Inkomensregelingen - Participatie en armoedebestrijding
Beleidskaders, -monitors en wetgevingDoorbreken van de vicieuze circel van armoede.
Voortgang 2020
Ga naar vorig P&C-documentIn 2020 werken we verder aan de implementatie en continuering van de Rotterdamse aanpak van armoede ‘Uit de knoop’. Centraal hierbij staat het doorbreken van de vicieuze cirkel van armoede en het voorkomen van achterstanden in het bijzonder bij kinderen. Zo is de pilot integrale gezinsaanpak uitgebreid van één wijk naar drie wijken (Bospolder-Tussendijken, Tarwewijk en Crooswijk). De publiekscampagne gericht op doorbreken van taboe rond armoede en schulden wordt in september 2020 herhaald. In deze campagne is extra aandacht voor de groepen die door de coronacrisis financieel geraakt zijn, zoals zzp’ers en jongeren.
De communicatie over het voorkomen en aanpakken van schulden gaat onverminderd door via online en offline uitingen. In mei 2020 hebben 200.000 huishoudens de informatiekrant over geldzaken en rondkomen in de brievenbus gekregen en er is een video gemaakt en verspreid met de boodschap bij geldzorgen: ‘We zijn er voor je’.
De gevolgen van de coronacrisis raken kwetsbare Rotterdammers met een laag inkomen. Om te voorkomen dat deze gezondheidscrisis een armoedecrisis wordt hebben we een aanvullende aanpak ‘We zijn er voor je’. In deze aanpak, net als in ‘Uit de knoop’ is wederom aandacht voor kwetsbare gezinnen die als gevolg van de coronacrisis extra uitdagingen erbij hebben gekregen. We intensiveren de vroegsignalering van deze kwetsbare doelgroep door vindplaatsen zoals scholen en het wijknetwerk te versterken. Met de aanvullende acties, zoals de campagne ‘Kom jij eruit’ en aandacht voor de financiële situatie bij aanvragen van een uitkering of andere vragen voor ondersteuning richten we ons op nieuwe doelgroepen, zoals zzp’ers, flexwerkers en jongvolwassenen die extra hard door deze crisis worden getroffen.
Om problematische schulden te voorkomen onder jongeren gaan we actief onze dienstverlening kenbaar maken en jongeren ondersteunen bij geldzorgen. Meer Rotterdammers krijgen door de coronacrisis te maken met een inkomensdaling. Hierdoor zal de groep toenemen die gebruik kan maken van de aanvullende gemeentelijke inkomensvoorzieningen voor Rotterdammers met een laag inkomen.
Tijdens de lockdown zijn mooie samenwerkingen in de stad ontstaan om Rotterdammers met financiële problemen als gevolg hiervan te helpen. Zowel kleinschalig op straatniveau (burenhulp) als op grootschalig niveau met het bedrijfsleven en multinationals (bijvoorbeeld de laptops voor afstandsonderwijs). Ook heeft het maatschappelijk middenveld een grote rol gespeeld bij het bij elkaar brengen van vraag (kwetsbare rotterdammer) en aanbod (diverse initiatieven en gemeente).
De komende periode verkennen we hoe we de energie, solidariteit en goede initiatieven die in de stad zijn ontstaan kunnen vasthouden.
Ontwikkelingen 2021-2024
De coronacrisis heeft zoals hierboven beschreven een grote impact op de financiën van vele Rotterdammers. Hoe groot dit is en wanneer er daadwerkelijk een beroep wordt gedaan op de (financiële) ondersteuningsmogelijkheden vanuit de armoede- en schuldenaanpak is moeilijk te voorspellen. Ook de gevolgen voor de begroting zijn onduidelijk. Dit is van vele factoren afhankelijk, zoals duur coronacrisis, financiële reserves van huishoudens, bereidheid ondersteuning te vragen, vermogen uitgavenpatroon aan te kunnen passen etc. De verwachting is dat vanaf 2021 de eerste effecten zichtbaar worden in de vorm van meer schulddienstverleningstrajecten en meer gebruik van de armoederegelingen.
Wat willen we bereiken
Minder armoede en schulden bij Rotterdamse gezinnen, met speciale aandacht voor kinderen, jongeren en voor ouderen, dat is wat er nodig is. Armoede en schulden, door welke oorzaak dan ook, geven zorgen en stress en ze maken dat mensen buiten spel komen te staan. Armoede is meer dan het hebben van een laag inkomen. Het is een vicieuze cirkel waar diverse problemen elkaar in stand houden en/of versterken. Vooral kinderen lijden hieronder want armoede en schulden staan hun ontwikkeling op school, fysiek en sociaal emotioneel in de weg. In Rotterdam leeft 1 op de 5 kinderen in armoede. Onze ambitie is dat de vicieuze cirkel wordt doorbroken en minder mensen en gezinnen in armoede leven en schulden hebben. Wij gaan voor méér kansengelijkheid, minder risico om in armoede terecht te komen en meer kansen voor Rotterdammers om uit armoede en schulden te komen. Voor Rotterdammers waarbij dit (nog) niet mogelijk is verzachten we de gevolgen van het leven in armoede.
Wat gaan we daar voor doen
In ‘Uit de knoop’ hebben we de volgende tien acties geformuleerd:
-
Intensieve gezinsaanpak voor 500 gezinnen.
-
Ontwikkelen Rotterdamse Armoede-index.
-
Campagne bespreekbaar maken armoede.
-
Instellen leerstoel effectieve aanpak armoede.
-
Meer samenwerken met de stad en gezamenlijke verantwoordelijkheid.
-
Verbinden beleidsterreinen.
-
Uitvoering schuldenaanpak Reset Rotterdam.
-
Vergroten gebruik inkomensondersteuning.
-
Dienstverlening op orde.
-
Meer aandacht voor impact van bestaand beleid en beleidswijzigingen.
Wat kost het
Overzicht van baten en lasten Inkomensregelingen - Participatie en armoedebestrijding | Realisatie 2019 | Begroting 2020 (2e Herz.) | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 6.529 | 6.870 | 7.182 | 7.182 | 7.182 | 7.182 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 132 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige opbrengsten derden | 6.197 | 6.870 | 7.182 | 7.182 | 7.182 | 7.182 | |
Overige baten | 200 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Lasten exclusief reserves | 61.632 | 62.894 | 64.854 | 63.879 | 53.754 | 53.754 |
|
Apparaatslasten | 6.536 | 6.660 | 6.004 | 6.003 | 5.940 | 5.940 | |
Inhuur | 1.167 | 810 | 505 | 505 | 505 | 505 | |
Overige apparaatslasten | 143 | 140 | 157 | 157 | 157 | 157 | |
Personeel | 5.226 | 5.711 | 5.343 | 5.341 | 5.279 | 5.279 | |
Intern resultaat | 1.277 | 717 | 870 | 870 | 870 | 870 | |
Intern resultaat | 1.277 | 717 | 870 | 870 | 870 | 870 | |
Programmalasten | 53.820 | 55.517 | 57.979 | 57.006 | 46.943 | 46.943 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 3.883 | 2.821 | 3.216 | 2.514 | 2.081 | 2.081 | |
Overige programmalasten | 160 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Sociale uitkeringen | 37.331 | 37.245 | 38.250 | 37.978 | 28.348 | 28.348 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 12.446 | 15.450 | 16.514 | 16.514 | 16.514 | 16.514 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -55.103 | -56.024 | -57.671 | -56.697 | -46.571 | -46.571 | |
Saldo voor reserveringen | -55.103 | -56.024 | -57.671 | -56.697 | -46.571 | -46.571 | |
Reserves | 0 | 248 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
Onttrekking reserves | 0 | 248 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo | -55.103 | -55.776 | -57.671 | -56.697 | -46.571 | -46.571 |
Financiële bijstellingen
2e Herziening | Begroting 2021 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Bijstellingen Inkomensregelingen - Participatie en armoedebestrijding | Begroting 2020 | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 |
|
Eerste Herziening 2020 | -56.471 | -56.368 | -56.365 | -44.274 | -44.274 | |
Bijstellingen Tweede Herziening 2020 / Begroting 2021 | 695 | -1.304 | -331 | -2.298 | -2.298 | |
Amendement startkapitaal duurzaam witgoedfonds | Intensiveringen | 0 | -272 | 0 | 0 | 0 |
Coronaaanpak Armoede en Schulden | Intensiveringen | 0 | -800 | 0 | 0 | 0 |
Actualiseren budgetten Rotterdampas | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Concernbrede lagere overige arbeidskosten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 12 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Individuele inkomenstoeslag | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | -1.100 | -1.100 |
RotterdamPas onderbesteding | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 719 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bestemmingsreserve Zomerakkoord | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Rijksbijdrage armoedebestrijding kinderen | Taakmutaties | 0 | 229 | 229 | 229 | 229 |
Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | -36 | -461 | -561 | -1.427 | -1.427 |
Begroting na wijzigingen | -55.776 | -57.671 | -56.697 | -46.571 | -46.571 |
Toelichting financiële bijstellingen
Amendement startkapitaal duurzaam witgoedfonds
Betreft een aangenomen amendement (duurzaam witgoedfonds) in het kader van de motie Koers van de Stad.
Concernbrede lagere overige arbeidskosten
Vanwege corona wordt er in 2020 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen, reizen en catering. De begroting is hierop aangepast.
mutaties Participatie:
Actualiseren budgetten Rotterdampas
Er zijn zowel meer baten als lasten rondom de verkoop van de Rotterdampas. De budgetten zijn daarom structureel aangepast met € 890.
Rotterdampas onderbesteding
Vanwege de maatregelen tegen het coronavirus is er minder gebruik gemaakt van de Rotterdampas. In het najaar worden extra acties gehouden om het gebruik te stimuleren, desondanks wordt voor dit jaar onderbesteding verwacht.
mutaties Armoedebestrijding:
Individuele Inkomenstoeslag
In de Voorjaarsnota 2019 is besloten om de intensiveringen uit het coalitieakkoord vanaf jaarschijf 2023 terug te draaien. Deze wijziging betreft een gedeeltelijke correctie op het terugdraaien van de meerjarige ophoging Individuele Inkomenstoeslag.
Corona-aanpak Armoede en Schulden
De impact van corona op de Armoede- en Schuldenproblematiek is groot. Daarom hebben we een corona aanpak op de bestaande armoede- en schuldenaanpak gemaakt. Hiervoor is de begroting voor Armoedebestrijding en Schulddienstverlening in 2021 met € 800 verhoogd.
Bestemmingsreserve Zomerakkoord
Vanuit de bestemmingsreserve Zomerakkoord is voor 2020 een onttrekking begroot van € 248. Deze onttrekking heeft betrekking op het verhogen van het subsidiekader Armoede.
Rijksbijdrage armoedebestrijding kinderen
De rijksmiddelen voor kinderen in armoede worden verdeeld op basis van CBS-gegevens over kinderen met een kans op armoede. Het percentage kinderen met een kans op armoede is voor Rotterdam licht gedaald. De landelijke middelen blijven gelijk, maar het bedrag dat Rotterdam ontvangt is, vanwege het lagere percentage kans op kinderen in armoede, iets gedaald.
Technische wijzigingen
Op het taakveld Inkomensregelingen - Participatie en armoedebestrijding zijn diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.
- Indexering 2021 en verder. De budgetten zijn vanaf het jaar 2021 geactualiseerd naar het prijspeil 2021. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen (-€ 397 in 2021 tot - € 366 in 2024).
- Diverse overige technische wijzigingen (-€ 36 in 2020 tot -€ 1,1 mln in 2024).
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Omschrijving taakveld
Het bestrijden van armoede raakt vele domeinen: onderwijs, gezondheid, huisvesting, betaald werk. Inkomensondersteuning op maat voor Rotterdammers met een laag inkomen is een onderdeel van de armoedebestrijding. Dit onderdeel bestaat uit het verlenen van individuele bijzondere bijstand van daadwerkelijk gemaakte kosten, collectieve inkomensondersteuning (het AOW- en Jeugdtegoed en de Individuele Inkomenstoeslag) en kwijtschelding van gemeentelijke lasten (Afvalstoffenheffing). Vanuit het perspectief vergroten participatie is de Rotterdampas onderdeel van dit taakveld.