Riolering
Beleidskaders, -monitors en wetgevingRotterdam, als grote stad in de delta, beheert en onderhoudt haar riolering en stedelijke watersysteem voortvarend om een gezonde en leefbare stad met droge voeten te blijven. Rotterdammers kunnen ondanks de al merkbare effecten van klimaatverandering daardoor vrij van gezondheidsrisico’s dicht op elkaar leven. Ze houden droge voeten en de economische bedrijvigheid in de stad gaat tijdens en na hevige neerslag gewoon door. Samen met bewoners en partners pakken we kansen die bijdragen aan een circulaire economie en uitdagingen rondom klimaatverandering.
Ontwikkelingen en voortgang
Ga naar vorig P&C-documentIn 2019 speelden er verschillende zaken om voor, samen met en door de Rotterdammer, een robuust en klimaatbestendig systeem te creëren en te behouden. Zo is de nieuwe Verordening Beheer Ondergrond Rotterdam vastgesteld, waarin nieuw beleid rondom de huisaansluitingen is opgenomen. Met ingang van 1 januari 2020 neemt de gemeente de beheerverantwoordelijkheid van de pandeigenaar over van de rioolaansluiting vanaf het hoofdriool tot de erfgrens. Het urgentiedocument Rotterdams Weerwoord is vastgesteld, wat als doel heeft een klimaatbestendig Rotterdam in 2025 en de daarvoor benodigde opschaling en versnelling te vertalen in praktische maatregelen en acties die we stadsbreed én wijkgestuurd gaan uitvoeren. Maar dit kunnen we niet alleen; er is daarom een subsidieregeling klimaatadaptatie vastgesteld. Met deze subsidieregeling wordt het voor private eigenaren of huurders van gebouwen en percelen, gelegen binnen de gemeente Rotterdam, mogelijk gemaakt subsidie aan te vragen voor het toevoegen van groenoppervlak middels beplanting, waterberging en afgekoppeld oppervlak. Zo bereiden we onze stad samen voor op een extremer klimaat.
Wat willen we bereiken?
Gezonde en aantrekkelijke stad met een robuust stedelijk watersysteem.
Het stedelijk watersysteem bestaat uit drie componenten, die nauw met elkaar verweven zijn: De buitenruimte, de afvalwaterketen en het oppervlakte- en grondwatersysteem. Om een gezonde en aantrekkelijke stad met een robuust stedelijk watersysteem te bereiken zorgen we ervoor dat:
- De volksgezondheid en het milieu beschermd wordt door het doelmatig inzamelen en transporteren van stedelijk afvalwater;
- Wateroverlast wordt voorkomen door het doelmatig inzamelen, transporteren en verwerken van hemelwater;
- Structurele nadelige gevolgen van een hoge of lage grondwaterstand voorkomen of beperkt worden door doelmatige maatregelen in openbaar gebied.
Rotterdam ontwikkelt zich door als een klimaat adaptieve deltastad
Onze onder de zeespiegel gelegen stad blijft een aantrekkelijke en veilige plaats waarbij we zoveel mogelijk bestand zijn tegen extreme weersinvloeden en de sponswerking van de stad herstellen. Omdat slechts 40% van de stad openbare ruimte is, kunnen we deze veranderingen alleen realiseren met een langetermijnaanpak die we gezamenlijk en integraal met alle belanghebbenden moeten uitvoeren.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Gezonde en aantrekkelijke stad met een robuust stedelijk watersysteem.
- Er is 38,9 km vrijvervalriolering vervangen. De rioolvervanging ligt op koers, zo ook de gemaalrenovaties en het onderhoud van persleidingen
- Er is een nieuwe strategie ingezet waarbij inspectiegegevens in combinatie met Melding Systeem Buitenruimte (MSB)-meldingen leidend zijn om te bepalen welke gebieden gereinigd moeten worden. In 2019 is circa 105 km vrijvervalriolering gereinigd. Hierbij is 1.000 ton rioolslib verwijderd. Alle kolken zijn gereinigd (175.000 stuks). Bij meldingen over verstopping zijn kolken extra gereinigd.
- Er is nieuw beleid opgesteld rondom de rioolhuisaansluitingen. Met ingang van 1 januari 2020 neemt de gemeente de beheerverantwoordelijkheid van de pandeigenaar over van de rioolaansluiting vanaf het hoofdriool tot de erfgrens.
- De gebieden met een verhoogd risico voor grondwateronderlast krijgen prioriteit in het rioolvervangingsprogramma. Om grondwateroverlast na rioolvervanging te voorkomen, wordt gelijktijdig drainage naar oppervlaktewater aangelegd in openbaar gebied. De stand van zaken per 2019 is dat 32% van deze riolen is vervangen. Door afhankelijkheid van inzet van andere stakeholders, de benodigde extra afstemming met waterschappen, door overleg met bewoners, nieuwbouwontwikkelingen en met het oog op bereikbaarheid, zijn diverse projecten doorgeschoven in de planning.
- Algemene doelstelling van de samenwerking in de Rotterdamse Samenwerking in de afvalwaterketen (RoSa) is optimalisatie van de afvalwaterketen. Afgelopen jaar is voor het gehele RoSa-gebied bekeken wat reëel te verwachten percentages daken en buitenruimte zijn die kunnen worden afgekoppeld van de afvoer naar de RWZI’s (rioolwaterzuiveringsinrichtingen).
- Communicatie met Rotterdammers over water en riolering vindt plaats via berichten op www.Roterdam.nl/waterloket en social media. Daarnaast vindt berichtgeving plaats via andere gemeentelijke communicatiekanalen en free publicity door publicaties in (vak-)bladen en door aan te haken bij diverse Rotterdamse evenementen. Ook in de communicatie trekt Rotterdam nauw op met de samenwerkingspartners. Bij werkzaamheden in de buitenruimte zoals riool- en straatvernieuwing zijn ook bewoners betrokken. Met het nieuwe sjabloon voor de ‘Eigenarenbrief en Huurdersbrief Riolering en Bestrating’ is het makkelijker geworden om bewoners tijdig en op maat te informeren over een project in hun buurt.
Rotterdam ontwikkelt zich door als een klimaat adaptieve deltastad
- Samen met bewoners wordt verder gebouwd aan een klimaatbestendig Rotterdam. Het urgentiedocument Rotterdams Weerwoord is vastgesteld, een stadsbrede strategie voor een klimaatbestendig Rotterdam. De gemeente Rotterdam, het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, Waterschap Hollandse Delta, Hoogheemraadschap van Delfland en Evides Waterbedrijf sloten een intentieovereenkomst om tot uitvoeringsafspraken te komen.
- Het Rotterdams Weerwoord sluit aan bij de collegetarget voor 2018-2022; om droge voeten zo veel mogelijk te garanderen is de target een stijging van 88% naar 90% van het aantal panden dat geen verhoogde kans op wateroverlast heeft bij heftige regenval. Er is een start gemaakt aan het plan van aanpak risicoadressen 2018 – 2022. Dit plan van aanpak voor de risicoadressen is de basis voor de noodzakelijke maatregelen voor het voorkomen van wateroverlast door hevige neerslag. Het gaat hierbij zowel om maatregelen in de buitenruimte, als maatregelen op privaat terrein.
- Bij diverse projecten in Rotterdam zijn waterbergingen toegevoegd en/of is waterpasserende verharding toegepast, zoals bijvoorbeeld rondom de Bloklandstraat in Rotterdam Noord. Alle reguliere buitenruimteprojecten uit 2019 dragen bij aan het behalen van de doelstellingen geformuleerd in het Collegeakkoord m.b.t. het plan van aanpak risicoadressen 2018-2022.
- Er zijn vier waterpleinen aangelegd: Koningsveldeplein, Staringplein, Spitsenhagen en Platostraat. Samen zorgen deze pleinen voor circa 590 m3 waterberging.
- Op diverse plekken in de stad is waterpasserende verharding aangelegd. Hierdoor kan het regenwater in de ondergrond infiltreren en wordt de sponswerking van de stad vergroot. In totaal is er vier hectare waterpasserende verharding in 2019 aangelegd.
- Samen met bewoners en de woningcorporaties zijn aanpassingen en verbeteringen bedacht en uitgevoerd aan de riolering en in de buitenruimte. Dit om de veranderende omstandigheden, als gevolg van klimaatverandering en stedelijke ontwikkelingen, op te kunnen vangen. Voorbeelden hiervan zijn de XXL geveltuinen in de Akeleistraat en een tuin van de wijk op het Afrikaanderplein.
- Er is een nieuwe subsidieregeling klimaatadaptatie vastgesteld, die vanaf 1 januari 2020 in werking treedt. De subsidieregeling is een onderdeel van het Rotterdamse Weerwoord in samenwerking met het actieprogramma "Rotterdam gaat voor groen". Met de subsidieregeling stimuleren we Rotterdammers en Rotterdamse bedrijven, verenigingen en stichtingen om het eigen terrein klimaatbestendiger te maken. Het gaat om subsidie voor maatregelen als het vergroenen van tuinen of (dak)terrassen, het afkoppelen van de regenpijp van het riool en het opvangen en (her)gebruiken van regenwater.
- De nieuwe regenradar Rijnmond is in september op het dak van de Delftse Poort geplaatst. De nieuwe regenradar is nauwkeuriger en weersbestendiger. Met de neerslagregistratie kunnen gemeente Rotterdam en de waterschappen de effecten van een regenbui na afloop veel beter analyseren. Daarmee worden knelpunten in de afvoer van het regenwater zichtbaar zodat duidelijk is waar maatregelen nodig zijn.
Indicatoren
1) Bron: Bluelabel (juli 2018), 12% van de panden heeft kans op overlast bij een hevige bui.
Wat heeft het gekost?
Overzicht baten en lasten
Overzicht van baten en lasten Riolering | Oorspr. Begroting 2019 | Bijgestelde Begroting 2019 | Realisatie 2019 | Afwijking | |
---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 74.223 | 74.697 | 75.439 | 743 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 0 | 0 | 265 | 265 | |
Belastingen | 73.570 | 73.820 | 74.566 | 746 | |
Overige opbrengsten derden | 653 | 877 | 608 | -269 | |
Overige baten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Lasten exclusief reserves | 63.135 | 58.440 | 60.171 | 1.732 |
|
Apparaatslasten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Inhuur | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige apparaatslasten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Personeel | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Interne resultaat | 16.010 | 12.083 | 13.756 | 1.674 | |
Interne resultaat | 16.010 | 12.083 | 13.756 | 1.674 | |
Programmalasten | 47.125 | 46.357 | 46.415 | 58 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 11.280 | 11.046 | 11.103 | 57 | |
Kapitaallasten | 6.660 | 6.127 | 6.127 | 0 | |
Overige programmalasten | 29.184 | 29.184 | 29.185 | 1 | |
Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | 11.089 | 16.257 | 15.268 | -989 | |
Saldo voor reserveringen | 11.089 | 16.257 | 15.268 | -989 | |
Saldo | 11.089 | 16.257 | 15.268 | -989 |
Overzicht afwijkingen
Toelichting overzicht afwijkingen
1. Rioolheffing
De hogere opbrengst is enerzijds het gevolg van een toename van het aantal woningen en anderzijds het gevolg van minder oninbare kosten dan begroot.
|
2. Rotterdams Weerwoord |
In het kader van het Rotterdams Weerwoord hebben er diverse activiteiten plaatsgevonden (aanleggen waterpleinen, toevoegen waterbergingen) om droge voeten zo veel mogelijk te garanderen.
3. Riolen en drainage
Op het gebied van riolering is een overschrijding ontstaan door extra inzet personeel voor begeleiding diverse participatietrajecten in de stad zoals Kleiwegkwartier. Daarnaast is in 2019 gestart met planmatig meer inspecteren, repareren en reinigen van riolering.
4. Diverse afwijkingen
Diverse geringe afwijkingen waaronder een voordelig effect dat veroorzaakt wordt door een correctie op grond van verslaggevingsvoorschriften. Deze correctie betreft aan projecten toegerekende apparaatslasten. Bij het taakveld Activering overhead is meer te lezen over deze correctie.
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Omschrijving taakveld
We willen de volgende effecten in de stad bereiken:
- gezonde en aantrekkelijke stad met een robuust stedelijk watersysteem
- herstellen van sponswerking van de stad op zowel openbaar als privaat terrein
- voorkomen van ontwrichting door klimaatverandering
Tot dit taakveld behoren de gemeentelijke zorgplichten ten aanzien van afvalwater, hemelwater en grondwater:
- inzameling en verwerking van hemelwater
- inzameling en transport van huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater
- voorkomen van grondwaterproblemen
- bestrijding verontreiniging oppervlaktewater
- baten rioolheffing
- kosten van de heffing en invordering van de rioolheffing