Geëscaleerde zorg 18-
Beleidskaders, -monitors en wetgevingJonge Rotterdammers groeien veilig, gezond en kansrijk op.
Effectieve en efficiënte Jeugdhulp met aandacht voor wachttijden binnen de gestelde normen.
Passende Jeugdhulp voor Rotterdamse jeugdigen en gezinnen dichtbij.
Voortgang 2020
Ga naar vorig P&C-documentHet leven van veel jongeren staat door corona momenteel op z'n kop. De grootste pijnpunten van Rotterdammers tussen 13 en 23 jaar worden nu blootgelegd in gesprekken ter voorbereiding voor de Jongerentop010 dit najaar. Van de gesprekken wordt een urgentielijst maken, de verwachting is dat thema’s als herstel van vertrouwen in de toekomst, tegengaan van verveling en aanpak van jeugdwerkloosheid op deze lijst komen. Dit najaar worden drie zwaarwegende adviezen aan de gemeente Rotterdam aangeboden, die wij zullen betrekken in ons beleid.
De eerste beelden zijn dat er als gevolg van de coronacrisis sprake is van minder vraag naar Jeugdhulp in zijn algemeenheid. Tijdens de crisis zijn alternatieve vormen van jeugdhulp ingezet voor het ambulante deel, bijvoorbeeld meer online contacten. Deze alternatieve vormen worden verder ontwikkeld en ingezet, waar ze effectief zijn en jeugdigen helpen.
De verblijfsfunctie is op gewone bezetting operationeel gebleven. De effecten van minder intensieve ambulante hulp tijdens de crisis kan leiden tot een opschuiving van de behandeling, waardoor de trajecten langer doorlopen dan gebruikelijk. We zullen deze effecten monitoren.
Ontwikkelingen 2021-2024
- Het Rijk heeft bij de overheveling van taken aan de gemeenten minder geld meegegeven dan er eerder mee was gemoeid. Voor Rotterdam bedroeg de korting op het budget 11% bij Jeugd.
De investeringen in het voorveld (gebiedsgericht werken, subsidie preventiekader, hulp in onderwijs, hulp in wijkteams en bij huisarts) zijn effectief op langere termijn en vragen om voorfinanciering bij een teruglopend rijksbudget. De gemeenten hebben daardoor te maken met oplopende kosten. Bij Jeugdhulp zien we namelijk een stijgend beroep op lichte vormen van jeugdhulp. De vraag naar specialistische jeugdhulp daalt evenwel (nog) niet. We zien dat het budget dat het Rijk beschikbaar stelt voor zorg, welzijn en jeugdhulp onvoldoende meegroeit met deze ontwikkelingen, de groei van cliënten en de hogere uitgaven die hieruit voortkomen.
- Jeugdwet heeft een brede reikwijdte die niet goed is afgebakend.
Het risico hiervan is dat voor steeds meer vormen van ondersteuning een beroep wordt gedaan op hulp vanuit de gemeente zonder dat er voldoende mogelijkheden zijn dit af te wijzen. Dit geldt ook voor zorg die op een grensvlak zit met andere onderdelen in het zorgstelsel, zoals de Zorgverzekeringswet en de Wet Langdurige Zorg. We zien dat de verschuiving tussen zorgdomeinen in het stelsel anders uitpakt dan gedacht en dat de kosten en baten op verschillende plekken vallen.
- Bij Jeugdhulp en een aantal andere zorgketens is er de urgentie en noodzaak voor betere samenwerking.
Dit is niet alleen nodig om tijdig passende zorg en ondersteuning aan cliënten te bieden. Het is ook nodig om deze met elkaar te kunnen (blijven) organiseren. Bijvoorbeeld omdat er personele krapte is in de zorg. Deze krapte werkt ook door in de cao’s die afgesloten worden en in de kosten van de zorg die de gemeente inkoopt.
Wat willen we bereiken
Effect indicatoren
Jonge Rotterdammers groeien veilig, gezond en kansrijk op.
Jonge Rotterdammers moeten zich optimaal kunnen ontwikkelen tot zelfredzame volwassenen die bijdragen aan een sterkere stad. Stevige en effectieve preventie, gericht op de belangrijkste factoren die van invloed zijn op de ontwikkeling van kinderen, maakt het mogelijk om al vroeg het perspectief te versterken en problematiek te voorkomen en beperken. Dat is beter dan problemen verhelpen of dempen. Hiermee kan de beweging naar voren worden gemaakt, zoals bedoeld met de transformatie van de jeugdhulp: van zware en dure zorg naar lichte en gerichte hulp en zelfs het voorkomen van hulp.
Voor gezinnen en jeugdigen die dat nodig hebben is er professionele ondersteuning en hulp indien nodig. Deze hulp is effectief en efficiënt, met aandacht voor wachttijden binnen de gestelde normen. De hulp wordt zoveel mogelijk rond de jeugdige en/of het gezin georganiseerd.
Effectieve en efficiënte Jeugdhulp met aandacht voor wachttijden binnen de gestelde normen
Jeugdigen en gezinnen met complexe hulpvragen hebben effectieve en efficiënte hulp nodig. Hierdoor worden zij beschermd tegen veiligheidsrisico’s en kan zwaardere zorg soms worden voorkomen. Hierbij wordt getracht om uithuisplaatsing, dwangmaatregel of een langdurig zorgtraject voor Rotterdamse jeugdigen en gezinnen zo veel mogelijk te voorkomen. Deze uitdaging vraagt versterking van de voorkant, zodat hulp eerder gebonden wordt. Ook de keten van Jeugdbescherming en jeugdstrafrecht en de inzet van het Jeugdbeschermingsplein dragen bij aan deze doelen (nog geen cijfers bekend).
Passende Jeugdhulp voor Rotterdamse jeugdigen en gezinnen dichtbij
Jeugdigen dienen zoveel als mogelijk thuis, of in een thuissetting, op te groeien en passende hulp te ontvangen. Rotterdamse jeugdigen en gezinnen dienen via passende jeugdhulp thuis steeds meer in hun eigen kracht te komen. Het beroep op dure specialistische zorg in verblijf is niet gedaald in absolute zin sinds de overgang van jeugdhulp naar de gemeenten. Om meer jeugdigen thuis te helpen en tegelijk passend te helpen; wordt een andere werkwijze in de Jeugdhulpketen gevraagd (transformatie). Hiervoor worden innovatieve vormen van jeugdhulp ingezet, zoals ambulante teams rondom de wijken (SPAN teams) en opname voorkomende hulp. Daarnaast wordt meer samenwerking in de keten georganiseerd om de jeugdige en het gezin heen. In 2020 is ook op de noordoever een SPAN team gestart.
Wat gaan we daar voor doen
Prestatie indicatoren
Jonge Rotterdammers groeien veilig, gezond en kansrijk op.
We werken gezamenlijk met de aanbieders aan de transformatie van de jeugdhulp langs 3 lijnen. Passende hulp dichtbij: Voorkomen van crisissituatie en uithuisplaatsing. Opgroeien in veilige opvoedsituaties: bescherming tegen veiligheidsrisico’s. Jeugdhulp door capabele, efficiënte en effectieve hulpverleners.
Effectieve en efficiënte Jeugdhulp met aandacht voor wachttijden binnen de gestelde normen
- Kinderen met problemen moeten snel hulp kunnen krijgen die zij nodig hebben. De samenwerking tussen wijkteams, jeugdbescherming en jeugdreclassering, Veilig Thuis en zorgaanbieders moet sneller (minder volgtijdelijk, maar samen optrekken), zonder dat er aan zorgvuldigheid wordt ingeboet.
- Uitgangspunt bij de daling van het aantal jeugdigen met een crisisinterventie is dat er minder kinderen uit huis geplaatst zouden moeten worden bij crisissituatie en residentiele crisis- capaciteit omgebouwd zou moeten worden naar ambulant. In de vastgelegde code of conduct staat beschreven dat het doel is: opname voor 1 nacht en de volgende dag een perspectief. Deze opdracht is haalbaar, mits de jeugdigen binnen de termijn die hiervoor staat, ook perspectief hebben. Hierbij zijn er afhankelijkheden die niet altijd te beïnvloeden zijn, zoals de samenwerking met en preventie door de lokale teams en de door- en uitstroom, in situaties waarbij de crisissituatie is afgewend, maar er vervolgperspectief nodig is binnen de andere percelen ingekochte jeugdhulp.
Passende Jeugdhulp voor Rotterdamse jeugdigen en gezinnen dichtbij
We streven ernaar hulp zoveel mogelijk in eigen de omgeving van de jongeren te laten plaatsvinden. Jeugdhulp moet aansluiten bij de omgeving. Hiertoe stimuleren we dat er vormen van hulp worden ontwikkeld waardoor behandeling meer of eerder in de thuissituatie kan plaatsvinden. Als na afronding van de behandeling het kind niet thuis kan wonen, stimuleren we dat er hulpaanbod is waarmee een thuissituatie wordt gecreëerd. Voor de sturing en verantwoording gaan we investeren in informatiegestuurd werken en ontwikkelen we een instrument om hulp en preventie te monitoren.
| Effectindicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| *Collegetarget 9: Van 2018 naar 2021 wordt ingezet op een daling van 10% jeugdigen in instellingen | Streefwaarde | ||||||
| Realisatie | |||||||
| Daling aantal jongeren met jeugdbeschermings-maatregel OTS | Streefwaarde | 1.333 | 1.305 | 1.285 | 1.262 | 1.248 | |
| Realisatie | 1.285 | 1.204 | 764 (t/m juni) | ||||
| Daling verblijfsduur jeugdigen in gesloten jeugdzorg (in maanden) | Streefwaarde | < 8 | 7 | 7 | 6 | 6 | |
| Realisatie | 7 | ||||||
| Daling aantal delicten gepleegd door R’damse jeugdigen per 1.000 inwoners | Streefwaarde | 19 | 18 | 17 | 16 | 15 | |
| Realisatie | 19 |
| Prestatie-indicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Terugbrengen wachttijden jeugdbescherming (bij toewijzing casusregie aan jeugdbescherming binnen 5 werkdagen face-to-face contact)** | Streefwaarde | 50% | 75% | 90% | 95% | 95% | |
| Realisatie | 53% | 24% | 79% (t/m juni) | ||||
| Doorlooptijden verminderen crisishulp: residentiele plaatsingen terugbrengen naar de vastgestelde norm van gemiddeld 4 weken | Streefwaarde | 8-10 wkn | 5-7 wkn | 0-4 wkn | 0-4 wkn | 0-4 wkn | |
| Realisatie | 8,5 wkn | 0-4 wkn | |||||
| Verminderen totale duur ondertoezichtstelling (OTS) (in maanden) | Streefwaarde | 27,6 | 27,4 | 27,2 | 27,0 | 26,8 | |
| Realisatie | 20,04 | 22,5 |
Toelichting indicatoren
* Voor collegetarget 9 wordt de nulmeting en daarbij de overige streefwaarden herzien, om er zeker van te zijn dat de target alleen het aantal cliënten in verblijf meetelt.
In de administratie tussen aanbieders en gemeente blijkt onvoldoende gespecificeerd of kinderen in een instelling verblijven of gebruik maken van de nieuwe en/of ambulante zorgvormen. Dit heeft effect op zowel de nulmeting, als de tussentijdse meting. De gemeente heeft afspraken gemaakt met de aanbieders om de ambulante cliënten alsnog apart in kaart te brengen. Op basis van die informatie wordt dan het cijfer 2019 en de nulmeting over 2018 vastgesteld.
** 2020 - De indicator terugdringen wachttijden jeugdbescherming is de verwachting dat het resultaat niet wordt gehaald. Dit heeft onder ander te maken met de interne organisatie (onder ander registratie discipline) en lastigheden die er zijn om de capaciteit op orde te krijgen door een complexe arbeidsmarkt.
2020 - T.a.v de andere indicatoren zijn er geen ontwikkelingen die aanleiding geven tot het vermelden van afwijkingen in het beoogde effect of onze inspanningen.
Wat kost het
| Overzicht van baten en lasten Geëscaleerde zorg 18- | Realisatie 2019 | Begroting 2020 (2e Herz.) | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten exclusief reserves | 1.979 | 3.094 | 3.521 | 3.438 | 3.438 | 3.438 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 1.979 | 3.094 | 3.521 | 3.438 | 3.438 | 3.438 | |
| Lasten exclusief reserves | 120.077 | 133.393 | 124.218 | 118.230 | 121.533 | 125.054 |
|
| Apparaatslasten | 1.831 | 1.922 | 1.725 | 1.720 | 1.822 | 1.565 | |
| Inhuur | 261 | 622 | 495 | 495 | 492 | 402 | |
| Overige apparaatslasten | 34 | -1 | 9 | 9 | 146 | 146 | |
| Personeel | 1.536 | 1.301 | 1.221 | 1.216 | 1.185 | 1.017 | |
| Intern resultaat | 64 | 15 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Intern resultaat | 64 | 15 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Programmalasten | 118.182 | 131.456 | 122.493 | 116.510 | 119.711 | 123.489 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 9 | 7 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Sociale uitkeringen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | 118.173 | 131.449 | 122.493 | 116.510 | 119.711 | 123.489 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -118.099 | -130.299 | -120.696 | -114.792 | -118.095 | -121.616 | |
| Saldo voor reserveringen | -118.099 | -130.299 | -120.696 | -114.792 | -118.095 | -121.616 | |
| Reserves | -8.309 | 16.457 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
| Onttrekking reserves | 14.291 | 16.457 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Toevoeging reserves | 22.600 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo | -126.408 | -113.842 | -120.696 | -114.792 | -118.095 | -121.616 |
Financiële bijstellingen
| 2e Herziening | Begroting 2021 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Bijstellingen Geëscaleerde zorg 18- | Begroting 2020 | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 |
|
| Eerste Herziening 2020 | -112.627 | -108.113 | -108.109 | -107.783 | -107.783 | |
| Bijstellingen Tweede Herziening 2020 / Begroting 2021 | -1.216 | -12.583 | -6.683 | -10.312 | -13.832 | |
| Taakstelling GR Jeugdhulp Rijnmond (2021) | Bezuinigingen/taakstellingen | 0 | 1.500 | 0 | 0 | 0 |
| continueren intensivering onderwijszorgarrangementen | Intensiveringen | 0 | 0 | 0 | -515 | -257 |
| Concernbrede lagere overige arbeidskosten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Stijgende zorgvraag | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | -11.879 | 0 | 0 | 0 |
| Bestemmingsreserve Tweedelijns WMO en Jeugdhulp | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | -1.219 | -2.204 | -6.683 | -9.797 | -13.575 |
| Begroting na wijzigingen | -113.842 | -120.696 | -114.792 | -118.095 | -121.616 | |
Toelichting financiële bijstellingen
Taakstelling GR Jeugdhulp Rijnmond (2021)
De Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond (GR JR) heeft voor 2021 een taakstelling: De toename van werkzaamheden (waaronder nieuwe aanbesteding en opzetten managementinformatiesysteem) moet de GR JR binnen bestaande formatie uitvoeren.
Continueren intensivering onderwijszorgarrangementen
In het huidig College-akkoord staat een intensivering op de onderwijszorgarrangementen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het bieden van begeleiding en begeleidende verzorging, ook tijdens onderwijsuren. Het is voor scholen erg onwenselijk om de individuele zorgverleners allemaal in de klas te hebben. De minister heeft gemeenten opgedragen om Jeugdhulp en Onderwijs beter op elkaar te laten aansluiten. Rotterdam vult dit in met de onderwijszorgarrangementen (OZA's). De OZA's zorgen ervoor dat de werkdruk voor leraren afneemt en vormt zo ook een instrument in het bestrijden van het lerarentekort.
Concernbrede lagere overige arbeidskosten
Vanwege corona wordt er in 2020 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen, reizen en catering. De begroting is hierop aangepast. Dit leidt tot een daling van het budget op dit taakveld (2020: € 3).
Stijgende zorgvraag
Met de groei van de Rotterdamse bevolking en de toenemende vergrijzing stijgen ook de zorguitgaven. Dit werkt door in de accressen die het Rijk jaarlijks ter beschikking stelt. De gemeente stelt voor 2021 in totaal € 67,6 mln beschikbaar om aan de stijgende zorguitgaven te kunnen voldoen. De € 67,6 mln wordt verdeeld over verschillende programma’s en taakvelden. Voor het taakveld Geëscaleerde zorg 18- komt er € 11,9 mln bij.
Bestemmingsreserve Tweedelijns WMO en Jeugdhulp
Het niet gedekte tekort voor 2020 van de GR JR is € 16,5 mln. Dit moet uit de bestemmingsreserve worden gedekt.
Technische wijzigingen
In taakveld geëscaleerde zorg 18- zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven. De wijzigingen zijn:
-
Budgetten zijn vanaf 2021 gestegen vanwege indexering budgetten, onder andere met de Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling (OVA) (2021: - € 3,9 mln)
-
De stijging van het gemeentefonds is ingezet voor tekorten bij de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond (GR JR) op taakveld 6.82 geëscaleerde zorg (2020: - € 1,1 mln; 2021: - € 979)
-
De bijdrage van de GR JR voor de uitvoeringsorganisatie is in 2021 verhoogd met € 2,0 mln; vanaf 2022 structureel € 1,9 mln.
-
Wijzigingen in personeel hebben geleid tot een verschuiving tussen taakvelden (2020: - € 66; 2021: € 727).
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Beleidskaders
Beleidsmonitor
Wet- en regelgeving
Omschrijving taakveld
Binnen het taakveld Geëscaleerde zorg 18- gaat het om situaties waarbij de sociale en/of fysieke veiligheid van een jeugdige in het geding kan zijn. In die gevallen kan het nodig zijn effectieve en efficiënte jeugdhulp te bieden en/of samenhangende hulp te organiseren rond de jeugdige en/of het gezin. In sommige situaties is het zelfs noodzakelijk dat de jeugdige naar een residentieel verblijf (24-uurs verblijf + jeugdhulp) gaat.
Vormen van jeugdhulp die onder dit taakveld vallen worden uitgevoerd binnen het samenwerkingsverband Jeugdhulp Rijnmond. Het gaat dan om o.a. Jeugdbescherming, Veilig Thuis, crisishulp, gesloten Jeugdzorg, jeugd-GGZ.