Onderwijsbeleid en leerlingzaken - Taal volwassenen

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Het actief bestrijden van laaggeletterdheid door het aanbieden van kwalitatief goede en toegankelijke trajecten.

Het Beleidskader De Taalspiraal is op 11 april 2019 vastgesteld door de gemeenteraad. Het college wil met het realiseren van 19.000 afgeronde taaltrajecten in deze collegeperiode een trendbreuk realiseren. In 2020 kwamen door corona de realisatiecijfers lager uit dan verwacht. Door de sluiting van fysieke locaties kwam de werving in de eerste periode van het jaar stil te liggen, waardoor er weinig instroom voor de lessen was. Ook hebben cursisten meer moeite met het tijdig afronden van hun trajecten. Vanwege de coronamaatregelen zijn alle grote taalaanbieders zo veel mogelijk en versneld overgestapt op digitaal lesgeven. Door het grootschalig aanbieden van online lessen is continuïteit van het taalaanbod in de stad gewaarborgd. De verwachting voor de toekomst is dat het aanbieden van digitale lessen onderdeel zal blijven van de taallessen. 

In 2021 gaven we met het Jaar van de Taal een nieuwe impuls aan de werving en toeleiding naar taaltrajecten. Dit onder andere door het activeren van de omgeving van laaggeletterden. Als gevolg van de motie ‘De naald kan nog niet in het vet’ lanceerde de gemeente in het najaar van 2020 een grootschalige campagne samen met een digitaal platform om zoveel mogelijk Rotterdammers toe te leiden naar taaltrajecten. In 2021 heeft de campagne een vervolg gekregen in het kader van het Jaar van de taal. In mei en juni en aan het einde van het jaar vonden zogenaamde aanjaagacties plaats om de campagne te versterken.

Wat hebben we bereikt?

Effect indicatoren

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Effectindicatoren 201820192020202120222023
Collegetarget 8: 19.000 afgeronde taaltrajecten voor laaggeletterde Rotterdammers Streefwaarde   3.800 4.400 5.400 5.400  
Realisatie   6.706 3.811 5.362*    
Minimaal 80% van de deelnemers geeft een positieve waardering voor de taaltrajecten. Streefwaarde N.v.t. 80% 80% 80% 80%  
Realisatie  

86%

Zeer positief
87% **    
Minimaal 80% van de deelnemers rondt de trajecten met succes af. Streefwaarde N.v.t. 80% 80% 80% 80%  
Realisatie   85,6% 66% **    
Minimaal 50% van de netwerkpartners gaat gericht aan de slag met laaggeletterdheid. Streefwaarde N.v.t. 50% 50% 50% 50%  
Realisatie   50% 50% **    

* De totale realisatie tot en met 2021 telt op tot 15.860 trajecten. Dit aantal zal nog wijzigen, omdat de vaststellingen van de subsidies die in 2021 zijn verstrekt, conform de SVR pas na 1 april 2022 plaatsvinden. De definitieve realisatie kan daarom pas in het najaar worden vastgesteld.

Voor 2021 zijn er in totaal 33 subsidiedossiers met 930 toegekende trajecten. Tot nu toe zijn er 6 dossiers met 161 afgeronde trajecten vastgesteld. De resterende 27 dossiers met 769 trajecten worden in de loop van 2022 vastgesteld. De totale realisatie over 2021 komt met deze trajecten een stuk hoger te liggen.

Op grond van de realisatie tot op heden en de voorzichtige prognoses zullen eind 2022 in totaal 21.400 trajecten zijn afgerond. Daarmee zou het target ruimschoots behaald zijn. Als we de meer optimistische prognoses van de taalaanbieders volgen, dan wordt het totaal aantal afgeronde trajecten over vier jaar 24.253. In de loop van 2023 zal dit duidelijk worden.

** Het onderzoek over 2021 is nog bezig.  De resultaten worden opgenomen in de voortgangsrapportage over 2021, die in Q2 wordt opgeleverd.

Wat heeft het gekost?

Overzicht van baten en lasten Onderwijsbeleid en leerlingzaken - Taal volwassenenOorspronkelijke
begroting
2021
Bijgestelde begroting 2021Realisatie
2021
Afwijking
Baten exclusief reserves7.2167.8688.693826

Bijdragen rijk en medeoverheden 7.197 7.849 8.675 826
Overige opbrengsten derden 19 19 18 -1
Lasten exclusief reserves13.23914.24514.661417

Apparaatslasten 649 851 947 96
Inhuur 0 97 99 2
Overige apparaatslasten 11 11 20 10
Personeel 638 744 829 85
Intern resultaat 0 44 -110 -153
Intern resultaat 0 44 -110 -153
Programmalasten 12.590 13.350 13.824 474
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 9.854 10.350 12.976 2.626
Overige programmalasten 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 2.736 3.000 848 -2.152
Saldo voor vpb en reserveringen -6.024 -6.377 -5.968 409
Saldo voor reserveringen -6.024 -6.377 -5.968 409
Saldo -6.024 -6.377 -5.968 409

Toelichting overzicht baten en lasten

Overzicht afwijkingen taakveldAfwijking batenAfwijking lastenAfwijking reservesAfwijking saldo
1. Taal 826 417 0 409
Totaal afwijkingen 826 417 0 409

Het saldo van dit taakveld bedraagt € 409 voordelig. De belangrijkste oorzaak hiervan is:

 

1. Taal
Als gevolg van de uitbraak van corona en de genomen maatregelen was het in 2021 niet mogelijk om alle geplande trajecten voor Rotterdammers met laaggeletterdheid door te laten gaan. Dit leidt tot een voordeel van € 409.

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

Omschrijving taakveld

De gemeente vindt het belangrijk dat iedereen de Nederlandse taal voldoende spreekt en verstaat. Taal is één van de basisvaardigheden voor meer zelfredzaamheid op het gebied van gezondheid, werk en inkomen, financiën en integratie. Taal is één van de belangrijkste instrumenten om het welzijn van Rotterdammers merkbaar in hun dagelijks leven te verbeteren. Onder dit taakveld verantwoorden we de gemeentelijke inzet op het verbeteren van de taalbeheersing van volwassen Rotterdammers.

21% van de Rotterdamse bevolking is laaggeletterd. Door het niet goed kunnen lezen en schrijven komen laaggeletterde Rotterdammers in financiële problemen, zijn vaker werkloos, hebben een slechtere gezondheid en participeren minder, waardoor zij ook een grotere kans hebben op sociaal isolement. Op deze gebieden ligt vaak de intrinsieke motivatie van mensen om hun taalbeheersing te verbeteren. Deze motivatie is de sleutel tot duurzame taalverbetering. Daarom wil de gemeente de taalbeheersing van Rotterdammers door middel van een integrale aanpak verbeteren. Door diverse ‘ingangen’ te creëren en taal als instrument tegelijkertijd binnen andere beleidsterreinen ook in te zetten, kunnen we het bereik vergroten en de zelfredzaamheid van Rotterdammers verbeteren.