Onderwijshuisvesting
Beleidskaders, -monitors en wetgevingDe beste basisschool is altijd in de buurt
Evenwichtige spreiding van een kwalitatief goed en gevarieerd onderwijs
Ontwikkelingen en voortgang
Ga naar vorige begrotingOptimalisatie van de kwaliteit en spreiding van het stedelijk aanbod primair onderwijs
Naast de uitvoering van het Integraal Huisvestingsplan 2015-2019 wordt hard gewerkt aan een nieuw Integraal Huisvestingsplan. Hierin zijn de afspraken over het stedelijk aanbod primair onderwijs opgenomen. Het eerste deel waar de ambities en analyses worden geformuleerd is gereed. Momenteel wordt deel 2 uitgewerkt, waarin projecten (nieuwbouw) en maatregelen opgenomen worden.
Herontwerp van het voortgezet onderwijs
Nieuwbouwprojecten die voortkomen uit het convenant Voortgezet Onderwijs Rotterdam Zuid worden voorbereid, om deze op te kunnen leveren in 2023. De gesprekken voor nieuwbouwprojecten op Noord zijn gestart.
Integraal Huisvestingsplan 2015-2019
Gemeenten hebben zorgplicht ten aanzien van de huisvesting van scholen. In 2014 heeft de gemeenteraad het Integraal Huisvestingsplan 2015 -2019 vastgesteld waarin is aangegeven welke projecten (nieuwbouw of renovatie van scholen) zullen worden gerealiseerd. Om het volledige investeringsprogramma uit te kunnen voeren, inclusief huidige (kwaliteits)eisen en rekening houdend met de huidige bouwprijzen, is door het college besloten om eenmalig € 114 mln aan extra investeringskrediet beschikbaar te stellen.
Gymzalen
De gemeente is verantwoordelijk voor het faciliteren van bewegingsonderwijs in kwalitatief goede accommodaties. Een aantal gymzalen verkeert in slechte bouwkundige en functionele staat. Daarnaast neemt het aantal leerlingen in het basisonderwijs toe en zal extra gymcapaciteit in de toekomst nodig zijn. Na het analyseren van de staat van gymzalen en verwacht gebruik is besloten 12 gymzalen te vervangen of te renoveren. Het college heeft besloten om hiervoor eenmalig € 22 mln aan investeringskrediet beschikbaar te stellen.
Wat willen we bereiken
Effect indicatorenOptimalisatie van de kwaliteit en spreiding van het stedelijk aanbod primair onderwijs
-
de beste basisschool is altijd in de buurt
-
er is een goede aansluiting op de voorschool
-
gemengde wijken hebben gemengde scholen
In de oude stadswijken rond het centrum, Feijenoord, Charlois, Delfshaven, delen van Noord, Crooswijk en delen van Kralingen bevindt zich een groot aantal kleine scholen die er niet altijd in slagen een goede kwaliteit te bieden. Deze worden door steeds meer ouders niet aantrekkelijk gevonden en leiden voor kinderen van kritische ouders tot een vlucht naar scholen in andere wijken. Dit vraagt om een optimalisatie van de spreiding en de kwaliteit van het aanbod over de stad, de beste basisschool in de buurt. Zo bevorderen we kansengelijkheid en sterven we naar vermindering van segregatie.
Herontwerp van het voortgezet onderwijs
- een kwalitatief goed en gevarieerd aanbod is noodzakelijk om ieder kind maximale kansen te bieden
-
een maximering van het aantal vo-leerlingen per vo-school draagt bij aan een gezond aanbod aan vo-scholen
In het voortgezet onderwijs hebben de drie grootste schoolbesturen en de gemeente afspraken gemaakt om te komen tot een sterk en gevarieerd aanbod voor alle huidige en toekomstige kinderen op zuid. Dit herontwerp heeft betrekking op kwaliteit, spreiding en omvang van scholen. Ook op noord wordt met de vo-schoolbesturen gewerkt aan versterking van het aanbod.
Integraal Huisvestingsplan 2019-2023
Het opstellen van een Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) 2019-2023, inclusief nog te ontwikkelen indicatoren, vast te stellen door de gemeenteraad in 2019. In het IHP landen de huisvestingsplannen die gemaakt zijn met de onderwijsinstellingen. Hierbij is extra aandacht voor duurzaamheid bij renovatie en nieuwbouw van schoolgebouwen, zoals het realiseren van groene daken, zonnepanelen en groene schoolpleinen en extra aandacht voor cultuurhistorische waarde van gebouwen.
Wat gaan we daar voor doen
Prestatie indicatoren- uitvoeren van onze wettelijke taken: de gemeente heeft een wettelijke zorgplicht ten aanzien van de huisvesting van het primair, voortgezet en het (voortgezet) speciaal onderwijs. Het is een wettelijke plicht om te voorzien in adequate huisvesting (inclusief gymzalen ten behoeve van bewegingsonderwijs)
- de leegstand reduceren
- het aantal kleine scholen in het primair onderwijs verminderen
- alle projecten opgenomen in het Integraal Huisvestingsplan (IHP) 2015-2019 uitvoeren en afronden
- starten met de uitvoering opgenomen in het IHP 2020-2023
- het convenant Voortgezet Onderwijs Rotterdam zuid uitvoeren om het herontwerp van het voortgezet onderwijs te realiseren. Door dit herontwerp ontstaan scholen van gezonde omvang, met aansprekende keuzemogelijkheden voor ouders en leerlingen en wordt zoveel mogelijk leegstand gereduceerd
Wat mag het kosten
| Overzicht van baten en lasten Onderwijshuisvesting | Realisatie 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Baten exclusief reserves | 1.192 | 300 | 306 | 306 | 306 | 306 |
|
| Bijdragen rijk en medeoverheden | 8 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige opbrengsten derden | 1.184 | 300 | 306 | 306 | 306 | 306 | |
| Lasten exclusief reserves | 66.882 | 63.922 | 64.706 | 67.917 | 73.041 | 78.017 |
|
| Apparaatlasten | 1.590 | 1.589 | 1.528 | 1.476 | 1.445 | 1.445 | |
| Inhuur | 62 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Overige apparaatslasten | 36 | 53 | 52 | 52 | 52 | 52 | |
| Personeel | 1.492 | 1.537 | 1.476 | 1.424 | 1.394 | 1.394 | |
| Interne resultaat | 51.537 | 54.299 | 59.850 | 66.584 | 67.435 | 67.435 | |
| Interne resultaat | 51.537 | 54.299 | 59.850 | 66.584 | 67.435 | 67.435 | |
| Programmalasten | 13.756 | 8.033 | 3.327 | -143 | 4.161 | 9.137 | |
| Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 2.445 | 2.167 | -1.760 | -5.257 | -1.017 | 3.959 | |
| Overige programmalasten | -98 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Sociale uitkeringen | 1.043 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Subsidies en inkomensoverdrachten | 10.366 | 5.866 | 5.087 | 5.114 | 5.178 | 5.178 | |
| Saldo voor vpb en reserveringen | -65.690 | -63.622 | -64.400 | -67.611 | -72.735 | -77.711 | |
| Saldo voor reserveringen | -65.690 | -63.622 | -64.400 | -67.611 | -72.735 | -77.711 | |
| Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
| Onttrekking reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Saldo | -65.690 | -63.622 | -64.400 | -67.611 | -72.735 | -77.711 |
Financiële bijstellingen
| Bijstellingen | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Begroting 2019 | -66.211 | -69.648 | -76.306 | -77.209 | -77.209 | |
| Bijstellingen Omissie 2019 | 682 | 697 | 697 | 697 | 697 | |
| Bijstellingen Voorjaarsnota 2019 | Categorie | |||||
| Actualisatie Onderwijshuisvesting | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 1.458 | 5.069 | 8.731 | 5.210 | 1.775 |
| Extra investeringen Onderwijshuisvesting | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | -549 | -1.922 |
| Investering gymzalen | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | -168 | -336 | -504 |
| Digitaliseringsagenda | Ramingsbijstellingen vermijdbaar | 39 | 95 | 147 | 177 | 177 |
| Indexering 2020 en verder | Technische wijzigingen | 0 | -975 | -1.073 | -1.086 | -1.086 |
| Correctie indexering gymzalen en zwembaden | Technische wijzigingen | 130 | 130 | 130 | 130 |
130 |
| Verschuiving budgetten gymzalen | Technische wijzigingen | 246 |
246 |
246 | 246 | 246 |
| Diverse bijstellingen | Technische wijzigingen | 35 | -15 | -15 | -15 | -15 |
| Begroting na wijzigingen | -63.622 | -64.400 | -67.611 | -72.735 | -77.711 |
Toelichting financiële bijstellingen
Actualisatie Onderwijshuisvesting
Er is een actualisatie gemaakt van de begroting onderwijshuisvesting op basis van de reeds beschikbare kredietruimte en voortgang van de uitvoering van het investeringsprogramma. Uit de actualisatie blijkt dat er sprake is van een verschuiving van de lasten naar een latere periode. Het overschot komt ten gunste van het algemene beeld.
Extra investeringen Onderwijshuisvesting
Om het volledige investeringsprogramma uit te kunnen voeren, inclusief huidige (kwaliteits)eisen en rekening houdend met de huidige bouwprijzen, is het bestaande krediet voor onderwijshuisvesting niet toereikend. Het college heeft besloten om eenmalig € 114 mln aan extra investeringskrediet beschikbaar te stellen. Dit wordt enerzijds ingezet om lopende projecten te kunnen realiseren en anderzijds om de 4e tranche van het investeringsprogramma te starten. De technische verwerking hiervan vindt plaats door extra budget toe te voegen vanaf begroting 2021.
Investering gymzalen
Een aantal gymzalen is aan het einde van de levensduur en voldoet niet meer aan de functionele eisen. Daarnaast neemt het aantal leerlingen in het basisonderwijs toe en zal extra gymcapaciteit nodig zijn. Gezien de slechte staat zullen 12 gymzalen vervangen/verbouwd moeten worden. Hiervoor is een investeringskrediet van € 22 mln nodig. De investeringen in gymzalen vertalen zich terug in een stijging van de huisvestingslasten.
Digitaliseringsagenda
Via de Digitaliseringsagenda (DA) wordt gezamenlijk gestuurd op het realiseren van de concernbrede digitale ambities. Zie voor een nadere toelichting het programma Overhead en de paragraaf Bedrijfsvoering. De financiële dekking vindt plaats door bijdragen vanuit verschillende beleidsprogramma’s en taakvelden.
Indexering 2020 en verder
De budgetten zijn vanaf het jaar 2020 geactualiseerd naar het prijspeil 2020. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen bij de voorjaarsnota 2019.
Correctie indexering gymzalen en zwembaden
Bij de voorjaarsnota is de toegekende indexering op de doorbelasting vanuit programma Sport, Recreatie en Cultuur naar het programma Onderwijs niet op de juiste wijze toegepast. Met deze begrotingswijziging wordt dit gecorrigeerd. Hierdoor vindt er een aanpassing plaats over beide programma’s.
Verschuiving budgetten gymzalen
In lijn met de besluitvorming rond de verzelfstandiging van het Sportbedrijf zijn alle gemeentelijke gymzalen en zwembaden in beheer belegd bij het Sportbedrijf, op een aantal objecten na waar specifieke besluitvorming over genomen moest worden. Eind 2018 is het beheer van de gymzalen Villa Vonk en Bonte Koe alsnog neergelegd bij het Sportbedrijf. Met deze correctie worden de budgetten overgedragen van het programma Onderwijs naar het programma Sport, Recreatie en Cultuur.
Diverse bijstellingen
Dit betreft diverse kleine mutaties.
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Omschrijving taakveld
De gemeente investeert in toekomstbestendige schoolgebouwen, die bijdragen aan de ontwikkeling van de leerlingen. Het accent ligt bij onderwijshuisvesting op het efficiënt en doelmatig gebruik van onderwijsgebouwen en het beschikbaar stellen van voldoende gymcapaciteit. Belangrijk daarbij zijn:
- een goede spreiding in de stad, zodat kinderen altijd een school in de nabijheid kunnen vinden
- leegstandsreductie, scholen hebben meer m² tot hun beschikking dan op basis van de genormeerde ruimtebehoefte noodzakelijk is, elke m² extra kost ook extra geld
- het terugbrengen van het aantal kleine scholen in het primair onderwijs, want het kost veel extra aandacht en geld om de kwaliteit van het onderwijs op kleine scholen te kunnen realiseren
- verbeteren van het binnenklimaat (fris!) op de scholen. Een goed binnenklimaat zorgt voor betere leerprestaties
- bij de investeringen wordt extra aandacht aan duurzaamheid besteed. Vanaf 2020 worden alleen (bijna) energieneutrale scholen opgeleverd, conform BENG-norm (energieneutraal houdt in dat energieverbruik van het gebouw kleiner of gelijk is aan wat het gebouw zelf opwekt, door bijvoorbeeld zonnepanelen)
- de gemeente investeert in toekomstbestendige schoolgebouwen, die bijdragen aan de ontwikkeling van de leerlingen