Economische ontwikkeling

Beleidskaders, -monitors en wetgeving

Een transitie naar een nieuwe economie voor Rotterdam: digitaal, circulair en duurzaam.

Transformatie van haven en stad. Rotterdam wordt de innoverende maritieme hoofdstad.

Vernieuwing, verbreding en veerkrachtverhoging van de Rotterdamse stedelijke economie. Het Rotterdamse MKB klaar maken voor de nieuwe economie is uitgangspunt.

Voortgang 2020

De coronacrisis heeft grote gevolgen voor de Rotterdamse economie en invloed op het bereiken van de college ambities. Het startup en scale up klimaat wordt zwaar aangetast en daarmee staat toekomstige economische groei onder druk. Het Haven en industrieel complex wordt zeer hard geraakt, retail en de kantorenmarkt staan onder druk.

Dat betekent dat de inzet van economie omgekat moet worden. Alle activiteiten zijn er op gericht te zijn op het herstellen van de economie op de korte en lange termijn. Voor de korte en middellange termijn zijn onder andere de volgende activiteiten opgestart:

  1. We ondersteunen start ups en scale ups,  bijvoorbeeld door het ondersteunen van Innovation Quarter en Techleap in de lobby naar Den Haag voor financiële ondersteuning van startups en scale ups, omdat die buiten de regelingen vallen
  2. Intensivering van inzet digitalisering MKB, taskforce retail
  3. Faciliteren waar dit kan van de 1,5 mtr economie
  4. Intensivering van de inzet op het Health Technology cluster
  5. Digitalisering vindt versneld plaats in de meeste sectoren. Aanpak op het gebied van digitale connectiviteit, economie en samenwerking is geïntensiveerd.

Voor de lange termijn wordt gewerkt aan het herstelplan Rotterdamse economie, waarbij - op basis van scenario's - in samenwerking met stakeholders wordt gewerkt aan maatregelen voor langere termijn herstel van de Rotterdamse economie.

Wat willen we bereiken

Transformatie van haven en stad. Rotterdam wordt de innoverende maritieme hoofdstad

Het Rotterdamse MKB klaar maken voor de nieuwe economie

Digitalisering als randvoorwaarde waardoor de transitie van de economie tot stand kan komen

Wat gaan we daar voor doen

Prestatie indicatoren

Transformatie van haven en stad. Rotterdam wordt een innoverende maritieme hoofdstad van Europa

Het Rotterdamse MKB gereed maken voor de nieuwe economie

Digitalisering als randvoorwaarde waardoor de transitie van de economie tot stand kan komen

Prestatie-indicatoren 201820192020202120222023
Transformatie kantoren: het (laten) transformeren en/of onttrekken van tenminste 180.000 m2 bruto vloeroppervlak uit de voorraad kantoren in Rotterdam gedurende de periode van 1 januari 2018 tot 1 november 2021 Streefwaarde (ultimo) > 45.000 m2 > 90.000 m2 > 135.000 m2 Per 1/11/21 > 180.000 m2**    
Realisatie 45.000 m2

57.500
m2

6.500 m2 (Q1)      
Transformeren van winkels: 4 pilot-gebieden waarvan 3 transformatie gebieden  (10 panden per jaar voor een periode van 3 jaar, totaal 90)  Streefwaarde 30 30 30      
Realisatie

n.v.t.

69 19 (Q1)      
Verduurzaming Kantoren Streefwaarde            
Realisatie n.v.t.          
Economische Clusterontwikkeling: investeringen, FTE, nieuwe vestigers door inzet fondsmiddelen en inzet van de gemeente Streefwaarde         € 700 mln investeringen / 2000 FTE / 50 nieuwe vestigers additioneel  
Realisatie n.v.t. € 247 mln investeringen /  1586 FTE / 156 nieuwe vestigers        
MKB RNE proof: In deze collegeperiode worden er  minimaal 5000 MKB'ers gesproken, waarbij de mogelijkheden van de nieuwe economie voor hun bedrijfsvoering worden belicht Streefwaarde         5.000  
Realisatie 185 779 1131 (Q1)      
 

Toelichting indicatoren

Transformatie kantoren

We sturen op het transformeren van 180.000 m2 kantoorruimte naar wooneenheden en andere economische functies, samen met en op initiatief van marktpartijen. In 2019 is 57.500 m2 bvo kantoorruimte getransformeerd, met name naar wooneenheden. Met 45.000  m2bvo in 2018, 57.500 m2 in 2019 en 6.500 m2 in het eerste kwartaal van 2020.

 

Transformatie winkels

In Q 1 2020 zijn er 19 transformaties gerealiseerd en enkele tientallen zijn nog in voorbereiding; Dat maakt een totaal van 88 gerealiseerd sinds de start van de pilots.

Transformatie van kantoren en retail zal alleen maar in belang toenemen, gelet op de huidige
situatie waarbij de kans op nog meer leegstand toeneemt zal de opgaven rond transformatie alleen maar groter worden. De collegetargets zullen waarschijnlijk worden gehaald.

 

Verduurzaming Kantoren

  • Met informatieverstrekking en goede voorbeelden vastgoedeigenaren ondersteunen en stimuleren om de Rotterdamse kantoren in 2022 te verduurzamen naar ten minste label C, maar bij voorkeur naar een ambitieuzer energielabel
  • Opnemen in het Convenant Kantoren Transformatie
  • We starten twee pilots voor de verduurzaming van kantoren naar een hoger ambitieniveau dan het wettelijk vereiste. De eerste pilot is gericht op mogelijk maken van de realisatie van energie neutrale/circulaire bestaande kantoorgebouwen. Waarbij we zowel een pand in eigendom van de gemeente  inbrengen, als marktpartijen uitdagen een pand voor deze pilot voor te dragen. In de tweede pilot onderzoeken we wat er ruimtelijk-economisch nodig is om innovatieve koplopers in de economie zo goed mogelijk de faciliteren in de stad

          

Economische clusterontwikkeling

Bovenstaande cijfers zijn tot stand gekomen door uitgelokte private investeringen in de clusters om een versnellingsimpuls te geven naar een nieuwe economie, waarbij de gemeente samenwerkt met onder meer Innovation Quarter en Rotterdam Partners.

De ambitie om zoveel mogelijk investeringen uit de markt te halen blijft overeind. Of de streefwaarden in 2022 gehaald wordt is door de huidige economische situatie uiterst onzeker, uitspraken doen over wat wel haalbaar is overigens ook. Het principe dat we als gemeente inzetten op het uitlokken van private investeringen, vestigingen en nieuwe banen, gericht op de nieuwe economie blijft staan, ook als we werken aan een veerkrachtig en duurzaam herstel.

 

MKB RNE proof maken

Het Rotterdamse MKB staat midden in grote veranderingen. Samen met partners (o.a. MKB Rotterdam Rijnmond, KVK, Rabobank Rotterdam,BlueCity) stimuleren wij het (brede) MKB bij hun transformatie naar de nieuwe economie die digitaal, circulair en duurzaam is. Er wordt ingezet op het bereiken van 5.000 MKB-bedrijven (inspireren, informeren of activeren) om digitaler en meer circulair/duurzaam te ondernemen. 

Bij veel ondernemers ligt op dit moment nu even de focus op primaire processen en iets minder op innovatie, dat het maakt het lastiger om een grote groep te bereiken. Tegelijkertijd laat de huidige crisis ook zien dat onder andere digitalisering steeds belangrijker wordt. Samen met partners wordt gewerkt aan mogelijkheden om ondernemers hierin beter te bereiken en te faciliteren. We ontwikkelen momenteel een communicatie campagne om het bereik en inspireren van ondernemers een ‘boost’ te geven.

Wat kost het

Overzicht van baten en lasten Economische ontwikkelingRealisatie 2019Begroting
2020
Begroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Baten exclusief reserves9616600000

Bijdragen rijk en medeoverheden 817 550 0 0 0 0
Overige opbrengsten derden 145 110 0 0 0 0
Overige baten 0 0 0 0 0 0
Lasten exclusief reserves12.68217.9729.2759.3876.5876.587

Apparaatslasten 5.573 3.399 6.091 6.064 6.064 6.064
Inhuur 21 166 245 218 218 0
Overige apparaatslasten 114 94 121 121 121 0
Personeel 5.437 3.139 5.725 5.725 5.725 0
Intern resultaat -1.600 396 -2.485 -2.473 -2.473 -2.473
Intern resultaat -1.600 396 -2.485 -2.473 -2.473 0
Programmalasten 8.709 14.178 5.669 5.796 2.996 2.996
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 6.021 10.056 5.398 5.525 2.725 0
Overige programmalasten -2 0 0 0 0 0
Subsidies en inkomensoverdrachten 2.690 4.121 271 271 271 0
Saldo voor vpb en reserveringen -11.720 -17.312 -9.276 -9.388 -6.588 -6.588
Saldo voor reserveringen -11.720 -17.312 -9.276 -9.388 -6.588 -6.588
Reserves1.9836.3600000

Onttrekking reserves 1.983 6.360 0 0 0 0
Saldo -9.737 -10.952 -9.276 -9.388 -6.588 -6.588

Financiële bijstellingen

Bijstellingen Economische ontwikkelingBegroting 2020
Oorspronkelijke begroting 2020 -8.886
Bijstellingen Eerste Herziening 2020 -2.067
Smart City Ramingsbijstellingen onvermijdelijk -500
Bestemmingsreserve Economie Gebieden Reserves 0
Bestemmingsreserve Energietransitie Reserves 0
Bestemmingsreserve Herstelmaatregelen Corona korte termijn Reserves 0
Bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam Reserves 0
Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid Reserves 0
Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds Reserves 0
Bestemmingsreserve Werklocaties Reserves 0
Technische wijzigingen Technische wijzigingen -1.567
Begroting na wijzigingen -10.952

Toelichting financiële bijstellingen

Smart City

In het licht van de impact op de coronamaatregelen wordt nu versneld ingezet op digitalisering van MKB en Retail en op kansen om met digitalisering economische en maatschappelijke opgaven op te lossen. Om dit te realiseren is het budget met € 500 opgehoogd.

 

Bestemmingsreserve Economie gebieden

Vanuit het vastgesteld uitvoeringsprogramma voor werklocaties zal extra inzet plaatsvinden voor een taskforce Retail (€ 80) om de detailhandel te versterken.

 

Bestemmingsreserve Energietransitie

Sommige projecten in het kader van de energietransitie zijn in 2019 niet volledig besteed door vertraging in de planning, zoals de levering van 30 waterstofauto's voor verduurzaming van het gemeentelijk wagenpark, het leenfonds voor verduurzaming van woningen van particuliere eigenaren, de Mobility City Campus en de Programmatische aanpak Smart Energy Systems. De uitvoering ervan zal alsnog in 2020 plaatsvinden, waardoor de niet bestede middelen uit 2019 via een onttrekking uit de bestemmingsreserve Energietransitie aan de begroting 2020 worden toegevoegd (€ 213).

 

Bestemmingsreserve Herstelmaatregelen Corona korte termijn

Om de Rotterdamse economie zo goed mogelijk op te starten, wordt op korte termijn een druktedashboard ontwikkelt: bezoeker(s) en bewoner(s) kunnen snel zien waar het druk is en waar niet en waar ze dus kunnen winkelen en recreëren. Daarnaast wordt een versnelling digitalisering Retail en MKB gefaciliteerd en gestimuleerd. De lasten en de dekking worden met € 700 naar boven bijgesteld.

 

Bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam

In totaal bedraagt de bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam voor Science Tower € 500, waarvan reeds € 58 aan kosten is gemaakt en onttrokken in 2019. De externe partij Egeria is nog druk bezig met de doorontwikkeling van de renovatieplannen inzake de Science Tower en is van plan om het beschikbare (hefboom)budget (€ 442) zoveel mogelijk te benutten in 2020.

Verder wordt de subsidie aan de externe partij van Gelder niet in 3 jaar maar in 2 jaar uitgekeerd, vanwege een versnelling en totstandkoming. De vaststelling hiervan in de bestemmingsreserve Investeringsfonds Rotterdam (Center of Expertise) vindt plaats in 2020.

 

Bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid

Een gedeelte van de kosten van Luifelplan Boulevard Zuid zal niet meer via de bestemmingsreserve Nationaal Programma Rotterdam Zuid worden gedekt. De dekking vindt plaats vanuit de specifieke uitkering Regio Deal Rotterdam Zuid vanuit het Rijk. Deze middelen zullen in de vorm van een subsidie worden ingezet.

 

Bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds

Conform de goedgekeurde verlenging van de cofinanciering van het EU project Scale Up is de looptijd met 2 jaar verlengd tot en met 2021. Hiermee is de financiering van de bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds - Pieken in de Delta met € 150 doorgeschoven naar 2020.

Verder is in de decembercirculaire 2019 door het Rijk € 650 toegewezen aan de bestemmingsreserve Taakmutaties Gemeentefonds voor Asbeter. In 2019 moest aan Asbeter al een subsidie verleend worden, waardoor € 324 in 2019 is besteed en € 324 in 2020 is verleend.

 

Bestemmingsreserve Werklocaties

Voor de Luifelaanpak op Boulevard Zuid is € 126 gereserveerd voor het verwijderen van luifels en repareren van gevels. De aanbesteding vond in oktober 2019 plaats. De prestatie zal in 2020 plaatsvinden. Daardoor zullen zowel de kosten op het project als de onttrekking aan de bestemmingsreserve Werklocaties plaatsvinden.

 

Technische wijzigingen

Op taakveld Economische ontwikkeling zijn er diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven. De grootste wijzigingen zijn het herverdelen van programmabudget binnen het programma Economie (- € 1.438) en diverse kleine technische wijzigingen (- € 129).

Omschrijving taakveld

Dit taakveld betreft het versterken van de economische bedrijvigheid door clusterontwikkeling en versterking van sectoren,stimulering van (samenwerkings-)projecten van onderzoeksinstellingen en
bedrijven, versterking van op economische structuur en innovatie gerichte samenwerkingsverbanden, samenwerking met bedrijfsleven en kennis- en onderzoeksinstellingen en het ontwikkelen van stedelijke en wijkgerichte economische programma's.