Overzicht baten en lasten

Toelichting overzicht baten en lasten

Baten
De baten op het Programma Zorg, Welzijn en Wijkteams bestaan voornamelijk uit de extra rijksbijdragen voortvloeiend uit:

• De in het coalitieakkoord genoemde lobby richting het Rijk inzake de Hervormingsagenda Jeugd
• De Wmo (waaronder de lobby voor een eerlijkere eigen bijdrage voor de huishoudelijke hulp WMO)
• Bijdragen van regiogemeenten voor de uitvoering van de Gemeenschappelijke regeling Jeugdzorg Rijnmond (GRJR)
• De eigen bijdragen voor Wmo-maatwerkvoorzieningen

Lasten
Eigen personeel wordt ingezet in het kader van de jeugdhulp, toegang tot de Wmo, beleid en zorginkoop en de aanpak van huiselijk geweld. Het grootste deel van de programmalasten wordt besteed via sociale uitkeringen en subsidies en inkomensverstrekking. Bij sociale uitkeringen gaat het om de inkoop van ondersteuningsarrangementen in het kader van de Wmo 2015 en de Jeugdwet. Subsidies betreffen de subsidies die enerzijds verstrekt worden aan instellingen die werkzaamheden verrichten in het kader van de specialistische jeugdhulp en aan instellingen in het kader van de maatschappelijke opvang.

Reserves
De belangrijkste bestemmingsreserve die binnen het Programma wordt ingezet is de Bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en jeugdhulp. Deze bestemmingsreserve fungeert als een buffer om fluctuaties in de uitgaven aan zorg op te vangen. Als gevolg van de volledige vrijval van reserves kleiner dan € 1 mln, is er een bedrag van € 1,7 mln in 2023 vrijgevallen. Dit betreft onder andere de Bestemmingsreserve Decentralisatie AWBZ en de Bestemmingsreserve Maatschappelijke Participatie gebieden.

Meerjarig verloop
De lasten laten meerjarig een redelijk constant beeld zien. In de baten zitten grote fluctuaties, die te verklaren zijn door de oplopende baten uit hoofde van de lobby richting het Rijk inzake de Hervormingsagenda Jeugd en de Wmo.

Financiële bijstellingen

Toelichting financiële bijstellingen

Couleur Locale en Stedelijke Welzijn
Het college stelt een aantal ambities bij om financiële ruimte te creëren. Er komt minder preventieve inzet op kwetsbare Rotterdammers.

Innovatieve Interventies
Het college stelt een aantal ambities bij om financiële ruimte te creëren. Binnen het Subsidiekader Jeugdpreventie krijgt de gemeente een minder aanjagende en faciliterende rol voor vernieuwing van interventies.

Lean2Work
Het college stelt een aantal ambities bij om financiële ruimte te creëren. Hiervoor is alternatieve financiering beschikbaar uit het Innovatiefonds ProVsoWorks.

Leerlingenvervoer
Het college stelt een aantal ambities bij om financiële ruimte te creëren. Door een scherpere indicatie-aanpak op het leerlingen- en doelgroepenvervoer is de verwachting dat er minder instroom is en dat de uitstroom/doorstroom naar meer persoonsvervoer of zelfstandig reizen omhoog gaat.

Taakstellende opgave binnen portefeuille 
Het college stelt een aantal ambities bij om financiële ruimte te creëren. 

Amendement: huismeesters seniorencomplexen
Er zijn extra middelen beschikbaar gemaakt om huismeesters in seniorencomplexen te realiseren.

Bankslapers
Inzet van extra middelen voor de aanpak van de problematiek van de bankslapers. De doelstelling is circa 100 plekken te realiseren.

Digitale inclusie
Veel Rotterdammers hebben een digitale achterstand. Met een aantal actielijnen wil het college bereiken dat iedere Rotterdammer digitaal kan meedoen.

Kind- en gezinsbescherming
Het Rijk heeft voor meerdere jaren geld toegekend voor een betere manier van werken in de jeugdbescherming. Het geld dat in 2022 is toegekend, is nog niet besteed en wordt meegenomen naar de komende jaren.

Lokaal akkoord toegankelijkheid – Rotterdam Onbeperkt
Er komt extra geld beschikbaar voor het programma Rotterdam Onbeperkt. Het programma Rotterdam Onbeperkt heeft tot doel Rotterdam toegankelijker en inclusiever te maken, in het bijzonder voor Rotterdammers met een beperking.

Schoolzorgteams
Er komt extra geld beschikbaar om binnen het schoolmaatschappelijk werk (SMW) de kosten voor Schoolzorgteams te kunnen dekken.

Thuisplusflats
Er komen aanvullende gelden beschikbaar om de collegetarget voor de Thuisplusflats te realiseren.   

Wijkakkoorden Jongerenhubs
Niet in alle Huizen van de wijk waar een jongerenhub was beoogd is het mogelijk zo’n hub te realiseren. Hiervoor zijn satellietlocaties nodig. Daarnaast komt er uit de wijkakkoorden een extra vraag naar locaties voor jongeren waarin de welzijnsopdracht niet voorzag.

Zorgrestaurants
Er komen aanvullende gelden beschikbaar om de ambitie uit het coalitieakkoord, om de komst van nieuwe zorgrestaurants voor ouderen te ondersteunen en te stimuleren, zodat ouderen terecht kunnen voor een gezonde en betaalbare maaltijd, waar te maken.

Actualisatie kapitaallasten
De afschrijvingen en rente op investeringen vormen de kapitaallasten. De kapitaallasten zijn aangepast door nieuwe en bijgestelde investeringskredieten en de geactualiseerde ramingen per jaarschijf. In de  paragraaf investeringen staat een gedetailleerd overzicht van deze aanpassingen.

Bijdragen externe projecten
Er zijn verschillende rijksbijdragen ontvangen, waaronder bijdragen voor de projecten GLOW-UP en Social Trials (van € 981.000 in 2023 tot € 16.000 in 2027).

Diverse technische correcties
Bij het toevoegen van de nieuwe jaarschijf moeten enkele technische correcties plaatsvinden. Dat is nodig omdat het nieuwe jaar (2027) op een aantal punten afwijkt van het vorige laatste begrotingsjaar (2026). Het gaat vooral om kasschuiven die in de Begroting 2023 zijn opgenomen en niet structureel mogen worden.

Effecten nieuwe cao
Sinds april 2023 is er een nieuw cao-akkoord 2023. De gevolgen hiervan voor 2023 zijn verdeeld over de programma's en bedragen in totaal € 35 mln. Voor het jaar 2024 en verder vindt de verwerking plaats bij de Begroting 2024.

Formatie wijziging
Sinds 1 januari 2023 is de capaciteit van het toezicht Wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) uitgebreid bij het programma Overhead. De dekking komt deels uit budgetoverheveling van het programma Zorg, welzijn en wijkteams, en deels uit de doorbelasting aan regiogemeenten.

Kostenstijging energie – Overig
De wereldwijde energiecrises heeft in 2023 geleid tot prijsstijgingen van energieproducten. De kosten zijn daardoor fors hoger dan geraamd was bij de coalitieonderhandelingen. Voor 2024 koopt de gemeente al in 2023 de volumes in. De huidige marktprijzen zijn lager. De verwachting is dan ook dat in 2024 de energiekosten lager uitkomen dan in 2023.

Preventie met gezag
Het Ministerie van Justitie en Veiligheid heeft een beschikking afgegeven voor het meerjarig voorkomen van georganiseerde en ondermijnende jeugdcriminaliteit. Het gaat om een bijdrage van € 3 mln per jaar voor de periode 2023 tot en met 2026.

Project 010 
Er is een subsidie ontvangen voor uitvoering van een project om jongvolwassenen met een psychische kwetsbaarheid – of een hoog risico daarop - te kunnen ondersteunen (€ 92.000 in 2023 en € 53.000 in 2024).

Rijksbijdrage Gemeentelijke Hulp Gedupeerden Toeslagenproblematiek
Van het Rijk zijn voor 2023 extra middelen ontvangen voor de uitvoering van de gemeentelijke hulp aan gedupeerden voor de Toeslagenaffaire (€ 7,3 mln in 2023).

Rijksbijdrage Heroïnebehandeling 2023
Van het Rijk zijn voor 2023 extra middelen ontvangen voor de behandeling van heroïneverslaafden (€ 167.000 in 2023).

Formaliseren formatie maatschappelijke ontwikkeling
Er vindt formatie-uitbreiding plaats voor de uitvoering van activiteiten rond de maatschappelijke ontwikkeling. Dit wordt grotendeels gedekt door middelen uit EU-projecten.

Woonvoorziening Slinge 5 
Voor de herontwikkeling van een beschermd wonen voorziening zijn eenmalig extra middelen nodig.

Bestemmingsreserve AWBZ
Het restant van de bestemmingsreserve AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) valt vrij ten gunste van de algemene middelen.

Bestemmingsreserve Maatschappelijke Participatie Gebieden
Uit de bestemmingsreserve Maatschappelijke Participatie Gebieden wordt in 2023 eenmalig € 294.000 onttrokken voor de dekking van de subsidie aan Stichting Kinderparadijs Meidoorn. 

Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds
Uit de bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds wordt eenmalig in 2023 € 144.000 onttrokken voor de regionale coördinatie en nazorg van ex-gedetineerden. 

Bestemmingsreserve tweedelijns WMO en Jeugdhulp
De implementatie van de inkoop Wmo is door een juridische kwestie uitgesteld. Daardoor verschuiven de lasten én de dekking vanuit de bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp van 2022 naar 2023. De definitieve jaarrekening van de GRJR wordt pas vastgesteld in juni 2023. De voorlopige jaarrekening is nu wel opgeleverd. Deze laat een tekort zien voor Rotterdam van € 13,8 mln. Dit komt overeen met de lagere onttrekking uit de bestemmingsreserve in 2022.

Terugdraaien toevoegingen en onttrekkingen reserves kleiner dan € 1 mln
Als gevolg van de volledige vrijval van reserves kleiner dan € 1 mln, verdwijnen er verschillende toekomstige toevoegingen en onttrekkingen van deze reserves uit de begroting.

Vrijval reserves kleiner dan 1 miljoen
De gemeentelijke begroting bevat een fors aantal bestemmingsreserves. Een groot deel hiervan is relatief klein (minder dan € 1 mln). In deze voorjaarsnota vallen deze reserves allemaal vrij. De totale vrijval wordt toegevoegd aan de Algemene Reserve. Hierdoor ontstaat een meer gestroomlijnde begroting en verbetert het weerstandsvermogen. Er zijn een aantal uitzonderingen gemaakt, bijvoorbeeld wanneer de gemeente beheerder is van middelen die toebehoren aan de regiogemeenten. Op de pagina Reserves is weergegeven welke reserves vrijvallen en daarmee verdwijnen. Vanaf het volgende P&C-product zullen deze reserves niet meer opgenomen worden in deze lijst.

Gemeentefondsmutaties
Er zijn verschillende aanpassingen in het budget voor het Gemeentefondsmutaties opgenomen. Het gaat om de volgende wijzigingen:

• Beschermd Wonen
  Het nieuwe objectieve verdeelmodel beschermd wonen (BW), eerder voorzien voor 1 januari 2023, is uitgesteld. Daarom is er een eenmalige bijstelling. 
• Maatschappelijke opvang en openbare geestelijke gezondheidszorg
  De Rijksbijdrage is iets naar beneden bijgesteld door een aanpassing van de basisgegevens in het verdeelmodel.
• Uitstapprogramma prostituees
  Vanaf 2023 stelt het Rijk extra geld beschikbaar voor uitbreiding en verbreding van de uitstapprogramma´s. Voor Rotterdam als centrum gemeente is hierdoor vanaf 2023 structureel € 303.000 extra beschikbaar.
• Uitvoeringskosten SVB PGB trekkingsrechten
  De VNG en het ministerie van VWS zijn overeengekomen om met ingang van 2023 een structureel bedrag uit te nemen uit het gemeentefonds voor de uitvoeringskosten van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) van de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
• Uitvoeringskosten SVB PGB (Sociale verzekeringsbank - Persoonsgebonden budget) trekkingsrechten Jeugd
  De VNG en het ministerie van VWS zijn overeengekomen om met ingang van 2023 een structureel bedrag uit te nemen uit het gemeentefonds voor de uitvoeringskosten van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) van de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
• Uitvoeringskosten trekkingsrechten Wmo
  De VNG en het ministerie van VWS zijn overeengekomen om met ingang van 2023 een structureel bedrag uit te nemen uit het gemeentefonds voor de uitvoeringskosten van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) van de Jeugdwet en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
• Vrouwenopvang
  Rotterdam krijgt als centrum gemeente aanvullend geld voor verhoging van de specifieke uitkering Specialistische functies aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling.

Technische wijzigingen
In dit programma zijn er diverse technische wijzigingen geweest. De grootste wijzigingen zijn:

• Aanpassing kostenverdeling (€ 4,4 mln in 2023 tot € 4,3 mln in 2027)
  Er vindt een wijziging plaats in de toerekening van organisatielasten van het programma Zorg, Welzijn en Wijkteams naar het programma Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving
• Organisatie Maatschappelijke Ondersteuning in de Wijk (structureel € 1,8 mln)
  Er heeft een doorontwikkeling plaatsgevonden binnen de directie Maatschappelijke Ondersteuning in de Wijk (MOW). Hierbij was een verschuiving nodig in de formatie. Door een andere kostenverdeling vindt er een overheveling plaats naar het programma Armoede, schuldhulpverlening, inburgering en samenleving
• Verschuiving intensivering straatintimidatie (van - € 436.000 in 2023 tot -€ 936.000 in 2026)
  De taakmutatie op de budgetten die in het coalitieakkoord voor Valpreventie bij ouderen is opgelegd, wordt vanuit programma Algemene Middelen overgeheveld naar het programma Zorg, Welzijn en Wijkteams (van € 436.000 in 2023 tot € 717.000 in 2027)
• Voor de financiering van de structurele (beheer)kosten van de succesvolle projecten uit het programma Goed Geregeld 2019-2022 wordt een bijdrage overgeheveld naar het programma Dienstverlening vanaf 2023 (van € 300.000 in 2023 tot € 378.000 in 2027)
• Diverse kleine bijstellingen (van € 499.000 in 2023 tot -€ 7.000 in 2027)