Begeleide participatie
Beleidskaders, -monitors en wetgevingSpecifieke arrangementen en passend werk bieden aan Rotterdammers met een arbeidsbeperking.
Voortgang 2020
Ga naar vorig P&C-documentDe binnen Rotterdam Inclusief en Magis uitgevoerde werkzaamheden waren na de landelijk uitgevaardigde covid-19 maatregelen in maart 2020 sterk afgebouwd. Rotterdam Inclusief en OMR BV/Magis als deelneming tezamen hebben verregaande maatregelen getroffen om de kwetsbare doelgroepen waarmee gewerkt wordt veilig en gezond te houden.
Sinds maart heeft Rotterdam Inclusief er alles aan gedaan om de verschillende werklocaties en het werken conform de RIVM-richtlijnen in te richten en zijn diverse extra maatregelen getroffen om veilig te kunnen werken. Vanaf juni is Rotterdam Inclusief gestart met een gecontroleerde opschaling van de werkzaamheden binnen de verschillende werksoorten. Op de diverse locaties zijn sinds augustus weer circa 1.500 medewerkers aan het werk; naar tevredenheid van zowel de opdrachtgevers als de medewerkers zelf, die de structuur en het sociale contact van het werk lange tijd moesten missen. In de communicatie en aansturing is blijvend veel aandacht besteed aan de gedragsregels en maatregelen rond corona. In navolging van de landelijke maatregelen zijn in het najaar extra maatregelen genomen, waaronder de invoering van een mondkapjesdraagplicht. Qua inzet van kwetsbare medewerkers hebben de maatregelen ook betekend dat een grote groep collega’s met een hoog risicoprofiel al sinds maart 2020 thuis is. De in december afgekondigde lockdown-periode heeft verder directe gevolgen voor de inzet van medewerkers van Rotterdam Inclusief, werkzaam in de branches die gesloten zijn zoals kringloopwinkels, kinderboerderijen, theaters en scholen. Door de voortdurende covid-19 maatregelen kon niet op volle sterkte worden gewerkt, met productie- en omzetverlies tot gevolg. Het inrichten van de eigen werklocaties aan de hand van de RIVM-richtlijnen heeft er tevens voor gezorgd dat er minder werkplekken beschikbaar zijn en uit veiligheid ook minder mensen tegelijk op de werklocaties aanwezig kunnen zijn. De verwachting is dat deze situatie ook in 2021 nog lange tijd aan de orde is. In dat kader loopt de verkenning op tijdelijke uitbreiding van productielocaties, bij voorkeur met een nieuwe werklocatie in Rotterdam-Zuid.
Bouwen aan een arbeids- en mensontwikkelbedrijf
Rotterdam Inclusief wil een arbeids- en mensontwikkelbedrijf zijn voor alle Rotterdammers die een steuntje in de rug kunnen gebruiken om te gaan of te blijven werken. Met de focus op leren en ontwikkelen, hand in hand met werk. Met deze inrichting kan nóg beter passend werk worden georganiseerd voor Rotterdammers, dat aansluit bij hun ontwikkelbehoefte en bij de vraag op de arbeidsmarkt. In 2020 is verder gebouwd aan de doorontwikkeling van Rotterdam Inclusief. Per 1 juli 2020 zijn de medewerkers van OMR BV/Magis volgens planning in dienst gekomen bij Rotterdam Inclusief. In juli is ook het Inrichtingsplan Rotterdam Inclusief ter advies aangeboden aan de medezeggenschapsorganen. Daarin is de beoogde structuur, inrichting en aanpak voor Rotterdam Inclusief en de relatie met de gemeentelijke organisatie in beeld gebracht. Half oktober is de hoofdstructuur voor de inrichting van Rotterdam Inclusief goedgekeurd. Dat betekent dat op 1 januari 2021 alle circa 2.500 medewerkers geplaatst zijn in de organisatie.
Wat hebben we bereikt?
Effect indicatoren
1.1 Meer mensen met een loonwaarde < 100% WML vinden werk (extra banen).
Sinds de komst van de Participatiewet beschikt de gemeente over het instrument loonkostensubsidie (uit BUIG) voor deze doelgroep die met voltijdwerk geen Wettelijk Minimumloon (WML) kan verdienen. Daarnaast beschikt de gemeente over voorzieningen die de doelgroep met een arbeidsbeperking in staat stelt om te werken, zoals bijvoorbeeld jobcoaching, aangepast vervoer en werkplekaanpassingen.
1.2 Arbeidsontwikkeling
De gemeente biedt passende arrangementen, die mensen kansen geven naar vermogen te werken en zich te ontwikkelen, bij voorkeur naar een baan op de arbeidsmarkt. Deze arrangementen passen bij iemands kwaliteiten, competenties, aspiraties en ontwikkelcapaciteiten. Het gaat hierbij om de maximaal haalbare loonwaarde in werk dat het meest dichtbij de reguliere arbeidsmarkt ligt. De gemeente wil mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt passend werk en begeleiding kunnen bieden, zowel binnen als buiten de gemeentelijke organisatie. Als zij daarvoor kiezen, worden deze mensen gestimuleerd te leren en zich te ontwikkelen. Hen wordt daarvoor de nodige begeleiding en ondersteuning geboden.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Prestatie indicatoren
1.1 a Werksoorten en arrangementen aanbieden passend bij de (ontwikkel)capaciteit en inzetbaarheid van de mensen.
De gemeente biedt onder meer loonkostensubsidie of passende arrangementen, die mensen kansen geven naar vermogen te werken en zich te ontwikkelen, bij voorkeur naar een baan op de arbeidsmarkt. De basis voor die arrangementen is gevarieerd: soms via een arbeidscontract, dan wel via het aanbieden van werkervaringsplaatsen of het faciliteren van ontwikkeling of dagbesteding (zonder arbeidsrelatie). In welke vorm dan ook betekent het dat mensen werken aan het verwezenlijken van hun potentie op hun eigen niveau en daarmee werken aan een positief zelfbeeld: trots op hun werk en bijdrage. In 2020 is binnen de uitvoering van de Participatiewet een project gestart om intern en extern meer bekendheid te geven aan het instrument loonkostensubsidie, de doelgroep van dit instrument en het aanbod van bestaande en nieuwe arrangementen om de werkzoekende werkfit te maken voor de baan met inzet van loonkostensubsidie. Doel hiervan is te stimuleren dat meer werkzoekenden uit gaan stromen naar een betaalde baan met inzet van loonkostensubsidie bij een reguliere werkgever (Garantiebaan) of naar een Nieuw Beschut baan.
1.1 b Een optimale infrastructuur bieden qua ontwikkelfunctie en rendement
De gemeente heeft de maatschappelijke opgave en de wettelijke taak om werkzoekenden met een arbeidsbeperking aan het werk te helpen. Dit kan met begeleiding en loonkostensubsidie bij reguliere werkgevers, maar kan ook bij Rotterdam Inclusief (RI). Binnen RI komen alle onderdelen samen die op dit moment betrokken zijn bij het bieden van passend werk en begeleiding aan Rotterdammers met een arbeidsbeperking. Zo biedt RI aan ca. 2.500 medewerkers werk en de mogelijkheden tot leren en ontwikkelen. De medewerkers worden hierbij intensief begeleid en gecoacht. Daarnaast staat de infrastructuur van Rotterdam Inclusief open om werkzoekenden via arbeidsontwikkeltrajecten met coaching hun mogelijkheden op de reguliere arbeidsmarkt te verkennen en te versterken. Het afgelopen jaar heeft RI diverse trajecten ontwikkeld die aansluiten bij de behoeften van werkzoekenden in relatie tot de arbeidsmarkt.
1.2 Inzetten op professionele, methodische arbeids en mensontwikkeling
Rotterdam Inclusief organiseert het werkaanbod en de sturing daarop langs de lijn van de arbeidsmarktprofielen/werksoorten die binnen de gemeente worden gehanteerd (zoals aanpakken, helpen en maken). Dit levert een breed, maar gericht ontwikkelperspectief op voor zowel de eigen medewerkers als werkzoekenden.
Om als arbeidsontwikkelbedrijf alle gebruikers optimaal te kunnen bedienen, werken en coachen wij methodisch en eenduidig. Hiervoor wordt supported employment gebruikt als evidence based methodiek. Deze methodiek gaat niet uit van iemands beperkingen, maar van zijn mogelijkheden en laat bovendien de medewerker of werkzoekende zelf de regie nemen op zijn ontwikkeling. In 2020 zijn de voorbereidingen getroffen om deze methodiek organisatie breed in te voeren. Doorvoeren van dit principe betekent in de praktijk een verandering van zowel de aanpak (methode, proces en instrumenten) als de professionele houding (coaching en ontwikkeling). Dit is een doorlopend proces en moet uiteindelijk leiden tot zowel een grotere doelgerichtheid en stuurbaarheid als een onderling beter vergelijkbare aanpak.
Effectindicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1.A Gerealiseerde taakstelling garantiebanen Gemeentelijk (gemeente Rotterdam als werkgever) | Streefwaarde | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | |
Realisatie | 95% | 100% | 103,1% | ||||
1.B Gerealiseerde taakstelling garantiebanen Regionaal (arbeidsmarktregio Rijnmond) | Streefwaarde | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | |
Realisatie | 86,1% | 88% | 79,5%* | ||||
2. Gerealiseerde taakstelling Nieuw Beschut | Streefwaarde | 100% | 100% | 100% | 100% | 100% | |
Realisatie | 31% | 42% | 47,5% | ||||
3. Tevredenheid SW medewerkers (o.b.v. 2 jaarlijks MTO; procentuele stijging t.o.v. vorig MTO) | Streefwaarde | 102% | 104% | ||||
Realisatie | n.v.t. | 101% | |||||
* De meest recente beschikbare informatie betreft de resultaten over Q1 t/m Q3 van 2020. |
Prestatie-indicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1.A Aantal gerealiseerde garantiebanen Gemeentelijk | Streefwaarde | 304 | 340 | 384,7 | 409 | 442 | 475 |
Realisatie | 287,5 | 341,7 | 396,6 | ||||
1.B Aantal gerealiseerde garantiebanen Regionaal | Streefwaarde | 10.243 | 10.691 | 11.666 | n.n.b. | ||
Realisatie | 8.820 | 9.411 | 9.274* | ||||
2. Aantal gerealiseerde werkplekken Nieuw Beschut | Streefwaarde | 172 | 224 | 276 | PM | ||
Realisatie | 54 | 93 | 131 | ||||
* De meest recente beschikbare informatie betreft de resultaten over Q1 t/m Q3 van 2020. |
Toelichting indicatoren
Gemeentelijke garantiebanen
Het aantal gemeentelijke garantiebanen (GGB) is aan het einde van het afgelopen jaar 396,6. Het quotumaantal van 384,7 voor 2020 is ruimschoots gehaald. En dit ondanks de gevolgen van covid-19. Daarnaast zijn in het derde tertaal de kringloopwinkels van de gemeente verzelfstandigd. De werkgelegenheid van de 20 garantiebanen die in de winkels werkzaam zijn is gewaarborgd; echter, ze tellen niet meer mee in de telling van het aantal gemeentelijke garantiebanen. Deze afname is meer dan goedgemaakt door de nieuwe instroom in het derde tertaal.
Nieuw Beschut Werk
De taakstelling die het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor 2020 aan Rotterdam heeft opgelegd is 276 werkplekken Nieuw beschut werk (NBW). In eerdere rapportages is reeds gemeld dat voor heel Nederland geldt dat het lastig is de taakstelling te halen. Zo ook voor Rotterdam, waar de afspraak was om het aantal werkplekken in 2020 met minimaal 52 te laten stijgen. Het aantal veilige werkplekken en de mogelijkheden qua begeleiding stonden in 2020 door de RIVM-maatregelen echter sterk onder druk. In het derde tertaal (september-december) is de instroom wel weer op gang gekomen. Het aantal werkplekken is, na een stilstand in groei medio 2020, gestegen met 18 werkplekken. Daarmee komt de totale groei in 2020 uit op 38 werkplekken.
Wat heeft het gekost?
Overzicht van baten en lasten Begeleide participatie | Oorspr. Begroting 2020 | Bijgestelde Begroting 2020 | Realisatie 2020 | Afwijking | |
---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 13.894 | 3.599 | 6.563 | 2.965 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 2.600 | 0 | 246 | 246 | |
Overige opbrengsten derden | 11.294 | 3.599 | 6.313 | 2.714 | |
Overige baten | 0 | 0 | 4 | 4 | |
Lasten exclusief reserves | 82.697 | 76.383 | 76.386 | 3 |
|
Apparaatslasten | 28.606 | 25.210 | 25.645 | 435 | |
Inhuur | 4.733 | 4.420 | 4.407 | -13 | |
Overige apparaatslasten | 633 | 526 | 524 | -2 | |
Personeel | 23.240 | 20.264 | 20.714 | 450 | |
Intern resultaat | -11.289 | -5.935 | -4.669 | 1.266 | |
Intern resultaat | -11.289 | -5.935 | -4.669 | 1.266 | |
Programmalasten | 65.380 | 57.108 | 55.410 | -1.698 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 3.330 | 2.969 | 2.330 | -639 | |
Kapitaallasten | 41 | 41 | 41 | 0 | |
Overige programmalasten | 4.271 | 400 | -23 | -423 | |
Salariskosten WSW en WIW | 55.508 | 51.744 | 51.746 | 3 | |
Sociale uitkeringen | 730 | 798 | 765 | -33 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 1.500 | 1.156 | 551 | -605 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -68.803 | -72.785 | -69.823 | 2.962 | |
Saldo voor reserveringen | -68.803 | -72.785 | -69.823 | 2.962 | |
Reserves | 0 | 57 | 57 | 0 |
|
Onttrekking reserves | 0 | 57 | 57 | 0 | |
Saldo | -68.803 | -72.728 | -69.766 | 2.962 |
Overzicht afwijkingen
Overzicht afwijkingen | Afwijking baten | Afwijking lasten | Afwijking reserves | Afwijking saldo |
---|---|---|---|---|
1. Minder omzet verlies Rotterdam Inclusief | 2.714 | 1.051 | 0 | 1.663 |
2. Lager exploitatietekort deelneming | 0 | -969 | 0 | 969 |
3. Lagere lasten Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 0 | -639 | 0 | 639 |
4. Hogere arbeidskosten | 0 | 435 | 0 |
-435 |
5. Diverse afwijkingen | 251 | 125 | 0 | 126 |
Totaal afwijkingen | 2.965 | 3 | 0 | 2.962 |
Toelichting overzicht afwijkingen
1. Minder omzetverlies Rotterdam Inclusief
Het omzetverlies van Rotterdam Inclusief is € 1,7 mln lager uitgevallen dan verwacht. Zowel binnen de gemeente Rotterdam als bij externe opdrachtgevers zijn voldoende coronamaatregelen getroffen om gedurende het jaar steeds meer medewerkers veilig hun werk te laten verrichten.
2. Lager exploitatietekort deelneming
Rotterdam Inclusief draagt bij in het exploitatietekort van de deelneming Ontwikkelingsmaatschappij Rijnmond BV (OMR BV, Magis). Het exploitatietekort van OMR BV is gunstiger uitgevallen dan begroot doordat er minder (gedetacheerde) medewerkers zijn ingezet, het begrote omzetverlies lager is uitgevallen en doordat huisvestingslasten waarmee rekening werd gehouden uit coulance zijn kwijtgescholden. Het verschil bedraagt € 969.
3. Lagere lasten Inkopen en uitbestede werkzaamheden
Er zijn minder materialen en gereedschappen aangeschaft dan waarmee rekening was gehouden, trajecten voor werkzoekenden zijn vanwege corona zeer moeizaam op gang gekomen bij Rotterdam Inclusief waardoor het budget wat hiervoor beschikbaar was niet besteed is. Tot slot werd er rekening gehouden met frictiekosten voor de invlechting van OMR BV. De invlechting heeft tot dusver echter geen frictiekosten met zich meegebracht waardoor dit budget niet besteed is. Dit resulteert is een voordeel van € 639.
4. Hogere arbeidskosten
De arbeidskosten en personeelsgerelateerde bijdragen zijn € 435 hoger uitgevallen dan begroot. Voor € 361 komt dit doordat in de loop van 2020 veel inhuurcontracten zijn omgezet naar ambtelijke aanstellingen bij de gemeente Rotterdam. Dit heeft geresulteerd in een overschrijding van het personeelsbudget van het instrumentenhuis. Daartegenover staat een voordeel op de inhuur elders binnen het programma Werk & Inkomen. Daarnaast resteert een nadeel van € 74 aan overige verschillen op de arbeidskosten.
5. Diverse afwijkingen
Op diverse budgetten zijn kleine afwijkingen gerealiseerd die leiden tot een voordeel op de baten van € 251 en een nadeel op de lasten van € 125. Dit resulteert in een voordeel van € 126.
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Omschrijving taakveld
Rotterdam heeft de ambitie om zoveel mogelijk Rotterdammers naar vermogen onderdeel te laten zijn van de maatschappij. Een deel van hen profiteert niet van de aantrekkende economie en groeiende werkgelegenheid. Oorzaak is vaak een arbeidsbeperking en het niet of minder kunnen voldoen aan de werkgeverseisen op de reguliere arbeidsmarkt. Deze inwoners hebben een kwetsbare arbeidsmarktpositie, hebben soms aangepast werk nodig, met begeleiding op of aanpassing van de werkplek. In veel gevallen ligt hun verdienvermogen (de loonwaarde) op de reguliere arbeidsmarkt onder het wettelijk minimumloon. De gemeente zorgt voor passend werk en werk dat actief bijdraagt aan groei en ontwikkeling voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt.
Tot dit taakveld behoren voorzieningen ter bevordering van maatschappelijke participatie van:
- mensen die onder de Participatiewet vallen en die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon (WML) kunnen verdienen, waaronder de doelgroep die op een beschutte werkomgeving is aangewezen.
Tot dit taakveld behoren niet:
- participatievoorzieningen gericht op (her)integratie in het arbeidsproces, die vallen onder Arbeidsparticipatie - Werk en Arbeidsparticipatie - Maatschappelijk
- de baten die betrekking hebben op het Wsw-budget (integratie-uitkering sociaal domein). Deze horen thuis onder taakveld Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds
- doelgroep dagbesteding. Dagbesteding zelf valt onder de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
- maatwerkdienstverlening 18+ - Wmo en Geëscaleerde zorg 18+)
Er zijn twee prioritaire doelgroepen:
- primair de mensen voor wie de gemeente Rotterdam als werkgever vanuit diverse wettelijke regelingen en/of verplichtingen altijd werk heeft gecreëerd (vooral wet sociale Werkvoorziening), Nieuw Beschut Werken, gemeentelijke garantiebanen, HPK 1 t/m 3), gericht op duurzame inzetbaarheid
- secundair voor Rotterdammers om vanuit een werkende positie hun mogelijkheden met betrekking tot werk optimaal te ontdekken, ontwikkelen en benutten
De basis voor de arrangementen is gevarieerd: soms via een arbeidscontract, dan wel via het aanbieden van werkervaringsplaatsen of het faciliteren van ontwikkeling of dagbesteding (zonder arbeidsrelatie). In welke vorm dan ook betekent het dat mensen werken aan het verwezenlijken van hun potentie op hun eigen niveau en daarmee werken aan een positief zelfbeeld: trots op hun werk en bijdrage.
Om de doelen te bereiken bouwt de gemeente onder meer aan een arbeids- en mensontwikkelbedrijf voor een brede doelgroep, dat via methodische coaching en begeleiding mensen ondersteunt en in staat stelt hun aspiraties, vaardigheden en competenties te ontwikkelen en te behouden.