Inkomensregelingen - Inkomen

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Elke Rotterdammer die daar recht op heeft ontvangt tijdig een (juiste) bijstandsuitkering.

Elke werkzoekende kan rekenen op passende en betrouwbare dienstverlening.

Voortgang 2020

Inkomenszekerheid
Het tijdig besluiten over het recht op een uitkering draagt eraan bij dat Rotterdammers die dat nodig hebben een stabiele inkomensbasis hebben als basis voor participatie of werk. Ook tijdens de coronacrisis staat het bieden van inkomenszekerheid, naast volksgezondheid, voorop.
Door de coronacrisis zien we een forse toename in het aantal aanvragen voor reguliere bijstand. Zowel bij 27+ers als bij jongeren.
Daarnaast voert Rotterdam de (door de crisis ingegeven) Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) regeling uit voor Rotterdamse ondernemers en ondernemers uit regiogemeenten. De uitvoering van deze regeling is - door de druk waaronder het is ontstaan en het grote aantal aanvragen - intensief.

 

Dienstverlening
In onze dienstverlening staat de Rotterdammer centraal. De gemeente wil het aantal klachten en bezwaren terugbrengen waar dat mogelijk is. De dalende lijn met betrekking tot het aantal klachten over (een gebrek aan) fatsoenlijke bejegening heeft zich verder voortgezet in het eerste tertaal van 2020. Het totaal aantal klachten is in het eerste tertaal van 2020 met 24% gedaald ten opzichte van het eerste tertaal 2019. De klachten over onjuiste bejegening zijn zelfs ruim gehalveerd.
Aan de andere kant zien we dat de telefonische bereikbaarheid en het tijdig terugbellen in het eerste tertaal onder druk zijn komen te staan door de enorme hoeveelheid hulpvragen van zelfstandigen door de coronacrisis.

 

Heronderzoeken
Het team heronderzoeken is, door de gevolgen van de coronacrisis, met ingang van april beperkt in haar werkzaamheden. Door de overheidsmaatregelen was het niet langer mogelijk en wenselijk om fysiek klantcontact te onderhouden, waardoor de uit te voeren onderzoeken niet langer mogelijk waren. Het aantal uitgevoerde heronderzoeken bedraagt 1.630 en loopt daardoor achter op de planning (doelstelling 2020: 6.000). Lopende dossiers zijn in april afgehandeld; het overgrote deel van het team is vanaf april ingezet om de overweldigende toestroom aan aanvragen levensonderhoud af te handelen. Hiernaast helpen zij ook bij het afhandelen van de Tozo aanvragen.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

1.2 Terechte bijstandsuitkeringen verstrekken

2.1 De Rotterdamse burger ervaart een goede dienstverlening

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren

1.1 b Het aanvraag- en beheerproces digitaliseren

1.2 a De methode inkomstenverrekening verbeteren

1.2 b Handhaven en uitvoeren van (her)onderzoeken

2.1 a Een betrouwbare en voorspelbare dienstverlening

2.1 b Correcte bejegening

2.1 c Advies geven en begeleiding bieden aan ondernemers

Effectindicatoren 201820192020202120222023
1.1 Saldo tekort BUIG Streefwaarde € 0 € 0 € 0 € 0    
Realisatie + € 0,9 mln + € 16,2 mln n.n.b.      
1.2 Rechtmatige verstrekking van bijstand (%) Streefwaarde 97% 97% 97% 97%    
Realisatie 97,86% 99,13% n.n.b.      
2.2 Klachten over bejegening Streefwaarde   Min 10% Min 10% Min 10%    
Realisatie n.v.t. Min 15% Min 51,9%      
De genoemde realisatie cijfers over 2020 zijn cijfers t/m eerste tertaal 2020, tenzij anders aangegeven.
Prestatie-indicatoren 201820192020202120222023
1.1 Percentage besluiten bijstandsaanvraag (Levensonderhoud en Bijzondere Bijstand) binnen de wettelijke termijn Streefwaarde 90% 90% 90% 90%    
Realisatie 91,7%  91,8% 93,1%      
1.2 Tijdig (binnen 4 weken) verwerken van inkomstenverrekeningen Streefwaarde 90% 90% 90% 90%    
Realisatie 90,9%  96,0% 99,0%      
1.3 Heronderzoeken
(aantal)
Streefwaarde 6.000 6.000 6.000 6.000 6.000  
Realisatie 6.074  6.325 1.630      
2.1 Telefonische bereikbaarheid Streefwaarde 90% 90% 90% 90%    
Realisatie 84%  88% 75%      
De genoemde realisatie cijfers over 2020 zijn cijfers t/m eerste tertaal 2020, tenzij anders aangegeven.

Wat kost het

Overzicht van baten en lasten Inkomensregelingen - InkomenRealisatie 2019Begroting
2020
Begroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Baten exclusief reserves536.138539.053471.350462.840461.961461.961

Bijdragen rijk en medeoverheden 533.872 539.053 471.350 462.840 461.961 461.961
Overige opbrengsten derden 95 0 0 0 0 0
Overige baten 2.172 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves584.136570.993533.943524.898524.218524.218

Apparaatslasten 48.047 51.557 45.590 45.387 43.686 43.686
Inhuur 10.362 11.407 6.082 5.967 5.391 0
Overige apparaatslasten 1.125 1.774 1.782 1.782 2.280 0
Personeel 36.560 38.375 37.726 37.638 36.015 0
Intern resultaat 3.239 5.034 9.410 11.471 13.592 13.592
Intern resultaat 3.239 5.034 9.410 11.471 13.592 0
Programmalasten 532.850 514.403 478.943 468.040 466.941 466.941
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 15.480 20.058 15.649 15.740 15.731 0
Kapitaallasten 2.264 3.292 3.188 2.765 1.675 0
Overige programmalasten 16 101 101 101 101 0
Sociale uitkeringen 511.596 486.430 454.414 442.694 442.694 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 3.494 4.522 5.592 6.741 6.741 0
Saldo voor vpb en reserveringen -47.998 -31.940 -62.594 -62.058 -62.258 -62.258
Saldo voor reserveringen -47.998 -31.940 -62.594 -62.058 -62.258 -62.258
Reserves10.585-17.2220000

Onttrekking reserves 2.109 350 0 0 0 0
Toevoeging reserves 0 17.572 0 0 0 0
Vrijval reserves 8.476 0 0 0 0 0
Saldo -37.413 -49.162 -62.594 -62.058 -62.258 -62.258

Financiële bijstellingen

Bijstellingen Inkomensregelingen - InkomenBegroting 2020
Oorspronkelijke begroting 2020 -59.524
Bijstellingen Eerste Herziening 2020 10.362
Actualisatie BUIG 2020 en 2021 Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 16.030
Actualisatie kapitaallasten Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 0
Extra inkomensconsulenten vanwege groei bijstandsvolume in 2020 Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -3.362
Onderbesteding ICT 2019 Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -759
Levensvatbaarheidsonderzoeken Taakmutaties -719
Technische wijzigingen Technische wijzigingen -828
Begroting na wijzigingen -49.162

Toelichting financiële bijstellingen

Actualisatie BUIG 2020 en 2021

Vóór de uitbraak van de coronapandemie is op basis van ramingen over het aantal bijstandsuitkeringen in Rotterdam (richting 32.000 eind 2020) en van het landelijke macrobudget een financiële bijstelling bepaald voor 2020. Vanwege de bovengemiddelde daling van het aantal uitkeringen in de afgelopen twee jaar leidden deze berekeningen tot een meevaller van € 33,6 mln, want de gemeentelijke uitgaven aan de bijstand zijn lager dan de gebundelde uitkering (BUIG) die het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) aan de gemeente Rotterdam verstrekt. Door de Coronamaatregelen is het aantal bijstandsuitkeringen inmiddels snel gaan stijgen. Ook het macrobudget BUIG zal stijgen, maar pas in het najaar wordt bekend in welke mate het Ministerie van SZW het BUIG-budget 2020 zal aanpassen. Vanwege deze onzekerheid over de aanpassing van het BUIG-budget en een gewijzigde inschatting van andere BUIG-gerelateerde risico’s wordt een dotatie aan de reserve BUIG voorgesteld ter grootte van € 17,6 mln. Per saldo resteert er een bijstelling van € 16,03 mln ten gunste van het algemeen financieel beeld.

 

Actualisatie kapitaallasten

  De kapitaallasten zijn aangepast op basis van daadwerkelijke activeringen in 2019, bijgestelde investeringskredieten alsmede geactualiseerde ramingen en de bouwrente van de jaarschijf 2020. Wijzigingen hebben zich voorgedaan bij het krediet Programma Innovatie ICT. In de paragraaf Investeringen is een gedetailleerd overzicht opgenomen van deze aanpassing. Dit is een saldo neutrale bijstelling omdat het effect binnen het taakveld wordt opgevangen.

 

Extra inkomensconsulenten vanwege groei bijstandsvolume 2020

De uitbraak van de coronapandemie en de daarop volgende contactbeperkende maatregelen hebben geleid tot een trendbreuk in het aantal bijstandsuitkeringen. Waar de personele capaciteit voor dit jaar was ingericht op een verdere daling naar 32.000 uitkeringen eind 2020, is het aantal bijstandsuitkeringen sinds medio maart snel gaan stijgen. Op basis van de huidige inzichten gaan we uit van een stijging naar 38.700 uitkeringen eind dit jaar. Voor het bieden van inkomenszekerheid aan deze nieuwe werk-zoekenden is extra personeel nodig. Omdat de diepte en duur van deze crisis nog zeer onzeker is, zal hiervoor veelal extern worden ingehuurd. Gebruik makend van de Berenschotnormering, bedragen de extra arbeidskosten voor dit taakveld € 3,3 mln.

 

Onderbesteding ICT 2019

Door de herijking van de marktstrategie op de ICT dienstverlening voor het domein Werk en Inkomen is de vervanging van de applicatie Socrates in 2019 niet uit de startblokken gekomen bij Wigo4it. Dit zelfde geldt voor een aantal innovatieve ontwikkelingen welke vorig jaar zijn gepauzeerd. De resulterende onderbesteding is vrijgevallen in het algemeen beeld, maar is nu noodzakelijk in 2020 en 2021 om weer voldoende snelheid te kunnen maken op de vernieuwing van de ICT van Werk en Inkomen. Dit betreft het ophogen van uitbesteed werk en loonkosten.

 

Levensvatbaarheidsonderzoeken

Met ingang van 1 januari 2020 is de financieringssystematiek van het Besluit bijstandverlening  zelfstandigen (Bbz 2004) vernieuwd. Onderdeel van deze vernieuwing is dat de levensvatbaarheidsonderzoeken die worden uitgevoerd in het kader van het Bbz 2004 niet meer worden bekostigd via een specifieke uitkering, maar via het Gemeentefonds.

 

Technische wijzigingen

In taakveld Inkomensregelingen - Inkomen zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven. De grootste wijzigingen zijn de herverdeling budgetten Digitaliseringsagenda vanuit het programma Overhead (- € 3,1 mln), indexering van de budgetten 2020 (€ 276), herverdeling van de budgetten arbeidskosten op basis van capaciteitsinzet 2020 (€ 1,9 mln), herverdeling budgetten arbeidskosten van het programma Maatschappelijke Ondersteuning naar Werk en inkomen en verschuiving van lasten vanuit het programma Overhead (- € 124), interne doorbelasting van de materiële kosten van het traineeprogramma op basis van een inventarisatie naar de behoefte aan inzet van trainees (- € 3) en diverse kleine technische wijzigingen (€ 223).

Omschrijving taakveld

Binnen het taakveld Inkomensregelingen biedt de gemeente inkomensondersteuning aan Rotterdammers die dit nodig hebben door het verstrekken van uitkeringen. Daarnaast vindt er binnen dit taakveld handhaving plaats, wat bijdraagt aan de rechtmatigheid van de verstrekte uitkeringen.

Dienstverlening is niet alleen een product of dienst die de gemeente biedt, maar ook de manier waarop ze deze product of dienst levert: de persoonlijke bejegening door de ambtenaar. De ambtenaren zijn attent en werken Rotterdammergericht: Ze handelen proactief, situationeel, passen het gedrag aan de klant en de omstandigheden aan. De dienstverlening is mensgericht. Het contact is vriendelijk, open, respectvol en beleefd. Ze luistert, leeft zich in in de situatie van de ander en zijn betrokken. Ze neemt persoonlijk contact op als de situatie erom vraagt. Ze is bereikbaar en service wordt geboden door een medewerker met kennis van zaken.

De dienstverlening is duidelijk. Er is inzicht in de servicenormen en hoe de gemeente daarop presteert. Informatie over de tevredenheid van de dienstverlening wordt gebruikt voor verbetering van de dienstverlening. De informatie is eenduidig, duidelijk, volledig, juist en actueel. Informatie over producten en diensten is digitaal beschikbaar of afneembaar.
Klachten en bezwaren worden gezien als een aanleiding om te leren hoe de dienstverlening aan de uitkeringsgerechtigden kan worden verbeterd. Fouten maken mag en zijn aanleiding om te verbeteren. Klachten gaan vaak over tijdigheid en kwaliteit van de organisatie en over de bejegening van ambtenaren. De klachten, met name bejegeningsklachten, worden tot een minimumniveau teruggedrongen.

Tot het taakveld Inkomensregelingen behoren:

  • inkomensvoorzieningen en loonkostensubsidies op grond van de Participatiewet
  • IOAW (Wet inkomensvoorzieningen oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers)
  • IOAZ (Wet inkomensvoorzieningen oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen)
  • kosten van levensonderhoud uit het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz 2004)
  • kosten levensonderhoud voor startende ondernemers uit Bbz 2004