Collegetargets Veiligheid

Het college had drie targets ten aanzien van het wijkprofiel (21bb439 en 22bb867) specifiek voor de veiligheidsindex geformuleerd voor de periode 2018-2022. De eerste, een hoger veiligheidsniveau van geheel Rotterdam, is gehaald met een stijging van 108 in 2018 naar 110 in 2022. De tweede target is ook gehaald. De gemiddelde score van de 18 wijken die in 2018 lager scoorden dan 100 is namelijk verbeterd van 88 naar 93. De derde target, de 5 laagstscorende wijken op de veiligheidsindex van 2018 laten in 2022 een stijging van 5 punten zien, is helaas niet gehaald. Bij 4 wijken is de score gestegen met meer dan vijf punten maar bij de wijk Carnisse is deze met 1 punt gedaald van 86 naar 85. We zien in Carnisse echter wel een verbetering van 4 punten ten opzichte van de meting in 2020 (81). Deze resultaten zijn een bevestiging dat de gerichte aanpak loont, maar ook dat dit een proces van de lange adem betreft.

Kwetsbare wijken

Kwetsbare wijken, zoals de focuswijken, hebben een op het gebied gerichte aanpak gekregen. Om de veiligheid op straat te vergroten is de aanpak van straatintimidatie voortgezet en zijn mosquito’s ingezet en extra camera’s geplaatst. Daarnaast is er in de focuswijken de volgende inzet geweest vanuit de gemeente: integrale aanpak overlast op drugs en jeugd, aanpak vervuiling buitenruimte, aanpak woninginbraken i.h.k.v. High Impact Crimes, maatregelen  verkeersoverlast, (intensieve)aanpak overlast woon- en leefomgeving, versterken sociale infrastructuur. Mede vanwege incidenten is ook extra inzet gepleegd in de wijken Lombardijen, Beverwaard en Rozenburg .

Veilig ondernemen

Vanuit het programma Veilig Ondernemen kregen ondernemers in winkelgebieden en bedrijventerreinen hulp bij de aanpak van winkeldiefstal, inbraak, overval, fraude. Deze hulp bestond onder uit meer preventietrainingen en camerabewaking.

Cameratoezicht

In het jaar 2021 zijn diverse cameraprojecten uitgevoerd, te weten Carnisse, Nesselande, Essenburgbuurt en uitbreiding binnen het reeds bestaande cameragebied Bloemhof. In totaal gaat het om 33 camera’s. Dit brengt de totale toename van het aantal camera’s in de coalitieperiode sinds 2018 op 83. Daarnaast is er circa 25 keer kortstondig mobiel cameratoezicht ingezet op grond van de Politiewet. Eind mei 2021 is tevens het laatste cameragebied met analoge camera’s vervangen door digitale exemplaren.

Seksuele straatintimidatie

De aanpak is in 2020 geëvalueerd. Uit de evaluatie kwamen als aanbevelingen naar voren: meer aandacht besteden aan de preventieve kant van de aanpak; ouders en jongeren betrekken bij de aanpak; meer aandacht voor het informatie- en ondersteuningsaspect van het meldpunt; meer structurele analyses van de meldingen; en waken voor een te sterke focus op hotspots. In 2021 is mede op basis van deze aanbevelingen een herijkte aanpak seksuele straatintimidatie opgesteld (21bb9861, 21bb9862 en 21bb9863). De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de eerdere aanpak zijn:

-              De inzet om seksuele straatintimidatie te voorkomen wordt versterkt en vastgelegd in de nieuwe pijler ‘Preventie’.

-              De gemeente   betrekt nadrukkelijk ook jongens en mannen bij de aanpak van seksuele straatintimidatie en bij het uitdragen van de sociale norm dat seksuele straatintimidatie niet thuishoort in Rotterdam.

-              De gemeente maakt contact met slachtoffers zodat beter rekening kan worden gehouden met hun wensen.

-              De gemeente zet in op een forse toename van de bereidheid om seksuele straatintimidatie te melden.

Verder zijn in 2021 de eerste stappen gezet om ook de onderwijssector meer te betrekken bij de aanpak van seksuele straatintimidatie. Zo zijn de foto’s van de fototentoonstelling gemaakt door studenten van de Fotovakschool, zijn studenten van het Grafisch Lyceum betrokken bij de ontwikkeling van de campagne in 2022 en zijn in 2021 de eerste contacten gelegd met onder andere de Hogeschool Rotterdam om afspraken te maken voor structurele samenwerking op dit onderwerp. Ook blijft de gemeente zich inzetten voor strafbaarstelling van seksuele straatintimidatie via wetgeving. Daarover is nauw contact met het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Ondermijning

De aanpak van ondermijnende criminaliteit omvat onder meer drugscriminaliteit en mensenhandel, evenals illegale prostitutie, crimineel vermogen, criminele motorbendes en misstanden in de vastgoedsector. Ook richt de aanpak zich op kwetsbare branches als autoverhuurbedrijven, horeca, shisha-lounges en opkopers. Voor de haven is in 2021 een gebiedsgerichte aanpak ingezet. De drugsvangsten worden elk jaar groter. Om deze aanpak aan te scherpen is de Uitvoeringsagenda opgesteld, een plan met 22 actiepunten, opgesteld met de publieke- en private partners in de haven. In 2021 heeft het college in de bredere context van de aanpak van drugscriminaliteit en drugsgebruik een overkoepelend beleid vastgesteld, het Rotterdamse Drugsbeleid (21bb14504 en 21bb14505).  In maart/april 2022 wordt het Jaarverslag aanpak ondermijnende criminaliteit en bestuurlijke handhaving 2021 aan de gemeenteraad verzonden.

Coffeeshopbeleid

Het college heeft bij aanvang van de coalitieperiode 2018-2022 het aantal coffeeshops in Rotterdam op 40 gemaximaliseerd.  Eind 2021 waren er 39 coffeeshops. Het aantal coffeeshops was in 2021 stabiel.

Shishalounges

Het aantal shishalounges is gedaald van 47 in 2018 tot 33 in 2021.

Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit

Op wijkniveau is verdere samenwerking gezocht met zorg – en strafrechtpartners om bij grensoverschrijdend en delinquent gedrag gezamenlijk op te treden, zowel richting de doelgroep als ouders.

In 2021 is extra aandacht besteed aan de online dimensie van jeugdoverlast- en criminaliteit binnen beleid en uitvoering. Het jongerenwerk werkt intensiever binnen het online domein en met partners zijn afspraken gemaakt over opvolging van online signaleren. Wapengeweld en messengeweld in het bijzonder hebben in 2021 extra aandacht gekregen door een uitgebreide fenomeenaanpak gericht op jeugdige plegers. Deze aanpak wordt uitgevoerd in samenhang met preventief jeugdbeleid en onderwijs en met vele partners in de stad.  De gemeentelijke inzet is verder gericht geweest op het denormaliseren van wapenbezit via campagnes, community building en de bestuurlijke aanpak om panden te sluiten. Ook in 2021 is een wapeninleveractie georganiseerd. De aanpak messengeweld (22bb499) is dit jaar uitgebreid met de start van de campagne ‘Geweldig Rotterdam’, die samen met professionals en jongeren is ontwikkeld. Dit gebeurt door een jongerencampagne, confrontatietheater, workshops en een breed media-offensief met een tegengeluid richting wapenbezit.

Excessief geweld

Politie en het Openbaar Ministerie hebben in 2021 zwaar ingezet op opsporing van vuurwapengeweld. In 2018 waren er 48 schietincidenten in de stad, in 2019 81, in 2020 71 en in 2021 81. In de zomer van 2021 vond in korte tijd een aantal schietincidenten plaats.

High Impact crimes

De dalende trend in de High Impact Crime (HIC) cijfers heeft in 2021 doorgezet. Het gaat om woninginbraken, straatroven en overvallen. De aanpak bestaat uit de drie pijlers: preventie, daderaanpak en nazorg aan slachtoffers. Ook dit jaar beperkte de coronamaatregelen de gelegenheid tot het plegen van HIC-delicten. Maar ten opzichte van 2020 kunnen we vaststellen dat de aanpak onverminderd zijn vruchten afwerpt. Het is belangrijk om de HIC-aanpak niet te laten verslappen.

Cyberresilience

In het afgelopen jaar zijn door de gemeente en partners belangrijke stappen gezet om de digitale weerbaarheid van Rotterdam te versterken. Door de coronacrisis heeft digitalisering een nog snellere vlucht genomen, en er is een toename van cybercriminaliteit. In 2021 heeft de gemeente specifiek ingezet om de cyberweerbaarheid van verschillende doelgroepen te vergroten, bijvoorbeeld door projecten op scholen, communicatiecampagnes, weerbaarheidstrainingen voor senioren en een online talkshow voor ondernemers (zie ook collegebrief 21bb7503). Het college zet zich in voor het versterken van de digitale weerbaarheid in de haven door te investeren in FERM, het cyberresilience programma in de haven.  Ook is ingezet op crisisbeheersing met een digitale component, door een cyberoefening op bestuurlijk niveau en een oefening met de G4 en nationale partners. Verder is met partners begonnen met een aanpak op gedigitaliseerde criminaliteit. Om onze informatiepositie te versterken is in 2021 gestart met het traject wat geresulteerd heeft in het Cyberbeeld Rotterdam (zie ook collegebrief 22bb1365).  Dit Cyberbeeld werd ontwikkeld in samenwerking met partijen uit de stad en biedt inzicht in de dreigingen en kansen vanuit het cyberdomein voor Rotterdam.

Radicalisering, extremisme en polarisatie

Vanuit de aanpak radicalisering, extremisme en polarisatie is continue inzet op het tegengaan van radicalisering en het omgaan met en verminderen van destructieve vormen van polarisatie. Zo zijn er preventieve interventies die gericht zijn op het wegnemen van verschillende voedingsbodems van radicalisering. Dit gaat bijvoorbeeld om weerbaarheidstrainingen voor jongeren, cursussen weerbaar opvoeden voor ouders en een lesprogramma over mediawijsheid. Verder is veel aandacht geweest voor het vergroten van deskundigheid van professionals en vrijwilligers rondom met name gewelddadig jihadistische radicalisering, (rechts en links-) extremisme en polarisatie.

Daarnaast voert de gemeente in afstemming met relevante partners in het zorg- en veiligheidshuis Rotterdam Rijnmond (ZVHRR) de persoonsgerichte aanpak radicalisering uit. Deze aanpak richt zich op individuen die vanuit verschillende extremistische ideologieën geradicaliseerd zijn. De raad wordt in het tweede kwartaal van 2022 geïnformeerd over de behaalde resultaten van de aanpak in 2021.

Sociale veiligheid openbaar vervoer

De gemeente heeft in 2021 3,7 mln subsidie voor de sociale Veiligheid Openbaar Vervoer in de metro verstrekt.  De inzet van de OV-surveillanten is in de metro per 2020 volledig risicogestuurd. OV-surveillanten hebben zelfverdedigingscursussen gevolgd. Deze trainingen zijn nu vast onderdeel binnen het trainings- en opleidingsprogramma. Helaas zijn er sinds de coronacrisis geen periodieke onderzoeken meer verricht naar de sociale veiligheid van de reizigers.

Complexe woonoverlast

Er is een flinke toename van het aantal meldingen woonoverlast en het aantal cases complexe woonoverlast.  Het afgelopen jaar is met verschillende partners geïnvesteerd in de aanpak van woonoverlast onder andere door meer bekendheid te geven aan de mogelijkheid ook bij de gemeente woonoverlast melden. In 2021 is ingezet op het verbinden van particuliere verhuurders aan het samenwerkingsverband voor de aanpak van woonoverlast.

Daarnaast ervaren bewoners van Kralingen veel overlast van kamerbewoners. Er is hiervoor een actieplan geschreven. Het actieplan omvat onder andere het stoplichtmodel, dat bewoners inzicht geeft in de ontwikkeling van woonoverlast en de inzet hierop. Er gaat een preventieve werking vanuit. Een aantal kamerverhuurvergunningen is ingetrokken op grond van woonoverlast. Het sluitstuk van de aanpak woonoverlast is Skaeve Huse. De woonunits waar notoire woonoverlastgevers in rust en met intensieve begeleiding woonvaardigheden aanleren. In 2021 zijn de Skaeve Huse uitgebreid met 4 woonunits.

Levendige stad

Ook in 2021 is gewerkt aan een ondersteuningsplan voor horecaondernemers om ze te ondersteunen in economisch herstel. Horecaondernemers hebben de mogelijkheid gekregen om waar mogelijk terrassen uit te breiden naar 200%. Daar waar deze stedelijke lijn geen uitkomst bood, is maatwerk geleverd. Horecaondernemers hebben de gelegenheid gekregen om vergunning vrij terrasvlonders te plaatsen. Daarnaast zijn de leges gehalveerd voor het bijschrijven van een beheerder op de exploitatievergunning en Dranken Horecawetvergunning. Dit zijn allemaal tijdelijke maatregelen.

Vanwege de constant wisselendeCOVID-19 maatregelen was het ook in 2021 lastig om evenementen voor te bereiden. Er zijn momenten geweest dat de organisatie van evenementen verboden was. Toen de regels het enigszins toelieten hebben er gelukkig wel evenementen plaatsgevonden. Er zijn in 2021 188 0-evenementen aangevraagd waarvan er 123 hebben plaatsgevonden. Er zijn 374 A-evenementen aangevraagd waarvan er 265 daadwerkelijk hebben plaatsgevonden.

Op het B-/C-evenementenoverzicht 2021 waren 70 evenementen geplaatst. 13 B-/C-evenementen hebben daadwerkelijk plaatsgevonden. 17 Andere evenementen zijn wel opgestart in de voorbereidingen maar konden door de COVID-19-maatregelen geen doorgang vinden.

In 2021 zijn er 208 unieke demonstratie aanvragen geweest. Een aanvraag kan meerdere data van demonstraties bevatten waardoor het feitelijk aantal plaatsgevonden demonstraties vele malen hoger ligt. In 2019 waren er 192 en in 2020 155. Hoewel het lijkt alsof  het aantal demonstraties daarmee weer ongeveer terug is op het niveau van 2019, zijn ze wel in complexiteit en omvang gegroeid.

Samen met partners, bewoners en ondernemers werkt het college aan het minimaal handhaven van het huidige veiligheidsniveau en versterking waar het nodig is.

De samenleving verandert snel en wordt complexer. Rotterdam is een grote, internationale stad en gebeurtenissen in de wereld hebben in toenemende mate hier hun impact. Dreiging van terrorisme, gevoelde tegenstellingen tussen groepen, verstoringen in de openbare ruimte, incidenten met verwarde personen, ondermijnende criminaliteit, migratiestromen en vuurwapengeweld vormen nieuwe uitdagingen en hebben effect op de veiligheid in de stad en op het gevoel van veiligheid van Rotterdammers. Ontwikkelingen kunnen elkaar bovendien versterken. In combinatie met verregaande digitalisering brengt dit nieuwe risico’s met zich mee.