1. Wat willen we bereiken in de periode 2018 - 2022/2025?

In deze periode vindt een versnelling plaats op vijf thema’s, waarvoor een integrale aanpak wordt nagestreefd om tot het grootste maatschappelijk effect te komen. De te behalen doelen van deze thema’s zijn:

• School: het aanpakken van onderwijsachterstanden, het vergroten van de ontwikkelkansen van kinderen en het toerusten van jongeren voor de arbeidsmarkt met name richting Techniek en Zorg. Hiertoe wordt onder meer de verlengde schooltijd in Rotterdam Zuid uitgebreid naar andere wijken buiten de Children’s Zone en investeren we in onderwijshuisvesting van het voortgezet onderwijs.          
• Werk: het vergroten van de arbeidsparticipatie van bewoners van Rotterdam Zuid, waardoor het aantal mensen dat structureel afhankelijk is van de bijstand wordt verminderd.
• Wonen: ingrepen in de verouderde woningvoorraad van Rotterdam Zuid moeten ervoor zorgen dat gemengde woonmilieus gerealiseerd worden, zodat woonruimte beschikbaar komt voor sociale stijgers uit Zuid. Bij dit alles is verduurzaming een belangrijk uitgangspunt.
• Cultuur: het verhogen van het voorzieningenniveau en het gebruik ervan, ter bevordering van de cultuurparticipatie, de aantrekkelijkheid van de leefomgeving en van de economische activiteit in Rotterdam Zuid.
• Het streven is Veiligheid: het effectiever signaleren, voorkomen en aanpakken van ondermijnende activiteiten.

 

 De te behalen resultaten aan het einde van de periode zijn als volgt gedefinieerd:

• School: de huidige achterstand in onderwijsresultaten (PO/VO) op Zuid ten opzichte van het gemiddelde van de G4 is in 2022 relatief kleiner geworden. Verschil in cito-eindtoets groep 8 t.o.v. G4 wordt verder ingelopen tot de helft van het verschil in 2011, dus 531,9 in 2022 (2015/16: 530,8)
• Werk: een absolute daling van het aantal mensen in de bijstand op Zuid c.q. van 15.200, stand maart 2018 naar 11.200 (streefwaarde eind 2031) en een trendbreuk in de bijstandsontwikkeling op Zuid: van disproportioneel (nu 40%) naar evenredig (31%) in 2031 (tussenwaarde 37,4% eind 2022).
• Wonen: het streven is om in de periode t/m 2022 de basiskwaliteit van 3.000 woningen te verbeteren, 1.400 woningen in particulier eigendom grondig aan te pakken en 4.200 corporatiewoningen te renoveren of nieuw te bouwen.
• Veiligheid: de veiligheid in Rotterdam Zuid is in 2022 verbeterd door het versterken van een integrale aanpak van de problematiek. Belangrijke elementen daarin zijn het creëren van nieuwe/uitbreiden van bestaande (bestuurlijke) mogelijkheden, innovatie van de aanpak in de vorm van concrete pilots en het adresseren/wegnemen van knelpunten die daarbij naar voren komen.
• Cultuur: verhoging van de cultuurparticipatie en verbetering van het aanbod van culturele voorzieningen op Rotterdam Zuid, o.a. door het ontwikkelen van een cultuurcampus die zorgt voor hoger onderwijs, meer cultuur en toerisme op zuid.

Onder de verschillende beleidsprogramma’s in deze jaarrekening is de realisatie van de verschillende indicatoren opgenomen. Hierin zijn de indicatoren terug te vinden die ook betrekking hebben op het Nationaal Programma Rotterdam Zuid, met uitzondering van het thema Veiligheid. In de tabel hieronder zijn deze indicatoren overzichtelijk opgenomen.

2. Wat hebben we gedaan in 2020?

2.1 Pijler school

Children’s Zone

De Children’s Zone is gericht op verhoging van de leerprestaties en verbetering van de sociaal-emotionele ontwikkeling van de schoolkinderen, alsmede de vergroting van hun leefwereld. Deze kinderen krijgen daartoe 10 uur extra per week aan vormende en opvoedende activiteiten aangeboden. Dagprogrammeringsuren omvatten extra en intensiever taal en rekenen, techniek, loopbaanoriëntatie, sport, kunst, cultuur, democratisch burgerschap en natuur. Het jaar 2020 stond in het teken van de afsluiting van het eerste (2019-2020) en het opstarten van het tweede jaar (2020-2021) Dagprogrammering in de Children’s Zone. In dat eerste jaar deden 30 scholen in de wijken van de Children’s Zone mee en dat aantal is aangevuld met één school van buiten de Children’s Zone (Vreewijk). In het tweede is dit aantal gegroeid naar een totaal van 33. Hiermee worden 8.111 leerlingen bereikt.

In 2020 zijn outputmetingen uitgevoerd over in hoeverre scholen erin geslaagd zijn om de volledige 10 uren aan te bieden en over de deelname door kinderen daaraan. Door schoolsluitingen ten gevolge van de Corona-maatregelen is niet het gehele schooljaar gemeten. De laatste meting toont dat veertien van de 27 scholen (die zich hebben toegelegd op het 10 uur aanbod) daadwerkelijk die 10 uur of meer hebben gerealiseerd. Daarnaast realiseren 8 scholen tussen de 8 en 10 uur en 5 scholen minder dan 8 uur per week. In de loop van het jaar is een stijging van het aantal gerealiseerde uren zichtbaar.

Daarnaast is een procesevaluatie uitgevoerd, waarin is geadviseerd om aandacht te hebben voor de kwaliteit en intensiteit die nodig is om doelstellingen te realiseren. Hierbij gaat het om taal en rekenen, maar ook om andere doelstellingen, zoals loopbaanoriëntatie en democratisch burgerschap. Vanwege de schoolstuitingen en daarmee de aandacht die het onderwijs op afstand nodig had, staat de aangekondigde aanpassing van het programma van eisen gepland voor de voorbereiding van het derde schooljaar dagprogrammering (2021-2022).

 

Herstructurering VO

Projecten voor de Herstructurering VO worden naar verwachting in 2023 en 2024 uitgevoerd. In aanloop hiernaartoe is de businesscase Stadionpark goedgekeurd en wordt de hiervoor lopende architectenselectie afgerond in mei 2021. Tevens is in 2020 de businesscase van Plot Z goedgekeurd en heeft de opening van de uitbreiding van de Young Businessschool in februari 2020 plaatsgevonden. Het Integraal Huisvestingsplan 2020-2023 (IHP) deel 2 is in mei 2020 door de gemeenteraad unaniem vastgesteld. Hierin zijn per gebied verschillende oplossingen gezocht om tot optimalisering van de scholen in verhouding tot de capaciteitsbehoefte te komen.    

 

Aanpak lerarentekort

Om voldoende en goede leraren te krijgen en te behouden op scholen in Rotterdam Zuid, is er vanuit de aanpak lerarentekort voor de scholen in het primair onderwijs in de Children’s Zone en het speciaal onderwijs middels diverse actielijnen ingezet op: het verhogen van de instroom, het beperken van uitval en anders organiseren. Tevens wordt er extra geïnvesteerd in individuele leraren via de professionalisering.

De instroom is verhoogd via het aanstellen van zij-instromers. Gerichte LOB-activiteiten op scholen in het voortgezet onderwijs op Zuid hebben geleid tot een stijging van het aantal pabo studenten. Er zijn in 2020 in totaal 245 lerarenbeurzen gehonoreerd in het NPRZ-gebied als onderdeel van de professionalisering.  Met corporaties zijn afspraken gemaakt over voorrang voor leraren op de woningmarkt. Hiervoor lopen pilots, onder andere in Bloemhof. In 2020 hebben 7 leraren hier al gebruik van kunnen maken, een aantal staan nog op wachtlijst.        

In 2020 konden scholen subsidieaanvragen indienen op het thema ‘ontzorgen personeel en verminderen werkdruk’. Voorbeelden hiervan zijn de coördinatoren voor dagprogrammering, extra schoolmaatschappelijk werk, extra inzet onderwijsassistenten, extra coaches en begeleiding voor stagiaires en starters. Ook is in 2020 de subsidieregeling gepubliceerd t.b.v. schoolbesturen en opleidingen om aanvragen in te dienen op het thema ‘anders organiseren onderwijs en anders opleiden’. Voorbeelden van deze aanvragen zijn: het vergroten van de diversiteit bij de lerarenopleiding, de doorstroom mbo-pabo, het ontwikkelen van de unit onderwijs en digitalisering. Deze projecten lopen veelal ook door in schooljaar 2020-2021.

 

2.2 Pijler werk

Het in 2019 ingerichte programma Samen voor Zuid is in 2020 gecontinueerd. Veel werkzoekenden ervaren verschillende problemen en belemmeringen in het vinden van werk. Om deze belemmeringen zoveel mogelijk weg te nemen, is het programma ingericht op het aantal Rotterdammers dat één medewerker begeleidt aanzienlijk verlaagd om zo meer aandacht voor deze mensen te kunnen hebben. Vanwege de veelheid en complexiteit van de problemen, is het programma gericht op werk en zorg. In de begeleiding wordt in de 3 gebieden op Zuid gewerkt met multidisciplinaire aanpak. Met bijvoorbeeld jobcoaching, kinderopvang en taal wordt breed ingegaan op het wegnemen van de belemmering om stap voor stap weer aan het werk te kunnen gaan. Hierbij zijn de inzet van schulddienstverlening en zorg via de wijkteams ook mogelijkheden, om de ondersteuning te verstevigen.

Ook op het gebied van de Leerwerkakkoorden is de lijn doorgezet. Via deze akkoorden, zowel het koepelakkoord en de deelakkoorden voor Haven, MKB, Energietransitie Gebouwde Omgeving, Facilitaire Dienstverlening en Zorg, zijn afspraken gemaakt tussen onderwijsinstellingen, lokale overheden in de arbeidsmarktregio Rotterdam Rijnmond en werkgevers. Deze zijn gericht op het verbeteren van de aansluiting van school naar werk, werk naar werk en uitkeringssituatie naar werk te verbeteren. Een deel van de afspraken binnen deze akkoorden speelt zich af op Zuid. Ook de AanDeBak-garanties zijn in 2020 uitgegeven: hierbij geven werkgevers jongeren van Zuid met een arbeidsmarktrelevante opleiding (MBO-2, MBO-3 en MBO4) een garantie voor hun eerste arbeidscontract wanneer zij hun opleiding afronden.

Het onderzoeks- en professionaliseringsprogramma KNAP’RZ van de Erasmus Universiteit, de Hogeschool Rotterdam en SEOR is in 2020 gestart met een nulmeting om een beeld te krijgen van de uitgangspositie van het programma Samen voor Zuid. In het kader van de professionalisering zijn de masterclasses Arbeidsmarkt en Participatie in gang gezet.

 

2.3 Pijler Wonen

De middelen in de pijler dragen bij aan de fysieke doelstellingen van het NPRZ-programma. De projecten zijn concreet opgezet om invulling te geven aan de gemeentelijke opgave binnen het NPRZ of dienen ter ondersteuning en facilitering van de opgave van derden (zoals woningcorporaties).

 

Grondige aanpak

De aanbesteding voor de start van de tweede ronde (1.149 woningen) van Steigers op Zuid is afgerond, waardoor dit jaar voor datzelfde aantal woningen gestart is met de basisaanpak. Ondanks de lastigere opstart van projecten wegens de huidige maatregelen met betrekking tot covid-19, zijn de opnames van woningen uitgevoerd en eigenaren op aangepaste wijze persoonlijk benaderd. De eigenaren van 309 woningen van de projectmatige aanpak hebben een meerjarenonderhoudsplan ontvangen waarvan er dit jaar 91 zijn vastgesteld. Deze eigenaren zijn gestart met het uitvoeren van werkzaamheden. Dat heeft bij twee grote VvE’s aan de Sternstraat en de Dorpsstraat geleid tot een succesvol gecombineerd onderhouds- en verduurzamingtraject.

Er zijn meerdere woonblokken in de focuswijken geselecteerd waar het de ambitie is om zoveel mogelijk woningen samen te (laten) voegen. Zo worden woningen aangekocht rondom de Carnisse Poort en de Boulevard Zuid ten behoeve van deze doelsteling en is er is door de gemeenteraad besloten tot samenvoeging en vergroting van woningen binnen een gebied van 342 woningen in de Fazantstraat. Op deze locaties worden woningeigenaren benaderd door een gemeentelijke samenvoegadviseur. Die informeert en adviseert eigenaren over de (subsidie)mogelijkheden. Als eigenaren op deze locaties hun woningen willen verkopen, koopt de gemeente of een partij waar de gemeente mee samenwerkt deze aan met als doel de woningen samen te voegen of te vergroten. In de Zegenstraat (Oud-Charlois) zijn na aankoop van de panden in 2020,     de voormalige huurders geherhuisvest en is de fundering van deze panden hersteld teneinde de panden te verkopen.

In 2020 is ook de uitvoeringsovereenkomst met Stichting Wijkverbetering Rotterdam Zuid ondertekend. In december heeft de stichting een twintigtal woningen van de gemeente overgenomen om deze vervolgens grondig te verbeteren en in het middensegment te verhuren. Vanwege de gestegen vastgoedprijzen is het aannemelijk geworden dat de doelstelling van 1.400 woningen in de grondige aanpak niet behaald zal worden; binnen de huidige regiodealmiddelen is de prognose bijgesteld tot 1.200 totaal aantal aan te pakken woningen t/m 2030.

 

Verbetering woonmilieus en buitenruimte

Voor verbetering van de buitenruimte zijn in 2020 de eerste projecten in uitvoering genomen. De Pleinweg is veranderd van een barrière tussen de Tarwewijk en Carnisse naar een verbinding die goed oversteekbaar is voor voetganger en fietser. Daarnaast is een groenere Polderlaan (Hillesluis) opgeleverd en is het Grondherenplein (Oud-Charlois) getransformeerd naar een plek om te spelen en te verblijven.

Ons college is tevens trots op de reeds geboekte resultaten op de Boulevard Zuid, waarbij ca. 22% van de winkelvoorraad in handen van de gemeente is gekomen, op de Groene Hilledijk luifels verwijderd zijn, bovengevels en glas in lood ramen hersteld zijn en 10 leegstaande panden worden getransformeerd naar wonen en woon-werk-combinaties, waarbij een zelfbewoningsplicht zal gelden. Ook in het gebied Charlois zetten we in op verbetering van het winkelgebied aan de Katendrechtse Lagedijk en Wolphaertsbocht (KatWol). Afgelopen jaar zijn 3 panden getransformeerd van winkel/bedrijfspand naar een woning en zijn er nog 13 panden in voorbereiding of in uitvoering van transformatie van winkel/bedrijfspand naar woning. Daarnaast zijn 10 panden opgeknapt met functiebehoud; deels op eigen initiatief en deels met intensieve begeleiding door de afdeling Bouw- en Woningtoezicht. Woonstad is in dit gebied tevens begonnen met grootschalige renovatie van Wolphaertstraat 15-55 en doen dit in 3 fasen, waarvan fase 1 in 2020 is opgeleverd (12 eenheden/ca. 30 appartementen). 

Tot slot is de aanpak (ver)huren in Carnisse gestart. Hiermee wordt beoogd in te grijpen in de disfunctionele aspecten in de woningmarkt, omdat excessen hierin de beoogde ontwikkelingen zoals geschetst in het Werkprogramma Wonen NPRZ belemmeren. De pilot-aanpak in Carnisse is onlangs opgeschaald naar de stedelijke aanpak Goed Huren en Verhuren in Rotterdam. Ook de NPRZ-focuswijken Bloemhof, Hillesluis, Oud Charlois en Tarwewijk krijgen hiermee extra inzet ter bevordering van goed verhuurderschap.

 

2.4 Pijler Cultuur

Er wordt ingezet op 3 speerpunten, namelijk culturele programmering, talentontwikkeling en planvorming NCWI (inmiddels cultuurcampus genoemd). Dit betekent dat succesvolle ontwikkelingen en interventies worden uitgebouwd en waar nodig versterkt met aanvullende programmering. Met deze intensivering en aanvullende programmering wordt aangesloten bij een nieuw publiek en bijgedragen aan een hogere cultuurparticipatie van Rotterdammers (op Zuid). Ook de uitbreiding en spreiding van cultuurplekken op Zuid draagt bij aan een hogere participatie.

Culturele programmering

In 2020 is ingezet op een versterking van de culturele infrastructuur voor Rotterdam Zuid, met nieuwe ankers en aansluitende programmering.

• Theater Zuidplein en de Bibliotheek Rotterdam zijn sinds mei 2020 (officiële opening in september 2020) de bewoners van het nieuwe Kunstenpand Hart van Zuid. Naast de theater- en bibliotheekfunctie in het Kunstenpand is er Zone-Z. Met het project Zone-Z wordt op Zuid (Zuidplein) een plek gecreëerd waar de hele dag door ruimte is voor ontmoeting en waar kruisbestuivingen kunnen ontstaan. Daarnaast is er ruimte voor aanvullende programmering in zowel de publieke ruimte als de directe omgeving.
• In aanloop naar het Evenement op Zuid (in 2022) is in samenwerking met het netwerk op Zuid gewerkt aan de contouren van een inclusieve programmering van en voor Rotterdam Zuid.

Wegens covid-19 en de maatregelen daaromheen is het culturele programma stilgelegd in de stad en op Zuid. Waar mogelijk is geprobeerd binnen de regels programmering te creëren, digitaal of met afstand in de buitenruimte. De ambities om in 2020 al tot een intensivering van de programmering te komen zijn door deze omstandigheden helaas niet gerealiseerd. De infrastructuur en het netwerk staan gereed om zodra het weer kan Zuid te activeren en laten participeren.

 

Talentontwikkeling

In 2020 is gestart met de extra inzet om talent op Zuid te ontsluiten en mogelijkheden te bieden zich verder te ontwikkelen. Met bestaande en nieuwe instrumenten wordt gewerkt aan een duurzaam en sterke keten om talent de ruimte te geven van jong tot oud. Instrumenten die in het kader van de Regiodeal in 2020 zijn gelanceerd zijn:

• Het IMPACT-impulsprogramma dat ondersteuning biedt bij de ontwikkeling en professionalisering van (creatieve, multidisciplinaire) makers en zich richt op het verbinden van het jonge talent aan het netwerk op Zuid om hun kansen zich beroepsmatig te ontwikkelen te vergroten. IMPACT is in 2020 met 25 nieuwe makers gestart. Door middel van deze samenwerkingen zijn de nieuwe makers ondergebracht in de programmering van culturele instellingen en duurzaam ingebed.
• PitcherPerfect010 (een laagdrempelige regeling, waarbij het verhaal en de impact centraal staat) versterkt en faciliteert het grassrootsklimaat, biedt makers met een positieve beoordeling een subsidie en begeleidingstraject van IMPACT Rotterdam. In 2020 heeft PitcherPerfect tweemaal plaatsgevonden op Zuid. Tweemaal 20 makers mochten pitchen voor hun project. Tweemaal 10 makers kregen vervolgens de kans en hulp om deze projecten te realiseren. Deze laagdrempelige regeling heeft in 2020 gezorgd voor een grotere toestroom van talent uit Zuid, nieuw en vernieuwend aanbod uit Zuid; meer aanbod dat aansluit bij de belangstelling van Rotterdammers op Zuid specifiek.

 

Nieuw ankerpunt voor Rotterdam: Cultuurcampus op zuid

Met verschillende partijen (onderwijs en cultuur) binnen en buiten Rotterdam (waaronder het Rijk) is in 2019 en 2020 het idee van een nationaal cultureel wetenschappelijk instituut in Rotterdam uitgewerkt tot de Cultuurcampus. Hoger onderwijs, meer cultuur en toerisme op zuid: dat zijn de doelen van de cultuurcampus. Gemeente, Codarts, Hogeschool Rotterdam en Erasmus Universiteit Rotterdam hebben in juni 2020 een convenant gesloten. De Cultuurcampus wordt met deze partijen ontwikkeld als groeimodel. Locatie is de Maashaven met een start medio 2022 op het Charloisse Hoofd. Onder de stuurgroep Cultuurcampus (waarin ook NPRZ en Rijk vertegenwoordigd zijn) wordt in 2021 gewerkt aan locatie onderzoek, huisvesting hoger onderwijs en culturele invulling. De campus wordt een cultuurcampus doordat het culturele programma, als platform voor cultuuraanbieders en als ontmoetingsplek van studenten, bewoners, docenten, kunstenaars, toeristen en onderzoekers zal dienen. De culturele programmering ambieert op termijn zowel buurtbewoners als (inter)nationale bezoekers te trekken. De Cultuurcampus zal onderdeel zijn van een grotere gebiedsontwikkeling die Zuid een stevige impuls zal geven.

3. Wat heeft het gekost in 2020?

Het Rijk stelt in de periode 2018-2021/2025 jaar in totaal € 130 mln uit de Regiodeal-gelden ter beschikking, de gemeente Rotterdam dient tenminste hetzelfde bedrag te cofinancieren. Conform de getekende Regiodeal zouden deze middelen in de periode 2018 t/m 2021 als decentralisatie-uitkering in jaartranches via het gemeentefonds aan de gemeente Rotterdam ter beschikking worden gesteld. Dit is echter in 2019 gewijzigd en heeft als gevolg dat de termijn waarbinnen uitgaven gedaan kunnen worden, verlengd is tot en met 2025.

3.1 Pijler school

1 en 2     Children’s Zone en Dagprogrammering buiten Children’s Zone
Voor de dagprogrammering hebben de Corona maatregelen en het tijdelijk sluiten van de scholen vooralsnog geen financieel effect gehad. Met schoolbesturen zijn afspraken gemaakt om activiteiten zo veel mogelijk alsnog aan te bieden, hetzij op een later moment of met een andere (digitale) invulling.

 

3.     Herstructurering Voortgezet Onderwijs (VO)

Met betrekking tot de Herstructering VO is de verwachting dat de projecten hiervoor in 2023 en 2024 tot uitvoering worden gebracht.

4. Leraren
De middelen voor de aanpak lerarentekort zijn conform de begroting uitgegeven. De Corona maatregelen hebben vooralsnog geen financieel effect gehad. Met schoolbesturen zijn afspraken gemaakt om activiteiten zo veel mogelijk alsnog uit te voeren, hetzij op een later moment of met een andere (digitale) invulling.

 

5.   Cultuurcampus
Cultuurcampus wordt ontwikkeld met drie stevige partners: hoger onderwijsinstellingen Codarts, de Hogeschool Rotterdam en de Erasmus Universiteit. Met hen is in de zomer van 2020 een convenant gesloten.

Het tempo van de ontwikkeling wordt mede door hen bepaald, waardoor de voorbereidingskosten lager uitvallen dan verwacht. In 2020 bleken de partners relatief veel tijd nodig te hebben voor het vormgeven van het vernieuwende onderwijs en de onderlinge samenwerking. Uiteraard is zoveel mogelijk voorbereidend werk verricht, maar minder dan vooraf werd gedacht.

3.2 Pijler werk

Voor de pijler Werk geldt dat er in 2020 sprake is geweest van een onderbesteding van € 2,3 mln. De coronacrisis heeft een belangrijke rol gespeeld bij de bestedingen in 2020.

Als gevolg van corona hebben consulenten ook ander werk gedaan om de inkomenszekerheid van werkzoekenden te garanderen. De ondersteunende scholingstrajecten hebben sinds half maart zo goed als stilgelegen en ook werkervaringsplaatsen zijn onderbroken. Tenslotte is de voorkeur gegeven aan een maximale inzet van kosten op een Europees subsidie traject in NPRZ gebied, welke in 2021 afloopt. Vorenstaande heeft z’n weerslag gehad op de besteding van de gelden en verklaart de lagere realisatie over 2020.

3.3 Pijler wonen

#1 de term verplichting zoals die in bovenstaande tabel is gebruikt betreft de binnen de projecten aangegane verplichtingen met derden, zoals die in de concernadministratie zijn opgenomen (financieel administratief verplicht (conform definitie SISA). Deze term heeft hier dus geen betrekking op de intern aangegane verplichtingen die via formeel afgegeven verleningsbesluiten zijn verplicht.

Vanaf 2018 zouden de rijksmiddelen vanwege de regiodeal Rotterdam zuid (2018-2025) en de gemeentelijke cofinanciering voor de regiodeal worden toegevoegd aan deze bestemmingsreserve NPRZ-Wonen. Vanwege de genoemde wijziging van decentralisatie-uitkering naar specifieke uitkering in december 2019 zijn alleen de rijksmiddelen regiodeal voor 2018 en de gemeentelijke cofinanciering voor de regiodeal NPRZ toegevoegd aan deze bestemmingsreserve. De rijksmiddelen regiodeal voor de jaren 2019-2021 worden daarentegen ondergebracht in een afzonderlijk fondsproject.

De middelen worden gebruikt als dekking voor projecten in de focuswijken, tuinsteden en tuindorpen in Rotterdam Zuid, die bijdragen aan de fysieke doelstellingen van het NRPZ. De projecten zijn concreet opgezet om invulling te geven aan de gemeentelijke opgave binnen het NPRZ of dienen ter ondersteuning en facilitering van de opgave van derden (zoals woningcorporaties).

In bovenstaande tabel worden de middelen verantwoord die worden ingezet voor de drie thema’s die zijn opgenomen in de regiodeal Rotterdam Zuid voor de pijler Wonen. De opgenomen verplichtingen en bestedingen hebben betrekking op de rijksmiddelen uit de regiodeal (50 mln.) en niet op de gemeentelijk cofinanciering. De term verplichting zoals die in bovenstaande tabel is gebruikt, betreft de binnen de projecten aangegane verplichtingen met derden, zoals die in de concernadministratie zijn opgenomen (financieel administratief verplicht, conform definitie SISA). Deze term heeft hier dus geen betrekking op de intern aangegane verplichtingen die via formeel afgegeven verleningsbesluiten zijn verplicht.

Dat er minder middelen zijn besteed dan begroot wordt vooral veroorzaakt doordat de gemeenteraad heeft besloten om project Fazantstraat niet uit te voeren als integrale gebiedsontwikkeling. Het nieuwe voorstel gaat uit van een projectaanpak samenvoegen-vernieuwbouw, hetgeen een herziene projectuitwerking en vertraagde allocatie van financiële middelen aan projecten betekent.

Binnen de pijler Wonen van het NPRZ wordt een groot deel van de regiodeal middelen  ingezet ten behoeve van grondige aanpak van de bestaande partikuliere woningvoorraad. Hiertoe wordt een groot aantal projecten uitgevoerd van sloop/nieuwbouw, transformatie en samenvoegen van woningen. De sloop/nieuwbouw projecten worden grotendeels binnen grondexploitaties uitgevoerd, en deze hebben meestal een looptijd van 10 jaar. Binnen transformatie- en samenvoeg-projecten is een belangrijk onderdeel het aankopen van (aangrenzende) woningen hetgeen en langjarige inspanning vergt. Om deze reden heeft de gemeente Rotterdam richting het Rijk aangeven dat de looptijd van de specifieke uitkering regiodeal NPRZ (nu 2019 t/m 2025) voor de pijler Wonen een te korte periode is om de afgesproken prestatiedoelen te kunnen realiseren en verlengd zou moeten worden tot 15 jaar. Daarom is op aangeven van Rotterdam in de rijksbeschikking voor de specifieke uitkering regiodeal NPRZ (van 10 december 2019) de mogelijkheid opgenomen om de looptijd voor de pijler Wonen te verlengen (art 3.3). In 2021 zal Rotterdam aan het Rijk voorstellen om de looptijd van de regiodeal voor de pijler Wonen te verlengen naar 2034. Dit voorstel zal najaar 2021 worden opgenomen in de voortgangsrapportage en begroting 2022 ten behoeve van de uitbetaling van de laatste tranche regiodeal middelen .

Voor thema 1 (Grondige aanpak particuliere voorraad: sloop/nieuwbouw en samenvoegen) is in 2020 voor    € 141 financieel administratief verplicht voor project Bonaventurastraat (samenvoegen) en voor het project Stichting Wijkverbetering Rotterdam Zuid is € 1,3 mln. financieel administratief verplicht. Naast beide verplichtingen is voor het project Stichting Wijkverbetering Rotterdam Zuid € 690 besteed. Daarnaast is binnen dit thema voor € 13,74 mln. aan formele verleningsbesluiten afgegeven (juridisch verplicht) voor de projecten Groningerstraat en Carnisse Poort. In 2020 is € 4,0 mln. aan bestedingen gerealiseerd ten behoeve van de grondexploitaties Groningerstraat en Carnisse Poort.

Voor thema 2 (woonmilieus: buitenruimte en winkelstraten) is in 2020 niets financieel administratief verplicht. Wel zijn er binnen dit thema voor € 5,5 mln. aan formele verleningsbesluiten afgegeven (juridisch verplicht) voor de projecten Beijerlandselaan / Groene Hilledijk (grondexploitatie), het luifelplan Beijerlandselaan en de proceskosten van het programma Hand in Hand. In 2020 is € 1,94 mln. aan bestedingen gerealiseerd ten behoeve van het vormen van een verliesvoorziening voor de grondexploitatie Beijerlandselaan / Groene Hilledijk, het luifelplan en de proceskosten.

Voor thema 3 (regionale spreiding) zijn in 2020 nog geen bedragen verplicht dan wel besteed. De provincie Zuid-Holland heeft in 2020 weliswaar de stimuleringsregeling ‘spreiding sociale woningbouw regio Rotterdam’ vastgesteld, waaraan de gemeente Rotterdam vanuit het regiodeal een bijdrage van € 1 mln. (20% van het subsidiebudget) zal leveren. De bijdrage wordt echter pas formeel gecommitteerd (verplicht) zodra een schriftelijk verzoek daartoe van de provincie is ontvangen, hetgeen in 2020 nog niet is gebeurd. Tegelijkertijd met het afgeven van het formele commitment zal een voorschot (50%) aan de provincie worden betaald.

3.4 Pijler cultuur

Financiële toelichting:

Er is in 2020 een kleine onderbesteding op het thema Talentontwikkeling. Deze onderbesteding houdt verband met het wegvallen van activiteiten door covid-19.