hebben gehad. In de weken na een incident organiseert de gemeente gesprekken met bewoners. Betere informatieverstrekking gaat speculeren tegen over mogelijke oorzaken van een explosie. Ook krijgen meer bewoners een uitnodiging voor bewonersbijeenkomsten. Het doel is dat alle maatregelen op korte termijn worden uitgevoerd. De in 2023 aangestelde stadsmarinier Excessief Geweld coördineert de uitvoering.

Ondermijning in haven en stad

Samen met publieke en private partijen pakt de gemeente drugscriminaliteit in de Rotterdamse haven aan. Het Rijk financiert in 2023 de aanpak jaarlijks met € 13 mln. In 2023 zijn diverse aanpakken en projecten verder ontwikkeld, zoals een brede, samenhangende uithalersproblematiek. De kennis en ervaring die de aanpak van uithalers oplevert, deelt de gemeente met andere mainports en steden die kampen met dezelfde problematiek. Najaar 2023 en in 2024 komen er meer projecten voor het vergroten van de weerbaarheid van jongeren tegen de invloeden van drugscriminaliteit in de haven. Rotterdam versterkt verder de samenwerking met bron- en transitielanden en met andere Europese havensteden om drugssmokkel tegen te gaan.

In de winkelstraten Slinge en de Crooswijkseweg is naar aanleiding van de motie ‘Voor een (winkel)straat om trots op te zijn!’ begonnen met het in kaart brengen van de ondermijnende criminaliteit. Er worden kennismakingsgesprekken gevoerd, hebben de eerste extra controles plaatsgevonden en zijn brede overleggen op het gebied van schoon, heel en veilig gestart. De eerste resultaten van deze geïntensiveerde aandacht waren zomer 2023 al zichtbaar.

De campagne die is gericht op gebruikers van verdovende middelen krijgt steeds meer vorm. De lancering is voorzien voor eind september 2023.

Jeugdoverlast en criminaliteit

Group Violence Interaction

In de zomer van 2023 is vanuit de groepsaanpak ingezoomd op een door de driehoek geprioriteerde jeugdgroep. Een aantal jongeren uit deze groep is in het Zorg- en Veiligheidshuis Rotterdam Rijnmond (ZVHRR) besproken. Om bestaande vraagstukken rond de Group Violence Interaction (GVI) te kunnen oplossen, bekijken we op welke manier de methodiek een aanvulling kan zijn naast of boven op de inzet vanuit bestaande, reguliere aanpakken. Op basis van deze ervaringen wordt het proces binnen de GVI duidelijker en hopen we privacyvraagstukken te kunnen oplossen. In het najaar 2023 begint een bredere start met de uitvoering van GVI.

Wapengeweld

De communicatiestrategie Geweldig Rotterdam wordt voortgezet. Het doel is om de norm onder jongeren voor wapen- en geweldgebruik te veranderen. Onderdeel hiervan zijn collegetours. De laatste daarvan was in mei 2023, met rapper ICE in de Maassilo. Er kwamen ruim 200 jongeren uit heel de stad op af. Later in 2023 volgen meer collegetours. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft opnieuw financieel bijgedragen aan voortzetting van de communicatiestrategie, tot half 2024.

Preventie met Gezag

In het najaar 2023 deelt het college het uitvoeringsprogramma Preventie met Gezag met de gemeenteraad. Dit uitvoeringsprogramma komt tot stand in nauwe afstemming met partners in de gebieden waar he uitvoeringsprogramma is bedoeld: Charlois, Delfshaven, Feijenoord en IJsselmonde.

Pleinstewards

De pleinstewards zijn begonnen op de plekken waar de veiligheidsregisseurs hun inzet noodzakelijk vinden. De pleinstewards zijn in de avonden van het weekend aanwezig. In de zomerperiode werken zij bij warm weer ook op de stranden van Nesselande en Hoek van Holland. Omwonenden zijn positief over de inzet.

Levendige en gastvrije stad

In het in 2023 vastgestelde Uitvoeringsplan horeca staan ruimte voor de horeca, ondernemerschap en het nachtleven centraal.

Het aantal keren dat in een horeca-inrichting incidenteel meer geluid mag worden gemaakt, is verhoogd van 10 naar 12. Het aantal keren dat de horeca-inrichting iets later mag sluiten dan de officiële sluitingstijd,  is verhoogd van 10 naar 15. De avondhoreca mag een uur langer openblijven op vrijdag en zaterdagnacht, tot 03.00 uur in plaats van 02.00 uur. Dit geldt niet voor de terrassen.

Voor een veilige nacht is het aantal horecastewards in Rotterdam uitgebreid van 15 naar 21. Met deze uitbreiding zijn de Meent, het Rodezand en het Schouwburgplein aan het werkgebied van de stewards zijn toegevoegd.

Om het nachtleven voor alle bezoekers veiliger te maken, in het bijzonder voor kwetsbare personen, komt er een Sociaal nachtpunt in het stadscentrum. Het is een mobiele plek waar kwetsbare bezoekers terecht kunnen met vragen, en voor hulp. De pilot startte in het vierde kwartaal van 2023.

In 2023 wordt de nieuwe nota Horecavergunningen, toezicht en handhaving ter vaststelling aan de raad aangeboden.

GGD

In de 1e helft van 2023 heeft de programmaorganisatie corona de opgedane kennis en ervaring overgedragen aan de GGD.

De GGD heeft een rol in de publieke gezondheid bij de opvang van vluchtelingen. Omdat er opnieuw vluchtelingen in de regio en ontheemden uit Oekraïne zijn, pakt de GGD haar rol op. Met de GHOR (Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen) borgt de GGD de coördinatie van zorg voor vluchtelingen.

Programma organisatie corona

Op 30 juni 2023 is de coronaorganisatie gestopt. Dit geldt ook voor de uitvoeringsorganisatie Publieksactiviteiten Corona (PAC). De coronapandemie is voorbij en daarmee is er een einde gekomen aan de meerkostenregeling COVID-19 van het Rijk. Toch heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de GGD gevraagd de voorlichting over en vaccinatie tegen COVID-19 te blijven uitvoeren. Via de Regeling Specifieke Uitkering (SPUK) krijgt de gemeente hiervoor geld. Om in de toekomst volwassenen te kunnen vaccineren, zet de GGD de voorlichtings- en vaccinatieactiviteiten voort door oprichting van een tijdelijke afdeling. 

Rechtmatigheid

Tot en met eind augustus zijn er 444 fraudeonderzoeken op basis van vermoedelijke fraude van Rotterdammers afgerond. Hiermee is de doelstelling van 700 afgeronde fraudeonderzoeken nog steeds in zicht. Momenteel vindt een herijking plaats van de handhavingsaanpak. Het doel hiervan is onder meer een duidelijke verbetering te laten zien in de effectiviteit van het toezicht- en handhavingsproces, de boodschap uitzenden dat fraude niet loont en het bieden van een duidelijk handelingsperspectief aan de uitvoering. Zo wordt er vanuit de keten toezicht en handhaving meer samengewerkt met collega’s om vermoedens van fraude kenbaar te maken en te onderbouwen, zodat deze onderzocht kunnen worden. 

Inzet loonkostensubsidie

De Participatiewet biedt met de loonkostensubsidie (LKS) een effectief middel om meer mensen aan de slag te helpen. Met deze subsidie krijgt een werkgever compensatie voor een beperkte arbeidsproductiviteit. Het vaker inzetten van deze subsidie biedt meer kwetsbare werkzoekenden een kans op duurzaam werk. In 2023 worden daartoe verschillende inspanningen verricht. Een daarvan is de mensen die in aanmerking komen voor loonkostensubsidie vaker vroegtijdig en beter te herkennen. Verder wordt al tijdens de arbeidsontwikkeling gezocht naar een passende baan. Voor 2023 is de ambitie een netto groei naar 1.500 banen met LKS. Eind augustus hebben 1.350 Rotterdammers een LKS-baan. Rotterdam ligt daarmee iets achter op de koers om de doelstelling van 2023 te realiseren. De groei van het aantal garantiebanen is nagenoeg in lijn met de verwachtingen, maar de groei van het aantal nieuw beschut banen stagneert. Daarentegen zijn er meer nieuw beschut banen beëindigd dan voorzien.

Ouderen

De met samenwerkingspartners opgestelde actieagenda voor ouderen gaat in het najaar van 2023 naar de gemeenteraad. Met de meeste uitvoerende partners zijn afspraken gemaakt voor de uitwerking en uitvoering in de komende jaren. 
 
Dit college vindt zorg- en wijkrestaurants belangrijk omdat ouderen elkaar daar kunnen ontmoeten en samen een betaalbare, gezonde maaltijd kunnen nuttigen. Samen eten is immers gezellig en voorkomt eenzaamheid. Daarom is de komende jaren ruim 2 miljoen euro beschikbaar gesteld met een subsidieregeling om de komst van nieuwe zorg- en wijkrestaurants te ondersteunen en bestaande restaurants te stimuleren om hun bedrijfsvoering te verduurzamen.
 
Een ander onderdeel van de actieagenda voor ouderen is om, in samenwerking met de wooncorporaties, in te zetten op extra huismeesters met een sociale rol in de seniorencomplexen. 
 
De motie Stadsbreed uitrollen van huismeesters is in juli 2023 aangenomen, evenals het amendement dat hiervoor nog eens € 500.000 beschikbaar stelt. Samen met de corporaties komt er een plan van aanpak. (Document RotterdamRaad - [23bb004848] Stadsbreed uitrollen huismeesters - iBabs RIS) 
 
Tenslotte heeft Rotterdam de ambitie om de meest dementievriendelijke stad van Nederland te worden. Onderdeel van de actieagenda voor ouderen is het actieplan dementie, waarin de concrete inzet op deze ambitie is opgenomen.  

Er is budget beschikbaar voor valpreventie uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Met dit geld kunnen de gemeente en de partners in de stad de landelijke ketenaanpak ook in Rotterdam invoeren. We hebben het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten NOOM betrokken als samenwerkingspartner zodat we ook migrantenouderen bereiken. Uit het GALA financieren we ook het programma Beter Thuis met Dementie, inclusief een uitbreiding waarmee om meer migrantenouderen en hun mantelzorgers te bereiken met psycho-educatie over dementie.

Er is een training ontwikkeld. Daarin staan de signalering van dementie en ondersteuning en inclusie van dementerenden en mantelzorgers centraal. De training is afgestemd met en goedgekeurd door Alzheimer NL. Dit najaar gaan in vier gebieden trainingen van welzijnspersoneel van start.

Hieronder gaan we per collegetarget verder in op de voortgang 2023 en verwachtingen 2024.
 

Collegetarget woon(zorg)concepten: In de collegeperiode 2022-2026 realiseren we minimaal 14 Thuisplusflats voor ouderen en starten we met de bouw van nieuwe woon(zorg)complexen voor ouderen, zodat in totaal 24 voorzieningen beschikbaar komen.

Realisatie 2022: 1

Mijlpaal 2023: 3

Realisatie augustus 2023: 1

De collegetarget heeft als doel ouderen in Rotterdam zo prettig mogelijk oud te laten worden. De collegetarget bestaat uit twee onderdelen: de uitbreiding van het aantal Thuisplusflats en de bouw van nieuwe woon(zorg)complexen. In 2022 is gestart met de nieuwbouw van Simeon en Anna. We hadden verwacht dat we in 2023 konden starten met de bouw van twee (cumulatief met Simeon en Anna drie) complexen, maar omdat voorbereidingen en planontwikkelingen langer duren ligt de startbouw waarschijnlijk in 2024.

Om te komen tot een uitbreiding naar 20 Thuisplusflats in de stad, zijn we een aanbesteding gestart. We kunnen de aanbestedingsstukken naar verwachting in het najaar van 2023 publiceren. Het streven is dat de nieuwe contracten in 2024 ingaan.

Heel de stad: Welzijn

Voor 2024 is de subsidieregeling Couleur Locale herijkt. Deze herijking geeft meer organisaties uit de wijken de mogelijkheid subsidie aan te vragen. Om dat te bereiken is het aantal voorwaarden aan de subsidieaanvraag flink verminderd. Ook is de maximaal per aanvraag toe te kennen subsidie verhoogd naar € 35.000.

Jongerenhubs gericht op talentontwikkeling

Het college wil jongeren meer ruimte geven. Daarom heeft dit college ingezet op hubs als ontmoetingsplekken voor jongeren. Het college wil daarom dat er in 2026, het eind van de huidige collegeperiode, niet 20, maar 33 jongerenhubs in Rotterdam zijn. Om dit te bereiken, heeft het college in de voorjaarsnota hiervoor extra geld vrijgemaakt.  
 
In de eerste helft van 2023 is opdracht gegeven voor de verbouwing van 2 hubs: de Focus in IJsselmonde en Antes in Feijenoord. 
Gemeente, welzijnsinstellingen en ook de jongeren zelf hebben geleerd van de ervaringen van het programma ‘Rotterdam. Sterker door’. Op basis van die ervaringen hebben zij een programma van eisen voor de jongerenhubs opgesteld. Dit programma van eisen vormt de leidraad voor de vormgeving en inrichting van de jongerenhubs. 
 
De vraag wat een jongerenhub is en moet kunnen, levert verschillende signalen op. Daarom is in het voorjaar en begin van de zomer 2023 tijdens diverse bijeenkomsten aan jongeren gevraagd naar hun ideeën. De opbrengst van deze gesprekken komt in een visiedocument. Daaraan worden de kennis en ervaringen van partnerorganisaties en andere steden toegevoegd. Dit moet leiden tot heldere verwachtingen van de jongerenhubs: wat is een jongerenhub precies – en wat is het juist niet, welke doelen helpen jongerenhubs realiseren en wanneer is een jongerenhub een succes.

Jeugdpreventie

Collegetarget Jeugdpreventie: Vanaf 2023 ronden jaarlijks gemiddeld 5.000 kinderen en jongeren (en/of hun ouders/verzorgers) een goed onderbouwde of bewezen effectieve preventieve jeugdinterventie af.

Mijlpaal 2023: 5.000

Realisatie t/m juni 2023: minimaal 933

In 2023 waren tot 1 september voor 6.300 deelnemers dergelijke preventieve jeugdinterventies gesubsidieerd. Van de jeugdpreventie-aanbieders moest 69% volgens de Subsidieverordening Rotterdam (SVR) een tussentijdse rapportage aanleveren, omdat ze meer dan €100.000 subsidie ontvingen. Over welke periode gerapporteerd is, verschilt, maar in het algemeen is over de eerste 4 tot 6 maanden van 2023 gerapporteerd.  
  
De gerealiseerde aantallen blijven iets achter bij de verwachting. Volgens de jeugdpreventie-aanbieders komt dit vooral door een tekort aan trainers in combinatie met de krappe arbeidsmarkt. Zij hebben nieuwe trainers ingewerkt en verwachten de achterstand grotendeels in te halen in de resterende maanden in 2023.

Bij de opvoedinterventies Pittige Jaren en Stevig Ouderschap, en bij de Happy-lessen en Helder op School-lessen lijkt het lastiger om de achterstand in te halen. Dit komt doordat het moeilijk blijkt voldoende ouders of scholen te bewegen om deel te nemen. Acties om dit probleem op te lossen, zijn: 

• een leersessie met de aanbieders van Pittige Jaren.
• met de aanbieder van Stevig Ouderschap is een plan gemaakt voor verbetering van het bereik. De gemeente werkt in het programma Stevige Start ook samen met de partners in de geboortezorg aan een betere signalering van en toeleiding naar Stevig Ouderschap. 
• De aanbieders en de gemeente brengen de mogelijkheden rondom de Happy-lessen en Helder op Schoollessen opnieuw onder de aandacht bij scholen. Dit gebeurt onder meer via het schoolmaatschappelijk werk.

Met de subsidies via het Subsidiekader Jeugdpreventie: ‘Versterken en Voorkomen’ is er inzet op kwalitatief hoogwaardige preventieve jeugdinterventies. Dit zijn individuele trajecten en groepstrainingen voor Rotterdamse kinderen, jongeren en ouders om te helpen gezond, veilig en kansrijk te kunnen opgroeien. 
  
De indicatoren en doelen die onder het programma Drugs & Alcohol zijn gericht op jeugd zijn onderdeel van de indicator Jeugdpreventie.