Voortgang 2022
CO2 breed
De nieuwste rapportage van de DCMR (september 2022) laat zien dat de jarenlange stijging van de Rotterdamse CO2-uitstoot is omgebogen naar een gestaag dalende trend. In 2021 was de totale CO2-uitstoot in Rotterdam 27,2 Mton. Dat is 1,2 Mton (4,5%) hoger dan in 2020. De toename is gedeeltelijk het gevolg van het feit dat het effect van corona in 2021 minder groot was dan in 2020. De uitstoot ligt echter nog steeds lager dan bij de aanvang van de coronapandemie, namelijk 1,8 Mton (6%) t.o.v. 2019. Op basis van de DCMR-doorrekening van de Rotterdamse klimaataanpak, zet de dalende trend in de komende jaren door tot minimaal 9 Mton minder CO2-uitstoot in 2030.
Door het aardgastekort laat het Rijk de kolencentrales weer harder draaien. Hierdoor zal de uitstoot in de haven op korte termijn en hopelijk alleen tijdelijk stijgen. Zolang de sluiting van de centrales in 2030 niet ter discussie staat, zal het uiteindelijk alsnog leiden tot dezelfde daling in 2030.
Voor de stad (gebouwde omgeving en mobiliteit) verwachten we nog altijd dat de dalende trend de komende jaren voortzet.
Schoon, duurzaam en robuust energiesysteem
Via de regeling van Smart Energy Systems heeft in 2022 de vierde ronde subsidieregeling geleid tot zeven gehonoreerde innovaties in het energiesysteem.
Zonne-energie
Op het gebied van opwek zonne-energie is in 2022 een aantal stappen gezet:
- Bedrijven met een geldige SDE-subsidie zijn benaderd (ruim 300) met resultaat:
- Op 51 locaties zijn zonnepanelen geplaatst (18 MWp)
- Op 39 locaties worden in 2022 nog panelen geplaatst (88 MWp)
- Op 21 locaties wordt nog ontwikkeld onder begeleiding van een zon-adviseur (25 MWp)
- Op 80 locaties wordt definitief niet geplaatst (88 MWp).
- 27 locaties worden door anderen gemonitord
- 83 locaties (53 MWp) zijn niet bereikbaar/verstrekken geen informatie.
- Ongeveer 3.000 Rotterdamse ondernemers zijn in Q2 2022 aangeschreven om hen te attenderen op beschikbare hulp bij de realisatie van een zonnedak. Bijna 40 ondernemers hebben hier al op gereageerd.
Windenergie
De bouw van het windpark zeewering Maasvlakte II (100 MW) is gestart. De mogelijke aanleg van de windparken Beneluxplein en de uitbreiding van windpark Landtong Rozenburg staan onder druk. Het nieuwe college gaat in gesprek met de provincie Zuid-Holland om mogelijke alternatieven voor deze windparken te bespreken.
Duurzame en schone haven en industrie
In 2022 verbruiken de chemische industrie en de aardolie-industrie al 10 tot 20% minder aardgas. Dit is een gevolg van de ontwikkelingen op de internationale energiemarkt. Daar staat een hoger gebruik van kolen tegenover. Het is te hopen dat de CO2-emissies per saldo alsnog dalen.
De gemeente heeft de walstroominstallatie in Rozenburg in gebruik genomen. Andere successen zijn de samenwerking met veel kleine innovatieve bedrijven in en om de haven, de succesvolle World Hydrogen Summit (topconferentie over waterstof) in Rotterdam en de investeringsbeslissingen voor twee grote electrolyzers op de Tweede Maasvlakte. Electrolyzers zetten elektrische energie om in waterstof.
Energietransitie in de gebouwde omgeving
De cijfers over afgelopen collegeperiode zijn berekend. In Rotterdam zijn ongeveer 12.000 woningequivalenten aangesloten op stadsverwarming dan wel voorbereid op aardgasvrij wonen. In Rotterdam zijn daarnaast tot en met 2020 ruim 7.500 woningen verduurzaamd. Bij ongeveer 5.500 van deze woningen gaat het om een verbetering van het energielabel of de energie-index van corporatiewoningen. Dit komt door een mix van maatregelen zoals isolatie van het gebouw en de verduurzaming van de energiebron.
Twee van de zes gebiedsaanpakken aardgasvrij zijn in uitvoering: in Bospolder-Tussendijken zijn inmiddels 360 woningen van Havensteder aangesloten op stadsverwarming. In Heindijk worden in september 2022 de eerste woningen van eigenaar-bewoners aangesloten. In Pendrecht-Zuid en Reyeroord-West is een aardgasvrij aanbod aan eigenaren gedaan. Wanneer de volgende stappen kunnen worden gezet, is afhankelijk van de voortgang van de verkoop van WbR. In Prinsenland-Het Lage Land zijn we samen met Capelle a/d IJssel een aanbesteding voor de aanleg, exploitatie en het beheer van een warmtenet gestart. We zijn nu in gesprek met één warmtebedrijf om te kijken of we tot goede afspraken kunnen komen. In Rozenburg zijn de voorbereidingen voor de start van een aanbesteding gereed. Ook hier is het afhankelijk van de ontwikkelingen rondom het WbR wanneer we met de aanbesteding kunnen starten.
Energie van Rotterdam (EVR) heeft voor de wijken op Zuid een aanbod waarbij bewoners voor het laagdrempelige bedrag van ca. € 1,- kunnen deelnemen aan een collectief zonnedak. De jaarlijkse uitkering ontvangen zij het eerste jaar ‘in natura’ middels een ‘menukaart energieke wijk’. Het aanbod bestaat uit een De Train-de-trainer optie, dat impact heeft op het energieverbruik van zowel het individu als het collectief in de wijk. De zonnedaken van EVR worden gemonteerd door Wijk Energie Werkt waardoor Rotterdammers met een afstand tot de arbeidsmarkt worden opgeleid tot monteur zonnepanelen.
De hoge energieprijzen benadrukken het belang van een betaalbaar energiesysteem. De gemeente biedt verschillende mogelijkheden om energiearmoede tegen te gaan en breidt deze in de loop van 2022 verder uit. Het gaat om een meer specifieke inzet van bestaande projecten voor huishoudens die energiearmoede hebben. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de Rotterdamse Energiebox, de samenwerking met Energiebank, WijkEnergieWerkt voor energiecoaches en energieklussers aan huis.
De krapte op de arbeidsmarkt maakt de verduurzaming van particuliere woningen lastiger. Met projecten als Save the Homes pakt de gemeente dit probleem aan. In 2022 is een enquête uitgezet onder een grote groep aannemers binnen de regio. De enquête is bedoeld om aanknopingspunten te vinden om verduurzaming binnen de particuliere markt aantrekkelijk te maken voor aannemers. Aannemers zien bijvoorbeeld een rol weggelegd voor de overheid bij het informeren van eigenaar-bewoners over mogelijke verduurzamingsoplossingen, inclusief de kosten en baten. Daarnaast blijft de gemeente vanuit het Leerwerkakkoord (LWA) projecten starten om mensen op te leiden in de technieksector. Samenwerking met de klimaattafels van het Rotterdams Klimaatakkoord moet leiden tot een nog groter bereik. In augustus levert TNO het onderzoeksrapport op dat is gedaan naar werkgelegenheid bij de aanleg van het warmtenet in Rotterdam. Dit geeft nieuwe input voor gerichte leerwerktrajecten.
Schouders onder de energietransitie in mobiliteit
In februari is de raad geïnformeerd over de voortgang via de voortgangsrapportage Aanpak Nul Emissie Mobiliteit.