Overzicht baten en lasten

Overzicht van baten en lasten Zorg, welzijn en wijkteamsRealisatie
2021
Begroting
2022
Begroting
2023
Raming
2024
Raming
2025
Raming
2026
Baten exclusief reserves32.18997.09034.04753.867101.279128.985

Bijdragen rijk en medeoverheden 27.503 92.275 24.169 43.989 91.401 119.107
Overige opbrengsten derden 4.686 4.815 9.878 9.878 9.878 9.878
Lasten exclusief reserves791.528957.586914.095912.023913.441911.487

Apparaatslasten 107.795 109.460 103.475 104.799 105.319 105.794
Inhuur 7.194 5.222 5.175 5.190 5.198 5.205
Overige apparaatslasten 2.458 1.831 1.714 1.795 1.820 1.837
Personeel 98.143 102.407 96.585 97.814 98.301 98.753
Intern resultaat 3.213 770 1.499 1.499 1.499 1.499
Intern resultaat 3.213 770 1.499 1.499 1.499 1.499
Programmalasten 680.520 847.356 809.122 805.725 806.624 804.194
Financieringslasten 0 0 0 0 0 0
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 126.989 202.075 146.986 146.351 144.886 146.324
Kapitaallasten 777 761 750 0 0 0
Overige programmalasten 83 0 0 0 0 0
Sociale uitkeringen 313.478 356.359 418.302 416.613 416.327 410.261
Subsidies en inkomensoverdrachten 239.193 288.160 243.084 242.761 245.410 247.609
Saldo voor vpb en reserveringen -759.339 -860.496 -880.048 -858.157 -812.162 -782.502
Saldo voor reserveringen -759.339 -860.496 -880.048 -858.157 -812.162 -782.502
Reserves-30717.71821.371-10.000-10.000-10.000

Onttrekking reserves 893 43.618 21.371 0 0 0
Toevoeging reserves 1.200 25.900 0 10.000 10.000 10.000
Saldo -759.647 -842.778 -858.677 -868.157 -822.162 -792.502

Toelichting overzicht baten en lasten

Baten

De baten op het Programma Zorg, Welzijn en Wijkteams hebben betrekking op rijksbijdragen en bijdragen van regiogemeenten voor de uitvoering van de Gemeenteschappelijke regeling Jeugdzorg Rijnmond (GRJR) en de eigen bijdragen voor Wmo-maatwerkvoorzieningen. De opbrengsten derden bestaan onder andere uit de inkomsten voor wonen, kwetsbare personen en Moeders van Rotterdam
 

Lasten

Eigen personeel wordt ingezet in het kader van de jeugdhulp, toegang tot de Wmo, beleid en zorginkoop en de aanpak van huiselijk geweld. Het grootste deel van de programmalasten wordt besteed via sociale uitkeringen en subsidies en inkomensverstrekking. Bij sociale uitkeringen gaat het om de inkoop van ondersteuningsarrangementen in het kader van de Wmo 2015 en de Jeugdwet. Subsidies betreffen de subsidies die enerzijds verstrekt worden aan instellingen die werkzaamheden verrichten in het kader van de specialistische jeugdhulp en aan instellingen in het kader van de maatschappelijke opvang.
 

Reserves

Binnen het Programma Zorg, Welzijn en Wijkteams worden middelen uit diverse bestemmingsreserves ingezet. Voorbeelden hiervan zijn Bestemmingsreserve Blokhuismiddelen en Bestemmingsreserve Bestrijding eenzaamheid ouderen. De belangrijkste bestemmingsreserve die binnen het Programma wordt ingezet is de Bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en jeugdhulp. Deze bestemmingsreserve fungeert als een buffer om fluctuaties in de uitgaven aan zorg op te vangen.

 

Meerjarig verloop

Het meerjarig verloop laat vanaf 2023 een redelijk constant beeld zien van het saldo van baten en lasten.  De verwachte stijging van de uitgaven voor Wmo en Jeugdhulp, wordt veroorzaakt door demografische ontwikkelingen in de stad, zoals een toenemende ondersteuningsvraag van een groeiende groep thuiswonende ouderen). Deze hogere lasten worden gecompenseerd door een oplopende reeks aan bezuinigingen alsmede een verwachte hogere bijdrage vanuit het Rijk voor de Wmo.

Financiële bijstellingen

Bijstellingen Zorg, welzijn en wijkteamsBegroting
2022
Begroting
2023
Raming
2024
Raming
2025
Raming
2026
Eerste Herziening 2022 (na conversie) -816.223 -696.714 -697.348 -704.333 -704.068
Bijstellingen Tweede Herziening 2022 / Begroting 2023 -26.555 -161.963 -170.809 -117.829 -88.434
Uitbreiding jongerenwerk Coalitieakkoord - Hoofdstuk 1 0 -500 -1.000 -1.000 -1.500
Ondersteunen nieuwkomers Coalitieakkoord - Hoofdstuk 2 -425 -332 -332 -332 -332
Huismeesters seniorencomplexen Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 0 -50 -100 -200 -200
Ouderen Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 -1.000 -1.000 -1.000 -1.000 -1.000
Realiseren 200 transitieplekken Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 0 -1.500 0 0 0
Tekort Zorg Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 -1 -135.766 -186.885 -197.114 -212.888
Tekort Zorg: bijdrage huishoudelijke hulp WMO Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 0 0 0 5.600 13.200
Tekort Zorg: Maatregelenpakket Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 0 16.000 33.000 47.000 62.000
Tekort Zorg: terugdraaien bezuiniging jeugdzorg Rijk Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 0 0 5.000 23.000 23.000
Tekort Zorg: Verwachte extra Rijksbijdrage Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 0 0 20.000 40.000 60.000
Zorgrestaurants Coalitieakkoord - Hoofdstuk 5 0 -170 -180 -180 -180
Organisatie Coalitieakkoord - Hoofdstuk 7 0 1.199 1.285 1.521 1.753
Gemeentefondsmutaties Coalitieakkoord – Overig -3.568 -2.408 -2.483 -2.612 -2.653
Herstelaanpak jongeren Coalitieakkoord – Overig -1.052 0 0 0 0
Indexatie WMO Coalitieakkoord – Overig -2.651 -4.400 0 0 0
Meerkosten zorg Corona Coalitieakkoord – Overig -5.000 0 0 0 0
Stijgingen energiekosten eigen gebouwen Coalitieakkoord – Overig -40 -188 0 0 0
Winterkouderegeling Coalitieakkoord – Overig -625 -625 -625 -625 -625
Aanpak dak- en thuisloosheid Kasschuiven 6.917 0 -2.306 -2.306 -2.306
Continuering verandertraject Kasschuiven 500 -500 0 0 0
Nadelig effect jaarrekening GRJR Kasschuiven -4.200 4.200 0 0 0
Bijdrage EU-subsidie Veerkrachtig BoTu 2028 Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 0 50 50 50 50
Opvang vluchtelingen Oekraïne Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Bestrijding eenzaamheid ouderen Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Regionale coördinatie nazorg ex-gedetineerden Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds Reserves -190 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Vergoeding meerkosten Corona zorg Reserves 0 0 0 0 0
Bestemmingsreserve Wijkpaleis Reserves 0 0 0 0 0
Beschermd wonen Taakmutaties -4.842 -7.419 -7.422 -7.424 -7.427
Brede aanpak dak- en thuisloosheid Taakmutaties -6.917 0 0 0 0
Eigen bijdrage huishoudelijke hulp Taakmutaties 0 0 0 3.879 3.984
Gemeentefondsmutaties Taakmutaties -2 1 1 1 1
Gemeentefondsmutaties (mei-circulaire 2022) Taakmutaties -1.076 -1.127 -1.142 -1.171 -1.207
Gezond in de Stad Taakmutaties -291 0 0 0 0
Prenataal huisbezoek Taakmutaties 107 0 0 0 0
Uitstapprogramma prostituees Taakmutaties -104 0 0 0 0
Vrouwenopvang Taakmutaties -1.642 -1.561 -1.561 -1.561 68
Technische wijzigingen Technische wijzigingen -454 -25.867 -25.112 -23.356 -22.173
Begroting na wijzigingen -842.778 -858.677 -868.157 -822.162 -792.502

Toelichting financiële bijstellingen

Uitbreiding jongerenwerk
Er wordt een extra investering gedaan in jongerenwerk. Het aantal jongerenwerkers in met name kwetsbare wijken wordt uitgebreid om te voorkomen dat jongeren kiezen voor een criminele carrière.

    
Ondersteunen nieuwkomers
Nieuwkomers worden ondersteund om een onderdeel te worden van de samenleving door taallessen, stageplekken en begeleiding naar werk. Hiertegenover staat de verantwoordelijkheid van nieuwkomers om naar vermogen zijn of haar steentje bij te dragen aan onze stad, de taal te leren en om mee te doen. Dit gebeurt voornamelijk vanuit het Programma Armoede, Schuldhulpverlening, Inburgering en Samenleving. Op dit programma wordt een deel van de personeelslasten verantwoord.

  
Huismeesters seniorencomplexen 
Vanuit de gemeente Rotterdam wordt gestimuleerd dat in alle seniorencomplexen huismeesters aanwezig zijn. Voor de tien meest kwetsbare complexen zorgt de gemeente voor cofinanciering.


Ouderen
De gemeente Rotterdam zet zich de komende vier jaar in om eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan, hen een veilige oude dag te bezorgen en sociale structuren voor ouderen te versterken.
Hiervoor wordt structureel € 1,0 mln per jaar aan het beschikbare budget toegevoegd.


Realiseren 200 transitieplekken  
De gemeente Rotterdam realiseert kleinschalig 200 transitieplekken verspreid over de stad voor gescheiden ouders, asielzoekers en andere groepen die opvang nodig hebben.


Tekort Zorg
Zoals alle gemeenten kampt ook de gemeente Rotterdam met stijgende zorgkosten, vanwege de stijgende vraag naar zorg. Tegelijkertijd zijn de budgetten vanuit het Rijk de afgelopen jaren niet voldoende meegegroeid met de vraag naar zorg. Bij de huidige verwachtingen loopt het totale tekort -zonder aanvullende maatregelen- voor Rotterdam op tot circa € 200 miljoen per jaar. Om de stijgende zorgkosten op te vangen worden structureel middelen beschikbaar gesteld. Tegelijkertijd worden maatregelen getroffen om de stijgende zorgvraag in te perken én wordt het Rijk gevraagd om een extra bijdrage voor de tekorten in de Wmo.


Tekort Zorg: bijdrage huishoudelijke hulp Wmo 
Het kabinet voert een eerlijker eigen bijdrage (naar draagkracht) in voor Wmo huishoudelijke hulp met ingang van 2025. De gemeente Rotterdam sluit zich aan bij deze nieuwe regeling.


Tekort Zorg: Maatregelenpakket 
Er worden maatregelen genomen om de stijgende zorgvraag bij Jeugdhulp en Wmo in te perken. Onder meer door te snijden in bureaucratie, de keten te stroomlijnen en daarmee integraal de zorgvraag op te pakken, zodat ondersteuning en hulp beschikbaar blijft voor kwetsbare Rotterdammers die hulp nodig hebben.  
 

Tekort Zorg: terugdraaien bezuiniging jeugdzorg Rijk 
Vanaf 2024 wordt de bezuiniging vanuit het Rijk op de Jeugdzorg teruggedraaid.
 

Tekort Zorg: verwachte extra Rijksbijdrage  
Vanaf 2024 wordt een extra bijdrage van het Rijk verwacht voor financiële tekorten bij de Wmo.


Zorgrestaurants
De gemeente Rotterdam heropent, ondersteunt en stimuleert de komst van nieuwe zorgrestaurants voor ouderen waar zij terecht kunnen voor een gezonde en betaalbare maaltijd.    


Organisatie    
Omdat we scherpe keuzen maken in ons beleid en nog efficiënter gaan werken, is het reëel om een bezuiniging op de gemeentelijke organisatie te realiseren (inhuur en apparaat). Dit geldt niet voor de medewerkers in de uitvoering. Als uitgangspunt hanteren we natuurlijk verloop.


Gemeentefondsmutaties
In het coalitietakkoord zijn diverse Gemeentefondsmutaties opgenomen. Het betreft de volgende wijzigingen:

  • Nacalculatie mobiliteitshulpmiddelen uit de septembercirculaire 2021 is in de begroting verwerkt - € 490 in 2022 tot - € 409 in 2026
  • Aanpassing budget stimuleringsprogramma Gezond in de Stad (GIDS) vanuit de septembercirculaire 2021 - € 97 in 2022 
  • Afdracht van uitvoeringskosten Sociale Verzekeringsbank PGB Wmo - € 686 in 2022 
  • Afdracht van uitvoeringskosten Sociale Verzekeringsbank PGB Jeugd - € 337 in 2022
  • Actualisering van de decentralisatie-uitkering Maatschappelijke opvang en OGGZ: structureel - € 179 vanaf 2022
  • Aanpassing van de decentralisatie-uitkering Beschermd wonen uit de septembercirculaire 2021 en de decembercirculaire 2021: - € 3,0 mln in 2022 tot - € 3,3 mln in 2026. Voornamelijk vanwege nacalculatie van de uitname Wet langdurige zorg (Wlz). 
  • Aanpassing budget Jeugdzorg: - € 400 in 2022
  • Actualisering budget Jeugdhulp aan kinderen in een asielzoekerscentrum: structureel € 7 vanaf 2022
  • Aanpassing budget salarislasten Zorgdomein Jeugd: € 1,9 mln in 2022 tot € 2,0 mln in 2026. Dit betreft de extra loonindexatie van 1,13% zoals overeengekomen tussen Rijk een de zorgsector. 
  • Aanpassing budget salarislasten Zorgdomein Wmo: structureel 1,5 mln vanaf 2022. Dit betreft de extra loonindexatie van 1,13% zoals overeengekomen tussen Rijk een de zorgsector. 
  • Budget Menselijke Maat ter versterking ondersteuning Wijkteams: € 3,0 mln in 2022 tot € 3,1 mln in 2026
  • Impuls en aanvullend pakket reintegratie bijstandsgerechtigden: € 2,1 mln in 2022


Herstelaanpak jongeren  
Voor het jaar 2022 is € 1,1 mln begroot ter dekking van het Programma Rotterdam sterker door jongeren.


Indexatie Wmo
Voor de Wmo verstrekkingen in natura is de indexatie begroot voor de tweede helft 2022 en 2023.  


Meerkosten zorg Corona    
Voor het jaar 2022 is € 5,0 mln begroot ter dekking van de extra zorgkosten in verband met Corona.
 

Stijgingen energiekosten eigen gebouwen
De energietarieven stijgen wereldwijd door beperking van de gasaanvoer en stijging van de vraag naar energie. Dit resulteert op basis van huidige inzichten in 2023 ook voor Rotterdam in onvermijdelijke kostenstijgingen.
 

Winterkouderegeling
De gemeente Rotterdam stelt structureel € 625 extra beschikbaar voor opvang binnen de Winterkouderegeling.


Aanpak dak- en thuisloosheid    
In 2022 is door het Rijk € 6,9 mln beschikbaar gesteld voor de Brede aanpak dak- en thuisloosheid. (zie ook Taakmutatie Brede aanpak dak- en thuisloosheid). Omdat het beschikbare budget voor 2022 en 2023 toereikend is, worden deze middelen overgeheveld naar 2024 tot en met 2026.


Continuering verandertraject    
In 2022 is gestart met de het verandertraject in het kader van zorg kwetsbare gezinnen en huiselijk geweld op basis van het beleidskader Bouwen aan een toekomst zonder geweld. Het verandertraject loopt door in 2023. Een deel van het budget wordt naar 2023 overgeheveld.


Nadelig effect jaarrekening GRJR
Het rekeningresultaat over 2021 van de Gemeenschappelijke regeling Jeugdhulp Rijnmond (GRJR) is voor de gemeente Rotterdam € 4,2 mln hoger uitgevallen. In 2022 wordt meer onttrokken aan de bestemmingsreserve tweedelijns Wmo en Jeugdhulp om dit voor 2022 te dekken. De verwachting is dat er in 2023 minder onttrokken wordt aan deze bestemmingsreserve.


Bijdrage EU-subsidie Veerkrachtig BoTu 2028
Voor het Wijkontwikkelingsprogramma Bospolder-Tussendijken is lastenbudget overgeheveld naar het Programma Dienstverlening.  
 

Opvang vluchtelingen Oekraïne
Als gevolg van de inval van Rusland in Oekraïne, heeft de gemeente Rotterdam sinds half maart de taakstelling om Oekraïense vluchtelingen op te vangen. Deze taakstelling behelsde in eerste instantie 1000 vluchtelingen maar wordt inmiddels naar boven bijgesteld. De gemeente maakt kosten op het gebied van opvang, leefgeld, onderwijs, zorg en werk. Deze kosten worden gedekt door het Rijk. Met deze bijstelling worden de baten en lasten voor opvang in 2022 met € 32,3 mln aangepast op basis van de verwachte uitgaven.

 

Bestemmingsreserve Bestrijding eenzaamheid ouderen
Bij de jaarrekening 2021 is een bestemmingsreserve gevormd voor het verstrekken van subsidies in het kader van bestrijding van eenzaamheid bij ouderen die een overloop naar 2022 hadden. Deze subsidies zijn in 2022 verstrekt en deze bestemmingsreserve wordt voor € 561 onttrokken.    


Bestemmingsreserve Regionale coördinatie nazorg ex- gedetineerden
Voor de regionale coördinatie van de nazorg aan ex-gedetineerden wordt in 2022 € 40 onttrokken.    


Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds
Aan de Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds wordt in 2022 € 190 onttrokken. Dit wordt gebruikt voor de Einde Lening Inburgeringsplicht (ELIP) 2022   


Bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp
Voor ICT ontwikkeling GIDSO wordt in 2022 € 200 onttrokken aan de bestemmingsreserve Tweedelijns Wmo en Jeugdhulp.     


Bestemmingsreserve Vergoeding meerkosten Corona zorg
Voor extra zorgkosten die noodzakelijk waren in verband met coronamaatregelen is een bestemmingsreserve gevormd. In 2022 wordt aan deze bestemmingsreserve  € 1,2 mln onttrokken.

   
Bestemmingsreserve Wijkpaleis  
Bij de jaarrekening 2021 is deze nieuwe bestemmingsreserve gevormd voor het  behoud van het Wijkpaleis voor wijk en Mooi Mooier Middelland. Hiervoor wordt € 200 in 2022 onttrokken en € 300 in 2023.

 
Beschermd wonen
In de meicirculaire 2022 is voor Beschermd wonen extra budget voor loon- en prijsbijstellingen 2022 toegekend. Tevens is extra budget toegekend voor volumegroei 2023 en verder.


Brede aanpak dak- en thuisloosheid
Vanuit het Rijk zijn voor 2022 middelen ontvangen voor het voorkomen van dakloosheid, om- en afbouw van de maatschappelijke opvang en het realiseren van woonplekken met passende ondersteuning voor (dreigend) dakloze jongeren en volwassenen. 
 

Eigen bijdrage huishoudelijke hulp
Het kabinet voert een eerlijker eigen bijdrage (naar draagkracht) in voor Wmo huishoudelijke hulp met ingang van 2025. De gemeente Rotterdam sluit zich aan bij deze nieuwe regeling. Er zijn extra baten begroot in aanvulling op de mutatie 'Tekort Zorg: bijdrage huishoudelijke hulp Wmo'. Dit zal bij de Eerste herziening 2023 worden gecorrigeerd.


Gemeentefondsmutaties
Mutaties uit de meicirculaire 2022 zijn in de begroting verwerkt. Het betreft de decentralisatie-uitkering Maatschappelijke opvang. De begroting is aangepast op basis van actuelere cijfers.


Gemeentefondsmutaties (mei-circulaire 2022)
Mutaties uit de meicirculaire 2022 zijn in de begroting verwerkt. Het betreft hier mutaties voor de onderdelen: Jeugdhulp aan kinderen in een asielzoekerscentrum, subsidieregeling continuïteitsregeling cruciale jeugdzorg en Integratie-uitkering Voogdij 18+.


Gezond in de Stad
Vanuit het Rijk zijn voor 2022 extra middelen ontvangen voor het stimuleringsprogramma Gezond in de Stad (GIDS). Het programma is bedoeld om de gezondheid van mensen in een lage sociaaleconomische positie te verbeteren.    
 

Prenataal huisbezoek
Mutaties uit de meicirculaire 2022 zijn in de begroting verwerkt. In 2021 zijn structureel middelen toegevoegd voor het wetsvoorstel 'Prenataal huisbezoek door de jeugdgezondheidszorg'. Aangezien het wetsvoorstel een half jaar later in werking treedt, wordt een deel van het budget voor 2022 teruggegeven aan het Rijk.


Uitstapprogramma prostituees
Mutaties uit de meicirculaire 2022 zijn in de begroting verwerkt. Er zijn voor 2022 extra middelen ontvangen voor het ontwikkelen en uitvoeren van regionale uitstapprogramma’s voor prostituees.   


Vrouwenopvang  
In het kader van kind- en gezinsbescherming zijn extra middelen (meicirculaire 2022) opgenomen in de begroting.


Technische wijzigingen    
In dit programma zijn er diverse technische wijzigingen geweest. De grootste wijzigingen zijn:

  • De budgetten zijn vanaf het jaar 2023 geactualiseerd naar het prijspeil 2023. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen. Voor het programma heeft dit een effect (- € 28,4 mln vanaf 2023, tot - € 24,5 mln in 2026).
  • De onderbesteding bij programma Volksgezondheid door lagere vaststellingen van subsidies van eerdere jaren wordt ingezet om tekorten te dekken bij (expertiseteam Jeugd op) binnen het programma Zorg, welzijn en wijkteams (- € 1,1 mln in 2022)
  • Een ander financieringsmodel voor flexibel personeel zorgt voor een verschuiving van budget tussen dit programma en de programma's Armoede, Schuldhulpverlening, Integratie en Samenleving, Onderwijs, Sport en Recreatie, Volksgezondheid en Cultuur. Op dit programma heeft het een financieel effect (structureel € 623).
  • Er is een verschuiving van budget tussen dit programma en de programma's Armoede, Schuldhulpverlening, Integratie en Samenleving, Volksgezondheid en Overhead door een personele uitbreiding en een verschuiving van personeel op het gebied van Preventie & Welzijn, Ondersteuning & Hulp en Zorg & Bescherming. Op dit programma heeft het een financieel effect ( € 917 vanaf 2023 tot € 934 in 2026).
  • Daarnaast zijn er diverse kleinere budgetverschuivingen. Dit heeft een financieel effect (€ 40 in 2022 tot € 794 in 2026).