Toelichting BBV-indicatoren

Functiemenging:
De functiemenging geeft de verhouding weer tussen wonen en werken. De economie, vestigingen/ arbeidsplaatsen is harder gestegen dan het aantal woningen/inwoners.

 

Vestiging van bedrijven:
Het aantal banen per 1.000 inwoners ligt hoger dan het landelijk gemiddelde, echter het aantal vestigingen van bedrijven is lager dan het gemiddelde in Nederland. Dit wordt verklaard doordat Rotterdam bovengemiddeld veel grote bedrijven kent.

De cijfers over 2020 zijn nog niet bekend.

Wat heeft het gekost?

Toelichting overzicht baten en lasten

Het saldo van dit programma bedraagt € 693 voordelig. Belangrijkste oorzaken hiervan zijn:

 

1. Lagere apparaatslasten

Er is in 2020 gewerkt aan een organisatie ontwikkelplan voor Economie. Hiervoor zijn vacatures opengehouden of later ingevuld en daardoor vindt een onderbesteding (€ 886) op de apparaatslasten plaats.

 

2. Herstel- en Vernieuwingsprogramma en gevolgen corona

Er is extra inzet gepleegd op de Herstel- en Vernieuwingsagenda (€ 1,3 mln), waaronder Winterprogrammering, Rotterdam Verlicht, Rotterdam geeft ruimte en de Druktemeter. Daarnaast zijn diverse projecten (o.a. Verduurzaming kantoren, Digitale connectiviteit, Sterker Internationaal Klimaat en Mobility City Campus) (- € 1,2 mln) vertraagd of lager uitgevallen door de beperkte mogelijkheden als gevolg van corona. Per saldo leiden deze afwijkingen tot een nadeel van € 112.

 

3. Bestemmingsreserve Energietransitie

Door de corona crisis kwamen sommige projecten tot stilstand of in de vertraging, omdat activiteiten geen doorgang konden vinden. Voorbeelden hiervan zijn projecten Carr, Phario en een verlaagde uitvraag Smart Energy Systems. Op het programma Economische zaken zijn de lasten en onttrekkingen aan de reserve (€ 659) lager dan begroot.

 

4. Overige afwijkingen

Op diverse budgetten zijn kleinere afwijkingen op te merken op saldo-niveau, die leiden tot een nadeel van € 81.

Omschrijving programma

Wie fijn wil wonen en werken is gebaat bij een stad die zich aanpast aan de nieuwe ontwikkelingen in de economie. Een stad die ook ruimte blijft bieden voor voldoende plekken om te werken en ondernemen, zodat Rotterdam een inclusieve woon-werkstad blijft. Want elke Rotterdammer verdient een kans om zich door werk te ontwikkelen.

2020 stond in het teken van de coronacrisis. De coronacrisis heeft grote impact op de Rotterdamse economie. Het ondernemersklimaat is zwaar aangetast en daarmee staat toekomstige economische groei onder druk. De gevolgen voor de Rotterdamse economie zijn fors. Deze verschillen per sector, maar onder meer de horeca, toerisme, de petrochemische industrie, de culturele sector, het maritieme cluster en de specifieke bedrijfsgroepen ZZP’ers, sociaal ondernemers en start-ups & scale ups ondervinden nadelige gevolgen van de contactbeperkende maatregelen voor vraag naar producten, het stil leggen van productie-processen en het tot stilstand komen van de (internationale) handel. Ook de ontmoetingsfunctie en aantrekkelijkheid van de stad is aangetast. In 2020 wordt een krimp verwacht van de Rotterdamse economie met ruim 6%. Dat betekent dat veel activiteiten van Economie erop gericht zijn op het herstellen van de economie op de korte en lange termijn. Voor de korte en middellange termijn zijn onder andere de volgende aanvullende activiteiten reeds in 2020 opgestart:

1. Intensivering van inzet op innovatie ondersteuning van het MKB langs de lijnen van digitalisering, duurzaam en circulair ondernemerschap door voorlichting van het MKB, uitvoeren van
   bedrijfsscans en het  aanbieden van workshops en trainingen;
2. Beschikbaar stellen van vouchers voor het koppelen van startups aan MKB en multinationals voor het opzetten van innovatieprojecten;
3. Intensivering van de samenwerking met Taskforce Retail op de retailopgaven;  
4. Het faciliteren van de 1,5 meter economie in sectoren zoals de horeca;
5. Intensivering van de inzet op de Smart Health Tech Campus als aanjager van het LS&H cluster;
6. Ontwikkelen van een druktemeter voor spreiding van bezoekersstromen in de stad;
7. Intensivering van het programma Rotterdam Digitaal door o.a.
   o Uitvoering handvest Rotterdam Digitaal inclusief digitale spelregels
   o Opzetten en uitvoeren van het programma platformeconomie
   o Invoeren antennebeleid en telecommunicatiewet 2021
   o Faciliteren van de uitrol glasvezel in Rotterdam;
8. Inrichten van een coronaloket waar ondernemers hun creatieve ideeën kunnen voorleggen en snel uitsluitsel krijgen;
9. Inzet op herstel van de aantrekkingskracht van de stad onder meer door uitbreiding van terrassen in de stad te faciliteren en het uitvoeren van een promotiecampagne gericht op regionale en landelijke bezoekers.

Om in te spelen op de effecten van de coronacrisis is in samenspraak met stakeholders in de stad en
de regio een Herstel- en vernieuwingsagenda Rotterdamse Economie voor de langere termijn opgesteld. Deze agenda moet antwoord geven op de vraag hoe Rotterdam in het post-coronatijdperk het pad terugvindt naar een gezonde, veerkrachtige en onderscheidende economie waarmee ze haar ambities op het gebied van circulariteit, digitaal, energieneutraliteit en inclusiviteit behaalt. De herstel- en vernieuwingsagenda bevat een set aan maatregelen die moeten bijdragen aan deze doelstellingen.

De afgelopen jaren heeft Rotterdam de focus gelegd op de transitie naar een nieuwe economie zoals 
verwoord in het coalitieakkoord van 2018, gebaseerd op de regionale Roadmap Next Economy. De 
transities naar een circulaire, duurzame en digitale economie blijven we centraal stellen en willen we zelfs 
versnellen. Vernieuwen van de economische structuur aan de hand van de transitiepaden is nodig om de 
economie van de stad en de regio weer van nieuwe impulsen voor economische groei en banengroei te 
geven en toekomstbestendig te maken. Clusters van sterke bedrijvigheid in Rotterdam en de transitiepaden  zijn hier idealiter gezamenlijk aan zet. Rotterdam wil zich (inter)nationaal positioneren als koploper op het gebied van digitalisering, energietransitie en circularisering door concrete voorbeeld-projecten en doorbraken te realiseren. Die lopen dwars door de sterke economische sectoren. Ook voor herstel en vernieuwing is het nodig om te richten op die randvoorwaarden die noodzakelijk zijn voor een hoogwaardig en innovatief vestigingsklimaat voor bedrijven gericht op (de ontwikkeling van) de nieuwe economie. Belangrijke Ingrediënten hiervoor zijn onder meer goed en voldoende human capital, een goede digitale infrastructuur, inzet op sleuteltechnologieën, ruimte voor programmering en ontmoeting, toegang tot  investerend vermogen. De stad moet ruimte bieden voor opschaling, aantrekkelijk zijn voor zowel nationale  al internationale bedrijven. Dat draagt allemaal bij aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat. 

De komende jaren wordt gewerkt aan herstel en vernieuwing van de Rotterdamse economie aan de hand  van zes sporen: 

1. Human capital: naar een toekomstbestendige arbeidsmarkt;
2. Brede sectorstructuur: naar een veerkrachtige en weerbare economie;
3. Versnelling transitiepaden (digitaal, energie, circulair): naar vernieuwing van de economie;
4. Aantrekkelijke stad: herstellen van de ontmoetingsfunctie en aantrekkingskracht van de stad;
5. Ondernemerschap en innovatie ecosysteem: herstellen en versnellen van de vernieuwing van de economie;
6. Dienstverlening en launching customer: gemeentelijke dienstverlening en rol als leading en launching customer.

In het komende jaar worden diverse maatregelen binnen de sporen van deze agenda uitgevoerd die bijdragen aan herstel en vernieuwing van de stad zoals:

• Het aanbieden van scholingsvouchers voor het om, her  en bijscholen van werknemers;
• Versnelling in de ontwikkeling van de Smart health campus in samenwerking met het Erasmus MC;
• Uitvoeren van promotiecampagnes gericht op de toeristische en zakelijke bezoekers in de stad;
• Financiele ondersteuning van innovatieve bedrijven in samenwerking met Innovation Quarter;
• Het transformeren van winkelstraten voor een levendige en aantrekkelijke (binnen)stad;
• Aanbieden van energievouchers aan ondernemers voor verduurzaming.

Bij alle activiteiten die we de komende tijd gaan oppakken ligt de focus op de economische impact en hoe we die kunnen vergroten. Hoe krijgen we bijvoorbeeld Rotterdammers aan het werk in onze 7 stadsprojecten? In 2021 blijven we ook de ontwikkelingen in de economie continu monitoren en bekijken we of onze inzet hierop aangepast moet worden.