Rotterdam verbetert de kwaliteit van de ondergrond waar dat kan zoveel mogelijk, zodat er meer gebruikstoepassingen ontstaan voor functies als ondergronds bouwen en verblijven of stadslandbouw.

Het uitgangspunt bij plaagdierenoverlast is allereerst de beheersing van de negatieve gevolgen en preventie. In tweede instantie wordt overgegaan tot bestrijding, met de wettelijke toegestane middelen. Door veel in te zetten op preventie en wering, ontstaan er minder plaagdieren en daaruit volgt dat er ook minder dieren gedood hoeven worden, met minder gebruik van chemische middelen. Dit is in lijn met het dierenwelzijnsbeleid. In 2021 lag het aantal meldingen over ratten, na een flinke stijging in 2020, weer iets boven het niveau van 2019.

Rotterdam kent een grote verscheidenheid aan inwoners én dieren. Er worden naar schatting zo’n 700.000 huisdieren gehouden in Rotterdam en daarnaast leven er diverse wilde dieren in onze stadsnatuur. Dierenwelzijn is een thema dat veel mensen na aan het hart ligt. Omdat de intrinsieke waarde van het dier meer en meer erkend wordt, heeft dit in 2014 geleid tot het besluit van het toenmalige college om dierenwelzijnsbeleid op te stellen. Het dierenwelzijnsbeleid wordt voortgezet tijdens de lopende collegeperiode. Ook in 2021 is er uitvoering gegeven aan het beleid dat zich richt op bewustwording m.b.t. huisdierenwelzijn maar ook stadsnatuur, het op een verantwoorde wijze omgaan met overlastgevende dieren en kennis delen met maatschappelijke partners. Ook is er meer aandacht voor kwetsbare Rotterdammers en hun huisdieren en worden de voorbereidingen getroffen voor de komst van een nieuw dierenasiel in Rotterdam. Onze belangrijkste  partners bij het uitvoeren van het beleid zijn: Dierenbescherming, de Adviescommissie dierenwelzijn en stadsnatuur, politie regio Rijnmond, Stichting Zwerfkatten Rijnmond, Dibevo, Dierenvoedselbank, Stichting Natuurstad, Bureau Stadsnatuur en Diergaarde Blijdorp.

Bij functiewijziging van een nazorglocatie is het streven om de restverontreiniging te saneren en daarmee de beperkingen op het gebruik van de locatie op te heffen. Als sanering niet mogelijk is, adviseert de gemeente Rotterdam actief over het in stand houden van nazorgvoorzieningen en/of gebruiksbeperkingen.

Het accent van plaagdierbeheersing ligt op de beheersing van ratten op de openbare weg en in woningen en bestrijding van wespen in de openbare ruimte (wettelijke taken). In 2021 was er ook weer veel inzet op het bestrijden van mieren- en vliegenoverlast.

De gemeente pakt meldingen van Rotterdammers over plaagdieren adequaat op en komen met een aanvaardbare oplossing voor beperking of minimalisering van de overlast. Dit kan ook betekenen dat er ingezet moet worden op gedragsverandering van Rotterdammers met betrekking tot het schoonhouden van hun leefomgeving. Het eind 2020 ontwikkelde animatiefilmpje en bijbehorende flyers zijn meerdere malen ingezet. In 2021 is met name verder gewerkt aan de gebiedsgerichte aanpak rattenoverlast, met name in de Afrikaanderwijk, Ommoord en Bloemhof, en het toepassen van de principes van assetmanagement op deze problematiek.

In het kader van preventie en voorlichting is er een milkpaintsjabloon ontworpen om mensen te attenderen op voedsel op straat in relatie tot rattenoverlast. Deze is in 2021 toegepast in de Afrikaanderwijk, Bloemhof en de wijk Feijenoord. Preventieve inzet blijft nodig om plaagdieren duurzaam te voorkomen en het ontstaan van de overlast te beperken. Daarom zal er medio 2022 een stadsbreed voederverbod ingevoerd worden, omdat het voeren van dieren een van de oorzaken van rattenoverlast is.

Daarnaast was er ook in 2021 aandacht voor innovatie: de monitoring met warmtebeeldcamera’s is voortgezet en dat draagt bij aan een beter beeld van de probleemlocaties. Er wordt ook geëxperimenteerd met slimmere vallen. Stadsbeheer maakt inmiddels op een aantal locaties gebruik van vallen met een sensor; deze stoort echter nog regelmatig waardoor het geen ideale oplossing is. Inmiddels wordt er een ander type slimme val uitgetest waarbij de communicatie met een app beter verloopt. Ons college verwacht in 2022 resultaten maar de eerste bevindingen zijn positief.

Ons college continueert de acties uit de in oktober 2019 vastgestelde nota Dierenwelzijn en we blijven verbindingen leggen met partners. In 2021 zijn er o.a. acties uitgevoerd m.b.t. bewust huisdierenaanschaf en bezit. Ook was er de nodige aandacht voor het vergroten van de samenhang en integraliteit bij beleidsterreinen die raken aan dierenwelzijn. Denk hierbij aan beleid m.b.t. natuurontwikkeling, groenbeheer, plaagdierbeheersing en evenementen.

Concrete acties uit 2021 zijn o.a.: de vijfde editie van de chip-je-katactie, een speurtocht over huisdieren op de kinderboerderijen van Natuurstad, een onderzoek naar overlast door ganzen in de stad, aanvulling van de toolbox overlastgevende dieren, participeren in een ontheffingstraject t.b.v. nestbeheer van meeuwen op platte daken, nestbeheer van ganzen en het ondersteunen van de adviescommissie dierenwelzijn en stadsnatuur. Het programma biodiversiteit heeft een Uitvoeringsagenda opgesteld en 'De 10 van 010' benoemd (‘Rotterdamse’ dieren). De stichting Zwerfkatten Rijnmond heeft ook in 2021 subsidie ontvangen uit het programma Dierenwelzijn om haar TNR-methodiek (vangen, neutraliseren, uitzetten) in Rotterdam uit te voeren. Ook zijn de subsidierelaties met de Vogelklas Karel Schot en de Houtsnip gecontinueerd ten behoeve van de opvang van wilde dieren. Tot slot is er met Natuurstad verder gewerkt aan een visie op het fokken van dieren bij kinderboerderijen en hertenkampen.

In 2021 heeft de gemeenteraad ingestemd met het project- en dekkingsvoorstel om te komen tot een nieuw dierenasiel in Rotterdam. De aanbesteding voor de nieuwbouw is in volle gang. Voor de wettelijke taak dierenopvang (voor dieren met een vermeende eigenaar) heeft de Dierenbescherming de aanbesteding gegund gekregen. Er is een overbruggingsovereenkomst afgesloten tot feiten van het nieuw te bouwen asiel bekend zijn. Planning is dat per 1 juli 2022 de definitieve overeenkomst rond is.

Als gevolg van de coronamaatregelen is de organisatie van een kennistafel voor onze netwerkpartners niet doorgegaan. Het streven is om dit alsnog in 2022 plaats te laten vinden.