Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen
Een duurzaam, energiezuinig Rotterdam, met een betere luchtkwaliteit met alle ruimte voor innovaties. De keuzes die we daarin maken bieden veel kansen. De energietransitie kan een vliegwiel zijn voor het ontwikkelen van nieuwe, duurzame, circulaire bedrijven en het opknappen en verduurzamen van woningen en wijken en zorgt daarmee voor nieuwe werkgelegenheid.

In deze collegeperiode zetten we in op het versnellen van de Energietransitie in Rotterdam en het optimaal benutten en versnellen van de kansen die dit met zich meebrengt. Hiervoor is een bedrag van € 68,2 mln vrijgemaakt en ondergebracht in de bestemmingsreserve Energietransitie. De middelen zijn verdeeld over zes thema’s: Haven en Industrie, Gebouwde omgeving, Emissieloze Mobiliteit, Schone Energie, Nieuwe Economie en Lokale Duurzame Initiatieven.

 

Inzet middelen
In september 2019 zijn we gestart met de uitvoering van het eerste uitvoeringsplan energietransitie. In juli 2020 heeft het college het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022 vastgesteld. Hierin is voor 2020-2022 een bedrag van € 68,1 mln van de € 68,2 mln van de Bestemmingsreserve Energietransitie gecommitteerd aan 52 programma’s en projecten. In maart 2021 is het Uitvoeringsplan Energietransitie aangevuld met 9 nieuwe projecten waarmee de gehele € 68,2 mln was gecommitteerd. In november zijn hier 5 nieuwe projecten aan toegevoegd. De toevoeging van deze vijf projecten leidt binnen de Bestemmingsreserve Energietransitie tot een overprogrammering van € 1,9 mln. De ervaring van de afgelopen jaren leert ons dat elk jaar de realisatie van een aantal projecten lager uitvalt dan verwacht. Wij zien deze overprogrammering daarom als een gecalculeerd risico om het budget optimaal te benutten.

 

Voortgang 2021
Het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022 is volop in uitvoering. Wij hebben € 68,2 mln beschikbaar gesteld voor energietransitieprojecten. Via deze middelen leverden we een financiële bijdrage aan het Field Lab Elektrificatie, vervingen we een deel van het gemeentelijk wagenpark versneld door elektrische voertuigen en wordt straatverlichting omgebouwd naar ledverlichting. Het college heeft daarnaast ruim 6.500 huishoudens bereikt met energiebespaarpakketten en 200 energiecoaches opgeleid die energieadvies aan huis geven. In Rozenburg werd een grote walstroom voorziening opgeleverd voor de schepen van Heerema en we plaatsten meer dan 300 laadpalen voor elektrische auto’s en 6 laadpunten voor elektrische watertaxi’s.

Voor meerjarige subsidies aan andere partijen worden resultaten deels pas in 2022 worden geboekt. De kosten van deze subsidies worden in dat geval pas in 2022 genomen. Voorbeelden hiervan zijn de subsidieregeling Smart Energy Systems en het Field Lab Elektrificatie.

Een aanzienlijk deel van de niet bestede middelen is gecommitteerd in lopende subsidieregelingen en schuift dus door naar 2022; deze regelingen staan ook dit jaar open voor aanvragen. Een aantal subsidieregelingen liep in 2021 niet hard en is aangepast om de doelgroep te vergroten en gericht onder de aandacht gebracht van de doelgroepen. Voorbeelden zijn de subsidieregeling elektrisch koken en energievouchers voor ondernemers.

Soms is ook sprake van vertraging, onder andere door covid-19 waardoor projecten stil hebben gelegen. Hierdoor zijn de realisatiecijfers tot en met 2021 relatief laag.

 

Energietransitiefonds Rotterdam
In 2020 is het Energietransitiefonds gestart. Het fonds is er voor versnelling van de energietransitie en versterking van de circulaire economie. Voor de Energiestransitieleningen Rotterdammers is een bedrag van € 31,5 mln beschikbaar gesteld en voor de grote duurzame leningen (via Innovation Quarter) een bedrag van € 100 mln. Het fonds is revolverend; dit betekent dat we terugverdiend geld opnieuw investeren. De financiële middelen worden ingezet om investeringen in de energietransitie in Rotterdam mogelijk te maken of te versnellen en laagdrempelige leningen te verstrekken aan woningeigenaren, VvE's en kleine ondernemers. Met het fonds geven we een belangrijke impuls aan de versnelling van deze omvangrijke transitie.

Uitgangspunt is dat we projecten ondersteunen die aan één of meerdere van deze doelstellingen bijdragen en als gevolg van een gebrek aan (passende) financiering niet of onvoldoende snel van de grond komen. Het geld dat in het revolverende fonds terugvloeit, kan opnieuw worden ingezet voor de energietransitie in Rotterdam. Op die manier verwachten wij zoveel mogelijk effect uit onze middelen te halen.

Het fonds bestaat uit diverse regelingen. Voor het Energietransitiefonds voor grote investeringen is eind 2020 een deelneming opgericht. Het fondsmanagement is ondergebracht bij Innovation Quarter.

Eind 2021 is de eerste investering gedaan van € 6 mln in het bedrijf Umincorp. Dit bedrijf is gespecialiseerd in hoogwaardige plastic recycling en opent in 2022 in Rotterdam een nieuwe fabriek waar gerecycled plastic getransformeerd wordt tot een hoogwaardige grondstof voor plasticproducenten. Samen met InvestNL is in totaal een bedrag van € 15 mln geïnvesteerd in de uitbreiding van het bedrijf in Rotterdam. Dankzij de technologie van Umincorp gaat minder plastic de verbrandingsoven in en wordt meer plastic van hogere kwaliteit gewonnen uit huisafval. Dit is niet alleen goed voor de ontwikkeling van de Rotterdamse circulaire economie maar ook voor de lokale werkgelegenheid: de nieuwe fabriek levert 15 directe arbeidsplaatsen op.

De energietransitieleningen voor verduurzaming en verbetering van panden zijn in het voorjaar van 2021 beschikbaar gekomen en breed gecommuniceerd via de Power voor Rotterdam campagne. In totaal zijn in 2021 100 aanvragen ingediend voor een bedrag van € 1 mln.