Coronacrisis

Sinds de uitbraak van de coronacrisis in maart 2020 lag de focus op gastheerschap en handhaving van de noodverordening bij overtreding van de coronamaatregelen. De eerste golf in maart met de ‘intelligente lockdown’ en de tweede golf na de zomer ‘met de harde lockdown’ vanaf 15 december 2020 hebben veel gevraagd van de handhaving. Reguliere handhavingstaken werden minder, maar waar mogelijk uitgevoerd. Vanzelfsprekend heeft de coronacrisis ook invloed gehad op de voortgang van de beleidsdoelen in 2020. Sinds 1 december 2020 is de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 van kracht. De wet vervangt de noodverordeningen, waarin de coronamaatregelen sinds maart 2020 werden opgenomen. Met deze wet is per 1 december ook de mondkapjesplicht ingevoerd in publieke binnenruimtes.

 

Flying Squads

In de stad hebben we circa 420 vaste camera’s en daarnaast mobiele/flexibele camera’s. Deze camera’s worden uitgekeken in het kader van de openbare orde en veiligheid. De beelden en data worden ook gebruikt voor analyses en het laten verwijderen van naastplaatsingen. Met de pilot Flying Squads zijn we in 2019 gestart met de inzet van handhaving op wisselende hotspotlocaties. Na het afronden van de pilot Flying Squads in januari 2020 zijn de juridische aspecten nader bekeken en zijn de flying squads op 5 november 2020 weer ingezet. Op locaties waar veel naastplaatsingen plaatsvinden, de zogenaamde hotspots, kunnen we op basis van camerabeelden optreden door te handhaven. Deze werkwijze wordt verder doorontwikkeld, waarbij efficiënte inzet van zowel handhavers als camera operators de uitgangspunten zijn.

 

Handhavers gebruiken bodycams

In 2019 is de (verlengde) pilot bodycams afgerond. Uit het onderzoek blijkt dat de bodycam bijdraagt aan het veiligheidsgevoel van de handhavers. Daarom is besloten om alle handhavers werkzaam in de publieke ruimte (circa 400 fte) uit te rusten met een bodycam. In verband met de coronacrisis heeft de uitrol enige vertraging opgelopen. De uitrol  is in het najaar van 2020 grotendeels afgerond. Alleen de boswachters van afdeling Openbare Werken, waarover het college in november 2020 heeft besloten hen ook uit te rusten met een bodycam, zijn in verband met corona nog niet opgeleid. Zij krijgen de fysieke opleiding zodra dit mogelijk is.

 

Toepassing van meer bevoegdheden door handhavers

De gemeente Rotterdam is betrokken bij een initiatief van het ministerie van Justitie en Veiligheid om pilots op te zetten voor de toepassing van meer bevoegdheden door handhavers. Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) in Nederland zijn onderverdeeld in zes boa-domeinen met elk hun eigen bevoegdheden. Voor effectieve handhaving hebben boa's in bepaalde gevallen bevoegdheden uit een ander boa-domein nodig. De pilots moeten mogelijk maken dat boa's bevoegdheden uit een ander domein mogen toepassen. Rotterdam wil dat de reguliere boa's een beperkt aantal bevoegdheden mogen toepassen op het gebied van milieuhandhaving en taxihandhaving. Hiervoor zijn bij het ministerie van Justitie en Veiligheid aanvragen ingediend voor het starten van pilots. De aanvraag voor taxihandhaving is goedgekeurd en op 1 september 2020 is dan ook een pilot gestart waarin een team handhavers tijdelijk de bevoegdheid heeft gekregen te handhaven op een beperkt aantal overtredingen van de Wet-, en het Besluit Personenvervoer. De pilot heeft een looptijd van 18 maanden en eindigt op 1 maart 2022, waarna een evaluatie zal plaatsvinden. Over de doorgang van een eventuele pilot milieuhandhaving is nog overleg gaande met betrokken ketenpartners.

 

Handhavers en politie versterken de samenwerking

Samenwerking tussen handhavers en de politie is een doorlopend punt van aandacht. Het versterken van de samenwerking was voor de coronacrisis al een belangrijke ambitie van dit college. De zichtbaarheid ervan is door de gezamenlijke toezichthoudende en handhavende taken ten aanzien van de verschillende coronamaatregelen groter geworden. Het belang van sterke samenwerking is nog belangrijker geworden.   

Afgelopen jaar heeft de veiligheid van de handhaver bij de uitvoering van zijn taken centraal gestaan. De noodoproep-procedure voor het verkrijgen van assistentie van de politie is verbeterd door het realiseren van een telefonische hotline tussen de meldkamers van Stadsbeheer en die van de politie. Daarnaast is afgesproken dat op basis van risico-inschatting van voorzienbare situaties een medewerker van de meldkamer van Stadsbeheer tijdelijk op de meldkamer van de politie kan worden ingezet om een snelle afhandeling van spoedmeldingen te bewerkstelligen. Parallel hieraan is eind 2020 een onderzoek gestart naar de mogelijkheden voor Stadsbeheer om volledig over te stappen op het C2000-netwerk. Noodoproepen zouden dan rechtstreeks bij de politiemeldkamer binnenkomen. Bij dit onderzoek worden ook de verdere consequenties in kaart gebracht. De resultaten hiervan en besluitvorming hierover zijn in de loop van 2021 te verwachten.

In de tweede helft van 2020 zijn enkele operationele werkgroepen van handhavers en politiemensen geformeerd, waarin zij met elkaar hebben gesproken over ervaren problemen, risico’s en kansen voor verbetering in hun onderlinge samenwerking. De initiatieven en ideeën van deze werkgroepen zouden in december 2020 worden geëvalueerd en beoordeeld op mogelijkheden voor meer structurele of brede toepassing in de stad. Door de effecten en beperkingen van de tweede coronagolf is dit proces vertraagd tot het eerste kwartaal van 2021.

 

Handhaving op agressieve honden

Rotterdam heeft als een van de weinige gemeenten een meldpunt agressieve honden. In 2020 is dit meldpunt gecontinueerd en zijn we in de zomer overgegaan op een nieuw meldsysteem dat de kwaliteit van de meldingen moet verhogen, omdat de melder meer specifieke informatie over de melding in kan voeren. Om de meldingen te kunnen opvolgen zijn 15 handhavers in 2020 speciaal getraind om veilig onderzoek te kunnen doen naar meldingen. In 2021 komt er naar verwachting een landelijke registratie van bijtincidenten. Rotterdam is één van de gemeenten die hierin voorop loopt en meedenkt.

 

Ondermijning

In 2020 is de inzet van handhavers bij de aanpak van ondermijning gecontinueerd en versterkt door vooral te investeren in awareness-trainingen en informatie-uitwisseling. Handhavers spelen al een actieve rol bij de aanpak van ondermijning in de Spaanse Polder, in Delfshaven en op de Beijerlandselaan. Op stedelijk niveau dragen de handhavers bij aan de integrale aanpak van ondermijning.

 

Ongeadresseerd reclamedrukwerk

Vanaf 1 november 2020 wordt gehandhaafd op een systeem waarin Rotterdammers zonder sticker op de brievenbus geen ongevraagde reclame meer mogen ontvangen. Het voornemen was om dit systeem al per 1 april 2020 in te voeren, maar de branche vroeg uitstel aan bij de rechter. De gemeente heeft in hoger beroep alsnog toestemming gekregen van de rechter.

Het taakveld Toezicht en Handhaving draagt bij aan de veiligheid en leefbaarheid in wijken. Vanwege de verdichting van de stad, groeit de druk op de buitenruimte en neemt het belang van het bevorderen van naleving van wet- en regelgeving toe.

Dit Rotterdamse taakveld is onderdeel van het programma Openbare orde en veiligheid en betreft de gemeentelijke taken op het gebied van:

• Toezicht en handhaving openbare orde, boa's.
• Veilige woon- en leefomgeving.

Het groeiende aantal mensen in de stad zorgt onder andere voor meer (woon)overlast, meer (bedrijfs)afval, vollere parken en meer verkeer en drukte in de stad. Hierdoor zal de druk op Handhaving en Toezicht toenemen.