Geëscaleerde zorg 18+
Beleidskaders, -monitors en wetgevingIn Rotterdam hoeft niemand op straat te slapen.
Mensen wonen zo zelfstandig mogelijk in de wijk, eventueel met ambulante ondersteuning gericht op versterking of behoud van de zelfredzaamheid en participatie.
Eerder en beter in beeld brengen huiselijk geweld en het duurzaam oplossen hiervan.
Ontwikkelingen en voortgang
Ga naar vorig P&C-documentOpvang slachtoffers huiselijk geweld
In 2019 is de verbouwing van een nieuwe opvanglocatie voor crisisopvang gestart. Deze zal begin 2020 openen.
Beleid huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld
N.a.v. een aantal incidenten van geweld tegen vrouwen is de werkgroep ‘Stop geweld tegen vrouwen’ gestart met als doel het maatschappelijke debat te stimuleren over dit onderwerp. Er hebben verschillende bijeenkomsten in de stad hierover plaatsgevonden. In 2020 wordt de werkgroep afgerond met de ondertekening van een manifest waarin verschillende organisaties (waaronder de gemeente) verklaren zich hiervoor in te blijven zetten.
We zijn pilotgemeente in het kader van het nationaal programma Geweld hoort nergens thuis om een Centrum huiselijk geweld en kindermishandeling te realiseren in Rotterdam. In 2019 zijn de eerste stappen hiertoe gezet. Het is de planning dat in Q3 2020 het fysieke centrum wordt geopend.
Wat willen we bereiken?
Effect indicatorenIn Rotterdam hoeft niemand op straat te slapen
De gemeente wil voorkomen dat mensen dakloos worden, o.a. door samenwerking tussen corporaties en wijkteams en het voorkomen van schulden. Voor mensen die dakloos zijn geworden en niet op eigen kracht of met behulp van hun sociale netwerk uit deze situatie kunnen komen, zorgt de gemeente voor maatschappelijke opvang en/of, samen met zorgaanbieders en woningcorporaties, voor huisvesting met ondersteuning. Tevens werkt Rotterdam aan een effectieve aanpak voor personen met verward gedrag.
Mensen wonen zo zelfstandig mogelijk in de wijk
De gemeente wil dat mensen zo zelfstandig mogelijk in de wijk wonen, eventueel met ambulante ondersteuning gericht op versterking of behoud van de zelfredzaamheid en participatie. Voor mensen die dakloos zijn geraakt, organiseert de gemeente voldoende en kwalitatief goede nachtopvang (voor volwassenen) en crisisopvang (voor jongeren). We sturen aan op een zo kort mogelijk verblijf in de maatschappelijke opvang. Voor mensen die vanwege psychische, psychiatrische of psychosociale problemen meer toezicht nodig hebben, vindt de ondersteuning plaats in een beschermde woonomgeving. Ook voor deze kwetsbare mensen geldt dat we willen toewerken naar een situatie die uitgaat van ‘thuis, tenzij’, waarbij zorg en ondersteuning zoveel mogelijk op verantwoorden en veilige wijze in de wijk plaatsvindt.
Voorkomen, signaleren en oplossen van huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld
De gemeente zet zich in voor het welzijn van haar burgers. Daar waar Rotterdammers te maken krijgen met huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld is hun welzijn in het gedrang. We zetten er daarom op in om dit te voorkomen. Maar als het wel plaatsvindt, is het belangrijk dat dit zo snel mogelijk in beeld komt en er samen met alle betrokkenen gewerkt wordt aan een duurzaam veilige situatie.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
In Rotterdam hoeft niemand op straat te slapen
Begin 2019 zijn de resultaten van het onderzoek naar de oorzaken van dakloosheid opgeleverd. Uit de resultaten van het onderzoek komt naar voren dat er niet één hoofdoorzaak voor dak- en/of thuisloosheid is aan te wijzen; het gaat om een combinatie van factoren. De resultaten van het onderzoek hebben ons waardevolle input geleverd, ook voor bijvoorbeeld versterking van preventie en vroegsignalering. De aanbevelingen en resultaten van het onderzoek zijn ook gebruikt als input voor het plan van aanpak kwetsbare Rotterdammers dat medio 2019 naar de raad is gestuurd en voor de maatregelen die in het kader van dit plan de komende tijd worden ingezet.
Medio december 2019 is een nieuwe voorzieningen voor nachtopvang opgeleverd. Met de realisatie van deze voorziening “nieuwe stijl” (en de doorgevoerde kwaliteitsimpuls) komt het aantal bedden in de nachtopvang uit op 288. Daarmee is er voldoende capaciteit om te voldoen aan de ontwikkelende vraag.
Mensen wonen zo zelfstandig mogelijk in de wijk
Om de kwetsbare Rotterdammers zoveel mogelijk en verantwoord in de eigen omgeving te laten leven, wonen en werken met passende zorg en ondersteuning erbij, is een integrale aanpak nodig. In het kader hiervan zijn de volgende acties opgepakt:
- Medio 2019 is het plan van aanpak kwetsbare Rotterdammers vastgesteld. Met dit plan willen we bereiken dat kwetsbare Rotterdammers zoveel mogelijk volwaardig kunnen deelnemen aan de samenleving en dat ze – wanneer nodig – passende zorg en ondersteuning in de eigen woonomgeving ontvangen. De maatregelen die in het plan opgenomen zijn, gaan over de volle breedte van alle levensdomeinen (zorg, inkomen, wonen, omgeving) waar kwetsbare Rotterdammers mee te maken hebben. Onderdeel van dit plan betreft ook het proces om toe te werken naar een nieuw convenant HBD en het participatieproces.
- Eind 2019 is het regionaal plan van aanpak van aanpak doordecentralisatie Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang vastgesteld. De samenwerkende regiogemeenten hebben in het kader van dit plan afgesproken om onder meer toe te werken naar een evenwichtiger spreiding van kwetsbare personen en bijbehorende voorzieningen in de regio.
- De gemeente bereidt zich voor op de landelijke ontwikkelingen die doorgevoerd worden. Denk hierbij aan de openstelling van de Wet langdurige zorg (Wlz) voor de GGZ doelgroep per 2021, waarbij een deel van de doelgroep die nu onder de Wmo valt naar de Wlz zal gaan. Daarnaast gaat het hierbij ook om de voorbereiding op de invoering van het nieuw verdeelmodel voor de Wmo per 2022.
Voorkomen, signaleren en oplossen van huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld
Opvang slachtoffers huiselijk geweld: in 2019 is de crisisopvang door de organisaties Arosa en Fier uitgevoerd. Er zijn flexibele bedden en noodbedden gecreëerd voor de momenten dat de crisisopvang vol zit. Dit heeft er toe geleid dat in 2019 alle slachtoffers die crisisopvang nodig hadden opgevangen zijn. In 2019 is de verbouwing van een nieuwe opvanglocatie gestart. Deze zal begin 2020 openen.
Tijdelijk huisverbod: in 2019 is er een forse toename geweest van het aantal huisverboden met 35%. Rotterdam heeft tevens geparticipeerd in een G4 onderzoek naar de huisverboden. De uitkomsten hiervan worden meegenomen in vervolgbeleid.
Beleid huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld: in 2019 is het beleidskader Bouwen aan een toekomst zonder geweld vastgesteld. Hierin staan de ambities beschreven gericht op het terugdringen van dit maatschappelijke probleem. We richten ons hierbij op de volgende pijlers: preventie en vroegsignalering, werken aan directe veiligheid, werken aan duurzaam herstel en specifieke doelgroepen (ouderenmishandeling, kindermishandeling, schadelijke traditionele praktijken en seksueel geweld).
We zijn pilotgemeente in het kader van het nationaal programma Geweld hoort nergens thuis om een Centrum huiselijk geweld en kindermishandeling te realiseren in Rotterdam. Ook hebben we samen met de gemeenten uit de regio een plan opgesteld met een aantal gezamenlijke ambities.
Indicatoren
Effectindicatoren | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2020 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Toename van het aantal meldingen waarbij de duur van huiselijk geweld bij melding korter is dan 1 jaar | Streefwaarde | >55% | >55% | >55% | >55% | >55% | |
Realisatie | 55% | 59% | 64% | ||||
Toename van het aantal gezinnen dat na 1 jaar passende zorg stabiel en veilig is (indicator bij aanpak huiselijk geweld). | Streefwaarde | >66% | >66% | >66% | >66% | >66% | |
Realisatie | 66% | 70% | 86% |
Wat heeft het gekost?
Overzicht baten en lasten
Overzicht van baten en lasten Geëscaleerde zorg 18+ | Oorspr. Begroting 2019 | Bijgestelde Begroting 2019 | Realisatie 2019 | Afwijking | |
---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 9.511 | 6.998 | 7.205 | 206 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 6.802 | 4.276 | 4.871 | 595 | |
Overige opbrengsten derden | 2.709 | 2.722 | 2.333 | -389 | |
Overige baten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Lasten exclusief reserves | 148.711 | 149.729 | 140.932 | -8.797 |
|
Apparaatslasten | 4.986 | 6.466 | 6.360 | -105 | |
Inhuur | 0 | 392 | 162 | -230 | |
Overige apparaatslasten | 101 | 78 | 113 | 35 | |
Personeel | 4.885 | 5.995 | 6.085 | 90 | |
Interne resultaat | 48 | 135 | 871 | 737 | |
Interne resultaat | 48 | 135 | 871 | 737 | |
Programmalasten | 143.677 | 143.128 | 133.701 | -9.428 | |
Financieringslasten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 8.091 | 5.509 | 4.488 | -1.021 | |
Overige programmalasten | 0 | 0 | 76 | 76 | |
Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Sociale uitkeringen | 87.077 | 87.156 | 84.685 | -2.471 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 48.509 | 50.463 | 44.452 | -6.011 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -139.199 | -142.730 | -133.727 | 9.003 | |
Saldo voor reserveringen | -139.199 | -142.730 | -133.727 | 9.003 | |
Reserves | 0 | 20 | 20 | 0 |
|
Onttrekking reserves | 0 | 20 | 20 | 0 | |
Saldo | -139.199 | -142.710 | -133.707 | 9.003 |
Overzicht afwijkingen
Toelichting overzicht afwijkingen
1. Terugvordering van subsidie
Voor Zorg en Maatschappelijke opvang zijn subsidies over 2018 lager afgerekend.
2. Wmo arrangementen
Er zijn lagere uitgaven voor Wmo-arrangementen onder ander door afloop van duurdere arrangementen in verband met overgangsrecht Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Verder bleken er voor 2019 meer middelen gereserveerd te zijn voor verhoging van de loonschaal voor huishoudelijke verzorging dan benodigd. Tot slot waren er lagere nagekomen lasten 2018. Overigens was er in 2019 nog steeds sprake van hogere zorgkosten ten opzichte van het rijksbudget. Het verschil is door genoemde oorzaken alleen kleiner dan eerder werd voorzien, waardoor een deel van de extra middelen die aan het budget toegevoegd waren niet in 2019 ingezet hoefden te worden.
Bovenstaande ontwikkelingen zijn meegenomen in de Bestuursopdracht Zorg. Deze richt zich op het meerjarig financieel kader voor zorg en jeugdhulp waarbij rekening gehouden wordt met de autonome groei van cliënten en demografische en maatschappelijke ontwikkelingen. De rol van de gemeente in de zorg en ondersteuning neemt toe, en het beschikbare rijksbudget groeit niet evenredig mee. (zie ook taakveld Maatwerkdienstverlening 18+ - WMO)
3. Eigen bijdragen
Door invoering van het abonnementstarief is meer gebruik gemaakt van maatwerkvoorzieningen waardoor hogere eigen bijdragen worden ontvangen. Er is per saldo € 1,9 mln meer ontvangen dan begroot. (zie ook taakveld Maatwerkdienstverlening 18+ - WMO)
4. Diverse afwijkingen
Dit betreft een optelling van diverse kleinere onder- en overschrijdingen, waaronder:
- Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond (door gewijzigde kostenverdeelsystematiek)
- Vrouwenopvang (door minder benodigde overbruggingsubsidies en minder aanspraak op budget voor verbouwingen)
- Huiselijk geweld (vanwege overgangsperiode tussen aflopen programma en vaststellen nieuw beleidskader)
- Nachtopvang (door zachte weersomstandigheden).
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Beleidskaders
Beleidsmonitor
- Raadsmonitor Welzijn, Zorg en Jeugdhulp (in ontwikkeling)
- Wijkprofiel
- Regionaal Beleidsplan 2018-2020 Beschermd Wonen
Wet- en regelgeving
- Verordening maatschappelijke ondersteuning en Jeugdhulp Rotterdam 2018
- Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp Rotterdam 2018
- Nadere regels maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp Rotterdam 2018
- Wmo 2015
- Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
- Wet tijdelijk huisverbod
Omschrijving taakveld
Tot dit taakveld behoren alle opvang- en beschermd wonen-voorzieningen met inbegrip van eventuele maatwerk-dienstverlening en maatwerkvoorzieningen voor personen die in de betreffende opvangvoorzieningen verblijven. Hierbij valt te denken aan vrouwenopvang, aanpak huiselijk geweld (Veilig thuis); beschermd wonen voor personen met psychische of psychosociale problemen; inloopfunctie GGZ; maatschappelijke opvang voor cliënten met een meervoudige problematiek, waaronder verslaving en Wmo maatwerkdienstverlening en - maatwerkvoorzieningen bij opvang.
Rotterdam heeft een centrumgemeentefunctie voor de maatschappelijke opvang, waaronder vrouwenopvang, en voor beschermd wonen.
Hierdoor voert de gemeente de maatschappelijke opvang en beschermd wonen ook uit voor de inwoners van Albrandswaard, Barendrecht, Capelle aan den IJssel, Krimpen aan de IJssel, Lansingerland en Ridderkerk. Door de gefaseerde afbouw van de centrumgemeentefunctie (doordecentralisatie Beschermd Wonen) wordt de samenwerking met de regiogemeenten verstevigd. Dit betekent op termijn een aanpassing van dit taakveld.