Maatwerkdienstverlening 18+ - Schulddienstverlening

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Voor 2022 is voor 15.000 Rotterdammers met financiële problemen een individueel ondersteuningsplan opgesteld

In 2020 werken we verder aan de implementatie en continuering van de Rotterdamse schuldenaanpak ‘Reset Rotterdam’. Centraal hierbij staat het voorkomen en aanpakken van schulden bij Rotterdammers en vooral bij jongeren. Er is vooral aandacht voor vroegsignalering van schulden en het beter toegankelijk maken van de schulddienstverlening. Voor wat betreft vroegsignalering heeft er bijvoorbeeld uitbreiding van het aantal postcodegebieden van 4 naar 6 plaats gevonden waar op basis van betalingsachterstanden in de vaste lasten Rotterdammers worden benaderd voor een hulpaanbod bij aanpakken van financiële problemen.

Door de beperkte mogelijkheid van fysiek contact in verband met Corona is het voor sommige kwetsbare Rotterdammers met financiële problemen moeilijker ondersteuning te vragen bij het aanpakken hiervan. De ondersteuning verloopt nu voornamelijk digitaal en via de telefoon. Ook is de werkwijze voor vroegsignalering aangepast aangezien huisbezoeken niet meer mogelijk zijn. We zien daardoor een daling in het aantal opgestelde ondersteuningsplannen. Half augustus 2020 blijft het aantal ondersteuningsplannen 28% achter bij het aantal geprognotiseerde ondersteuningsplannen tot en met half augustus. Hierdoor kan mogelijk de streefwaarde voor 2020 niet worden gerealiseerd. We zetten de komende periode in op het vergroten van de instroom (o.a. door meer inzet op vroegsignalering en extra communicatie) waardoor het totale aantal van 15.000 ondersteuningsplannen gedurende de gehele collegeperiode wordt gerealiseerd.
Ook heeft er versnelde uitrol van de trajectbegeleiding (Expert Team Financiën) in alle 14 gebieden in Rotterdam plaatsgevonden waardoor in de gehele stad nu dichtbij de burger begeleiding bij het aanpakken van schulden kan worden geboden.

Inkomensdaling als gevolg van de coronacrisis kan leiden tot (meer) financiële problemen. In de eerste maanden van de crisis hebben we onder andere ingezet op het bieden van ondersteuning bij directe nood door middel van noodfondsvoorzieningen en het voorkomen van schulden bij jongeren door middel van het Jongeren OverbruggingsBudget (JOB). Daar bovenop hebben we naast de armoede en schuldenaanpak, een aanvullende aanpak voor 2020 en 2021 ontwikkeld, genaamd; ‘We zijn er voor je. Laat deze gezondheidscrisis geen armoedecrisis worden’. Met deze aanpak zetten we een aantal acties in om financiële problemen in het bijzonder bij jongeren (samenwerking scholen en achterstand betaling zorgverzekering), flexwerkers (samenwerking UWV en aandacht voor financiën bij aanvraag uitkering) en zzp-ers (actief informeren bij contact met gemeente over ondersteuningsmogelijkheden) zo veel als mogelijk te voorkomen. De intensivering op vroegsignalering is als gevolg van de coronacrisis hard nodig en sluit ook aan op de wijziging van de wet gemeentelijke schuldhulpverlening die per 1 januari 2021 ingaat en die gemeenten voorschrijft om op basis van signalen van betalingsachterstanden inzet te plegen op vroegsignalering.

We intensiveren daarom de samenwerking binnen de gemeente tussen clusters en met het UWV. Ook gaan we onderzoeken hoe we sneller schulden kunnen regelen voor Rotterdammers waar de schulden nog niet problematisch zijn en die niet passen binnen de regels van de reguliere schuldbemiddeling. Verder verkleinen we het taboe om te praten over schulden door middel van de meerjarige campagne die in september 2020 wordt gecontinueerd.

 

 

Ontwikkelingen 2021-2024

De verwachting is dat door de coronacrisis het aantal Rotterdammers met financiële
problemen toeneemt.  Het duurt echter even voordat mensen zich met financiële problemen bij de gemeente melden. Uit analyse van de economische crisis van 2008 blijkt dat het vaak zelfs vijf jaar duurt voordat mensen zich met financiële problemen bij de gemeente voor ondersteuning melden. Hierdoor is geen inschatting te maken wanneer en hoeveel Rotterdammers zich melden voor ondersteuning en wat voor financiële consequenties dit heeft voor de gemeente.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

Wat gaan we daar voor doen

Effectindicatoren 201820192020202120222023
Collegetarget 5: Voor 2022 is voor 15.000 Rotterdammers met financiële problemen een individueel ondersteuningsplan opgesteld.* Streefwaarde   3.000 9.000 15.000    
Realisatie   3.523 6.009***      

Toelichting: *15.000 Rotterdammers met financiële problemen hebben in het kader van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening (WGS) in de periode 2019-2021 een ondersteuningsplan van de gemeente ontvangen gericht op duurzame aanpak van schulden.
** In de raadsmonitor schulden is een realisatie 2019 van 3.525 gerapporteerd. De Rekenkamer heeft in haar toets het verantwoorde aantal met 2 naar beneden gecorrigeerd, dus 3.523.
*** Realisatie tot medio augustus 2020.

 

Als gevolg van de lockdown in het eerste kwartaal van 2020 en het hierdoor beperkte fysieke contact tussen Rotterdammers en de gemeente blijft het aantal ondersteuningsplannen tot medio augustus 2020 met 28% achter bij de prognose voor medio augustus 2020.  Door de versoepeling van de regels zien we wel weer een stijging de laatste maanden. De verwachting is in 2021 er meer ondersteuningsplannen worden opgesteld dan geprognotiseerd voor 2021 waardoor de verwachting is dat collegetarget van 15.000 ondersteuningsplannen gedurende de gehele collegeperiode wordt gerealiseerd.

 

Wat kost het

Overzicht van baten en lasten Maatwerkdienstverlening 18+ - SchulddienstverleningRealisatie 2019Begroting
2020 (2e Herz.)
Begroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Baten exclusief reserves814727691692700700

Bijdragen rijk en medeoverheden 176 120 80 80 80 80
Financieringsbaten 228 239 240 240 240 240
Overige opbrengsten derden 410 368 372 373 380 380
Overige baten 0 1 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves16.55818.41719.91817.13216.00516.005

Apparaatslasten 12.912 14.183 12.845 12.801 12.682 12.682
Inhuur 2.502 2.101 170 170 170 170
Overige apparaatslasten 290 437 504 503 519 519
Personeel 10.119 11.645 12.171 12.128 11.993 11.993
Intern resultaat 1.112 695 67 67 67 67
Intern resultaat 1.112 695 67 67 67 67
Programmalasten 2.535 3.539 7.006 4.265 3.257 3.257
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 1.866 3.356 6.919 4.178 3.171 3.171
Kapitaallasten 278 70 0 0 0 0
Overige programmalasten 100 113 86 86 86 86
Subsidies en inkomensoverdrachten 290 0 0 0 0 0
Saldo voor vpb en reserveringen -15.744 -17.689 -19.226 -16.440 -15.306 -15.306
Saldo voor reserveringen -15.744 -17.689 -19.226 -16.440 -15.306 -15.306
Saldo -15.744 -17.689 -19.226 -16.440 -15.306 -15.306

Financiële bijstellingen

2e HerzieningBegroting 2021
Bijstellingen Maatwerkdienstverlening 18+ - SchulddienstverleningBegroting 2020Begroting 2021Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Eerste Herziening 2020 -17.747 -18.783 -15.928 -14.798 -14.798
Bijstellingen Tweede Herziening 2020 / Begroting 2021 58 -443 -513 -508 -508
Concernbrede lagere overige arbeidskosten Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 31 0 0 0 0
Technische wijzigingen Technische wijzigingen 26 -443 -513 -508 -508
Begroting na wijzigingen -17.689 -19.226 -16.440 -15.306 -15.306

Toelichting financiële bijstellingen

Concernbrede lagere overige arbeidskosten

Vanwege corona wordt er in 2020 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen, reizen en catering. De begroting is hierop aangepast. Dit leidt tot een daling van het budget op dit taakveld

 

Technische wijzigingen

Op het taakveld Maatwerkdienstverlening 18+ - Schulddienstverlening zijn diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.

  • Indexering 2021 en verder. De budgetten zijn vanaf het jaar 2021 geactualiseerd naar het prijspeil 2021. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen (-€ 278 in 2021 tot - € 236 in 2024).
  • Diverse kleine technische wijzigingen (€ 26 in 2020 tot -€ 272 in 2024).

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

Omschrijving taakveld

De kern van het schulddienstverleningsbeleid is het vergroten van de financiële zelfredzaamheid van Rotterdammers. Daar waar Rotterdammers nog niet voldoende financieel zelfredzaam zijn en problematische schulden hebben worden de schulden aangepakt en het verder oplopen hiervan voorkomen. Schulddienstverlening bestaat uit schuldpreventie, vroegsignalering van (problematische) schulden, ondersteuning bij het aanpakken van problematische schulden, stabilisatie van schulden, schuldbemiddeling door de Kredietbank Rotterdam (KBR) en het vergroten van de financiële zelfredzaamheid.

Er zijn geen exacte cijfers bekend van hoeveel Rotterdammers problematische schulden hebben. Als indicator wordt het hebben van een betalingsachterstand van zes maanden bij de zorgverzekering gehanteerd. Dit zijn ongeveer 22.500 Rotterdammers. De gevolgen van problematische schulden kunnen ingrijpend zijn. Er is een nauwe verwevenheid tussen armoede en schulden enerzijds en gezondheidsproblemen anderzijds. Onderzoek naar de samenhang tussen problematische schulden en gezondheid wijst bijvoorbeeld uit dat mensen met grote financiële problemen gemiddeld genomen vaker roken, kampen met overgewicht en last hebben van depressies. Daarnaast toont onderzoek aan dat geldstress door armoede en schulden van grote invloed is op het gedrag van mensen. Geldstress draagt eraan bij dat mensen: meer bij de dag gaan leven, minder goed in staat zijn om de aanpak van hun problemen te organiseren, verlangens en andere emoties minder goed kunnen reguleren.