Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Een aantrekkelijke en leefbare stad voor iedereen, nu en in de toekomst

Meer gezonde Rotterdammers die bewegen, spelen, sporten, ontmoeten, ontspannen en recreëren

Een investering in de doorontwikkeling van de klimaat adaptieve deltastad

Samenwerking met Rotterdammers en gedeeld eigenaarschap

Ontwikkelingen en voortgang

Ga naar vorige begroting

We werken aan een robuuste groene, gezonde en duurzame leefomgeving voor alle Rotterdammers die uitnodigt tot ontmoeten, sporten en recreëren en bijdraagt aan een aantrekkelijk werk- en leefklimaat. In het coalitieakkoord zijn veertien collegetargets vastgesteld. Collegetarget nummer elf luidt: “20 hectare groen erbij in 2022 t.o.v. 2018”.

Bij de behandeling van de Begroting 2019 heeft de wethouder twee toezeggingen gedaan. De wethouder komt met een Groenoffensief waarin hij de aspecten biodiversiteit, kwaliteit, onderhoud en beheer, sociale veiligheid, klimaatadaptatie zal uitwerken. Hij geeft hierin ook aan op welke manier departicipatie van bewoners en bedrijven wordt vormgegeven, en hoe de 20 ha extra groen gemeten wordt. Tevens zet de wethouder zich in om het streefcijfer te verhogen van 6.9 naar 7.0 . Daarnaast heeft de wethouder toegezegd dat het onderdeel privaat groen wordt meegenomen in de rapportages voor het groenoffensief.
 

Inmiddels is de raad geïnformeerd over het plan van aanpak Groenoffensief dat uitvoering gaat geven aan het collegetarget 20 hectare vergroening. De voortgang op het onderwerp vergroening van de buitenruimte die bijdraagt aan de gezondheid en levensplezier van alle Rotterdammers en die uitnodigt tot ontmoeten, sporten en recreëren heeft geleidt tot een vaststelling van het Toekomstperspectief Binnenstedelijke Nieuwe Maas. Dit toekomstperspectief wordt met het nog vast te stellen Uitvoeringsprogramma Rivieroevers Rotterdam 2019-2022 medio 2019 aan de gemeenteraad gestuurd.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren

Wat mag het kosten

Overzicht van baten en lasten Openbaar groen en (openlucht) recreatie - LandschapRealisatie 2018Begroting
2019
Begroting
2020
Raming
2021
Raming
2022
Raming
2023
Baten exclusief reserves89393822222222

Bijdragen rijk en medeoverheden 785 938 22 22 22 22
Overige opbrengsten derden 108 0 0 0 0 0
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves9.08110.72611.91812.52313.4577.246

Interne resultaat 2.379 3.486 3.033 3.033 3.033 3.033
Interne resultaat 2.379 3.486 3.033 3.033 3.033 3.033
Programmalasten 6.703 7.240 8.885 9.490 10.424 4.213
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 1.882 2.751 4.289 4.895 5.828 -383
Kapitaallasten 0 0 0 0 0 0
Overige programmalasten 0 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 4.820 4.490 4.595 4.595 4.595 4.595
Saldo voor vpb en reserveringen -8.188 -9.787 -11.896 -12.501 -13.434 -7.224
Saldo voor reserveringen -8.188 -9.787 -11.896 -12.501 -13.434 -7.224
Reserves4572.9184.9285.5506.5000

Onttrekking reserves 457 2.918 4.928 5.550 6.500 0
Toevoeging reserves 20 0 0 0 0 0
Vrijval Reserves 20 0 0 0 0 0
Saldo -7.732 -6.870 -6.968 -6.951 -6.934 -7.224
Effect indicatoren 2017201820192020202120222023
Collegetarget 11: 20 ha groen erbij in 2022 t.o.v. 2018 Streefwaarde     + 5 ha +10 ha + 15 ha +20 ha  
Realisatie              
% Tevredenheid van bezoekers stadsparken (rapportcijfer) Streefwaarde   > 7,4 > 7,4 > 7,4 > 7,4 > 7,4  
Realisatie 7,4            
% Tevredenheid bewoners over groen in de wijken/buurten Streefwaarde   > 6,9 > 6,9 > 6,9 > 6,9 > 6,9  
Realisatie 6,9            
Prestatie indicatoren 2017201820192020202120222023
Realisatie ecologische verbindingen Streefwaarde 3 ecologische verbindingen realiseren in de stad
Realisatie              

Financiële bijstellingen

Bijstellingen 20192020202120222023
Begroting 2019   -4.547 -4.547 -4.547 -4.547 -4.547
Bijstellingen Omissie 2019   -2.331 -1.611 -1.296 -1.011 -1.011
Bijstellingen Voorjaarsnota 2019 Categorie          
Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling Reserves 0 0 0 0 0
Diverse afwijkingen bestemmingsreserves Reserves 0 0 0 0 0
Budgetoverheveling Koppelen locale groene plekken, Vergroening, Rivieroevers Technische wijzigingen -341 -1.061 -1.376 -1.661 0
Diverse bijstellingen Technische wijzigingen 348 250 267 283 283
Begroting na wijzigingen   -6.870 -6.969 -6.952 -6.936 -5.275

Toelichting financiële bijstellingen

Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling

De bestemmingsreserves ISV-3, Gebiedsontwikkelingsfonds en Investeringsplannen zonder gronduitgifte worden samengevoegd binnen de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling (Raadsbesluit 17bb8432). Dit leidt tot een meerjarige budgetoverheveling naar de bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling.

 

Diverse afwijkingen bestemmingsreserves

In 2019 is het lastenbudget en de financiering vanuit de bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam voor de projecten Leuvenkolk en Aanlegsteiger de Schie met € 110 verhoogd als gevolg van vertraging in de uitvoering van de projecten in 2018. Voor het begrotingsjaar 2018 is dit in de 10Maands 2018 verwerkt. De uitvoering van deze projecten wordt in 2019 verwacht en leidt tot een bijstelling in de begroting 2019.
Daarnaast is in 2019 het lastenbudget en de financiering vanuit de bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam voor het programma Rivieroevers met € 127 verlaagd. Dit is een gevolg van een actualisatie op de projectbegroting Blue City en Grote Kerkplein waarbij de uitvoering van het project Blue City in 2020 wordt verwacht. Dit leidt tot een bijstelling in de begroting 2020.

Tenslotte is het project Mallegat Park in 2018 stopgezet. De begroting is hierop bijgesteld, waarbij het lastenbudget en de financiering vanuit de bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid met € 100 zijn verlaagd. De eindafrekening volgt in 2019.

 

Budgetoverheveling Koppelen locale groene plekken, Vergroening, Rivieroevers

Het lastenbudget voor de projecten Koppelen locale groene plekken, Vergroening en Rivieroevers is overgeheveld van het taakveld Wonen en bouwen naar het juiste taakveld Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap (respectievelijk € 341 in 2019 oplopend naar €1,6mln in 2022).

 
Diverse bijstellingen
De budgetten zijn vanaf het jaar 2020 geactualiseerd naar het prijspeil 2020. Nadere informatie is opgenomen bij grondslagen bij de Voorjaarsnota. Daarnaast wordt de toebedeling aan taakvelden herzien als gevolg van hernieuwde inzichten. Het budget van een aantal 'wonen en bouwen' gerelateerde projecten wordt hiermee meerjarig overgeheveld vanuit Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap naar het taakveld Wonen en bouwen (€ 348 meerjarig).

Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving

  • Archeologische waarden- en beleidskaart Rotterdam

  • Atlas Stedelijke Havens - De havens in kaart

  • Beleidsregeling Parkeernormen auto en fiets gemeente Rotterdam 2018

  • Gebiedsaanpak energietransitie

  • Gebiedskoersen detailhandel 2017-2020

  • Gebiedsvisie Rotterdam Central District

  • Groenplan Binnenstad

 
  • Horecagebiedsplan 2017-2019

  • Integraal Huisvestingsplan Onderwijs 2015-2019 Rotterdam

  • Kader oplaadinfrastructuur auto's 

  • Meerjarenplan Bouw en Woningtoezicht 2018-2021

  • Milieuzone kaart

  • OV-visie Rotterdam 2018-2040

  • Plintenstrategie voor de Rotterdamse binnenstad

  • Rotterdamse Mobiliteitsagenda 2015 - 2018

  • Rotterdamse Mobiliteitsagenda 2015 - 2018 Rotterdam Verkeersveilig - Meerjarenplan 2016-2018

  • Rotterdamse Mobiliteitsagenda 2015 - 2018 Rotterdam Verkeersveilig - Meerjarenplan 2016-2018: Actieplan Verkeersveilige scholen

  • Rotterdamse Mobiliteitsagenda 2015 - 2018: Fietsplan 2016 - 2018

  • Rotterdamse Mobiliteitsagenda 2015 - 2018: Parkeerplan Rotterdam 2016-2018

  • Rotterdamse Mobiliteitsagenda 2015 - 2018: Stedelijk Verkeersplan Rotterdam 2016 - 2030+

  • Rotterdamse Welstandsnota

  • Stedelijke Agenda Haven

 
  • Verbonden stad - visie openbare ruimte binnenstad Rotterdam - Ruimtelijke ontwikkelingsstrategie 2030

  • Verkeer- en vervoersplan Rotterdam 2003-2020

  • Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Rotterdam 2015

Omschrijving taakveld

Het realiseren van mooi, divers en uitnodigend openbaar groen en stedelijk water. Het groen en water in Rotterdam heeft landschappelijke en ecologische waarde, is goed verspreid, biedt ruimte aan toegankelijke recreatie, en houdt de mensen en de stad gezond, leefbaar en aantrekkelijk. Juist in de verdichtende omgeving wordt gezorgd voor een eveneens groeiende aanwezigheid van openbaar groen en stedelijk water. Onze kenmerkende rivieren, parken, singels, plantsoenen, groen en recreatiegebieden hebben iedere Rotterdammer iets te bieden. Samen met bewoners en partners pakken we kansen die bijdragen aan een circulaire economie en uitdagingen rondom klimaatverandering en gezonde groei in relatie tot de stedelijke verdichtingsopgave.

 

Tot dit Rotterdamse taakveld behoren:

  • natuurbescherming, onderhoud van bos, heide en overige natuurgebieden;
  • aanleg en onderhoud van openbaar groen inclusief het plaatsen en onderhouden van kunstwerken in de openbare ruimte;
  • aanleg en onderhoud van openbaar water: vijvers en kleine watergangen, waaronder het schoonhouden van sloten, onderhouden van taluds en betuining;
  • aanleg en onderhoud van speelvoorzieningen;
  • hobbyclubs en volkstuinderverenigingen.

 

De gemeente werkt aan een aantrekkelijke, klimaatbestendige, groene en gezonde openbare ruimte voor alle Rotterdammers, zodat een aantrekkelijk werk- en leefklimaat ontstaat en groeit.

Het creëren van een steeds groenere stad door structureel samen te werken en te koppelen met andere beleidsvelden zoals de verhoogde bouwactiviteiten, vernieuwing van riolering en stadsverwarming en initiatieven om een gezonde leefstijl te bevorderen. Hierbij wordt nadrukkelijk en integraal gezocht naar mogelijkheden om werk met werk te maken in de wijken en buurten van Rotterdam. Dat doen we zowel intern als extern met (bewoners)initiatieven en partners in de stad die bijdragen aan een aantrekkelijke openbare ruimte voor iedereen.

De gemeente werkt aan een robuuste aaneengesloten groenstructuur, omdat dat beter is voor mens en natuur. Het verbinden van groengebieden is op meerdere schaalniveaus belangrijk, van de verbinding van stad en land tot in de buurt. Rotterdam stuurt daarom ook in regionale samenwerkingen aan op meer en beter bereikbare groengebieden voor natuur en recreatie, voor Rotterdammers en bewoners in de regio.

Een robuuste groenstructuur is ook beter bestand tegen extreme weersomstandigheden als gevolg van de verandering van het klimaat. Naast het bergen van de wateropgave stuurt de gemeente op meer diversiteit in de groenstructuur. Dit leidt tot een hoge ecologische waarde en is uitnodigend voor iedere Rotterdammer. Door een goede balans in gebruiksmogelijkheden is er ruimte voor verblijf, ontmoeting en verplaatsing in een gezonde omgeving.

Materialen die gebruikt worden bij de inrichting van de openbare ruimte zijn zoveel mogelijk circulaire producten. Ook het groenafval zelf wordt optimaal terug gerecycled.

Openbaar groen en het stedelijk watersysteem zijn belangrijk voor de ecologische en landschappelijke waarde van de stad en dragen in belangrijke mate bij aan een gezonde leefomgeving en biodiversiteit. Met sport-, cultuur-, groen- en recreatieve deelprogramma’s en voorzieningen werkt Rotterdam aan een leefbare en vitale stad, zowel in de directe dagelijkse leefomgeving als in de grotere parken en groengebieden. Een herkenbare leefomgeving die op een laagdrempelige manier uitnodigt tot leren, bewegen, participatie en ontmoeting, en die bijdraagt aan de eigen kracht en de gezonde en duurzame leefstijl van Rotterdammers, met oog voor de behoefte van verschillende doelgroepen. Kwalitatief hoogwaardig groen maakt het verschil en zet Rotterdam ook op de kaart als groene metropool met een aantrekkelijk werk-leefklimaat.

De openbare ruimte heeft elke Rotterdammer wat te bieden. Er wordt meer dan ooit gewandeld, gesport, gepicknickt en gebarbecued. En ook evenementen en festivals doen een beroep op ons stedelijk- en wijkgroen. Tegelijkertijd neemt de druk op de (groene) buitenruimte toe en groeit de komende jaren door de binnenstedelijke verstedelijkingsopgave.

Het college stuurt op meer en beter bereikbaar groen, het kan gaan om lokale vergroening in de straat of op het plein en bijvoorbeeld nieuwe parken. Daarbij maken we gebruik van de bestaande kwaliteiten in wijken en buurten en versterken die, zoals het ontwikkelen van de rivieroevers van Maas en Rotte voor verblijf en recreatie. Verdichting betekent ook een intensiever gebruik van de beschikbare ruimte wat extra eisen stelt aan de kwaliteit van onze bomen, grassen en beplanting.

Groen en water versterken de ruimtelijke structuur, de leefbaarheid en de klimaatbestendigheid van de stad. Parken, plantsoenen, wegbermen, straatbomen en gevelgroen verminderen hittestress en versterken de biodiversiteit. Zichtbare watergangen, onderdeel van het stedelijk watersysteem, dragen niet alleen bij aan de weerbaarheid maar ook aan belevingswaarde van de stad en aan waterdoelstellingen zoals het lokaal opvangen en langer vasthouden van water. Aanleg en onderhoud vindt plaats op milieuvriendelijke wijze: objecten en materialen worden gerecycled en ook organisch afval wordt hergebruikt. Het zorgt er daarnaast voor dat de omgeving veilig, beschikbaar en toegankelijk voor iedereen blijft.

Daarnaast investeert Rotterdam in ruimte voor ontmoeting en verblijf in de openbare ruimte door deze aangenaam in te richten en sociale knooppunten in de wijk te versterken. Bovendien zal de gemeente met variatie in inrichting en elementen de Rotterdammer meer gaan uitdagen en stimuleren om meer en vaker naar buiten te gaan om te spelen, te sporten en te bewegen in de openbare ruimte. In de stad worden plekken als vrije ruimte aangewezen en opengesteld voor tijdelijk gebruik of voor buurtactiviteiten om elkaar te ontmoeten.

Daar waar behoefte is, zetten we extra in op specifieke doelgroepen, zoals gezinnen en kinderen. Het realiseren en onderhouden van voldoende en toegankelijke recreatieve voorzieningen in de wijken, zoals speeltuinen en scoutingverenigingen, voorziet in de behoefte van jonge Rotterdammers aan een veilige speelplek. Het college draagt zorg voor voldoende spreiding en een goede bereikbaarheid.

Al deze opgaven vragen om creatieve en innovatieve oplossingen en andere samenwerkingsvormen met (deels nieuwe) partners. Alleen door samen op te trekken met oog voor de brede doelstellingen van de stad en het effect van onze aanpak op de Rotterdammer zorgen we voor maximaal resultaat, ook op de lange termijn.

Er is inmiddels veel geoefend met de concept Omgevingsvisie die in het kader van de nieuwe Omgevingswet richtinggevend wordt. De ontwikkeling van de stad wordt hierin beschreven aan de hand van vijf perspectieven:

  1. Circulaire stad;
  2. Compacte stad;
  3. Productieve stad;
  4. Inclusieve stad;
  5. Gezonde stad.

Deze perspectieven sluiten goed aan bij onze ambities.

 

Effecten voor de stad

  • Met de bovengenoemde doelen beogen we de volgende effecten in de stad te bereiken:
  • Tevredenheid van bewoners vergroten over de openbare ruimte, waaronder het groen, water en speelvoorzieningen;
  • Groei van gebruikers en bezoekersaantallen van stadsparken en wijkvoorzieningen;
  • Bevordering van een duurzame en gezonde leefstijl;
  • Weerbaarheid van de stad versterken.