Samenkracht en burgerparticipatie
Beleidskaders, -monitors en wetgevingRotterdammers zijn zelfredzaam en weten goed hun eigen talenten en die van hun sociale omgeving te benutten.
In Rotterdam vinden we het belangrijk dat mensen meedoen en dat we samen met alle Rotterdammers werken aan een ontspannen samenleving, met de Nederlandse waarden waaronder vrijheid en gelijkwaardigheid als fundament en beheersing en kennis van de Nederlandse taal als fundament.
Een vernieuwde aanpak voor Rotterdamse statushouders.
We streven er naar dat jongeren veiliger, gezonder en kansrijker opgroeien.
Voortgang 2020
Ga naar vorig P&C-documentNieuwe Rotterdams Welzijn
De Welzijnspartijen hebben voor 2020 een werkplan ingediend, waarin zij de aangepaste en aangescherpte resultaten hebben opgenomen. Dat gaat het o.a. om de doorontwikkeling van de huisbezoeken 75+ en de aansluiting bij de gemeentelijke aanpak schulddienstverlening.
De inzet van Welzijn op het onderdeel financiële ondersteuning en schulddienstverlening is afgestemd op de vernieuwde stedelijke aanpak op dit terrein. Er is in 4 gebieden begonnen met de bedoeling dat geleidelijk uit te rollen over alle gebieden. De coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat in de loop van 2020 in alle gebieden de vernieuwde aanpak is ingevoerd. Hoewel corona de dienstverlening moeilijker heeft gemaakt, is het toch gelukt via spreekuren op afspraak, telefonisch/digitaal contact, de ondersteuning van bewoners met financiële problemen te continueren.
In 2020 zijn we voortgegaan met het beter en gerichter uitvoeren van de huisbezoeken 75+, met de aandacht op ouderen die een verhoogd risico lopen op eenzaamheid, zoals verlies van een partner en verhuizing naar een nieuwe wijk.
Programma Rotterdam Ouder en Wijzer
Het uitvoeringsprogramma Rotterdam, Ouder en Wijzer is in juli 2019 door het college vastgesteld. Daarin zijn de ambities voor ouderen zo concreet mogelijk uitgewerkt. Vanuit de pijlers vitaal, ertoe doen, wonen & woonomgeving en zorg & ondersteuning werden in samenwerking met vele partners in de stad een groot aantal activiteiten ontwikkeld die eraan bijdragen dat ouderen zo lang mogelijk gezond en vitaal blijven, kunnen blijven meedoen en passende zorg en ondersteuning krijgen. 2021 is het laatste volle jaar van dit collegeprogramma. De coronapandemie raakt onze oudere Rotterdammers enorm. De sterfte onder ouderen als gevolg van corona is hoger dan bij andere groepen, maar ook de maatregelen om de uitbraak van corona in te dammen raken het welzijn van ouderen en de mate waarin zij kunnen participeren.
Er zijn ook onderdelen in het programma die minder te lijden hebben onder de crisis. Dat geldt bijvoorbeeld voor de ambities in het Langer Thuisakkoord. Ouderen willen zo lang mogelijk in hun eigen wijk en in hun vertrouwde netwerk blijven wonen. Om dit te realiseren, zijn meer voor ouderen geschikte woningen nodig en zetten we in op het realiseren van woon(zorg) concepten en de ontwikkeling van ouderenhubs. Voor de uitwerking van deze opgaven is samen met woningcorporaties, marktpartijen, zorgaanbieders, welzijnsinstellingen, zorgverzekeraars en de Rotterdamse ouderenbonden gewerkt aan een Langer Thuis Akkoord 2020-2025, waarin afspraken worden gemaakt over meer levensloopbestendige en voor ouderen gelabelde woningbouw, langer zelfstandig wonen in de wijk en meer innovatieve woonconcepten en/of woonzorgconcepten, waaronder de ouderenhubs. De ouderenhub biedt de mogelijkheid om gebiedsgericht verschillende ambities uit het uitvoeringsprogramma op te pakken: vitale woongemeenschappen, fysieke toegankelijkheid, samenwerking tussen het medisch en het sociaal domein, passende integrale zorg en ondersteuning, het realiseren van (nieuwe) woonzorgconcepten, zelfstandige aanpasbare woningen en/of specifieke ouderenwoningen. Zodoende ontstaat een seniorvriendelijke wijk, waar het voor ouderen goed toeven is.
In een rapportage die vlak voor de kerstvakantie is verschenen werd de Raad uitgebreid geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van Rotterdam Ouder en Wijzer.
Opzoomer Mee
Aan de Opzoomercampagne 2020 hebben 2.500 unieke straten meegedaan. Ruim 600 straten meer dan de einstand van 2019 en een absoluut record in de bijna 27-jarige geschiedenis van Opzoomer Mee. Het gaat om straten die het jaar door actief zijn c.q. meedoen met meerdere campagnerondes en/of daarnaast nog in een Opzoomerclub zitten zoals de ‘Lief en leed’. De massale respons is vooral te danken aan de speciale corona-acties die Opzoomer Mee heeft ontwikkeld.
De covid-19 uitbraak had (en heeft) gevolgen voor het programma van Opzoomer Mee, de Opzoomercampagne 2020 was tijdelijk stilgelegd. Maar het is nu nog meer urgent dan gewoonlijk om bewoners op te roepen om als buren aandacht voor elkaar te hebben en elkaar zo nodig te helpen, vanzelfsprekend op een veilige wijze. Vooral voor eenzame ouderen en zieken in de straat kan dat belangrijk zijn. Het gaat dan niet alleen om de eventuele hulp als de nood aan de man is, maar zeker ook om het prettige en veilige besef dat je er niet alleen voor staat, dat er mensen in de straat zijn die een oogje in het zeil houden.
Opzoomer Mee heeft in sneltreinvaart drie nieuwe campagnes hiertoe opgezet waar veel Rotterdammers vonden in deze acties inspiratie om in hun eigen straat aan de slag te gaan: Het ‘Lief en leed pakketje’, extra ‘Lief en Leedpotjes’, ‘Doe wat liefs’ en ‘Doe wat liefs in december’. Aan deze acties is op grote schaal deelgenomen:
- ‘Lief & Leedpakketje’: 1.256 goedgekeurde aanvragen.
- ‘Doe wat Liefs’: 1.102 goedgekeurde aanvragen.
- ‘Lief & Leedpotje: 304 nieuwe goedgekeurde aanvragen. Het aantal ‘Lief & Leed’ straten bedraagt nu 973 straten.
- Er hebben zich een kleine 1500 straten aangemeld voor de actie ‘Doe wat liefs in december voor je buren’.
Informele Zorg en Ondersteuning (IZO)
In 2019 onderzocht Samenspel de (stedelijke) ondersteuningsbehoefte onder vrijwilligersorganisaties. De aanbevelingen vanuit dit onderzoek zijn in 2020 gebruikt bij de inrichting van de nieuwe stedelijke ondersteuningsstructuur IZO. De aanbestedingen zijn in 2020 succesvol afgerond.
Op 1 mei 2020 is het stedelijk mantelzorgsteunpunt Mantelfoon gestart. Mantelfoon is 24/7 en 365 dagen per jaar bereikbaar via nummer 0800 777 3333. Mantelfoon biedt een luisterend oor, informatie en advies. Mantelzorgers die bellen naar het steunpunt krijgen eerst een telefonist aan de lijn die naar hen luistert en meedenkt. Mensen die meer nodig hebben worden gekoppeld aan een mantelzorgcoach die hen helpt de juiste ondersteuning en zorg te vinden. De mantelzorgcoach heeft een duidelijk beeld van de mogelijkheden in de stad om de mantelzorger te ontlasten en helpt de mantelzorger hier zijn weg in te vinden en een bij zijn situatie passende keuze te maken. Onderdeel van de opdracht voor het mantelzorgsteunpunt is het bouwen van een stedelijk netwerk van organisaties die ondersteuning bieden aan mantelzorgers. Mantelfoon heeft zich al in 2020 ontwikkeld tot het knooppunt van dit netwerk waar kennis en ervaring op het gebied van mantelzorg wordt verzameld en gedeeld.
De openbare aanbesteding voor het online Platform Zorgzaam010 is gegund aan Social Care Network (SCN). SCN was vanaf het eerste moment erg actief in de Sociale Hulpdienst Corona; via hun matchingsplatforms brachten zij onder de noemer coronahulp vraag en aanbod van Rotterdammers bij elkaar. In mei ging het nieuwe platform al van start en in oktober is het platform Zorgzaam010 ook groots gelanceerd middels diverse activiteiten. Helaas konden door de aangescherpte coronamaatregelen niet alle kick-off activiteiten plaatsvinden. Desalniettemin zetten de gemeente en SCN doorlopend in, op het onder de aandacht brengen van het platform bij Rotterdammers en bij IZO-partijen.
Het nieuwe online platform is vanaf de startdatum breder van opzet dan het vorige matchingsinstrument. Zowel voor Rotterdammers zelf als IZO-partijen zijn er nieuwe functionaliteiten. Zo kan de Rotterdammer niet alleen zijn hulpvraag plaatsen, maar ook een oproep doen voor vriendschap (maatjes zonder hulpvraag) en kan hij een overzicht van maaltijdvoorzieningen in zijn wijk vinden (alhoewel dat door corona momenteel ietwat beperkt is), om zo eenzaamheid te beperken en sociale structuren te versterken. Ook kunnen Rotterdammers zich op het platform inschrijven voor cursussen en workshops aangeboden door de gemeente en andere partijen.
Per 1 juni is er een nieuw aanbod van cursussen en workshops voor vrijwilligers (-organisaties) en mantelzorgers beschikbaar via het online platform. In verband met de coronacrisis bestaat het aanbod tot nu toe uit e-learnings. Wanneer de coronamaatregelen het toelaten, zal ook weer een aanbod klassikale cursussen worden aangeboden met inachtneming van de geldende maatregelen.
Het aanbod wordt verzorgd door Conclusion Learning Centre. Dit is een opleidingsintermediair die een compleet pakket levert aan faciliteiten en diensten voor het inkopen, organiseren en administratief afhandelen van de cursussen en workshops. Onderdeel van de opdracht van Conclusion Learning Centre is het onderzoeken van de leervraag onder vrijwilligersorganisaties, vrijwilligers en mantelzorgers, zodat zij de cursussen kunnen aanbieden waar het meeste behoefte aan is in de stad.
De opdracht van ‘Advies op maat’ voor vrijwilligersorganisaties is gegund aan BMC Advies. Aan BMC kunnen IZO-partijen al hun vragen stellen van organisatorische aard. Dit aanbod is eveneens vanaf 1 juni 2020 beschikbaar via het platform Zorgzaam010. Ook de door BMC Advies verstrekte adviezen worden geborgd in de kennisbank.
Door deze instrumenten, wordt de zelf- en samenredzaamheid in de stad vergroot en wordt een sterk IZO-netwerk gefaciliteerd.
Het onderzoek ‘Tel je zegeningen’ is 10 jaar na het verschijnen van de eerste editie in deze collegeperiode voor een tweede keer in een verbrede vorm uitgevoerd. Het doel is de maatschappelijke impact van religieuze en levensbeschouwelijke organisaties (lbo’s) in beeld te brengen. Dit onderzoek (‘Omvang en karakter van de maatschappelijke activiteiten van levensbeschouwelijke organisaties in Rotterdam’) is in december afgesloten met het aanbieden van het rapport in een online slotbijeenkomst. Dit onderzoek laat zien dat lbo’s een belangrijke rol vervullen in de Rotterdamse samenleving. Per jaar biedt elke organisatie gemiddeld 27.000 uur aan maatschappelijke activiteiten. Dit vertegenwoordigt een vervangingswaarde van circa 195 tot 220 miljoen euro. De totale marktwaarde komt uit op circa 330 – 365 miljoen euro. Het gehele rapport is hier te lezen.
Integratie en Samenleven
Medio 2019 startte het actieprogramma Integratie & Samenleven: ‘Relax. Dit is Rotterdam’. Dit actieprogramma omvat de visie, doelstellingen en actiepunten waarmee het college de acceptatie van diversiteit stimuleert in de Rotterdamse samenleving en inburgering van nieuwkomers bevordert. De grootste aanbestede nieuwe opdrachten gingen van start begin 2020. De raad ontvangt halfjaarlijks een voortgangsrapportage.
Per onderdeel wordt de voortgang beschreven voor subthema Samenleven (diversiteit en inclusie) en Integratie (inburgering).
Samenleven
Door tussentijdse ontwikkelingen, uitwerkingen van moties en toezeggingen, is het programma inhoudelijk flink doorontwikkeld. In 2020 was dit met name het geval door Black Lives Matter en de onderzoeken naar het Rotterdamse koloniale en slavernijverleden. De Black Lives Matter beweging heeft voor een stevige maatschappelijke impuls op het thema gezorgd. Niet eerder werd zo’n krachtig statement gemaakt voor een meer inclusieve samenleving. Het college heeft hierop geantwoord met het intensiveringsplan Rotterdam tegen racisme. Dit plan omvat acties op zowel de interne organisatie als in de stad.
De coronamaatregelen maken dat diverse activiteiten, met name die in het kader staan van ontmoeting, tijdelijk niet door kunnen gaan of een andere (online) invulling krijgen. Met name scholen moeten zich noodgedwongen richten op het tegengaan van leerachterstanden. Er wordt veel meer digitaal gewerkt in bijvoorbeeld de voorlichtingen, wat tegelijk blijkt te helpen met hogere opkomst.
Integratie
Op respectievelijk 7 en 15 oktober 2020 heeft de commissie WIISA en de gemeenteraad de beschrijving van de Rotterdamse Opgave Inburgering behandeld. In november jl. heeft minister Koolmees een brief gestuurd aan de Tweede Kamer over het uitstel van de nieuwe Wet inburgering met een half jaar naar 1 januari 2022. Gemeente Rotterdam en vele andere gemeenten waren onaangenaam verrast met het derde uitstel van de nieuwe wet. We waren goed op schema voor de uitvoering van de nieuwe taken. Op 17 december heeft minister Koolmees een brief gestuurd naar de Kamer met onder andere de volgende boodschap:
- SZW zal alles op alles zetten voor de invoering op 1-1-2022.
- SZW zal zich inspannen voor extra middelen voor de gemeenten.
- Eind januari 2021 is er een vervolg bestuurlijk overleg met de VNG over de mogelijkheden.
In verband met het uitstellen van de invoeringsdatum is de planning van ons aanbestedingsproces aangepast aan de nieuwe invoeringsdatum. De publicatiedatum van de aanbestedingen hebben we doorgeschoven naar eind februari 2021. We liggen op schema met onze voorbereiding op de nieuwe wet. Daarom schuiven we de publicatiedatum van de aanbesteding met drie maanden door, in plaats van zes maanden. Dit geeft onze uitvoerende partners na gunning meer tijd om zich beter voor te bereiden op de uitvoering. Ook de aanbesteding van Maatschappelijke Begeleiding starten we eerder, namelijk al in januari 2021 met beoogde startdatum in september 2021. We hebben een inventarisatie gemaakt van de bouwstenen die we in 2021 kunnen uitvoeren in afwachting van invoeringsdatum van de nieuwe wet. Het doel is alvast een start te maken in de geest van de wet, inburgeraars zo goed mogelijk te ondersteunen en te begeleiden in hun inburgeringstraject zodat ze geen tijd verliezen. Met het treffen van de nodige voorbereidingen kunnen we, op de leerroutes na, onderdelen van de meeste bouwstenen van de nieuwe wet vanaf 1 september 2021 uitvoeren. De leerroutes kunnen pas vanaf 1 januari 2022 uitgevoerd worden, omdat het juridisch en financieel niet haalbaar is voor gemeenten om deze eerder aan te bieden dan de ingangsdatum van de nieuwe wet.
Intussen werken we hard door aan de statushouders die onder het huidige stelsel bij ons binnenkomen. In 2019 ging de Rotterdamse Aanpak Statushouders 2.0 van start. De aanpak omvat alle basiscomponenten voor succesvolle participatie in de samenleving: huisvesting, zorg, leren, taal, (waar nodig) opleiding en toeleiding naar werk. De aanpak legt de nadruk op het voorzien in een eigen inkomen en meedoen in de Rotterdamse samenleving. Sindsdien daalde het aantal bijstandsuitkeringen voor statushouders. Echter, zien we dat het aantal bijstandsgerechtigden is toegenomen als gevolg van de economische effecten van de coronamaatregelen.
Statushouders worden zoveel mogelijk gehuisvest door een aangepaste ‘contactarme’ procedure. Verder zien we dat een aantal activiteiten gericht op statushouders minder frequent verzorgd kunnen worden of anders worden ingevuld. Vluchtelingenwerk biedt haar dienstverlenging grotendeels online aan, fysieke afspraken zijn alleen nog aan de orde indien dit noodzakelijk is. Het programma ‘Rotterdamse Taalstart’ dat direct na huisvesting wordt aangeboden aan statushouders is nu een combinatie van zowel fysieke en online (taal)lessen geworden. We zien dat met name de groep analfabeten meer moeite hebben met het online lesprogramma, hier is extra aandacht voor. De groepsactiviteiten die buiten plaatsvinden zijn vervangen voor individuele praktijkopdrachten.
Minderjarige Rotterdammers
Rotterdam Groeit
Op basis van het wetenschappelijk onderbouwd jeugdbeleid van Rotterdam Groeit wordt steeds meer geïnvesteerd in de meest relevante factoren voor het kansrijk, veilig en gezond opgroeien van kinderen en jongeren. Mede daarmee wil Rotterdam eraan bijdragen dat de positieve trend van afnemende problematiek (zoals criminaliteit, slechte geboorte-uitkomsten, en schooluitval) zich doorzet. Dat is ook te zien in de meest recente Staat van de Jeugd (editie 2020) waarin inzichtelijk gemaakt is hoe het gaat met de Rotterdamse kinderen en jongeren. Deze cijfers laten zien dat kinderen kansrijker, veiliger en deels ook gezonder opgroeien dan voor de start van het beleidskader Rotterdam Groeit. Hiermee eindigt dit beleidskader dat is vastgesteld in 2016 met een looptijd tot en met 2020. De unieke werkwijze van Rotterdam Groeit wordt echter onverminderd doorgezet. Het toekomstig jeugdbeleid zal op het wetenschappelijk fundament van het factorenmodel en impactgedreven werken verder gaan. Rotterdam werkt daarnaast mee aan een initiatief van het Nederlands Jeugdinstituut ‘Impact in de Wijk’ om de Rotterdamse werkwijze en de werkzame elementen hieruit meer nadrukkelijk landelijk te delen.
Drugs en alcohol
Na afronding van het preventieprogramma Drugs & Alcohol II; Blijf Helder zijn we, met gelijk budget, met het nieuwe programma Drugs & Alcohol 2019-2022 gestart. Daarin blijven we de succesvolle maatregelen uitvoeren en hebben we, waar nodig, vernieuwing en verbetering in gang gezet. Het terugdringen van gebruik onder jongeren is binnen het jeugdbeleid een belangrijke taak omdat middelengebruik de gezondheid, talentonwikkeling en veiligheid van jongeren ondermijnt. Met dit programma voldoen we ook aan de wettelijke eis dat een gemeente een preventie- en handhavingsplan moet hebben waarin helder wordt hoe gebruik onder jongeren wordt ontmoedigd. De onderstaande realisatie geeft het beeld van gebruik bij de verschillende doelgroepen. De resultaten van de maatregelen die in dit preventie- en handhavingsprogramma Drugs & Alcohol 2019-2022 zijn beschreven, worden met een onderzoek dat in de tweede helft van 2021 wordt uitgevoerd in het voorjaar van 2022 bekend gemaakt. Binnen dit programma is er ook aandacht voor het problematisch gamen en het social media gebruik onder deze jongeren. Een nieuwe opgave is de inzet op jongeren in het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO): deze doelgroep met meervoudige zware problematiek kenmerkt zich door hoger middelengebruik. In 2020 is voor deze groep dan ook intensiever worden ingezet.
De beleidsdoelen worden vooralsnog gerealiseerd, maar wel is bij een aantal maatregelen overgegaan op een gewijzigde digitale strategie.
Wat is aangepast/gewijzigd i.v.m. coronamaatregelen:
- Drugstestservice is vanaf dit jaar een paar periodes gesloten geweest vanwege coronamaatregelen. Op de avonden dat er wel drugs getest mocht worden is er gewerkt conform de landelijke richtlijnen die door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zijn opgesteld. Bijvoorbeeld de verplichting om telefonisch een tijdslot te reserveren zodat er geen samenscholingen plaatsvonden. Het aantal bezoekers tijdens de periodes dat deze service wel open was is in onderstaand overzicht opgenomen.
- Contact met jongeren met mogelijk problemen zijn zoveel mogelijk doorgegaan al dan niet digitaal. Veel ondersteuning en advies is digitaal aangeboden; zo is de online chat functie beschikbaar geweest om alle professionals, ouders maar ook jongeren zelf een makkelijke toegang tot informatie en (lichte) ondersteuning bij zorgen over middelengebruik of gamen te bieden. Met alle opgezette ondersteuning (CJG, wijkteams, jongerenwerk, leerplichtambtenaren) richting gezinnen met mogelijke problemen en sowieso alle onderwijsinstellingen (VO, VSO, Praktijkonderwijs en MBO) is contact opgenomen en zijn materialen voor leerlingen en ouders digitaal aangeboden. De hulp en ondersteuning is dus online en via telefoon voortdurend aanwezig. Natuurlijk zijn door alle maatregelen studenten op het MBO en andere scholieren/studenten in het huidige schooljaar fysiek bijna niet op schoollocaties aanwezig geweest. In het overzicht is zichtbaar hoeveel jongeren en ouders/opvoeders gebruik hebben gemaakt van de digitale mogelijkheden.
- In overleg met het jongerenwerk zijn pogingen gedaan om jongeren via online platforms te informeren over de risico’s van lachgasgebruik. Samen met politie en boa’s was een aanpak georganiseerd die helaas door de coronamaatregelen in december niet is uitgevoerd.
- Op sportverenigingen is, ook verklaarbaar, geen inzet uitgevoerd.
Stevige Start
De coronacrisis heeft tot gevolg dat we in 2020 ongeveer 15% minder kwetsbare zwangeren hebben kunnen signaleren. Na de eerste lock-down zijn de aanmeldingen mede dankzij de inzet van de coalitie weer opgelopen, de rest van het jaar verliepen deze met pieken en dalen.
Ondanks de extra effort die de coronacrisis van de professionals vraagt, is door de coalitie Stevige Start hard doorgewerkt aan het verbeteren van de aanpak. Er zijn nieuwe zorgpaden uitgewerkt, de ontwikkeling van een aanpak voor zwangeren met GGZ-problematiek is gestart en nieuwe projecten zijn voorbereid. Verloskundigen kunnen na deze voorbereiding in 2021 starten met de uitvoering van groepsbegeleiding van zwangeren. Ook starten we half 2021 met een meerjarig project gericht op het samen met een groep kwetsbare ouders lerend verbeteren van de samenwerking en ondersteuning van kwetsbare ouders. De invoering van Moeders van Rotterdam in de wijkteams is gestart met een pilot in het gebied IJsselmonde.
Kansrijk Opgroeien
Rotterdam loopt met haar preventie aanpak op jeugd in Nederland voorop. Samen met het Nederlands Jeugdinstituut is de methodiek Wijkprogrammering ontwikkeld. Andere gemeenten hebben een groeiende interesse in onze vernieuwende wijkaanpak om op basis van beschermende en risicofactoren en met gebruik van data heel gericht preventieprogramma’s in te zetten.De komende 3 jaar gaan we vanuit partnerschap met het NJI en de gemeenten Nissewaard, Nijmegen, Helmond en Hoogeveen een samenwerking opzetten.
In 2020 is met de Design thinking methode een nieuw ontwerp bedacht om op basis van het factorenmodel en op toegankelijker manier wijkanalyses over de Rotterdamse jeugd te kunnen maken.
Dit instrument ‘WijkFocus’ geheten, is in het tweede en derde kwartaal gebouwd. Op 8 oktober 2020 is het instrument live gegaan en kunnen wijkanalyses van alle wijken en ook in vergelijking met elkaar opgesteld worden. Het instrument geeft ons inzicht in hoe de jeugd er in een wijk voor staat op Kansrijk, Veilig en Gezond opgroeien. Met deze uitkomsten kan in gesprekken met de partners in de wijk nog beter een brede analyse worden gemaakt en gedeeld. Het instrument helpt om met elkaar ambities te formuleren. Daardoor creëren we een gezamenlijke focus en kunnen we bijvoorbeeld het schoolsucces vergroten en aanbod en preventie op maat inzetten in de wijk.
In 30 wijken van Rotterdam werd in 2019 Wijkprogrammering in gezet. In 2020 zijn er 8 wijken bij gekomen en is het gestelde quotum voor dat jaar gehaald.
De verwachting was dat door de corona-crisis vertraging zou ontstaan, maar met maximale inspanning en creativiteit is de doelstelling gerealiseerd.
Wat hebben we bereikt?
Effect indicatorenNieuw Rotterdams Welzijn
De coronacrisis heeft de uitvoering van het welzijnswerk behoorlijk beperkt. Maar ondanks die beperkingen hebben de welzijnspartijen samen met wijknetwerkpartners een breed scala aan alternatieve dienstverlening aan de bewoners van Rotterdam kunnen bieden, zodat kwetsbare Rotterdammers toch steeds ondersteuning hebben kunnen ontvangen. Vooral de samenwerking tussen alle partijen in de wijk is in 2020 sterk verbeterd. Voorbeelden daarvan zijn Delfshaven Helpt en GoedeBurenBuurt in Noord.
Voor de meeste kwetsbare personen is de reguliere dienstverlening zo veel als mogelijk gecontinueerd. Zo is de preventieve dagbesteding het grootste deel van het jaar doorgegaan.
Bij het begin van de coronacrisis, medio maart, is samen met de welzijnspartijen de sociale hulpdienst corona opgezet. Hiermee is alternatieve ondersteuning voor ouderen uitgevoerd. Contacten met ouderen hebben veelal telefonisch plaatsgevonden, of via bezoeken aan de voordeur met korte gesprekjes. Ook allerlei andere activiteiten zijn uitgevoerd om ouderen die thuis moeten blijven aandacht te geven en wat te doen aan de dreigende toename van eenzaamheid.
Programma Rotterdam Ouder en Wijzer
Bijeenkomsten met en activiteiten voor ouderen kunnen sinds maart 2020 geen doorgang vinden en veel zorg- en welzijnspartners waren druk met de zorg en ondersteuning van de mensen met corona, dat er minder ruimte overbleef voor andere activiteiten. Dit neemt niet weg dat er met de uitvoering van het programma forse stappen zijn gezet. Veelal werden activiteiten voor ouderen omgezet in digitale varianten of werd telefonisch contact onderhouden. Zo werden 75+ huisbezoeken vervangen door gesprekjes aan de deur, werd samen eten omgezet in Telebakkie en groeide het aantal Lief en Leedstraten naar een kleine 1000. Het aanbod voor zingevingsactiviteiten, dat inmiddels stadsbreed beschikbaar is, kreeg eveneens een digitale variant en beweegaanbieders pasten hun aanbod zo veel mogelijk aan. bijvoorbeeld door buiten te sporten, digitale lessen of als sporten of bewegen niet kan, contact te onderhouden en tips/oefeningen te geven om thuis in beweging te blijven. En via Open Rotterdam werden stoelfitoefeningen uitgezonden. Interessante ervaring is er opgedaan met twee succesvolle aanpakken voor valpreventie. Door de coronapandemie is de belangstelling van ouderen voor het ontwikkelen van digitale vaardigheden toegenomen. Dit is ook een kans, waar de Bibliotheek, in aanvulling op hun bestaande Tic en Klik- cursussen een divers aanbod voor ontwikkelde en deels ook al uitvoerde in 2020.
Speciaal voor de doelgroep ouderen met een migratieachtergrond heeft NOOM, het landelijk Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten, de aanpak Sociaal vitaal in kleur ontwikkeld. In 2020 zijn 24 groepen actief geweest, waarmee ca 300 ouderen bereikt zijn. De betrokken sleutelfiguren en vrijwilligers onderhielden het gehele jaar de contacten met de ouderen.
Een andere specifieke groep waar in het kader van Rotterdam Ouder en Wijzer extra aandacht wordt besteed zijn de ouderen met dementie. IJsselmonde, Prins Alexander en Schiebroek zijn de gebieden waar het meest georganiseerd wordt voor mensen met dementie die nog zelfstandig wonen. Het gaat daarbij om zaken zoals training van personeel, vrijwilligers en overige betrokkenen, zoals winkeliers, intensievere samenwerking tussen welzijn en zorgpartners en een of meerdere speciale projecten in aanvulling op het reguliere aanbod. In Prins Alexander doen mensen met (beginnende) dementie via DemenTalent regulier vrijwilligerswerk dat past bij wat zij (nog) wel kunnen. In Schiebroek is het team Sociale benadering dementie gestart. Vanwege Covid-19 en de beperkingen die dit geeft met groepsbijeenkomsten, wordt de begeleiding aangevuld met activering via eHealth. Ouderen hebben hiervoor een tablet gekregen en hebben geleerd hiermee te beeldbellen met familie en ondersteuners.
Opzoomer Mee
De gemeente heeft met Opzoomer Mee afspraken gemaakt over een sterkere aansluiting op de gemeentelijke programma’s en thema’s. Opzoomer Mee heeft daar in 2020 als volgt inhoud aan gegeven:
- Opzoomer Mee is partner van ‘Gezond010: het akkoord’.
- Op basis van een advies van expertisecentrum Healthy’R heeft Opzoomer Mee het ‘Extra zetje’ ontwikkeld om ouderen die nog niet actief zijn te activeren. Er worden vervolgacties gepland wanneer dat weer kan vanwege COVID-19 en wanneer ouderen het weer aandurven.
- Na een verkenning met Healthy’R of nudges kunnen worden ingezet om gezonder te Opzoomeren, heeft Opzoomer Mee een aantal nudges ontwikkeld. Zo is er een Opzoomerkookboek in de maak met gezonde recepten voor de catering tijdens straatactiviteiten.
- Binnen de pijler Wonen en Woonomgeving van het Masterplan Ouderen heeft Opzoomer Mee begin 2020 de pilot ‘Aan tafel’ uitgevoerd, waar bewoners wordt gevraagd een eetactiviteit te organiseren voor hun medebewoners in het wooncomplex. De vervolgpilot zal (wanneer de maatregelen rondom COVID-19 dit weer toelaten) plaatsvinden in complexen in de Hubgebieden. Wederom in samenwerking met de welzijnspartij uit het gebied.
- Samen met de gemeentelijke actieprogramma’s Rotterdam gaat voor groen en het Rotterdams weerwoord heeft Opzoomer Mee de actie ‘Maak jouw stukkie Rotterdam groen’ ontwikkeld. Een groene straat is mooier en fijner om te wonen, draagt bij aan gezondheid (onder andere stressreductie, nodigt uit tot bewegen) en helpt mee om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. Inmiddels staat de teller op ruim 800 straten die meedoen aan de vergroening van de stad.
- Na de succesvolle groenactie wordt nu een pilot voorbereid die (explicieter) inzoomt op de waterhuishouding in straten zoals regentonnen, afkoppelen goten en sedumdaken op schuurtjes.
- Aan het vakantieprogramma ‘Vier de Zomer’, bestemd voor straten waar veel bewoners dit jaar thuisblijven doen 414 straten mee.
- De ‘Schoonmaakbende’ steeg van een kleine 200 straten naar een kleine 350 straten (stijging 75%).
Informele Zorg en Ondersteuning
Op basis van behoeften vanuit de stad (IZO-partijen, vrijwilligers, mantelzorgers, welzijn, lbo’s, etc.) is een nieuwe stedelijke ondersteuningsstructuur ingericht en ingekocht. Hiermee ondersteunen we de Informele zorgverleners (burenhulp, vrijwilligerswerk en mantelzorg) en ondersteunende organisaties ook stedelijk (naast de ondersteuning in het gebied door welzijn). Belangrijk onderdeel daarvan is het nieuwe online platform Zorgzaam010 dat operationeel werd per 1 mei 2020.
Integratie en Samenleven
Samenleven
Iedere Rotterdammer kan rekenen op een sociaal veilige omgeving en kan en mag meedoen. Binnen de grenzen van de rechtsstaat mag iedereen zichzelf zijn en dit uitdragen. Rotterdammers erkennen dat de grote diversiteit in de stad betekent dat er verschillen zijn die soms ongemak geven. We gaan hier op een opbouwende manier mee om. Groepen die nu nog een kwetsbare positie hebben in onze samenleving zijn assertiever geworden en laten zichzelf op een positieve manier horen en zien.
- Met het intensiveringsplan Rotterdam tegen racisme is er meer aandacht gekomen voor het thema (institutioneel) racisme wat tot op heden een onderbelicht thema is geweest.
- Rotterdamse scholen in het PO, VO en MBO zijn ondersteund met trainingen en voorlichtingen over diversiteit en inclusie.
- Rotterdamse professionals in het sociaal domein zijn getraind op de thema’s diversiteit en cultuur sensitief werken. De organisaties zijn hierin meegenomen als het gaat om inclusief beleid.
- Er zijn dialogen georganiseerd tussen Rotterdammers over allerlei thema’s die diversiteit en inclusie raken.
- Er is onderzoek gedaan naar het koloniaal- en slavernijverleden van Rotterdam en in navolging hierop worden er allerlei activiteiten georganiseerd in de stad die deze informatie laagdrempelig brengt bij de Rotterdammers.
- Diverse Rotterdammers die in een kwetsbare positie zitten hebben trainingen gehad over weerbaarheid. Tevens zij er diverse ontmoetingsfaciliteiten in de stad voor deze groep mensen.
- Er zijn twee grote campagnes gestart, Gewoon in Rotterdam met als doel meer aandacht voor wat ons bindt als Rotterdammers. En de campagne Meld discriminatie nu om meer bekendheid te genereren voor het melden van discriminatie.
Integratie
Nieuwe Rotterdammers die vanuit het buitenland naar onze stad komen, vinden hun weg in de Rotterdamse samenleving en spreken zo snel mogelijk Nederlands. Ze nemen de regie over hun eigen leven en nemen naar vermogen deel aan de samenleving. Ook zijn ze bekend met de rechten en plichten die de Nederlandse rechtsstaat met zich meebrengt en handelen daarnaar. Hierdoor leveren zij zo snel mogelijk een bijdrage aan een ontspannen stad, waarin mensen elkaar ontmoeten en elkaar kunnen verstaan. Door hun actieve participatie worden ze bovendien zelfredzamer, waardoor een beroep op publieke middelen voorkomen of beperkt kan worden.
Over het tijdig starten op kwalitatief goed aanbod met een goede afronding, zijn twee aanvullende acties ingezet: het ELIP project en het Kwaliteitsconvenant. Sinds september 2020 is de werving gestart van de groep Einde Lening Inburgeringsplichtigen (ELIP’s) onder het huidige inburgeringsstelsel. Dit zijn inburgeringsplichtigen die nog niet aan hun inburgeringsplicht hebben voldaan, maar inmiddels wel al 75 procent of meer van hun DUO-lening hebben verbruikt én nog een half jaar hebben tot het einde van hun inburgeringstermijn. Met het project ELIP helpt de gemeente Rotterdam inburgeraars die hun DUO-lening bijna hebben opgebruikt maar hun inburgering nog niet hebben gehaald. Het project ELIP is erop gericht om inburgeraars alsnog binnen de inburgeringstermijn te laten voldoen aan hun inburgeringsplicht.
Op 27 november 2020 heeft de gemeente Rotterdam, samen met de regio Rijnmond (als eerste regio in Nederland), het Kwaliteitsconvenant Taal en Inburgering ondertekend met 25 taalaanbieders die een BoW keurmerk hebben. Met het Kwaliteitsconvenant zullen alle partijen streven naar een verbeterd taalaanbod voor de inburgeraars en worden er drempels opgeworpen voor frauduleuze praktijken. De gemeente neemt hierin voorbereidend op de nieuwe Wet Inburgering een regierol.
Minderjarige Rotterdammers
- Kinderen groeien kansrijker, veiliger en deels gezonder op. Met het beleidskader Jeugd ‘Rotterdam Groeit’ is ingezet op het kansrijk, veilig en gezond opgroeien van jonge Rotterdammers. Zo kunnen zij zich optimaal ontwikkelen tot zelfredzame volwassenen die bijdragen aan een sterkere stad. In de Staat van de Jeugd wordt hierover jaarlijks gerapporteerd over de relevante factoren. Onder meer programma’s als Stevige Start en Kansrijk Opgroeien met de Wijkprogrammering maakten deel uit van Rotterdam Groeit.
- Het gebruik van drugs en alcohol onder minderjarigen wordt voorkomen en onder risicogroepen teruggedrongen, met speciale aandacht voor leerlingen in het speciaal onderwijs, praktijkonderwijs en de laagste niveaus van het MBO. Opvoeders kunnen de juiste voorbeeldfunctie vervullen en nemen verantwoordelijkheid op dit thema.
- Mooi om te vermelden is dat de samenwerking rond Stevige Start beloond kijkt te worden met betere geboorte-uitkomsten dan in de startfase. Er is nog steeds een licht dalende trend te zien van het aantal vroeggeboortes en het aantal kinderen met een laag geboortegewicht. Ook de sterftecijfers rond de geboorte laten een langjarige, licht dalende trend zien. De perinatale sterfte in Rotterdam was gemiddeld 11,5 per 1.000 geboortes in de periode 2000-2008. In 2013-2018 is die gedaald tot 7,4 per 1.000 geboortes. Dat betekent dat sinds de periode 2000-2008 de babysterfte in Rotterdam met 35% is gedaald.
- Kinderen met wie het goed gaat ontwikkelen zich nog beter en er is aandacht voor kinderen met wie het niet goed gaat. Het uiteindelijk doel van de inzet van de interventies uit het subsidiekader Voorkomen en Versterken en het samenwerken van partners via de Wijkprogrammering is zeker een positieve ontwikkeling van talenten en kwaliteiten van alle kinderen in Rotterdam. We zien de inzet terug in de gunstige cijfers in de Staat van de Jeugd, meer focus op preventie en een significante stijging van de inzet van effectieve interventies.
- Bij de groep risicojongeren pakken we de meest prangende kwesties aan.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Prestatie indicatorenNieuw Rotterdams Welzijn
De welzijnspartijen zijn in staat gesteld de opdracht die ze hebben zo goed als mogelijk uit te voeren. Alternatieve dienstverlening die is opgezet vanwege corona, de sociale hulpdienst corona, is vanuit de gemeente geïnitieerd en gefaciliteerd.
Naast de continue aandacht bij welzijnsaanbieders voor ouderen is er ook inzet gepleegd op mensen in armoede. De welzijnspartijen zijn in de gelegenheid gesteld mensen te helpen bij het kopen van voedsel, het bezorgen van maaltijden of het verschaffen van mondkapjes. Er zijn zogenaamde quarantainepakketjes beschikbaar gesteld voor mensen die in quarantaine moesten en geen eigen netwerk hebben.
Ook met partijen die subsidie hebben ontvangen in het kader van de regeling Couleur Locale en de regeling Stedelijk Welzijn zijn nadere afspraken gemaakt om hun dienstverlening zo goed als mogelijk te continueren en waar nodig prestatieafspraken aan te passen.
Programma Rotterdam Ouder en Wijzer
Op 17 februari 2020 is het Langer thuis akkoord ondertekend. De partners vormen gezamenlijk een community of practice waarin kennis wordt uitgewisseld en coalities worden gesmeed om tot initiatieven te komen. De gemeente heeft inmiddels een 5-tal locaties aangewezen waar ouderenhuisvesting tot stand kan worden gebracht. In 2019 is gestart met de ontwikkeling van twee ouderenhubs in Prinseland/Het Lage Land en in Hoogvliet. Begin 2020 is gestart met de ontwikkeling van ouderenhubs in IJsselmonde en Crooswijk en eind 2020 startte nog één ouderenhub in Ommoord. Tegelijkertijd wordt hard gewerkt aan een serie tussenvoorzieningen die het gat tussen zelfstandig thuis wonen en het verpleeghuis dichten door, in verschillende varianten, meer bescherming, meer sociaal contact en meer nabij georganiseerde zorg te realiseren. Zo is in co-creatie met de aanbieders binnen de Wmo een nieuwe vorm van tussenvoorziening ontwikkeld die we de Thuisplusflat hebben genoemd, waarin de gemeente ook een financiële bijdrage levert: In de Thuisplusflat worden welzijn en Wmo in één integraal arrangement aangeboden, waarbij één Wmo aanbieder het vaste herkenbare zorg- en ondersteuningsteam organiseert en zorgdraagt voor extra inzet op welzijn, bijvoorbeeld in de vorm van activiteiten, ontmoeting en samen eten. Met de woningbouwcorporatie zijn in een samenwerkingsovereenkomst afspraken gemaakt over sociaal beheer, gebruik van de gemeenschappelijke ruimte enz.
Zo wordt in het programma Rotterdam, Ouder en Wijzer hard gewerkt aan een nieuw, op de toekomst toegesneden, voorzieningenpakket voor ouderen.
Opzoomer Mee
Na het stilleggen van de reguliere Opzoomercampagne 2020 door de COVID-19 uitbraak heeft Opzoomer Mee speciale corona acties ontwikkeld. Rond de zomer is ook de reguliere campagne weer van start gegaan, tot de tweede lockdown. Tijdens de decembermaand is de corona-actie ‘Doe wat liefs in december voor je buren’ gelanceerd.
Informele zorg en ondersteuning
- Er is een mantelzorgsteunpunt (Mantelfoon) ingekocht en operationeel per 1 mei 2020
- Er is een nieuw online platform Zorgzaam010 ingekocht en operationeel per 1 mei 2020
- Er is een aanbod cursussen en workshops voor mantelzorgers en vrijwilligers ingekocht en operationeel per 1 juni 2020
- Er is een aanbod Advies op Maat ingekocht en operationeel per 1 juni 2020
- Het vervolg op het onderzoek Tel je Zegeningen (‘Omvang en karakter van de maatschappelijke activiteiten van levensbeschouwelijke organisaties in Rotterdam’) is uitgevoerd, opgeleverd. Het traject is afgesloten met een online slotbijeenkomst.
Integratie en Samenleven
Samenleven
In Relax. Dit is Rotterdam en Rotterdam Tegen Racisme zijn de volgende actiepunten benoemd:
- De gemeente Rotterdam is een inclusieve en antiracistische werkgever en zet zich onder andere in op: waardevrij solliciteren, ambtenaren trainingen aanbieden over inclusie en diversiteit, een afspiegeling zijn van de Rotterdamse samenleving ook in de hoogste lagen van de organisatie.
- We bevorderen gelijke kansen op de arbeids- en woningmarkt en gelijke behandeling in het uitgaansleven.
- We faciliteren ontmoeting en dialoog tussen Rotterdammers over het omgaan met diversiteit, ongemak, sociale normen en dergelijke.
- We ondersteunen scholen in Rotterdam met voorlichting en training over het omgaan met (seksuele- en gender) diversiteit, inclusiviteit en uitsluiting.
- We bevorderen de deskundigheid van professionals in de stad op de onderwerpen winclusiviteit en diversiteit.
- We vergroten de kennis over de mogelijkheden tot het melden en aangifte doen van discriminatie.
- We bevorderen de sociale acceptatie door middel van positieve zichtbaarheid van diversiteit en verscheidenheid in de stad.
- We faciliteren ontmoetingsplekken en trainingen voor kwetsbare Rotterdammers, gericht op het vergroten van assertiviteit en veerkracht.
- Rotterdamse Aanpak Statushouders 2018-2022.
- Workshops participatieverklaring voor statushouders en gezinsmigranten.
- Maatschappelijke begeleiding voor gezinsmigranten.
- Instelling centraal punt voor inburgeringintensieve aanpak onvoltooide inburgering.
Integratie
De huidige aanpak statushouders zet erop in:
- De taakstelling statushouders die het Rijk jaarlijks oplegt om hen huisvesting te realiseren.
- Statushouders zijn in beeld bij zorgprofessionals of schuldhulpverleners.
- Tachtig procent van alle Rotterdamse statushouders met een bijstandsuitkering is binnen 6 maanden na toekenning van de uitkering gestart met het inburgeringstraject.
- Het aantal bijstandsuitkeringen voor statushouders daalt naar 1.507.
Minderjarige Rotterdammers
- Met het subsidiekader Voorkomen en Versterken is ingezet op het voorkomen van problematiek en het versterken van perspectief. Bijvoorbeeld door stevige preventie in te zetten: gericht op de meest relevante factoren (beschermende factoren en risicofactoren) uit het factorenmodel die bijdragen aan een kansrijke, veilige en gezonde ontwikkeling van jeugdigen. Daarbij is de kwaliteit van deze inzet verbeterd door gebruik te maken van effectieve en goed onderbouwde interventies.
- In 2020 is het programma Elke Jongere Telt afgerond. In september 2020 is de gemeenteraad hierover middels een brief van de wethouder geïnformeerd. In het programma EJT is gewerkt aan vijf speerpunten: een onbelemmerde overgang van 18- naar 18+; alle risicojongeren in beeld; een schoolcarrière die werkt; naar een schuldenvrije toekomst en Terug op de rails (jongeren in strafrechtelijk kader). In de afgelopen programma periode is een veelheid van acties en maatregelen in gang gezet en vanuit de programmastructuur in de lijnorganisatie belegd. Periodiek is over de voortgang gerapporteerd. De afrondingsbrief van september 2020 was tevens de laatste voortgangsrapportage. In deze brief is gerapporteerd over resultaten met aanpak van Nazorg na detentie, verbeteringen m.b.t. informatievoorzieningen voor jongeren, Jongerenbudgetbeheer/Schuldenaanpak (nu onderdeel van Reset), Mentorprogramma Rotterdamse Douwers, Ervaringstheater door Experienced Experts en het Toekomstplan. Het programma EJT is in de vorige collegeperiode gestart. Onder het overkoepelende kader van beleidsplan Heel de Stad zal een vervolgplan voor de doelgroep kwetsbare jongeren 16-27 jaar worden opgesteld, zodat blijvend aandacht gegeven wordt aan deze groep jongeren.
- Na afronding van het preventieprogramma Drugs & Alcohol II; Blijf Helder zijn we, met gelijk budget, met het nieuwe programma Drugs & Alcohol 2019-2022 gestart. Daarin blijven we de succesvolle maatregelen uitvoeren hebben we, waar nodig, vernieuwing en verbetering in gang gezet. Het terugdringen van gebruik onder jongeren is binnen het jeugdbeleid een belangrijke taak omdat middelengebruik de gezondheid, talentonwikkeling en veiligheid van jongeren ondermijnt. Met dit programma voldoen we ook aan de wettelijke eis dat een gemeente een preventie- en handhavingsplan moet hebben waarin helder wordt hoe gebruik onder jongeren wordt ontmoedigd. In samenwerking met het Trimbos, de studentenorganisaties en HBO/WO onderwijsinstellingen is een plan van aanpak om alcoholproblematiek en drugsproblematiek terug te dringen bij studenten opgesteld. Verder worden professionals, ouders, en jongeren op het VSO, PrO, ROC en het regulier VO via verschillende wegen getraind, geïnformeerd over hoe om te gaan met verleidingen van alcohol en drugs waar jongeren mee te dealen hebben.
Hieronder een kort overzicht van de geleverde inspanningen:
- 186 professionals en ouders bereikt met de Open & Alert trainingen, 100 ouders tijdens 10 ouderbijeenkomsten en 5 organisaties die met jongeren werken hebben Advies en Ondersteuning ontvangen;
- 260 jongeren hebben gebruikt gemaakt van chat functie en 40 ouders hebben online chatfunctie gebruikt;
- Ongeveer 5000 opvoeders/ouders hebben de site Puberenco.nl bezocht en de website voor jongeren maakjekeus.nl is ruim 80.000 keer bezocht;
- Op het ROC zijn met 71 jongeren hulpgesprekken gevoerd, op het VSO 40 jongeren en op het Praktijkonderwijs 18. Daarnaast zijn er met 44 jongeren buiten deze onderwijsinstellingen consultatiegesprekken geweest;
- De testservice is 44 weken open geweest en zijn door ongeveer 400 bezoekers bijna 500 samples aangeleverd;
- In de coalitie Stevige Start werkt het medisch en sociaal domein samen aan het beter bereiken van (potentieel) kwetsbare zwangeren en ouders. Ook werken we gezamenlijk aan het bieden van eerdere, snellere en beter passende ondersteuning en zorg. Hiertoe wordt gewerkt aan goed gebruik van instrumentarium, betere overdrachten, goede ondersteuning voor professionals en effectieve interventies. Hiermee pakken we risico’s vroegtijdig aan en voorkomen we latere problemen. De samenwerking krijgt vorm binnen het kader van het programmaplan Stevige Start. Dit plan actualiseren we gezamenlijk in 2021.
- Met het gebiedsgerichte programma Kansrijk Opgroeien leggen we een krachtige, duurzame, preventieve basis in de wijken. Dat doen we in nauwe samenwerking met partners in de wijken (ouders, CJG, politie, welzijn, jeugdwerkers, scholen en wijkteam). We maken daarbij gericht gebruik van informatie over beschermende factoren én risicofactoren in het opgroeien van kinderen en jongeren.
- Met het Programma Rotterdamse Risicojongeren 2016-2020 – Elke jongere telt – richten we ons op de 7.000 Rotterdamse jongeren die door een opeenstapeling van problemen extra hulp nodig hebben. Daarbij nemen we maatregelen over de gebieden school, werk, zorg en veiligheid heen.
Effectindicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022***** | 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Collegetarget 4a: 80% van alle Rotterdamse statushouders met een bijstandsuitkering is binnen 6 maanden na toekenning van de uitkering gestart met een inburgeringstraject | Streefwaarde | 80% | 80% | 80% | |||
Realisatie | startjaar | 59% | 42%* | ||||
Collegetarget 4b: In deze collegeperiode daalt het aantal bijstandsuitkeringen voor statushouders in Rotterdam naar 1.507. | Streefwaarde** | 1.900 | 1.769 | 1.638 | 1.507 | ||
Realisatie | 1.893 | 1.765 | 1.989 | ||||
Collegetarget 7: De eenzaamheid onder ouderen (65+) daalt 3% punt*** | Streefwaarde | 51% | 50% | ||||
Realisatie | |||||||
Drugs & Alcohol: Vermindering van drugs- en alcoholgebruik onder jongeren | |||||||
14/15 jarigen ooit alcohol gebruikt | Streefwaarde | - | - | - | - | 28% | |
Realisatie | |||||||
Bingedrinken 14/15 jarigen | Streefwaarde | - | - | - | - | 6% | |
Realisatie | |||||||
VSO leerlingen blowen**** | Streefwaarde | - | - | - | - | 25% | |
Realisatie | |||||||
PrO leerlingen blowen | Streefwaarde | - | - | - | - | 6% | |
Realisatie | |||||||
ROC studenten blowen | Streefwaarde | - | - | - | - | 20% | |
Realisatie |
- |
|
|
|
|
|
|
ROC studenten bingedrinken | Streefwaarde | - | - | - | - | 25% | |
Realisatie | |||||||
Zorgelijk gamen verminderen | Streefwaarde | - | - | - | - | 8,8% | |
Realisatie | |||||||
* Het percentage dat tijdig start met inburgering (binnen een half jaar na toekenning bijstandsuitkering) is nog niet op het beoogde niveau van 80%. Dit komt mede door corona; dit heeft de start van trajecten (bijvoorbeeld in groepsverband) bemoeilijkt. Daarnaast is de nieuwe Wet inburgering uitgesteld, waardoor de statushouder langer dan gepland geheel zelf verantwoordelijk is en de gemeente een snelle start nog niet kan afdwingen. |
|||||||
** De Rekenkamer heeft tussentijds bepaald dat de getoonde mijlpalen niet statistisch zijn, maar dat aan het einde van de collegeperiode gekeken dient te worden naar de procentuele daling ten opzichte van de dan geldende nulmeting. |
|||||||
*** De maatregelen in het kader van de coronacrisis hebben grote invloed op de activiteiten vanuit het programma Ouder en Wijzer. Dat de crisis impact heeft op de formele target van het programma, het terugdringen van de eenzaamheid onder ouderen, is dan ook onontkoombaar. Hoe groot deze invloed is, is nauwelijks te voorspellen en zal ook afhangen van het verloop van de crisis. Medio 2021 krijgen wij daar wel een indicatie van want dan verschijnt een eerste meting van de GGD-monitor, waarvoor de data in september van 2020 zijn verzameld. Eind 2021 zullen data worden verzameld voor de eindmeting en wordt dat effect echt duidelijk. |
|||||||
**** Door invoering van het passend onderwijs in 2015 is de huidige populatie op het VSO er een met meervoudige en zware problematiek. Van deze groep is bekend dat zij veel meer (deels zelfmedicatie) middelen gebruiken. Het hoge cijfer is hierdoor te verklaren. Het streven voor 2022 is een verdere daling bij alle jongeren binnen genoemde schoolsettings met het accent op daling bij jongeren op het speciaal onderwijs (de aanpak op deze scholen wordt geïntensiveerd en passend gemaakt voor de huidige problematische doelgroep. *****De laatste meeting is in 2017 geweest. De voortgang wordt op deze scholen middels onderzoek in het najaar van 2021 gemonitord. De resultaten zullen in het voorjaar 2022 bekend worden. |
Prestatie-indicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Percentage 75-+ers waarbij het huisbezoek heeft geleid tot een vervolgactie (doorverwijzing, wijkteam, wijknetwerk e.d.)* | Streefwaarde | 25% | 25% | 25% | 25% | 25% | |
Realisatie | 21% | 32% | |||||
Aantal Opzoomerstraten | Streefwaarde | 1.900 | 1.900 | 1.900 | 1.900 | 1.900 | |
Realisatie | 1.824 | 1.837 | 2.500 | ||||
**Kansrijk opgroeien: Aantal wijken waarin wijkprogrammering wordt toegepast | Streefwaarde | 25 | 34 | 38 | 44 | 44 | |
Realisatie | 25 | 30 | 38 |
Toelichting indicatoren
*De huisbezoeken 75+ zijn i.v.m. de coronamaatregelen gestaakt. We hebben niet gevraagd alternatieve inzet die in 2020 is gepleegd te registreren. Dus daar zijn geen cijfers van bekend.
** In 30 wijken van Rotterdam werd in 2019 Wijkprogrammering in gezet. In 2020 zijn er 8 wijken bij gekomen en is het gestelde quotum voor dat jaar gehaald. De verwachting was dat door de corona-crisis vertraging zou ontstaan, maar met maximale inspanning en creativiteit is de doelstelling toch gerealiseerd.
Wat heeft het gekost?
Overzicht van baten en lasten Samenkracht en burgerparticipatie | Oorspr. Begroting 2020 | Bijgestelde Begroting 2020 | Realisatie 2020 | Afwijking | |
---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 643 | 1.852 | 2.140 | 288 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 221 | 1.298 | 1.395 | 97 | |
Overige opbrengsten derden | 421 | 554 | 745 | 191 | |
Lasten exclusief reserves | 90.322 | 98.823 | 94.469 | -4.353 |
|
Apparaatslasten | 7.949 | 11.404 | 11.852 | 448 | |
Inhuur | 61 | 483 | 957 | 474 | |
Overige apparaatslasten | 48 | 133 | 167 | 34 | |
Personeel | 7.840 | 10.787 | 10.727 | -59 | |
Intern resultaat | 172 | 779 | 872 | 92 | |
Intern resultaat | 172 | 779 | 872 | 92 | |
Programmalasten | 82.201 | 86.640 | 81.746 | -4.894 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 46.783 | 49.478 | 44.538 | -4.939 | |
Kapitaallasten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige programmalasten | 0 | 0 | 66 | 66 | |
Sociale uitkeringen | 0 | 0 | 49 | 49 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 35.418 | 37.162 | 37.092 | -70 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -89.679 | -96.970 | -92.329 | 4.642 | |
Saldo voor reserveringen | -89.679 | -96.970 | -92.329 | 4.642 | |
Reserves | 0 | 2.398 | 321 | -2.077 |
|
Onttrekking reserves | 0 | 2.398 | 321 | -2.077 | |
Saldo | -89.679 | -94.573 | -92.008 | 2.565 |
Overzicht afwijkingen
Toelichting overzicht afwijkingen
1. Welzijn
Als gevolg van de uitbraak van corona zijn diverse welzijnsactiviteiten niet of in afgeslankte vorm doorgegaan. Ook konden door de uitbraak van corona niet alle projecten van Masterplan ouderen doorgaan. De bestemmingsreserves Masterplan ouderen en Maatschappelijke Participatie gebieden zijn voor in totaal € 513 lager onttrokken. Per saldo is er een voordeel op Welzijn van € 884.
2. Jeugd
Een onderschrijding in verband met terugvordering van subsidies uit voorgaande jaren en het niet of in mindere mate doorgaan van activiteiten in 2020. Het voordeel op Jeugd bedraagt € 1,4 mln.
3.. Integratie
Vanwege het uitstel van de Inburgeringswet en een lagere toekenning van subsidies vanwege de coronamaatregelen, is de begrote onttrekking van € 1,6 mln aan de bestemmingsreserve Asielakkoord achterwege gebleven.
4. Diverse afwijkingen
Dit betreft het saldo van diverse kleine afwijkingen.
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
- Beleidskader Wmo en doorontwikkelplan zorg, welzijn en jeugdhulp 2018
- Rotterdamse aanpak statushouders 2016-2020
- Preventie- handhavingsplan Alcohol & Drugs 2019-2022
- Beleidskader Jeugd 2015 – 2020 Rotterdam Groeit
- Programmaplan Stevige Start 2016-2020
- Actieprogramma Integratie & Samenleven
- Raadsmonitor welzijn, zorg en jeugdhulp
- Verordening maatschappelijke ondersteuning Rotterdam
- Wmo 2015
- Jeugdwet
- Drank- en Horecawet
Omschrijving taakveld
De gemeente vindt het belangrijk dat iedereen naar vermogen bijdraagt aan de samenleving. Rotterdammers zijn zelfredzaam en weten goed hun eigen talenten en die van hun sociale omgeving te benutten.
In dit taakveld staat de inzet op het stimuleren van zelfredzaamheid centraal. De gemeente stimuleert de actieve betrokkenheid van bewoners. Samen bouwen we aan een stad waar mensen elkaar verstaan en waar mensen niet langs elkaar heen leven. Aandacht is er voor het delen van waarden, discriminatiebestrijding en gelijke behandeling. Ook goede basis ondersteuning aan statushouders en het bieden van kansen aan minderjarige Rotterdammers maken onderdeel uit van dit taakveld.