Toelichting BBV-indicatoren

Toelichtingen Alle gemeenten zijn in het kader van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplicht een aantal door het rijk voorgeschreven beleidsindicatoren in hun begroting op te nemen. Dit met oog op onder andere het vergroten van de onderlinge vergelijkbaarheid tussen gemeenten. Alle gemeenten moeten gebruik maken van dezelfde bronnen en peildata. Via de website waarstaatjegemeente.nl is vergelijking met andere gemeenten mogelijk. Jongeren met jeugdhulp Het percentage jongeren tot 18 jaar met jeugdhulp ten opzichte van alle jongeren tot 18 jaar. Onder jeugdhulp wordt dan verstaan de hulp en zorg zoals deze bedoeld en beschreven is in de Jeugdwet (2014). Het betreft hulp en zorg aan jongeren en hun ouders bij psychische, psychosociale en of gedragsproblemen, een verstandelijke beperking van de jongere, of opvoedingsproblemen van de ouders. Jongeren met jeugdbescherming Het percentage jongeren tot 18 jaar met een jeugdbeschermingsmaatregel ten opzichte van alle jongeren tot 18 jaar. Onder jeugdbescherming wordt verstaan een maatregel die de rechter dwingend oplegt. Dat gebeurt als een gezonde en veilige ontwikkeling van een kind of jeugdige wordt bedreigd en vrijwillige hulp niet of niet voldoende helpt. Een kind of jongere wordt dan ‘onder toezicht gesteld’ of ‘onder voogdij geplaatst’. Jongeren met jeugdreclassering Het percentage jongeren tussen 12 en 23 jaar met jeugdreclassering ten opzichte van alle jongeren in dezelfde leeftijdscategorie. Onder jeugdreclassering wordt verstaan de begeleiding voor jongeren die een proces verbaal hebben gehad met de bedoeling om ze op het rechte pad te brengen en te houden. Cliënten met een maatwerkarrangement Wmo

Deze indicator 'Cliënten met een maatwerkarrangement Wmo' geeft een inschatting van het aandeel van de Rotterdamse bevolking dat gebruik maakt van een Wmo maatwerkvoorziening. Dit kan gaan om een integraal Wmo-arrangement, maar ook om een woningaanpassing of vervoer op maat. Het gaat namelijk om alle vormen van ondersteuning die op grond van de Wmo verstrekt worden en waarvoor in Rotterdam een beschikking vereist is. De indicator toont het aantal cliënten met een Wmo maatwerkvoorziening per 1.000 inwoners.

Wat heeft het gekost?

Toelichting overzicht baten en lasten

Het saldo van dit programma bedraagt € 5,7 mln voordelig. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn:

1. Wijkteams en Wmo-loketten

Op dit taakveld was per saldo sprake van een voordeel van € 3,7 mln. Dit wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt doordat het expertiseteam volwassenen abusievelijk dubbel is begroot; dit wordt voor komende begrotingsjaren gecorrigeerd. Daarnaast is bij Bureau Frontlijn sprake van een positief resultaat met name vanwege een bijdrage van o.a. het programma Stevige Start voor het project Moeders van Rotterdam en een incidentele BTW-teruggave. Tot slot is er een voordeel ontstaan door een afrekening 2019 bij wijkteaminzet jeugdigen voor minder inzet GZ-psychologen in dat jaar.

 

2. Eigen bijdragen

Vanwege de coronacrisis en systeemtechnische problemen met de inning bij het CAK was rekening gehouden met een daling van de eigen bijdragen. Dit heeft zich echter in veel mindere mate voorgedaan dan verwacht. Daarnaast is vanwege het abonnementstarief sprake van een toename van de eigen bijdragen (waar overigens meer uitgaven voor Wmo maatwerkvoorzieningen tegenover staan). Per saldo is er € 4,7 mln meer ontvangen dan begroot.

 

3. Jeugdhulp

Bij Jeugdhulp lokaal is een voordeel zichtbaar door terugvorderingen bij (zorg)aanbieders over 2019. Ook vielen de lasten voor kinderopvang op sociaal medische indicatie mee, omdat in het voorjaar de kinderopvanglocaties vanwege corona dicht waren.

De druk op de regionale budgetten voor de meer complexe jeugdhulp is evenals vorig jaar hoog, maar de uitgaven zijn binnen de bijgestelde budgetten gebleven.

Vanwege de onderbestedingen op de taakvelden binnen het programma Volksgezondheid en zorg, is € 4,5 mln minder onttrokken dan begroot aan de bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp.

 

4. Publieke gezondheid

Dienstverlening van de reguliere taken is afgeschaald, daar waar mogelijk. De strikt noodzakelijke zorg heeft wel plaatsgevonden, hierdoor is een voordeel ontstaan op de personeelslasten. Het voordeel is verder te verklaren door onderbesteding op materieel budget, waaronder minder vaccins voor Reizigerszorg en afgelaste activiteiten in verband met de uitbraak van corona. In totaal is er een voordeel van € 2,6 mln.

 

5. Programma corona

De Programmaorganisatie corona is in 2020 snel opgetuigd. De budgetten zijn in de loop van 2020 bijgesteld. Ten opzichte van deze bijgestelde budgetten zijn er lagere lasten. De lasten zijn lager als gevolg van het uitvoeren van minder testen, door de lagere testbereidheid en het later beschikbaar hebben van de testcapaciteit dan aan het begin van de pandemie verwacht werd. Ook is er een goedkopere test ontwikkeld in de loop van het jaar. Daarnaast is later in het jaar een landelijk Bron- en Contactonderzoek (BCO) team opgericht, waardoor niet alle onderzoeken meer door de Gemeente Rotterdam uitgevoerd werden. Doordat de lasten lager zijn, is er ook minder gedeclareerd bij het Rijk met als gevolg lagere baten. Per saldo is er sprake van een nadeel van € 125.

 

6. Wmo arrangementen

De Wmo arrangementen zijn verdeeld over de taakvelden Maatwerkdienstverlening 18+ - Wmo en Geëscaleerde zorg 18+. Op het totaal van Wmo-arrangementen op beide taakvelden is er sprake van een nadeel van € 6,6 mln. Dit nadeel wordt veroorzaakt door een hogere productie en afrekeningen uit voorgaande jaren.

 

7. Terugvordering van subsidie

Op het onderdeel Zorg en Veilig zijn subsidies over 2019 lager afgerekend. De activiteiten zijn door de subsidieontvangers tegen lagere kosten uitgevoerd dan eerder begroot. Dit leidt tot een incidenteel voordeel van € 723.

 

8. Overige afwijkingen

Op diverse budgetten zijn kleinere afwijkingen, die leiden tot een voordeel van € 1,1 mln.

Omschrijving programma

De gemeente bewaakt en bevordert de gezondheid van haar bewoners en grijpt, indien nodig, in om de gezondheid te beschermen. Rotterdammers werken in de eerste plaats zelf aan hun gezondheid en de gemeente stimuleert hen zo lang mogelijk zelfstandig mee te doen. Voor Rotterdammers die dat – al dan niet tijdelijk – nodig hebben, zorgen we voor passende en tijdige zorg, hulp en ondersteuning.

 

Zorgen voor adequate ondersteuning en zorg voor (jonge) Rotterdammers

We zetten in op het nog verder toegankelijk maken van de zorg. Zo willen we het makkelijker maken voor ouderen en mensen met een beperking om langer zelfstandig te wonen en mee te doen in de maatschappij. We zorgen er voor dat Rotterdammers met een beperking en ouderen gebruik kunnen blijven maken van een woning, zich kunnen verplaatsen in en rondom die woning en sociale contacten kunnen onderhouden.

We stimuleren elke jongere in Rotterdam actief mee te doen in de stad, bieden lichte ondersteuning als dat - zelfstandig of als gezin - niet voldoende lukt en wanneer de omgeving dat zelf niet kan bieden. In die gevallen biedt de gemeente samenhangende hulp aan kwetsbare jongeren en/of hun gezin. Tegelijkertijd investeren we ook in jongeren met wie het wel goed gaat. We versterken beschermende factoren als next skills en jong leiderschap en scheppen goede voorwaarden op basis waarvan zij zich nog beter kunnen ontwikkelen.

Steeds meer Rotterdammers krijgen een vorm van ondersteuning vanuit de gemeente in het kader van de Wmo of de Jeugdwet. Daarmee werken we aan het realiseren van zorg dichtbij. Tegelijkertijd betekent het ook dat de kosten sterker stijgen dan dat er rijksmiddelen beschikbaar komen. Deze lijn zet zich ook in 2020 door en dat leidt tot de noodzaak om in de zorg te blijven investeren. Tegelijk is het noodzakelijk om goed te letten op de efficiency en waar mogelijk kosten te besparen. De gemeente heeft daarom in 2017 al een pakket aan maatregelen in gang gezet om meer grip te krijgen op de kostenontwikkeling.

Om ook voor de lange termijn tot een financieel stabiele situatie voor het zorgdomein te komen heeft het college het meerjarig financieel kader zorg, welzijn en jeugdhulp herijkt. Hiervoor zijn de verwachte effecten van de demografische ontwikkelingen in Rotterdam (onder andere toenemend aantal ouderen en mensen met een (verstandelijke of psychiatrische) beperking die zelfstandig zullen blijven wonen) op de te verwachten kosten voor zorg, jeugdhulp en ondersteuning in kaart gebracht. Tevens is aandacht besteed aan de mogelijke effecten van de herziening van de landelijke verdeelmodellen. Het komende jaar wordt op onder andere het macrobudget Jeugd en het nieuwe verdeelmodel Sociaal Domein een landelijke bijstelling verwacht. Uitgangspunt blijft dat Rotterdammers die zorg en ondersteuning nodig hebben, deze ook krijgen.

Toegankelijke en betaalbare zorg zijn voor alle Rotterdammers cruciaal. Uitgangspunt in het coalitieakkoord is dat alle zorguitgaven worden gedaan binnen het budget dat Rotterdam krijgt van het rijk. Gezien de toenemende vraag naar zorg is er de afgelopen periode daarom sterk ingezet in de onderhandelingen met het Rijk om te komen tot een passend budget voor alle gemeenten. Dit heeft voor de jaren 2020 en 2021 een effect gehad doordat extra rijksmiddelen ten behoeve van de Jeugdwet aan de gemeentebegroting zijn toegevoegd. Voor de jaren daarna voert het Rijk in samenwerking met de gemeenten nader onderzoek uit naar de toereikendheid van de rijksmiddelen.

Met het bovenstaande is een stabiele situatie op het sociaal domein gewaarborgd. Er is een realistisch beeld ontstaan over de te verwachten kosten voor zorg en ondersteuning. Dit draagt bij aan het gesprek met het Rijk om te zorgen dat gemeenten voldoende gefinancierd worden om de burgers met zorg te ondersteunen en hoe zich dat verhoudt tot de beschikbare rijksmiddelen. Bovendien helpt het de gemeente in het maken van eventuele keuzes gelet op het beschikbare budget.

 

Het beschermen en bevorderen van de gezondheid van Rotterdammers en hun leefomgeving

We zetten in op een vitale stad met vitale Rotterdammers. Om dit te kunnen realiseren leggen we dwarsverbanden met taakvelden die (in)direct bijdragen aan een vitaler Rotterdam. Zo zijn investeringen in gezondheidsvaardigheden, in het opleidingsniveau en de inkomenspositie van Rotterdammers essentieel. We werken samen met partners uit de stad aan het stimuleren van gezonder gedrag en een gezondere leefomgeving. Daarbij besteden we aandacht aan gezond gewicht en terugdringen van diabetes type 2, psychische en seksuele gezondheid, minder roken en alcoholgebruik, het tegengaan van drugsgebruik en de inzet van E-publieke gezondheid. Ook zetten we in op haar wettelijke beschermingstaken (zoals infectieziektebestrijding), een gezondere leefomgeving en het tegengaan van gehoorschade bij jongeren.