Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Beheer
Beleidskaders, -monitors en wetgevingEen mooie, diverse en uitnodigende openbare ruimte met een goed gespreid en toegankelijk recreatief aanbod houdt de stad gezond, leefbaar en aantrekkelijk in de verdichtende omgeving. Onze kenmerkende rivieren, parken, singels, plantsoenen, groen en recreatiegebieden hebben iedere Rotterdammer iets te bieden. Samen met bewoners en partners pakken we kansen die bijdragen aan een circulaire economie en uitdagingen rondom klimaatverandering.
Ontwikkelingen en voortgang
Ga naar vorige begrotingVanuit het taakveld dragen we bij aan de uitwerking van het Urgentiedocument Rotterdams Weerwoord. Dit document is begin 2019 aangeboden aan en besproken met de Raad.
Wat willen we bereiken
Effect indicatorenEen aantrekkelijke, veilige, duurzame en prettig leefbare stad voor iedereen
Door groen, parken, singels en verblijfs-en speelplekken beschikbaar en veilig te houden dragen we bij een prettige leefbare stad voor iedereen.
Ook willen we aansluiten bij de behoefte van de Rotterdammers met ons aanbod voor om zo een aantrekkelijk en gezonde stad te zijn. Waarmee we het gebruik en de tevredenheid willen vergroten.
Een onderhoudbare stad die veilig en beschikbaar is voor gebruik
Door het ontwerp af te stemmen op het beheer en het beheer af te stemmen op het ontwerp. Daarnaast willen we ook de materiaal- en ontwerpkeuzes afstemmen op het beoogde gebruik, zodat het langer veilig en beschikbaar blijft voor gebruik.
Meer Rotterdammers in beweging: spelen, sporten, ontmoeten en recreëren
Door voldoende plekken en divers aanbod die aantrekkelijk zijn en aansluiten bij de behoefte van de Rotterdammers willen we het gebruik van de plekken laten toenemen. Om zo de gezondheid en vitaliteit te stimuleren onder de Rotterdammers.
Rotterdam ontwikkelt zich door als een klimaat adaptieve deltastad
Een robuuste en aaneengesloten groenvoorziening zorgt in samenhang met water mede voor klimaatadaptatie en vermindert hittestress. En aaneengesloten groen en bergingen zorgen voor opvang van extreme regenval. Parken, bomen en plantsoenen worden duurzaam onderhouden; diversiteit noodzakelijk tegen ziekten en plagen.
Samenwerking met betrokken bewoners versterken in het groen en gedeeld eigenaarschap stimuleren
Bewoners werken steeds vaker met de gemeente samen. Dit willen we stimuleren door zelfbeheer in het groen te bevorderen en bewoners gedeeld “eigenaarschap” te geven. Met het urgentiedocument Rotterdams Weerwoord motiveren we bewoners om hun eigen woning, tuin en straat klimaatbestendig in te richten. Op deze manier willen we bijdragen aan de medeverantwoordelijkheid, betrokkenheid en de gezondheid van de Rotterdammers.
Wat gaan we daar voor doen
Een aantrekkelijke, veilige, duurzame en prettig leefbare stad voor iedereen
Uitvoeren risico gestuurd beheer en onderhoud
- Opstellen en uitvoeren van beheer- en onderhoudsplannen voor de assets openbaar groen, bomen, speelvoorzieningen en water, waarbij de balans tussen prestaties, risico’s en kosten optimaal is afgewogen. Wet- en regelgeving, veiligheid, beschikbaarheid, milieu- en gezondheid, kwaliteit leefomgeving, imago en weerbaarheid, zijn hierbij onze kernwaarden.
- Door beheer en onderhoudswerkzaamheden in het groen zowel in tijd als zonering meer te differentiëren, voegen we ecologische waarde toe aan de stad.
- Bewust omgaan met onze logistieke stromen vanuit een circulaire gedachte, zoals die van de afvalstromen van groenafval en het bagger uit de singels dat we gebruiken als compost in de groenstroken.
- Samenwerken met verschillende partners in het onderhoud, waaronder met de Waterschappen in het baggerprogramma om de singels en watergangen op voldoende diepte te houden voor een goede doorstroming en om de waterkwaliteit op pijl te houden.
Een onderhoudbare stad die veilig en beschikbaar is voor gebruik
Inspecteren en schouwen
- Alle assets worden meerdere keren per jaar geïnspecteerd op afwijkingen en technische gebreken. Dit doen we om de onderhoudsbehoefte af te stemmen en beheer en onderhoudsplannen op te stellen.
- Verder worden ieder jaar onveilige of dode bomen en plantsoenelementen geschouwd op inboetbehoefte en –noodzaak. Het doel is om daarbij het aantal bomen en het aantal m2 groen minimaal gelijk te houden.
Uitvoeren projectmatig onderhoud
-
Als assets technisch einde levensduur zijn, vervangen we deze en zorgen we ervoor dat bijvoorbeeld bij speelplekken de nieuwe inrichting aansluit bij de ambities rondom variatie, verblijf en vrije ruimte op de plek. Om zo variërend aanbod aan te bieden aansluitend op de verschillende doelgroepen en de verschillende wensen voor activiteiten. Waarbij het inzetten van flexibel en tijdelijk aanbod, zoals de producten "plug & play" en "move-fit" kan voorzien in een steeds veranderende behoefte
-
We hebben oog voor de kinderen en volwassenen met een beperking. We richten de speel- en sportplekken bewust in op toegankelijkheid en samenspelen, Daar waar mogelijk bij herinrichtingsprojecten komen meer groenvoorzieningen en bomen waarbij er extra aandacht is voor ecologische diversiteit, toekomstbestendigheid, variatie en spreiding in de wijk en stad
-
Bij (her)inrichtingsprojecten kansen benutten voor extra wateropvangmogelijkheden. We verbinden groen en water waar dit mogelijk is. Ook houden we de watergang veilig door deze voldoende diep te houden en vervangen we de beschoeiingen, stuwen en duikers waar nodig
Meer Rotterdammers in beweging: spelen, sporten, ontmoeten en recreëren
Meer variatie, verblijf en vrije ruimte in de wijk
- Door bij vervangingsprojecten op speel- en sportplekken in te zetten op meer divers aanbod voor meerdere doelgroepen, verschillend spel- en sportactiviteiten en verschillende uitstralingen. Zodat plekken een eigen identiteit krijgen en meer aansluiten bij de verschillende behoeftes in de wijk
Behoeftegericht werken
- Daarnaast door bewoners van jong tot oud, met en zonder beperking aan de voorkant te betrekken in de (jeugd) participatie om goed gevoel te krijgen en aan te sluiten bij de behoefte in de wijk
Monitoren van gebruiker
- Gebruik op verblijfsplekken meten voor beter inzicht in het huidig gebruik van bestaande speel- en sportplekken. Deze data gebruiken bij ontwerpvraagstukken en programmering van het speel- en sportaanbod
Rotterdam ontwikkelt zich door als een klimaat adaptieve deltastad
Urgentiedocument Rotterdams Weerwoord opstellen
- Als aanvulling op grootschalige klimaatadaptieve projecten uit het Urgentiedocument Rotterdams Weerwoord, nemen we samen met de Rotterdammers kleinschalige maatregelen op straatniveau, op openbaar en privaat terrein. Waarbij we kansen zien om tegelijkertijd de leefbaarheid in buurten en wijken te verbeteren, de biodiversiteit in de stad vergroten en de betrokkenheid en actieve deelname van Rotterdammers aan de samenleving toe te laten nemen
Ontwikkelen innovatieve klimaatadaptieve concepten
- Door gezamenlijk innovatieve oplossingen te ontwikkelen en te testen willen we een meer klimaat adaptieve stad. Zo zijn we in de voedseltuin al samen met particuliere initiatiefnemers een experiment gestart. Hierin onderzoeken we de effecten op de vegetatie in verschillende bodemprofielen. Met als doel om passende vegetatie te hebben die goed bestand is tegen extreme droogte en natte periodes
Gebruiken speel- en boomdepot
- Bomen die binnen een project niet hergebruikt kunnen worden, maar die kwalitatief nog goed zijn, gaan naar andere locaties in de stad of in laatste instantie naar het bomendepot, totdat er een definitieve nieuwe locatie beschikbaar is
- Daarnaast willen we inzetten in het hergebruik van materialen zoals speeltoestellen. Toestellen worden hergebruikt wanneer deze vervangen worden bij herinrichtingsprojecten, maar nog in goede staat zijn. Organisch afval krijgt een herbestemming, zoals boomstammen als meubilair, houtsnippers als verhardingsmateriaal voor wandelpaden of bladafval en bagger uit de singels als compost in de groenstroken
Bewuste keuze ondergronden
- Ondergronden op speel en sportvelden zoals gras, boomschors, zand dragen op een natuurlijke manier bij aan de wateropgave en tegen hittestress. Kunstgras kan op een kunstmatige manier in combinatie met kratten bijdragen aan het opvangen van water bij heftige regenbuien. Verbeteren van de standplaats en ondergronden voor groen en bomen
- Aanbesteden met aandacht voor circulair
Samenwerking met betrokken bewoners versterken in het groen en gedeeld eigenaarschap stimuleren
Samenwerkingen met betrokken bewoners
- Stimuleren en faciliteren zelfbeheer door onder andere met vrijwilligersgroepen in parken samen te werken en bewoners gedeeld ‘eigenaarschap’ te geven
- Stimuleren bewoners om hun eigen tuinen en straten te vergroenen en bewust te maken van de positieve effecten hiervan met onder andere acties rondom ‘tegel eruit, groen erin’. Inzetten tuincoaches in de wijken
Organiseren (kinder)participatiesessies bij projecten
- Rotterdammers zijn steeds meer betrokken bij ontwikkelingen in hun buurt. Dit willen we stimuleren door kinderen, jongeren en volwassenen de gelegenheid te geven om aan te geven waar zij behoefte aan hebben en wat zij graag zouden willen doen in de openbare ruimte
- Gebruikmaken van de ontwikkelde kinderparticipatie toolbox. Bij verschillende projecten bijvoorbeeld het speelplekje op de hoek van de straat of de sportplek in het park
Effect indicatoren | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Collegetarget 10: Stijging van het percentage panden dat geen verhoogde kans op wateroverlast bij hevige regen heeft van 88% naar 90%. | Streefwaarde | 88% | 88% | 89% | 90% | 90% | |
Realisatie | 88% | ||||||
Bron: Bluelabel (juli 2018), 12% van de panden heeft kans op overlast bij een hevige bui. |
Wat mag het kosten
Overzicht van baten en lasten Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Beheer | Realisatie 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 768 | 0 | 13 | 13 | 13 | 13 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 209 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige opbrengsten derden | 475 | 0 | 13 | 13 | 13 | 13 | |
Overige baten | 84 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Lasten exclusief reserves | 34.885 | 45.272 | 46.858 | 44.214 | 44.505 | 44.820 |
|
Apparaatlasten | 28.406 | 5.307 | 5.295 | 5.268 | 5.240 | 5.240 | |
Inhuur | 71 | 9 | 10 | 10 | 10 | 10 | |
Overige apparaatslasten | 1.020 | 164 | -2 | -5 | -22 | -21 | |
Personeel | 27.315 | 5.134 | 5.288 | 5.264 | 5.252 | 5.252 | |
Interne resultaat | -27.354 | 12.120 | 12.375 | 12.375 | 12.375 | 12.375 | |
Interne resultaat | -27.354 | 12.120 | 12.375 | 12.375 | 12.375 | 12.375 | |
Programmalasten | 33.833 | 27.844 | 29.188 | 26.571 | 26.891 | 27.205 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 32.458 | 25.759 | 26.930 | 24.015 | 24.039 | 24.078 | |
Kapitaallasten | 972 | 1.584 | 1.750 | 2.047 | 2.342 | 2.618 | |
Overige programmalasten | 404 | 501 | 509 | 509 | 509 | 509 | |
Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -34.118 | -45.272 | -46.845 | -44.201 | -44.492 | -44.807 | |
Saldo voor reserveringen | -34.118 | -45.272 | -46.845 | -44.201 | -44.492 | -44.807 | |
Reserves | 715 | -1.171 | 578 | 75 | 74 | 73 |
|
Onttrekking reserves | 715 | 579 | 578 | 75 | 74 | 73 | |
Toevoeging reserves | 0 | 1.750 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo | -33.403 | -46.443 | -46.267 | -44.125 | -44.417 | -44.734 |
Financiële bijstellingen
Bijstellingen | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Begroting 2019 | -49.339 | -47.856 | -47.583 | -47.867 | -47.867 | |
Bijstellingen Omissie 2019 | -923 | -884 | -887 | -873 | -873 | |
Bijstellingen Voorjaarsnota 2019 | Categorie | |||||
Extra activeren maatschappelijk nut | Bezuinigingen/taakstellingen | 4.190 | 4.190 | 4.190 | 4.190 | 4.190 |
Opgave schoon, heel en veilig | Bezuinigingen/taakstellingen | 0 | 88 | 92 | 99 | 99 |
Bijdrage dekking inzet handhavers | Intensiveringen | 11 | 11 | 11 | 11 | 11 |
Impact investing | Intensiveringen | 0 | 1 | 1 | 1 | 0 |
Rotterdams Weerwoord | Intensiveringen | 0 | -2.450 | 0 | 0 | 0 |
Bestemmingsreserve blauwalg Kralingse Plas | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -1.750 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Kapitaallasten activeren maatschappelijk nut | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | -102 | -478 | -804 | -1.124 | -1.440 |
Concernhuisvesting | Ramingsbijstellingen vermijdbaar | 13 | 26 | 23 | 28 | 28 |
Digitaliseringsagenda | Ramingsbijstellingen vermijdbaar | 57 | 103 | 129 | 145 | 145 |
Verhoging baten als gevolg van inzet diverse activiteiten | Ramingsbijstellingen vermijdbaar | 0 | 13 | 13 | 13 | 13 |
Activeren investeringen maatschappelijk nut | Technische wijzigingen | 4.160 | 4.160 | 4.160 | 4.160 | 4.160 |
Actualiseren begroting tijdschrijven | Technische wijzigingen | -223 | -223 | -223 | -223 | -223 |
Organisatiekosten Programma Veerkrachtig BoTu 2028 | Technische wijzigingen | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Inhaalslag Nota Kapitaalgoederen | Technische wijzigingen | -2.650 | -2.650 | -2.650 | -2.650 | -2.650 |
Indexering 2020 en verder | Technische wijzigingen | 0 | -429 | -438 | -438 | -438 |
Diverse bijstellingen | Technische wijzigingen | 111 | 111 | 111 | 111 | 112 |
Begroting na wijzigingen | -46.443 | -46.267 | -44.125 | -44.417 | -44.734 |
Toelichting financiële bijstellingen
Extra activeren maatschappelijk nut
Met ingang van 2018 wordt naar aanleiding van de aangescherpte BBV-regelgeving een deel van de uitgaven aangemerkt als investering. Op basis van verdere uitwerking van deze regelgeving in de nieuwe nota kapitaalgoederen blijkt een groter gedeelte vervangingsinvestering te zijn.
Opgave schoon, heel en veilig
Voor 2020 e.v. ligt er een opgave om de werkzaamheden met betrekking op onder andere dit taakveld, uit te voeren met minder middelen. Het aandeel van dit taakveld in de totale opgave bedraagt vooralsnog € 88. De opgave gaat effect hebben op de uitvoering van de werkzaamheden in de stad. De invulling van de opgave wordt nog nader uitgewerkt, gedacht kan worden aan het terugbrengen van servicenormen, bezien van differentiatie naar gebieden of minder inzet en onderhoud. Nadere uitwerking en allocatie van deze mutatie vindt plaats bij de Begroting 2020.
Bijdrage dekking inzet handhavers
Bijdrage aan de uitbreiding van het aantal handhavers (BOA's) vanaf 2019 met € 500 per jaar. Nadere uitwerking en allocatie van deze mutatie vindt plaats bij de Begroting 2020.
Rotterdams Weerwoord
Het veranderende klimaat heeft een negatief effect op de leefbaarheid van de stad. Hevigere buien, periodes van droogte en hete zomerdagen vragen om een grootschalige stadsbrede aanpak. Het Rotterdams Weerwoord is ons antwoord. Door waterbergingen in de buitenruimte te combineren met groenen daken, vergroten we de sponswerking van de stad. In natte tijden houden we de regen vast, om wateroverlast in woningen en de buitenruimte tegen te gaan. In droge tijden maken we gebruik van datzelfde water, om onze bomen en planten water te geven. Het college heeft geld beschikbaar gesteld om aan de slag te gaan met de ambitie beschreven in het Rotterdams Weerwoord. De uitvoeringsagenda is 1 januari 2020 gereed.
Bestemmingsreserve blauwalg Kralingse Plas
In 2017 is er bij de voorjaarsretraite extra geld beschikbaar gesteld om de waterkwaliteit in de Kralingse plas te verbeteren. Door de complexiteit heeft het project Kralingse Plas vertraging opgelopen. Om het gehele werk op een goede manier uit te voeren is extra onderzoek en extra afstemming vereist. Met deze bijstelling wordt het in 2018 niet bestede bedrag toegevoegd aan de bestemmingsreserve Kralingse Plas.
Kapitaallasten activeren maatschappelijk nut
Integrale rioolprojecten waarbij tevens sprake is van een groen of wegen aandeel worden vanaf 2018 ten gevolge van de aangescherpte BBV regelgeving beschouwd als investering en worden daardoor geactiveerd. Met deze bijstelling worden de hiermee samenhangende kapitaallasten in de begroting verwerkt.
Concernhuisvesting
In 2018 heeft een evaluatie en doorontwikkeling van het huisvestingconcept plaatsgevonden. Zie hiervoor het programma overhead en de paragraaf Bedrijfsvoering. De invoering van het nieuwe huisvestingsconcept leidt voor het programma Overhead tot een begrotingsbijstelling van € 2,8 mln in 2019, oplopend tot € 6,1 mln in 2022. De financiële dekking vindt plaats door bijdragen vanuit verschillende beleidsprogramma’s en taakvelden. Voor dit programma / taakveld betekent het een bijstelling van € 54 in 2019 oplopend tot € 117 in 2023.
Digitaliseringsagenda
Via de Digitaliseringsagenda (DA) wordt gezamenlijk gestuurd op het realiseren van de concernbrede digitale ambities. Zie voor een nadere toelichting het programma Overhead en de paragraaf Bedrijfsvoering. De financiële dekking vindt plaats door bijdragen vanuit verschillende beleidsprogramma’s en taakvelden. Voor dit taakveld betekent het een bijstelling van € 57 oplopend tot € 145.
Verhoging baten als gevolg van inzet diverse activiteiten
Het genereren van meer baten door werkzaamheden kostendekkend te maken.
Activeren investeringen maatschappelijk nut
De ombuigingen zoals opgenomen in het coalitieakkoord 2018-2022 is in de begroting op één centrale plek verwerkt. Met deze bijstelling wordt het budget geheralloceerd.
Actualiseren begroting tijdschrijven
Op een aantal grote projecten worden de apparaatslasten van afdelingen anders verdeeld dan in de begroting. Met deze mutatie wordt de begroting aangepast aan de realiteit.
Organisatiekosten Programma Veerkrachtig BoTu 2028
De gebiedsorganisatie neemt met ingang van 2019 de organisatie van het programma Veerkrachtig BoTu 2028 op zich. Met het oog hierop wordt door herschikking van de begroting eenmalig € 400 aan de begroting van het taakveld ‘Gebieden’ toegevoegd. Voor dit programma / taakveld betekent het een bijstelling van € 2.
Inhaalslag Nota Kapitaalgoederen
Het budget voor de intensiveringen in de buitenruimten zoals opgenomen in het coalitieakkoord 2018-2022 wordt met deze bijstellingen geheralloceerd.
Indexering 2020 en verder
De budgetten zijn vanaf het jaar 2020 geactualiseerd naar het prijspeil 2020. Nadere informatie is opgenomen bij Grondslagen bij de Voorjaarsnota.
Diverse bijstellingen
Dit betreffen diverse kleine bijstellingen.
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
- Rotterdamse Weerwoord
- Beheeraanpak openbaar groen
- Bomenstructuurvisie
- CROW beeldsystematiek 2017
- Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie
- Erfgoedagenda Rotterdam 2017-2020
- Speelvisie om op naar buiten!
- Leidraad bestendig groenbeheer (2018)
- Erfgoedwet
- Natuurkaart Rotterdam
- Programma Kansrijke Wijken
- Programma Rivieroevers
- Rotterdamse Adaptatie Strategie
- Rotterdam Staat van de Stad
- Handboek Openbare ruimte Rotterdamse Stijl
- Stadsvisie
- Strategisch Assetmanagementplan Stadsbeheer
- Verhaal van de stad
- Visie Openbare Ruimte Binnenstad Rotterdam
- (Herijking) Waterplan 2
- Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)
- Wet milieubeheer
- Wet Natuurbescherming
- Wet ruimtelijke ordening
Omschrijving taakveld
Tot dit Rotterdamse taakveld behoren:
- natuurbescherming, onderhoud van bos, heide en overige natuurgebieden
- aanleg en onderhoud van openbaar groen inclusief het plaatsen en onderhouden van kunstwerken in de openbare ruimte
- aanleg en onderhoud van openbaar water: vijvers en kleine watergangen, waaronder het schoonhouden van sloten, onderhouden van taluds en betuining
- aanleg en onderhoud van speelvoorzieningen