Wat kost het

Toelichting financiële bijstellingen

Actualisatie Gemeentefonds (2020)
Op 29 mei 2020 is de meicirculaire gemeentefonds gepubliceerd. De circulaire is een vertaling van de Voorjaarsnota van het Rijk voor gemeenten. Doorrekening van de circulaire levert € 10,9 mln aan hogere algemene uitkering uit het gemeentefonds op. Dit is grotendeels het gevolg van het fixeren van het gemeentefonds voor de jaren 2020 en 2021. De doorwerking voor Rotterdam (€ 10 mln) van een eerder ingeschatte onderbesteding in 2020 bij het Rijk doet zich hierdoor niet voor. Daarnaast is door het Rijk op 29 juni 2020 € 36,9 mln aan Rotterdam toegekend als tegemoetkoming in de door de gemeente gemaakte coronakosten.  Eind augustus 2020 is een tweede compensatiepakket corona bekend gemaakt. De financiële vertaling daarvan vindt niet plaats met een tussentijdse brief, zoals bij het eerste compensatiepakket in juni, maar in de - reguliere- septembercirculaire. De bijdrage voor de gemeente Rotterdam is geraamd op € 19 mln. Bovendien wordt als onderdeel van dit tweede compensatiepakket  de opschalingskorting voor de gemeente voor de jaren 2020 en 2021 -incidenteel- geschrapt. Dit levert voor de Gemeente Rotterdam een voordeel in 2020 op van € 4 mln. De opschalingskorting is opgenomen in het regeerakkoord van het vorige kabinet (kabinet Rutte II) en houdt in dat kleine(re) gemeenten zouden moeten opschalen tot gemeenten van ten minste 100.000 inwoners. De gedachte daarbij was dat gemeenten efficiënter zouden werken indien zij hun krachten bundelen. Daartegenover zou een opschalingskorting staan die geleidelijk zou oplopen tot € 1 mld bezuiniging op het gemeentefonds. Hoewel voor het plan tot opschaling van gemeenten geen voldoende draagvlak bestond; bleef de bezuiniging tot eind augustus van dit jaar wel in stand. Daarmee wordt er voor het eerst iets gedaan aan de opschalingskorting, een langdurige wens van gemeenten. De VNG vindt de structurele afschaffing van de opschalingskorting de logische volgende stap.   

 

Actualisatie Gemeentefonds (2021 - 2024)
De algemene uitkering van het gemeentefonds stijgt aanzienlijk, met name door het indexeren naar het prijspeil van 2021 (€ 46,5 mln). Daarnaast fluctueert de omvang van het gemeentefonds enerzijds door veranderingen van waarden van maatstaven, anderzijds door het verwerken van de middellangetermijn­verkenning (MLT) Zorg van het Centraal Planbureau. Een neerwaartse bijstelling van de zorguitgaven werkt vanaf vanaf 2023 door in het gemeentefonds. Als onderdeel van het eind augustus dit jaar gepubliceerde tweede corona compensatiepakket wordt ook in 2021 de voorgenomen opschalingskorting geschrapt. Dit levert de Gemeente Rotterdam in 2021 € 9 mln op. Ten slotte wijzigt het gemeentefonds door de toevoeging van een aanzienlijk deel van de integratie-uitkering Sociaal Domein aan de algemene uitkering van het gemeentefonds. Gemeenten moeten vanaf 2020 zelf volume-indexatie vrijspelen binnen de begroting. Hiervoor zijn de volgende middelen nog beschikbaar: € 1,9 mln (2022), € 6,6 mln (2023) en € 12,3 mln (2024).

 

Actualisatie Taakmutaties (2020)
Voor een aantal taken heeft het Rijk bij de meicirculaire gemeentefonds 2020 aanvullende middelen beschikbaar gesteld, onder andere voor inburgering, perspectief op werk, bommenregeling, aanpak lerarentekort G4 en Veilig Thuis (€ 10,9 mln).  Daarnaast is de integratie-uitkering Sociaal Domein (Beschermd wonen, Participatie en Voogdij/18+) door het Rijk geïndexeerd voor prijs en volume (€ 6,6 mln). Voornoemde middelen zijn verwerkt en toegelicht bij desbetreffende taakvelden.

 

Actualisatie Taakmutaties (2021 - 2024)
Majeure wijzigingen bij de integratie-uitkering Sociaal domein zijn de volgende:

• Mensen met een psychische stoornis krijgen toegang tot de Wet Langdurige Zorg. Bijbehorend bedrag wordt naar de Wet Langdurige Zorg (WLZ) overgeheveld. Gemeenten hebben dan minder kosten. De uitname voor Beschermd Wonen bedraagt vanaf 2021 landelijk € 465 mln. In Rotterdam gaat het om een uitname van ca. € 28 mln;
• De uitkering Voogdij/18+ is m.i.v. 2021 ca. 5 mln lager. De verdeling van de integratie-uitkering Voogdij/18+ blijft in 2021 net als in eerdere jaren gebaseerd op het historisch zorggebruik in jaar t-2, omdat de invoering van het nieuwe woonplaatsbeginsel Jeugd met het oog op een zorgvuldige overgang en gelet op de gevolgen voor gemeenten van de coronacrisis met één jaar is uitgesteld naar 1 januari 2022. Het werkelijke budget wordt bepaald door het daadwerkelijke zorggebruik. Als blijkt dat Rotterdam meer kosten heeft gemaakt in 2021, worden de meerkosten door het Rijk in het daaropvolgende jaar alsnog vergoed;
• De integratie-uitkering Sociaal Domein (Beschermd wonen, Participatie en Voogdij/18+) is door het Rijk geïndexeerd voor prijs en volume (€ 6,6 mln).
• Daarnaast heeft het Rijk in de september-, december- en meicirculaire gemeentefonds 2019/2020 aanvullende middelen beschikbaar gesteld, onder andere voor inburgering, aanpak lerarentekort G4, ambulantisering GGZ en vrouwenopvang (€ 8,8 mln). Voornoemde middelen zijn verwerkt en toegelicht op desbetreffende taakvelden.

 

Regio Deal Rotterdam Zuid
In 2019 is door het Rijk aangegeven dat de ter beschikking gestelde middelen voor de Regio Deal Rotterdam Zuid niet meer via het gemeentefonds worden uitbetaald, maar via een specifieke uitkering op basis van de Kaderwet EZK- en LNV-subsidies. Dit betekent dat deze middelen niet meer op het programma algemene middelen worden begroot, maar op de programma’s waar ook de uitgaven plaatsvinden.

 

Taakmutatie Europese richtlijn energieprestatie gebouwen
Taakmutatie Europese richtlijn energieprestatie gebouwen wordt bij de Tweede Herziening 2020 tijdelijk op taakveld Algemene uitkeringen en overige uitkeringen Gemeentefonds opgenomen en zal bij de 10-maandsbrief functioneel verwerkt worden.

 

Technische wijzigingen
Het betreft saldoneutrale technische wijziging met betrekking tot indexering 2021 - 2024.