Verbonden partijen
De paragraaf Verbonden Partijen geeft inzicht in de belangrijkste beleidsvoornemens en ontwikkelingen van rechtspersonen waarin de gemeente Rotterdam een financieel én bestuurlijk belang heeft. Deze rechtspersonen worden ook wel de ‘verbonden partijen’ genoemd. De beleidsvoornemens gaan over gemeentelijke deelname in nieuwe verbonden partijen, over het beheer en over de beëindiging van gemeentelijke deelname in bestaande verbonden partijen door liquidatie, afstoting of verkoop van een verbonden partij. Daarnaast biedt de paragraaf inzicht in de belangrijkste beleidsmatige ontwikkelingen, waaronder die te maken hebben met de borging van het Rotterdamse publieke belang en de belangrijkste risico’s. Tot slot geeft de paragraaf de ontwikkelingen weer van de vermogensposities en de nettoresultaten van alle verbonden partijen.
Beleid
Wettelijk kader - BBV
Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is het college van burgemeester en wethouders verplicht om de gemeenteraad inzicht te geven in de relaties met rechtspersonen. Dit biedt de gemeenteraad de mogelijkheid om haar toezichthoudende rol te vervullen. Gemeentelijke deelname aan rechtspersonen is een manier om het publiek belang te dienen of een bepaalde publieke taak uit te voeren.
Als de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft bij een bepaalde privaatrechtelijke of publiekrechtelijke rechtspersoon, dan is sprake van een verbonden partij. Daarnaast kan ook het college van burgemeester en wethouders besluiten een publiek of privaatrechtelijke organisatie als verbonden partij aan te merken. Bij privaatrechtelijke personen gaat het om deelnemingen, zoals een vennootschap, en bij publiekrechtelijke personen gaat het bijvoorbeeld om gemeenschappelijke regelingen.
Het BBV (in artikel 1, lid 1c en 1d) specificeert de begrippen bestuurlijk en financieel belang als volgt:
- bestuurlijk belang: zeggenschap door vertegenwoordiging van de gemeente in het bestuur van een organisatie, bijvoorbeeld in directie, Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur of Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Het kan ook gaan om zeggenschap in de vorm van stemrecht;
- financieel belang: bij het financiële belang van de gemeente gaat het meestal om een gestort aandelenkapitaal, bijdragen aan bijvoorbeeld een fonds, verstrekte leningen of verleende garanties. De gemeente loopt financieel risico als ze zo’n beschikbaar gesteld bedrag niet terugkrijgt, bijvoorbeeld als de verbonden partij failliet gaat en daardoor niet aan haar verplichtingen kan voldoen. Als het financieel belang uitsluitend bestaat uit een subsidierelatie, dan is die rechtspersoon geen verbonden partij, maar een gesubsidieerde instelling.
De gemeente Rotterdam kent in totaal 36 verbonden partijen. Het gaat hierbij om 24 deelnemingen, twee stichtingen, een vereniging (allemaal privaatrechtelijke rechtspersonen) en negen gemeenschappelijke regelingen (publiekrechtelijke rechtspersonen). In 2020 zijn tot dusverre de deelnemingen Eneco Groep NV, NV Gemeentewerken, Commandiet BV beëindigd. De verwachting is dat Beurs Rotterdam NV, WOM Vastgoed en Tower Hotel op korte termijn volgen. In acht deelnemingen wil de gemeente haar aandeelhouderschap de komende periode beëindigen (zie Te beëindigen vennootschappen).
Voor de Begroting 2021 is de paragraaf Verbonden Partijen opgebouwd naar type verbonden partij of rechtspersoon:
- kaders en beleid; geeft inzicht in de definiëring van verbonden partijen, de kaders vanuit het BBV en de beleidsuitgangspunten ten aanzien van verbonden partijen;
- vennootschappen: overzicht van de nieuwe, te continueren en te beëindigen vennootschappen;
- stichtingen: overzicht van de nieuwe, te continueren en te beëindigen stichtingen;
- verenigingen: overzicht van de nieuwe, te continueren en te beëindigen vennootschappen;
- gemeenschappelijke regelingen: overzicht van de nieuwe, te continueren en te beëindigen vennootschappen.
Het BBV als kader voor de paragraaf
Voor het opstellen van de paragraaf hanteert de gemeente het BBV als kader voor de te presenteren informatie over de verbonden partijen. Conform artikel 15 van het BBV is de gemeente verplicht inzage te bieden in:
1
a. de visie op en de beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen;
b. de lijst van verbonden partijen, die wordt onderverdeeld in:
- gemeenschappelijke regelingen;
- vennootschappen en coöperaties;
- stichtingen en verenigingen
- overige verbonden partijen;
c. de lijst van verbonden partijen.
2
In de lijst van verbonden partijen wordt tenminste de volgende informatie opgenomen:
a. de wijze waarop de gemeente een belang heeft in de verbonden partij en het publiek belang dat ermee gediend wordt;
b. het belang dat de gemeente in de verbonden partij heeft aan het begin en de verwachte omvang aan het einde van het begrotingsjaar;
c. de verwachte omvang van het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar;
d. de verwachte omvang van het financiële resultaat van de verbonden partij in het begrotingsjaar;
e. de eventuele risico’s, van de verbonden partij voor de financiële positie van de provincie onderscheidenlijk gemeente.
Beleidsuitgangspunten en kaders
Beleidsuitgangspunten
De algemene beleidsdoelstelling van verbonden partijen is de behartiging van het publiek belang van de gemeente Rotterdam door een organisatie met een private of publieke rechtsvorm. De gemeente verbindt zich daaraan door bijvoorbeeld kapitaal te storten of zeggenschap te krijgen. Bij verbonden partijen gelden de volgende voorwaarden:
- de financiële en beleidsmatige risico’s die de gemeente loopt, staan in redelijke verhouding tot het publiek belang;
- de deelneming is het efficiëntste en effectiefste instrument om het beoogde beleidsdoel te bereiken;
- het publiek belang en het toezicht daarop is niet al op een andere manier volledig geborgd.
Kaders
Deze voorwaarden zijn afgeleid van bepalingen in het gemeentelijke Beleidskader Verbonden Partijen dat in 2020 door de gemeenteraad is vastgesteld. Nieuw hierin is dat nadrukkelijk een kader is opgenomen voor (investerings-) fondsen. Deze vorm wordt vaker toegepast bij de in- en oprichting van verbonden partijen. Daarnaast is ook de Leidraad Governance opgenomen in het beleidskader. De kern van de leidraad is het gebruik van een gemeente breed relatie-classificatiemodel. In dit model worden organisaties op basis van criteria ingedeeld en wordt per categorie uitgewerkt op welke wijze de invulling van het toezicht vanuit de gemeente concreet vorm krijgt. Daarnaast is uitgewerkt op welke wijze dit instrument behulpzaam kan zijn bij de wijze waarop accounthouders binnen de gemeente Rotterdam invulling geven aan hun toezichthoudende rol.
Samen met het Burgerlijk Wetboek Boek 2 en de Code Corporate Governance vormen voornoemde bepalingen de belangrijkste richtlijnen voor het beleid ten aanzien van verbonden partijen. De uitvoering van de algemene beleidsdoelstelling is onder te verdelen in:
- de gemeentelijke deelname in nieuwe verbonden partijen;
- het beheer en de evaluatie van gemeentelijke deelname in bestaande verbonden partijen;
- de wijziging en beëindiging van gemeentelijke deelname in bestaande verbonden partijen.
Bij het aangaan van een nieuwe verbonden partij heeft de gemeenteraad op basis van de Gemeentewet het recht om wensen en bedenkingen te uiten. Dit betekent dat het college pas kan besluiten tot het oprichten of participeren in ene nieuwe verbonden partij nadat de gemeenteraad in de positie is geweest om haar wensen en bedenkingen te uiten.
Voor het beheer en afstoten bepaalt de Gemeentewet dat in principe het college verantwoordelijk is voor de uitvoering en besluitvorming rondom verbonden partijen en dat de gemeenteraad wordt geïnformeerd. In de praktijk blijkt echter dat wanneer er sprake is van grote belangen voor de gemeente zoals de strategie van het Havenbedrijf of de verkoop van Eneco de gemeenteraad juist voorafgaand aan de besluitvorming wordt betrokken.
Als het gaat om het beheer van een verbonden partij dan betekent dit dat de gemeente als aandeelhouder van een vennootschap of lid van een vereniging of gemeenschappelijke regeling gedurende het jaar onder andere betrokken is bij het opstellen en vaststellen van begrotingen en jaarrekeningen, de strategie of jaarplan, majeure investeringsbeslissingen en benoemingen van bestuurders, toezichthouders alsmede commissarissen van een verbonden partij. De basis hiervoor zijn vaak de statuten, overeenkomsten of wetgeving afhankelijk van het type verbonden partij.
Daarnaast informeert het college en de gemeenteraad bij een voornemen een verbonden partij te verzelfstandigen. Eenzelfde rol vervult het college bij uittreding en beëindiging van de gemeentelijke deelname of het liquideren van bestaande verbonden partijen.
Koppeling met Coalitieakkoord Rotterdam 2018-2022: Nieuwe energie voor Rotterdam
In het Coalitieakkoord staan de plannen van het college van B en W om de uitdagingen die Rotterdam kent het hoofd te bieden en van Rotterdam een nog betere stad te maken. Ook de gemeentelijke verbonden partijen spelen hierbij een rol. Zoals reeds in de voorgaande begroting is aangegeven is het Havenbedrijf een belangrijke partner voor de gemeente in de energietransitie. Daaronder valt een schonere lucht, onder meer door CO2-reductie en het benutten van de economische kansen die de energietransitie biedt. Ook ziet het college een rol voor het Havenbedrijf weggelegd bij het Rotterdams Leer-Werkakkoord om zorg te dragen dat meer burgers naar werk worden begeleid.
Verder is in het Coalitieakkoord ook de verkoop van de Eneco aandelen vermeld. Deze verkoop is in 2020 reeds afgerond. In de paragraaf Investeringen wordt de inzet van de Eneco-middelen verder uiteengezet en is de 1e tranche aan investeringen gepubliceerd.
Tot slot staat in het Coalitieakkoord dat het college voornemens is een investeringsfonds op te richten voor het ontwikkelen van innovatieve en energiebesparende maatregelen voor overheid, bedrijven en particulieren. Dit fonds kan gevuld worden met verkoopopbrengsten van Eneco.
Belangrijkste beleidsvoornemens
De beleidsvoornemens voor de verbonden partijen (vennootschappen, gemeenschappelijke regelingen en stichtingen) worden opgenomen in de paragraaf Verbonden Partijen van de begroting. Aan het einde van het boekjaar legt het college vervolgens verantwoording af over dit gevoerde beleid in de gelijknamige paragraaf van de jaarstukken.
Daarnaast wordt jaarlijks door het college het Beheerverslag Deelnemingen aan de gemeenteraad aangeboden. Doel van het Beheerverslag is om de gemeenteraad van Rotterdam grondiger te informeren over de ontwikkelingen binnen deelnemingenportefeuille en de individuele deelnemingen, gelet op de grote publieke en financiële belangen die zijn gemoeid met deze deelnemingen.
Daarnaast zijn met betrekking tot de verbonden partijen voor 2021 enkele belangrijke beleidsvoornemens en ontwikkelingen te benoemen van de meest omvangrijke deelnemingen (bij de betreffende verbonden partij is het onderwerp nader toegelicht).
- Havenbedrijf
Havenbedrijf Rotterdam (HbR) werkt continue aan het ontwikkelen van de haven om de efficiëntie en betrouwbaarheid van de Rotterdamse haven te vergroten. In de zomer van de 2020 is de nieuwe Ondernemingsstrategie van HbR weliswaar aan de aandeelhouders aangeboden, maar bij het opstellen van de begroting nog niet door de aandeelhouders vastgesteld.
In 2021 (en verdere jaren) zet HbR met diverse partners onder meer in op het verder ontwikkelen van infrastructuur om CO2 te reduceren, onder andere door initiatieven als Porthos (CO2-afvang en -opslag), het faciliteren van een warmtenet in de haven (WarmtelinQ) en waterstofinfrastructuur. Daarnaast zal de onderneming zich de komende jaren inspannen voor het aantrekken van bedrijven die gespecialiseerd zijn in circulaire productieprocessen en hernieuwbare energie zoals: Import en conversie van waterstof, aanlanding van windenergie en opwekking hernieuwbare energie in de haven.
- Stedin
Vanwege alle investeringen in het energienet en de energietransitie heeft Stedin Groep kenbaar gemaakt de komende jaren tussen de €750 mln en € 1 mld aan extra eigen vermogen nodig te hebben. Het netwerkbedrijf is daarom in gesprek met haar aandeelhouders. Bij het opstellen van de begroting 2021 werkt Stedin Groep met de aandeelhouders en diens adviseurseen plan uit met welke combinatie van oplossingsrichtingen de balans kan worden versterkt. De gemeenteraad wordt hier apart nader over geïnformeerd en in de besluitvorming betrokken, waarvan de huidige inschatting is dat dit in november of december 2020 zal zijn.
- RET
De RET wordt geraakt door de COVID 19 crisis. Het reizigersverkeer is begin medio 2020 op ongeveer 40% van normaal en de vraag is wanneer de beperkingen kunnen worden verzacht en hoe straks het reisgedrag blijvend zal blijken te zijn beïnvloed. Dit heeft sterke gevolgen voor het reizigersvolume en de opbrengsten. Het exploitatieresultaat zal sterk negatief zijn, reden waarom de gemeente Rotterdam genoodzaakt zal zijn af te zien van het hanteren van de rendementsdoelstelling waardoor vanuit het resultaat minder middelen kunnen worden aangewend voor versterking van de vermogenspositie van de RET (de RET keert geen dividend uit). Een verdergaand beroep op de aandeelhouder kan niet worden uitgesloten. Dat zal mede afhangen van de mate waarin het Rijk de door de crisis veroorzaakte tekorten zal blijven aanvullen. Op wat langere termijn wordt overigens weer groeiende investeringsbehoefte voorzien in verband met mobiliteitsgroei als gevolg van innovatie en de groei van de stad.
- Evides
Evides ondervindt eveneens de gevolgen van de COVID-19 crisis. omdat de vraag bij grootverbruikers daalt door een terugloop in activiteiten. Daarnaast voorziet Evides een verhoogd incassorisico bij consumenten en klein-zakelijke klanten die als gevolg van de corona-maatregelen te maken krijgen met inkomstenderving en daardoor hun rekening later of niet kunnen betalen. In 2020 heeft dit nog geen invloed op het uit te keren dividend. Evides verwacht echter een verdere daling van het nettoresultaat in 2021 ten gevolge van de hoge investeringsopgaven, de gevolgen van de COVID-19-crisis en de regulering vanuit de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt met een nadelige impact op de tariefopbrengsten. Verder stelt Evides een verhoging voor van de doelsolvabileit. Dit alles heeft een drukkend effect op de te verwachten dividenden van de onderneming in de komende jaren. Dit is in de gemeentelijke meerjarige dividendraming aangepast.
- Warmtebedrijf
Eerder is door de raad besloten om verschillende scenario's met betrekking tot de toekomst van het Warmtebedrijf te overwegen. De uiteindelijk gekozen koers zal het effect op de deelneming bepalen. Eind 2020 zal naar verwachting meer duidelijkheid komen over de koers van het Warmtebedrijf. 2021 zal in het teken staan van het uitwerken van het gekozen toekomstscenario. Verder bereidt WBR zich voor op de wijzigingen die de Warmtewet 2.0 met zich mee kunnen brengen.
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Burgerlijk Wetboek Boek 2 (rechtspersonen)
Besluit begroting en verantwoording (BBV)
Beleidskader Verbonden Partijen en governance samenwerkingrelaties
Beheerverslag Deelnemingen 2018-2019 (nog te publiceren)
Beheerverslag Deelnemingen 2017-2018
Beheerverslag Deelnemingen 2016-2017
Lijst van verbonden partijen
Verbonden partij | Taakveld | Soort | Status | |
---|---|---|---|---|
Bank Nederlandse Gemeenten N.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
Beurs Rotterdam N.V. | Treasury | Vennootschap | Te beëindigen | |
Gemeenschappelijk Bezit Evides (GBE) | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
Gemeentewerken N.V. | Wonen en bouwen | Vennootschap | Te beëindigen | |
Glazen Maas Exploitatie B.V. | Economische ontwikkeling | Vennootschap | Te beëindigen | |
Glazen Maas Infrastructuur B.V. | Economische ontwikkeling | Vennootschap | Te Beëindigen | |
Havenbedrijf Rotterdam N.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
ICOS Capital Fund 3 C.V. | Economische ontwikkeling | Vennootschap | Te continueren | |
ICOS Cleantech Earlystage fund II B.V. | Economische ontwikkeling | Vennootschap | Te continueren | |
Innovation Quarter B.V. | Economische ontwikkeling | Vennootschap | Te continueren | |
MultiDiensten Rotterdam B.V. | Burgerzaken | Vennootschap | Te continueren | |
Ontwikkelingsmaatschappij Rijnmond B.V. | Arbeidsparticipatie | Vennootschap | Te beëindigen | |
Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Beheer N.V. | Treasury | Vennootschap | Te beëindigen | |
Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden Dordtse Kil III C.V. | Treasury | Vennootschap | Te beëindigen | |
RET Infrastructuur B.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
RET N.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
Royal Schiphol Group NV | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
Sportbedrijf Rotterdam B.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
SSC FLEX B.V. | Overhead | Vennootschap | Te continueren | |
StadshavensOntwikkelingsFonds voor Innovatie & Economie C.V. | Economische ontwikkeling | Vennootschap | Te continueren | |
Stadsherstel Historisch Rotterdam N.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
Stedin Groep N.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
Swanbridge Capital B.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
Tower Hotel Rotterdam B.V. | Treasury | Vennootschap | Te beëindigen | |
Warmtebedrijf Holding B.V. | Treasury | Vennootschap | Te continueren | |
WOM Vastgoed BV | Beheer overige gebouwen en gronden | Vennootschap | Te beëindigen | |
Bibliotheek | Media | Stichting | Te continueren | |
Stichting Natuurstad (Natuur en Milieu-educatie) | Openbaar groen en (openlucht) recreatie - NME | Stichting | Te continueren | |
Wigio4It C.V. | Inkomensregelingen | Vereniging | Te continueren | |
GGD Rotterdam-Rijnmond | Volksgezondheid | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren | |
Grondbank RZG Zuidplas | Wonen en bouwen | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren | |
Instandhouding en Beheer DCMR | Milieubeheer | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren | |
Jeugdhulp Rijnmond | Maatwerkdienstverlening | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren | |
Metropoolregio Rotterdam - Den Haag | Overhead | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren | |
Nieuw-Reijerwaard | Wonen en bouwen | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren | |
Openbaar Lichaam Gezamenlijke Brandweer | Crisisbeheersing en brandweer | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren | |
Openbaar lichaam Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond | Crisisbeheersing en brandweer | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren | |
Recreatieschap Rottemeren | Ruimte en wonen | Gemeenschappelijke Regeling | Te continueren |
Vennootschappen
Vennootschappen kennen verschillende vormen: een besloten, naamloze of commanditaire vennootschap. Als de gemeente aandelen in een vennootschap heeft, neemt de gemeente op die manier deel in het aandelenkapitaal. Een dergelijk financieel belang met een derde rechtspersoon is pas een verbonden partij als de gemeente tevens een bestuurlijk belang heeft. Dit kan door een vertegenwoordiging in het bestuur of de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, het hebben van stemrecht en zo meer.
In de paragraaf zijn tabellen opgenomen die inzicht bieden in de:
- Te continueren gemeentelijke deelname in vennootschappen
- Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten vennootschappen of nieuwe deelname in bestaande vennootschappen
- Te beëindigen gemeentelijke deelname in vennootschappen
Elke tabel biedt per vennootschap inzicht in de naam, vestigingsplaats, en in de publieke, bestuurlijke en financiële belangen. Conform artikel 15 van het BBV biedt de tabel daarnaast inzicht in de ontwikkeling van de boekwaarden, het eigen en vreemd vermogen en het nettoresultaat.
Te continueren gemeentelijke deelname in vennootschappen
De gemeente is aandeelhouder in 24 vennootschappen en wenst haar deelname in 16 vennootschappen te continueren en in acht vennootschappen te beëindigen (zie de paragraaf over de te beëindigen vennootschappen).
De vennootschappen Bank Nederlandse Gemeenten Bank NV (BNG Bank), Gemeenschappelijk Bezit Evides BV, Havenbedrijf Rotterdam NV, Sportbedrijf Rotterdam, Stedin Groep NV en de Royal Schiphol Group NV keren als verbonden partijen bij een positief nettoresultaat een deel van de winst als dividend uit aan de gemeente als aandeelhouder. Dat deel hangt af van de pay-outratio: de procentueel aan aandeelhouders uitgekeerde winst. De geraamde dividendopbrengst voor 2021 is ongeveer €87,0 mln. Dit is lager dan eerdere jaren door de wegvallende dividendbaten Eneco als gevolg van de verkoop van de Eneco-aandelen. Ten slotte zijn de dividendbaten neerwaarts bijgesteld als gevolg van COVID-19 en de negatieve impact die de pandemie heeft op de winsten van de gemeentelijke deelnemingen (Evides, Schiphol Group en Stedin Holding).
Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten vennootschappen of een nieuwe gemeentelijke deelname in bestaande vennootschappen
Kapitaalbehoefte Stedin
Als gevolg van significante groei aan investeringen in de energietransitie is er bij deelneming Stedin een kapitaalbehoefte ontstaan teneinde haar kredietwaardigheid op peil te houden en haar solide financiële positie te behouden. Bij het opstellen van de begroting onderzoekt Stedin met haar aandeelhouders de mogelijkheden voor versterking van het vermogen wat kan leiden tot een kapitaalstorting van de gemeente. Bij het opstellen van de begroting wordt de omvang van de kapitaalbehoefte nader geconcretiseerd waardoor op dit moment nog geen exacte bedragen voor de gemeente bekend zijn, behalve dat Stedin kenbaar heeft gemaakt dat de totale kapitaalbehoefte als gevolg van de meerjarige investeringen circa €1 mld bedraagt
ICOS Capital Fund III
De gemeente heeft zich gecommitteerd aan de deelname in het kapitaal van de op te richten vennootschap ICOS Capital Fund III. Dit fonds richt zich in samenwerking met mede-participanten Nouryon, Bühler en Cosun op sterke innovatieve proposities in de begin- en opschalingsfase van nieuwe ondernemingen in de sectoren Agro-Food en Chemical. De twee hoofdthema's van het fonds zijn duurzaamheid en digitalisering.
Feyenoord City
Door de gemeente is een position paper opgesteld en met de gemeenteraad gedeeld inzake Feyenoord City (gebiedsontwikkeling en bouw van een nieuw stadion). Hierin is vermeld dat indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan de gemeente Rotterdam ook aandelenkapitaal stort in een daartoe nog op te richten vennootschap die de doelstelling heeft een nieuw stadion te realiseren. De gemeenteraad wordt periodiek geïnformeerd over de voortgang en status rondom deze voorwaarden.
Energietransitiefonds
Het stadsbestuur is voornemens een extern Energietransitiefonds op te richten. Dit nog op te richten externe fonds is een vennootschap dat volledig in eigendom zal zijn van de gemeente. Het doel van het fonds is om revolverende financieringssteun te verlenen aan projecten op het gebied van energietransitie en circulaire economie in Rotterdam.
Het college van B&W heeft in juli 2020 het voorstel tot oprichting van dit fonds naar de gemeenteraad gestuurd in het kader van de wensen en bedenkingenprocedure en in september en oktober is dit in de raadscommissie en gemeenteraad behandeld. Bij het opstellen van de begroting 2021 waren de uitkomsten van de wensen en bedenkingen procedure nog niet bekend, waardoor nog geen inzicht kan worden gegeven wanneer het Energietransitiefonds zal worden opgericht.
Te beëindigen gemeentelijke deelname in vennootschappen
De gemeente heeft besloten om de deelname in acht vennootschappen te beëindigen door als aandeelhouder uit te treden, de verbonden partij te verkopen of te liquideren. Dat zijn: Beurs Rotterdam N.V., ROM-D Beheer N.V., ROM-D Kil III C.V., Ontwikkelingsmaatschappij Rijnmond B.V., Tower Hotel Rotterdam B.V., Glazen Maas Exploitatie B.V. en Glazen Maas Infrastructuur B.V en WOM Vastgoed.
Relevant om te vermelden is dat de gemeente bij de beëindiging van deelnemingen afhankelijk is van derden waaronder de deelneming zelf, maar bijvoorbeeld ook besluitvorming bij andere aandeelhouders of in geval van het liquideren van deelnemingen ook de opstelling van bestaande crediteuren en debiteuren of de belastingdienst. In de lijst van verbonden partijen van deze paragraaf is een nadere toelichting opgenomen over de status van de beëindiging van de gemeentelijke deelname in voornoemde verbonden partijen.
De gemeente streeft er overigens naar op relatief korte termijn WOM Vastgoed, Ontwikkelingsmaatschappij Rijnmond en Tower Hotel te kunnen beëindigen. De huidige inschatting is verder dat Beurs Rotterdam medio 2021 zal zijn geliquideerd. Voor de overige deelnemingen Glazen Maas en ROM-D is de exacte termijn voor de beëindiging bij het opstellen van deze begroting nog niet exact bekend.
Stichtingen
Een verbonden partij kan een stichting zijn. Stichtingen waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft, of waartoe het College expliciet besloten vallen onder de term verbonden partij. Dit geldt alleen als er geen sprake is van een subsidierelatie. Als de gemeente een stichting in overwegende mate subsidie geeft, valt die stichting onder ‘gesubsidieerde instellingen’ en is het geen verbonden partij.
De Bibliotheek Rotterdam en de in 2019 opgerichte stichting Natuur- en Milieueducatie zijn de enige twee stichtingen die door het college als een verbonden partij zijn aangemerkt (een stichting is niet automatisch een verbonden partij). Beide stichtingen worden in 2021 gecontinueerd.
Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten stichtingen of nieuwe gemeentelijke deelname in bestaande stichtingen
Geen.
Te beëindigen gemeentelijke deelname in stichtingen
Geen.
Verenigingen
Ook een coöperatieve vereniging kan een verbonden partij zijn. Een coöperatieve vereniging heeft als doel in bepaalde materiële behoeften van de leden te voorzien. In tegenstelling tot een gewone vereniging kan een coöperatieve vereniging de aansprakelijkheid van de leden beperken of helemaal uitsluiten. Bij de volgende commanditaire vereniging zijn de leden uitgesloten van aansprakelijkheid (UA). Bij een gewone vereniging zijn de leden wel hoofdelijk aansprakelijk.
Te continueren gemeentelijke deelname in verenigingen
De gemeente continueert haar deelname in de vereniging Wigo4it. Wigo4it is een coöperatie die in dienst van én samen met de 4 grote gemeenten (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag, ook wel de G4) - integrale ICT- oplossingen ontwikkelt voor het aanvragen en verstrekken van uitkeringen, het begeleiden van mensen naar werk en het aanvragen en verstrekken van zorg.
Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten verenigingen of nieuwe gemeentelijke deelname in bestaande verenigingen
Geen.
Te beëindigen gemeentelijke deelname in verenigingen
Geen.
Gemeenschappelijke regelingen
De Wet gemeenschappelijke regelingen (WGR) biedt overheden de mogelijkheid een deel van hun bestuurstaken te verplaatsen naar een openbaar lichaam. Dit wordt ‘verlengd lokaal bestuur’ genoemd. Gemeenten kunnen dan een openbaar lichaam instellen. Zo’n openbaar lichaam is een rechtspersoon en kent drie organen: een algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en een voorzitter. Dit hoofdstuk gaat alleen in op de gemeenschappelijke regelingen die een ‘verbonden partij’ zijn. Daaronder vallen niet de zogeheten lichte regelingen, omdat in deze regelingen geen sprake is van een bestuurlijk onderdeel. Het zijn samenwerkingsverbanden zonder bestuursorganen.
Te continueren gemeentelijke deelname in gemeenschappelijke regelingen
De gemeente continueert in 2021 haar deelname in negen gemeenschappelijke regelingen. Dit zijn: Metropoolregio Rotterdam - Den Haag, GGD Rotterdam-Rijnmond, Grondbank RZG Zuidplas, DCMR, Jeugdhulp Rijnmond, Nieuw Reijerwaard, Openbaar Lichaam Gezamenlijke Brandweer, Openbaar lichaam Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond en het Recreatieschap Rottemeren.
Gemeentelijke deelname in nieuw op te richten gemeenschappelijke regelingen of nieuwe gemeentelijk deelname in bestaande gemeenschappelijke regelingen
Volgens huidige inzichten is de gemeente niet voornemens om in 2021 deel te nemen in nieuw op te richten of al bestaande gemeenschappelijke regelingen.
Te beëindigen deelname in gemeenschappelijke regelingen
De gemeente is niet voornemens om haar deelname in een van de negen gemeenschappelijke regelingen te beëindigen.
In de vorige begroting is gemeld dat de gemeente uittreedt als lid van de gemeenschappelijke regelingen (recreatieschappen): Midden Delfland, Koepelschap Buitenstedelijk Groen, Voorne Putten Rozenburg en IJsselmonde. Voor het recreatieschap Voorne-Putten Rozenburg geldt dat Rotterdam tot en met 2022 een uittreedvergoeding van € 150 per jaar betaalt. De gemeente Rotterdam heeft het beheer van de Landtong Rozenburg overgenomen van het recreatieschap. De naam van het recreatieschap is omgezet naar Voorne-Putten, mede als gevolg van uittreding Rotterdam en de overname van het beheer van de Landtong Rozenburg.
Het recreatieschap IJsselmonde blijft bestaan als gemeenschappelijke regeling met vijf deelnemers: zijnde de gemeenten Barendrecht, Albrandswaard, Hendrik Ido Ambacht, Ridderkerk en Zwijndrecht. De gemeente Rotterdam betaalt tot en met 2025 een jaarlijkse uittreedvergoeding van € 854 per jaar.