Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Verminderen van geluidsoverlast.

Betere regie op het gebruik van de ondergrond.

Een adequaat extern veiligheidsniveau voor alle inwoners.

Verduurzaming van de gemeentelijke bedrijfsvoering en verduurzaming gemeentelijk vastgoed.

Ontwikkelingen en Voortgang 2020

De doelstellingen van het taakveld zoals opgenomen onder “wat willen we bereiken” en “wat gaan we daarvoor doen” zijn nog actueel. De coronacrisis heeft naar verwachting op diverse manieren gevolgen voor de milieukwaliteit, maar op dit moment is het nog te vroeg om aan te geven in hoeverre sprake is van afwijkingen in het beoogde effect of onze inspanningen. Ondanks de financiële ontwikkelingen, zijn geen beleidsmatige ontwikkelingen die aanleiding geven tot het vermelden van afwijkingen in het beoogde effect of onze inspanningen.

  • Wel wordt voorzien dat de gevolgen van corona invloed kunnen hebben op de voortgang zoals vastgesteld tijdens de begroting 2020: Ten aanzien van de collegetarget ’Een betere luchtkwaliteit met het oog op gezondheid en vanaf 2020 geen straten meer waar de Europese gezondheidsnorm voor NO2 wordt overschreden’ zien wij een positieve (korte termijn) invloed. Het personenverkeer is op stedelijke wegen gemiddeld met 40-50% afgenomen waardoor de luchtkwaliteit sterk is verbeterd. Maar de impact van de coronacrisis is tijdelijk en als de economie weer aantrekt blijven de maatregelen uit de Koersnota Schone Lucht noodzakelijk.
  • Ten aanzien van de collegetarget ‘In 2022 is de jaarlijkse Rotterdamse uitstoot van CO2 omgebogen naar een dalende trend’ zien wij een positieve (korte termijn) invloed. De economische ontwikkelingen hebben positieve impact op de CO2 uitstoot. Het grotendeels stilliggen van de economie heeft gunstige effecten op deze emissies.
  • Ten aanzien van de sub doelstelling gebouwde omgeving ‘Ten minste 15.000 bestaande woningen zijn verduurzaamd, waarvan 10.000 aardgas vrij of daarop voorbereid’ voorzien wij mogelijk een negatieve invloed. De vorderingen in de gebiedsaanpakken aardgasvrij kunnen negatief beïnvloed worden. In maart en april waren de huisbezoeken gepland en deze worden opgeschort. Ook zou bijvoorbeeld de participatie in Prinsenland-Het Lage Land van start gaan. Dit wordt uitgesteld. Consequenties voor de planning worden nu in beeld gebracht.

De huidige ontwikkelingen bieden zowel kansen als bedreigingen. Al zou Corona op korte termijn  tot minder emissies kunnen leiden, het risico bestaat dat de investeringen, die vandaag nodig zijn voor een beperking van de toekomstige emissies, onder druk komen te staan. De inzet vanuit de gemeente voor deze lange termijn doelstellingen zal niet minder worden maar eerder meer; er is immers en grote kans dat de noodzakelijke systeem- en gedragsverandering worden vertraagd of uitgesteld. De inspanningen voor de 2030 doelstellingen moeten daarom onverminderd door en betaalbaarheid wordt nog belangrijker.

Tijdens de Europese Top van 20 juni 2019 heeft de Europese Raad zijn strategische agenda voor 2019-2024 gepresenteerd. Er zijn sterke aanknopingspunten voor de gemeente met de Europese agenda. De nieuwe Europese Commissie, die 1 november 2019 aantrad, komt met een definitief werkprogramma voor de vijfjarige termijn en voor het eerste jaar. Deze agenda’s worden getoetst aan de doelstellingen in het taakveld Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving. Op basis hiervan wordt voor het taakveld een EU werkprogramma opgesteld. Hierin wordt opgenomen voor welke opgave Europese middelen beschikbaar zijn en welke invloed huidige en toekomstige Europese regelgeving heeft op het bereiken van de doelstellingen.

De ontwikkelingen specifiek voor Milieubeheer zijn verwerkt onder Wat gaan we daarvoor doen.

Wat willen we bereiken

Effect indicatoren

Wat gaan we daar voor doen

Effectindicatoren 2017*201820192020202120222023
Collegetarget 1: De stijging van de CO2-uitstoot wordt in deze collegeperiode omgebogen naar een dalende trend die leidt tot 49% CO2-reductie in 2030, gemeten t.o.v. het jaar 1990. Streefwaarde niet >31,9 Mton niet >31,9 Mton <31,9 Mton <31,9 Mton    
Realisatie 31,9 Mton 29,9 Mton ) bekend zomer 2020      
Collegetarget 2: Vanaf 2020 zijn er geen straten meer waar de Europese gezondheidsnorm voor NO2 wordt overschreden. Ook na 2020 blijven we werken aan het verder verbeteren van de luchtkwaliteit.              
Jaargemiddelde** Streefwaarde 16 12 8 0    
Realisatie

-

5 4      
Uurgemiddelde*** Streefwaarde 0 0 0 0    
Realisatie 0 0 0      
* Nulmeting 2017: 32,2Mton is in 2019 gecorrigeerd naar 31,9 Mton. CO2-cijfers over het
laatste jaar betreffen altijd voorlopige cijfers; correctie achteraf vinden altijd plaats in het opvolgende jaar. De target blijft ongewijzigd alleen het meetniveau voor 2017 is verbeterd.
** Betreft het aantal toetspunten > NO2 40 μg/m3 (jaargemiddelde gebaseerd op NSL voorgaande jaar)
*** Betreft het aantal meetstations met >18 keer per jaar overschrijding NO2 200μg/m3 (uurgemiddelde, gebaseerd op jaarverslag DCMR)

Toelichting indicatoren

Collegetarget 1, Nulmeting 2017: 32,2Mton is in 2019 gecorrigeerd naar 31,9 Mton. CO2-cijfers over het laatste jaar betreffen altijd voorlopige cijfers; correctie achteraf vinden altijd plaats in het opvolgende jaar. De target blijft ongewijzigd alleen het meetniveau voor 2017 is verbeterd.

Collegetarget 2, De luchtkwaliteit wordt beïnvloed door de totale uitstoot van de verschillende bronnen (verkeer, scheepvaart en industrie) maar ook door de weersomstandigheden. Warm weer of mist kunnen leiden tot hogere concentraties, regen en wind tot lagere concentraties. Met de huidige inzichten is het onzeker of de target gerealiseerd gaat worden. Grootste knelpunt zit bij Doklaan (Maastunnel). Target op groen te krijgen vergt vergaande ingrepen in het verkeerssysteem die moeten leiden tot (eerste schatting) tenminste ca 15.000 voertuigequivalenten per dag.

 

Wat kost het

Overzicht van baten en lasten Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhavingRealisatie 2019Begroting
2020
Begroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Baten exclusief reserves2.0086.0250000

Bijdragen rijk en medeoverheden 1.705 6.025 0 0 0 0
Overige opbrengsten derden 303 0 0 0 0 0
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves37.34065.34351.52843.83221.40121.401

Apparaatslasten 2.101 5.112 3.967 3.967 3.967 3.967
Inhuur 0 9 0 0 0 0
Overige apparaatslasten 17 80 28 28 28 0
Personeel 2.084 5.024 3.939 3.939 3.939 0
Intern resultaat 6.738 6.295 7.280 7.252 7.252 7.252
Intern resultaat 6.738 6.295 7.280 7.252 7.252 0
Programmalasten 28.501 53.936 40.280 32.613 10.181 10.181
Financieringslasten 0 0 0 0 0 0
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 9.038 27.422 21.105 13.828 -8.642 0
Kapitaallasten 558 526 688 735 774 0
Overige programmalasten 0 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 18.905 25.988 18.488 18.049 18.049 0
Saldo voor vpb en reserveringen -35.332 -59.318 -51.528 -43.832 -21.401 -21.401
Saldo voor reserveringen -35.332 -59.318 -51.528 -43.832 -21.401 -21.401
Reserves-2.66518.06320.46414.7461.6161.616

Onttrekking reserves 6.361 29.049 22.464 14.746 1.616 1.616
Toevoeging reserves 45.484 34.969 3.160 3.870 0 0
Vrijval reserves 36.458 23.983 1.160 3.870 0 0
Saldo -37.997 -41.255 -31.064 -29.086 -19.785 -19.785

Financiële bijstellingen

Bijstellingen Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhavingBegroting 2020
Oorspronkelijke begroting 2020 -39.370
Bijstellingen Eerste Herziening 2020 -1.885
Actualisatie kapitaallasten Ramingsbijstellingen onvermijdelijk 0
Intensivering Milieutaken Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -330
Milieu DCMR Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -1.053
WEC congres Ramingsbijstellingen vermijdbaar -300
Bestemmingsreserve Actieplan Luchtkwaliteit Reserves 0
Bestemmingsreserve Bodem Reserves 0
Bestemmingsreserve Energietransitie Reserves 0
Bestemmingsreserve Windpark Hartelbrug II Reserves 0
Taakmutaties Gemeentefonds Taakmutaties 0
Technische wijzigingen Technische wijzigingen -202
Begroting na wijzigingen -41.255

Toelichting financiële bijstellingen

Actualisatie kapitaallasten

De kapitaallasten (de omslagrente) zijn aangepast als gevolg van nieuwe en bijgestelde investeringskredieten, alsmede geactualiseerde ramingen per jaarschijf. Een volledig beeld van de kredieten is opgenomen in de paragraaf Investeringen. Dit is een saldo neutrale bijstelling omdat het effect binnen het taakveld wordt opgevangen.

 

Intensivering Milieutaken

Het aantal complexe vraagstukken op het gebied van gezondheid en de leefomgevingskwaliteit neemt toe. Dit wordt o.a. veroorzaakt door landelijke milieudossiers zoals PAS (stikstof) en PFAS (diverse zorgwekkende stoffen), implementatie van de omgevingswet en verdichting van de stad. Hiervoor is in de 1e herziening € 330 aan middelen beschikbaar gesteld voor meer advies- en beleidscapaciteit op de uitvoering van wettelijke taken en de daarmee in 2020 gepaard gaande materiele kosten voor noodzakelijk onderzoek en actualisering geluidsmanagement.

 

Milieu DCMR

Gegeven de ontwikkeling genoemd onder het kopje intensivering Milieutaken zal ook de inzet van DCMR Milieudienst Rijnmond toenemen. Hiervoor is in de 1e herziening € 1,0 mln aan middelen beschikbaar gesteld.

 

WEC congres

In de 1e herziening is een eenmalige gemeentelijke bijdrage van € 300 beschikbaar gesteld voor het bidbook van het World Energy Congres 2025.

 

Bestemmingsreserve Actieplan luchtkwaliteit

In 2020 werkt de gemeente Rotterdam verder aan een subsidieregeling voor het bedrijfsleven die bijdraagt aan een efficiënte en emissievrije stedelijke distributie in 2025. De lasten en de dekking uit de bestemmingsreserve Actieplan Luchtkwaliteit van € 463 zijn niet eerder begroot.

 

Bestemmingsreserve Bodem

Het programma bodem bestaat uit 3 deelprogramma’s: Gasfabrieken, Spoed en Gebiedsgericht Grondwaterbeheer Botlek die worden gefinancierd vanuit deze bestemmingsreserve:

  • Bodem Gasfabrieken

De sanering van de gasfabriek Keilehaven wordt vanaf 2021 uitgevoerd. De lasten en dekking uit de bestemmingsreserve Bodem zijn in 2020 begroot. De lasten en de dekking uit de bestemmingsreserve Bodem Gasfabrieken worden in de begroting 2020 met € 9,1 mln naar beneden bijgesteld.

  • Bodem Spoed

In 2020 worden er voor het deelprogramma Bodem Spoed weinig saneringswerkzaamheden verwacht. De lasten en de dekking uit de bestemmingsreserve Bodem Spoed worden in de begroting 2020 met € 4,3 mln naar beneden bijgesteld. Naar verwachting worden medio 2020 nieuwe afspraken met het Rijk gemaakt, omdat het programma in 2020 af loopt.

Daarnaast worden jaarlijks lasten voor de uitvoering van handhavingswerkzaamheden gefinancierd uit de bestemmingsreserve Bodem Spoed (€ 500). 

  • Bodem Gebiedsgerichte aanpak

Op 18 december 2018 heeft het college besloten tot het starten van de gebiedsgerichte aanpak van bodem en grondwater in de Botlek. In 2020 wordt besluitvorming voor de Europoort voorgelegd. De lasten zijn afhankelijk van het aantal bedrijven dat zich aanmeldt en wanneer zij dit doen. De lasten en de dekking uit de bestemmingsreserve Bodem Gebiedsgerichte aanpak worden in de begroting 2020 met € 410 naar beneden bijgesteld.

 

Bestemmingsreserve Energietransitie

Sommige projecten in het kader van de energietransitie zijn in 2019 niet volledig besteed door vertraging in de planning, zoals de levering van 30 waterstofauto's voor verduurzaming van het gemeentelijk waterpark, de Mobility City Campus en de Programmatische aanpak Smart Energy Systems. De uitvoering ervan zal alsnog in 2020 plaatsvinden, waardoor de niet bestede middelen uit 2019 via een onttrekking uit de bestemmingsreserve Energietransitie aan de begroting 2020 toegevoegd worden.

 

Bestemmingsreserve Windpark Hartelbrug II
In de begroting 2019 is € 200 opgenomen voor een eenmalige bijdrage aan een op te richten Gebiedsfonds Windpark Hartelbrug fase II. Omdat dit Gebiedsfonds in 2019 nog niet is opgericht, is er vanuit de gemeente Rotterdam nihil euro bijgedragen. In de 1e herziening is € 200 aan middelen beschikbaar gesteld ter financiering van de bijdrage aan het Gebiedsfonds.

 

Taakmutaties Gemeentefonds

  • Taakmutaties Gemeentefonds - Samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit

In de Koersnota Schone Lucht zijn de maatregelen beschreven om de knelpunten luchtkwaliteit op te lossen in 2020 en voor de lange termijn te werken aan de verder verbetering van de luchtkwaliteit. De belangrijkste maatregel om het knelpunt op te lossen is de maatregel Experimenten Maastunnelcorridor. Er is een stappenplan ontwikkeld dat uiteindelijk moet leiden tot het vrijmaken van een rijstrook in de Maastunnelcorridor. De experimenten starten eind mei 2020. De lasten en de dekking uit de Taakmutaties Gemeentefonds Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit worden met € 239 naar beneden bijgesteld.

  • Taakmutaties Gemeentefonds – Transitiekosten Regionale Uitvoerings Diensten (RUD)

Als gevolg van een vertraging in de voorbereidingsfase was er in 2019 een onderbesteding op de Omgevingswet (€ 161). Dit budget wordt in 2020 besteed aan de uitvoering van dit project. De lasten en dekking uit de Taakmutaties Gemeentefonds worden in de begroting 2020 met € 161 naar boven bijgesteld. 

  • Taakmutaties Gemeentefonds - Aardgasvrije wijken

In de decembercirculaire door het Rijk toegewezen aan het gemeentefonds voor aardgasvrije wijken.

  • Taakmutaties Gemeentefonds - Klimaatmiddelen Transvisie warmte

In de decembercirculaire door het Rijk toegewezen aan het gemeentefonds voor klimaatmiddelen transvisie warmte.

  • Taakmutaties Gemeentefonds - Klimaatmiddelen wijkaanpak

In de decembercirculaire door het Rijk toegewezen aan het gemeentefonds voor klimaatmiddelen wijkaanpak.

  • Taakmutaties Gemeentefonds - Klimaatmiddelen energieloket

In de decembercirculaire door het Rijk toegewezen aan het gemeentefonds voor klimaatmiddelen energieloket.

 

Technische wijzigingen

Op taakveld Milieubeheer - Duurzaam, bodem, geluid en handhaving zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijzigingen is het effect op het saldo weergegeven. De grootste technische wijziging is de actualisatie van het personele budget (- € 104) en diverse technische wijzigingen (- € 98).

Omschrijving taakveld en vervolg taakvelddoelstellingen

Dit taakveld bevat de activiteiten voor bescherming en verbetering van het milieu waaronder de energietransitie (duurzaamheid) en het verbeteren van de luchtkwaliteit, de bescherming en de sanering van de kwaliteit van de bodem en de atmosfeer, de beheersing van geluidhinder, de bescherming tegen straling en het verplaatsen van milieuhinderlijke bedrijven.

 

Nederland moet in 2050 een land zijn zonder CO2 uitstoot en met een volledig circulaire economie. Daar moet nu mee begonnen worden. Ook Rotterdam heeft hierin een belangrijke opgave. Prioriteit ligt daarom bij de uitvoering en ondersteuning van activiteiten voor het realiseren van de energietransitie in gebouwde omgeving en mobiliteit, de omslag naar een circulaire economie, het verbeteren van de luchtkwaliteit, vergroting van de veerkracht van de stad, in combinatie met de vergroening, waterveiligheid en transformatie naar een nieuwe duurzame economie.

 

We zetten in op een fijne woon- en leefomgeving voor alle Rotterdammers: schoner, groener en gezonder. In het taakveld Milieubeheer wordt ingezet op maatregelen die de energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie, schone lucht, minder geluidsoverlast en schonere en veiliger bodems bevorderen en zo een bijdrage leveren aan een rijke en stabiele biosfeer en daarmee aan een aantrekkelijke leefomgeving. Dit vergt vooral  focus op anders werken: die keuzes krijgen waarde als we ze omzetten in kansen door meer integraal en slimmer te werken. Dus zetten we de energietransitie in als vliegwiel voor duurzame bedrijvigheid, voor nieuwe werkgelegenheid en het aantrekkelijker maken van woningen en wijken.