Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap
Beleidskaders, -monitors en wetgevingEen aantrekkelijke en leefbare stad voor iedereen, nu en in de toekomst.
Meer gezonde Rotterdammers die bewegen, spelen, sporten, ontmoeten, ontspannen en recreëren.
Een investering in de doorontwikkeling van de klimaat adaptieve deltastad.
Samenwerking met Rotterdammers en gedeeld eigenaarschap.
Ontwikkelingen en voortgang
Ga naar vorig P&C-documentWe werken aan een robuuste groene, gezonde en duurzame leefomgeving voor alle Rotterdammers die uitnodigt tot ontmoeten, sporten en recreëren en bijdraagt aan een aantrekkelijk werk- en leefklimaat. In het coalitieakkoord zijn veertien collegetargets vastgesteld. Collegetarget nummer elf luidt: “20 hectare groen erbij in 2022 t.o.v. 2018”.
In juni 2019 is de concept visie Openbare Ruimte besproken in de commissie BWB. De visie schetst de opgaven voor de openbare ruimte die wij de komende 10 jaar voorzien, in relatie tot de binnenstedelijke verdichting en de diverse transities die op ons afkomen, zoals klimaatadaptatie en energie. De opgaven zijn verwoord in drie doelen:
-
Groenere en duurzame stad
-
Openbare ruimte van en voor iedereen
-
Ruim baan voor fietser en voetganger
Daarnaast zijn er vijf speerpunten voor Rotterdam benoemd:
-
Groenstructuur
-
Rivieren, kust en regio
-
Binnenstad
-
Focuswijken Rotterdam-Zuid
-
Boulevards en stadsstraten
In lijn met de visie Openbare Ruimte wordt ook gewerkt aan een update van de Rotterdamse Stijl. De Rotterdamse Stijl is een handboek met inrichtingsrichtlijnen en materialen. Zo realiseren we een eenduidige, herkenbare en duurzame inrichting van de openbare ruimte die ook goed te beheren is.
In april 2019 is de raad geïnformeerd over het plan van aanpak Groenoffensief “Rotterdam gaat voor groen!”, hiermee wordt ingezet op speerpunt 1 Groenstructuur. Deze aanpak geeft in vier pijlers het kader voor uitvoering van het collegetarget 20 hectare vergroening. In 2019 is verder gewerkt aan extra aanleg van groen in de openbare ruimte, meer mogelijkheden voor groen dichtbij huis, een subsidieregeling voor groenblauwe schoolpleinen, de stimulering van aanleg van groene daken en meer groen bij werklocaties, zoals bedrijventerreinen en kantorenlocaties.
Het college heeft in februari 2019 het Toekomstperspectief Binnenstedelijke Nieuwe Maas vastgesteld. Dit toekomstperspectief is met het in juni 2019 door het college vastgestelde Uitvoeringsprogramma Rivieroevers Rotterdam 2019-2022 doorgeleid aan de gemeenteraad. Hiermee is ingezet op speerpunt 2 Rivieren, kust en regio van de visie openbare ruimte.
Wat willen we bereiken?
Effect indicatoren
1. We werken aan een robuuste groene, gezonde en duurzame leefomgeving voor alle Rotterdammers die uitnodigt tot ontmoeten, sporten en recreëren en bijdraagt aan een aantrekkelijk werk- en leefklimaat.
2. Een meer uitgebreide, beter aaneengesloten groenstructuur in de stad die bijdraagt aan een meer robuuste én veerkrachtige openbare ruimte met betere biodiversiteit.
3. Een robuuste en veerkrachtige openbare ruimte die ontwikkelingen die op de stad afkomen kan opvangen: energietransitie, klimaatadaptatie, veranderende mobiliteit, netwerksamenleving, circulaire economie.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Prestatie indicatoren
1: We werken aan een groene, gezonde en duurzame leefomgeving voor alle Rotterdammers die uitnodigt tot ontmoeten, sporten en recreëren en bijdraagt aan een goede gezondheid en aantrekkelijk werk- en leefklimaat.
- Deze collegeperiode (2018-2022) staat in het teken van het collegetarget Rotterdam gaat voor groen! (‘Groenoffensief’): Met alle partners in de stad maken we het Rotterdamse groenareaal groter, beter en aantrekkelijker. Dat doen we samen met partijen in de stad (bedrijven, instellingen, corporaties, ondernemers, natuurorganisaties, terreinbeheerders, groene initiatiefnemers, bewoners).
-
Voor de openbare ruimte en publieke panden van de gemeente Rotterdam zetten we vergroening voort en intensiveren die waar mogelijk. Als gemeente geven wij het goede voorbeeld voor vergroening van de ruimte en de bebouwing.
-
Bij vergroening hebben wij het over maatregelen die bijdragen aan toename van het areaal groen in de stad. Dat kan zijn gras, opgaande beplanting, bomen, groene oevers, water en verbeteren van de groeiomstandigheden van bomen.
-
We realiseren daarbij drie slimme, ecologische verbindingen tussen groene plekken, parken en de stad uit, zoals van het park Twee Heuvels naar het Eiland van Brienenoord, de Steilrand van Schie naar Rottemeren en de Heemraadsingel naar het Vroesenpark.
-
De collegetarget leidt tot een impuls in het stedelijke groene netwerk voor sport, recreatie en verblijf.
-
De collegetarget realiseert een groene kwaliteitsimpuls, bijvoorbeeld groene wandelroutes in de buurt en wijk mogelijk maken.
-
De collegetarget draagt via het onderdeel “Groen dichtbij huis” bij aan diverse maatregelen en middelen voor initiatieven van Rotterdammers die hun tuin, dak of woonomgeving willen vergroenen.
-
De vergroening in de binnenstad zetten we voort.
-
We blijven investeren in de buitenruimte van met name de focuswijken op Zuid, gekoppeld aan het brede maatregelenpakket van NPRZ.
-
We werken mee aan het versterken van het regionale landschap, de bereikbaarheid en de toegankelijkheid via deelname aan Recreatieschap Rottemeren en regionale Landschapstafels als Hof van Delfland en IJsselmonde. De provincie werkt ook aan groenblauwe verbindingen tussen stad-regio, waaronder de Rotte en de Schie als verbinding tussen stad en regionale landschap.
-
Het groenblauwe netwerk in buurten en wijken in en om de stad uitbreiden voor langzaam verkeer (voetganger en fiets), zowel functioneel (werk) als recreatief.
-
Meer wateropvang en recreatie-natuur binnen en buiten de stad (onder andere via het Deltaplan).
-
Kleine kwaliteitsingrepen toepassen bij herbestrating (in samenwerking met Stadsbeheer) die bijdragen aan de functionaliteit, vergroening en duurzaamheid (functionele wijzigingen).
-
Bijdragen (samen met Stadsbeheer) aan het opstellen en realiseren van een integraal deltaplan (grond)water voor wateroverlast, waterveiligheid en hittestress (uitwerking van het in 2019 gepresenteerde Urgentiedocument Rotterdams WeerWoord). De uitwerking in een uitvoeringsstrategie heeft brede consequenties voor de inrichting van de openbare ruimte. Denk aan inrichtingsprincipes (bijvoorbeeld groene infiltratie greppels of rioolscheiding) en materiaalgebruik (bijvoorbeeld waterdoorlatende bestrating)
-
In 2019 is samen met het programma WeerWoord een subsidie voor 5 groenblauwe schoolpleinen uitgezet. Deze subsidie wordt voortgezet in 2020.
-
2: Een meer uitgebreide, beter aaneengesloten groenstructuur in de stad die bijdraagt aan een meer robuuste én veerkrachtige openbare ruimte met betere biodiversiteit.
- Waar mogelijk en voor Rotterdammers van alle leeftijden realiseren van voorzieningen die leiden tot spelen, bewegen, sporten en ontmoeten in de openbare ruimte (onder andere toegankelijk maken en vergroenen schoolpleinen).
- Waar mogelijk in lokale woonstraten en stadsstraten zorgen voor vergroening (meer en grotere bomen en meer groen), verbeteren van verbindingen en balans in gebruik, onder andere door mee te liften met onderhoudsprojecten (met Stadsbeheer) en functionele wijzigingen. Het doel is 20 (clusters van) straten aan te pakken in de periode 2019-2022, de aanpak vordert.
- Programma Rivieroevers Rotterdam door ontwikkelen:
- Het programma voor komende jaren is in 2019 vastgesteld op basis van het toekomstperspectief voor de binnenstedelijke Rotte en het toekomstperspectief voor de binnenstedelijke Nieuwe Maas, ook in 2019 vastgesteld. Daarin wordt antwoord gegeven op:
- Hoe en met welke mogelijkheden we de rivieroevers levendiger, aantrekkelijker en groener maken, de beleving van de rivier versterken en hoe we meer op en langs de oevers van de Maas kunnen recreëren. Bijvoorbeeld met nieuwe stadsparken voor alle Rotterdammers, zoals langs de Maasboulevard, in de Maashaven en in de Rijnhaven.
- De Rotte ontwikkelen tot een aantrekkelijke groene openbare ruimte met recreatie- en verblijfsmogelijkheden. Realiseren van een aantal groene plekken en aantrekkelijke routes langs de Rotte, zoals Crooswijkse Bocht, trap Grote Kerkplein en herinrichting Leuvekolk inclusief waterinlaat en vispassage.
- Het Nieuwe Maasparcours is afgerond en opgenomen in knooppuntenroute.
- Het programma voor komende jaren is in 2019 vastgesteld op basis van het toekomstperspectief voor de binnenstedelijke Rotte en het toekomstperspectief voor de binnenstedelijke Nieuwe Maas, ook in 2019 vastgesteld. Daarin wordt antwoord gegeven op:
We werken aan het vergroenen van circa tien stenige pleinen in de periode 2019-2022.
Het verbeteren van oversteekbaarheid van stadsstraten (en boulevards) en het meer ruimte maken voor voet- en fietspaden en vergroening (zoals Schiedamsedijk, Leuvehavenzijde, Pleinweg, Zuiderparkweg). Het creëren van essentiële wandel- en fietsroutes voor de stad die scholen, tal van groen en diverse voorzieningen verbinden.
- We werken samen met de afdeling Mobiliteit aan het verbeteren van fiets- en wandelroutes en hebben bijgedragen bij aan de Fietskoers en de Rotterdamse Mobiliteitsaanpak en hebben in 2019 het internationale congres over lopen georganiseerd, Walk21.
- We werken aan de actualisatie van de Rotterdamse Stijl waarbij we inzetten op meer gebruik van groen en circulair materiaal (inclusief een innovatiebudget voor nieuw en circulair materiaal).
- Daarbij werken we ook aan een onderzoeksagenda voor het gebruik van de openbare ruimte.
3: Een veerkrachtige openbare ruimte die ontwikkelingen die op de stad afkomen kan opvangen: energietransitie, klimaatadaptatie, veranderende mobiliteit, netwerksamenleving, circulaire economie.
- We zetten structureel in op een integrale aanpak van opgaven en meekoppelkansen bij activiteiten op het gebied van energietransitie, klimaat adaptatie, mobiliteit, circulaire economie en gezondheid. Hiervoor werken we mee aan programma’s, zetten we ons netwerk in en geven we input bij de lopende projecten.
- De concept omgevingsvisie gebruiken we om het werken met een integrale visie op de stad te borgen en de kwaliteit van de ontwikkelingen te vergroten.
Indicatoren
* De extra hectaren groen worden voor deels bepaald op basis van luchtfoto’s (groene daken) en deels op basis van inrichtingsplannen (openbare ruimte, werklocaties en dichtbij huis). De inventarisatie van de inrichtingsplannen bevindt zich in de afrondende fase. Mogelijk kan het netto hectares groen hierdoor wijzigen.
Wat heeft het gekost?
Overzicht baten en lasten
Overzicht van baten en lasten Openbaar groen en (openlucht) recreatie - Landschap | Oorspr. Begroting 2019 | Bijgestelde Begroting 2019 | Realisatie 2019 | Afwijking | |
---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 563 | 1.833 | 1.821 | -12 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 563 | 1.833 | 1.706 | -127 | |
Overige opbrengsten derden | 0 | 0 | 115 | 115 | |
Overige baten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Lasten exclusief reserves | 8.140 | 11.358 | 9.783 | -1.575 |
|
Interne resultaat | 630 | 2.475 | 2.896 | 421 | |
Interne resultaat | 630 | 2.475 | 2.896 | 421 | |
Programmalasten | 7.510 | 8.882 | 6.887 | -1.996 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 3.020 | 7.477 | 2.040 | -5.437 | |
Kapitaallasten | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige programmalasten | 0 | 0 | 1 | 1 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 4.490 | 1.405 | 4.846 | 3.441 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -7.577 | -9.524 | -7.961 | 1.563 | |
Saldo voor reserveringen | -7.577 | -9.524 | -7.961 | 1.563 | |
Reserves | 3.030 | 3.890 | 2.397 | -1.494 |
|
Onttrekking reserves | 3.030 | 3.890 | 2.397 | -1.494 | |
Toevoeging reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo | -4.547 | -5.634 | -5.565 | 69 |
Overzicht afwijkingen
Toelichting overzicht afwijkingen
1. Bestemmingsreserve Gebiedsontwikkeling
In het kader van het groenoffensief (“Rotterdam gaat voor groen”) zijn er minder lasten gerealiseerd dan voorzien van € 980. Dit komt onder andere door minder subsidieaanvragen voor groene daken en het verschuiven van vergroeningsprojecten en projecten in de openbare ruimte naar 2020.
Er is voor 2019/2020 een voorbereidingsbudget gereserveerd voor de uitvoering van de plannen voor:
- Hofbogen
- Groene Long: Hofplein en Blaak/Westblaak
- Schouwburgplein
- Alexanderknoop
- Maashavenpark
Er was ingeschat dat de piek van de lasten en werkzaamheden in 2019 zou plaatsvinden, maar dit is deels (voor € 514) verschoven naar 2020. Hiermee valt de onttrekking uit de bestemmingsreserve met hetzelfde bedrag lager uit dan begroot.
2. Diverse afwijkingen
Overige kleinere afwijkingen op diverse budgetten en projecten
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
|
|
|
|
|
Omschrijving taakveld
Ons doel is het realiseren van mooi, divers en uitnodigend openbaar groen en stedelijk water. Het groen en water in Rotterdam heeft daarbij landschappelijke en ecologische waarde, is goed verspreid, divers en biedt ruimte aan toegankelijke recreatie, houdt de mensen en de stad gezond, leefbaar en aantrekkelijk. Juist in de verdichtende omgeving wordt gezorgd voor een eveneens groeiende aanwezigheid van openbaar groen en stedelijk water. Onze kenmerkende rivieren, parken, singels, plantsoenen, groen en recreatiegebieden hebben iedere Rotterdammer iets te bieden. Samen met bewoners en partners pakken we kansen die bijdragen aan een circulaire economie en uitdagingen rondom klimaatverandering en gezonde groei in relatie tot de stedelijke verdichtingsopgave.
Tot dit Rotterdamse taakveld behoren:
-
Aanleg van openbaar groen inclusief het plaatsen van kunstwerken in de openbare ruimte
-
Aanleg van openbaar water: vijvers en kleine watergangen
-
Aanleg van speelvoorzieningen
Al deze opgaven vragen om creatieve en innovatieve oplossingen en andere samenwerkingsvormen met (deels nieuwe) partners. Alleen door samen op te trekken met oog voor de brede doelstellingen van de stad en het effect van onze aanpak op de Rotterdammer zorgen we voor maximaal resultaat, ook op de lange termijn. Daarbij maken we gebruik van de vijf perspectieven uit de concept Omgevingsvisie:
-
Circulaire stad
-
Compacte stad
-
Productieve stad
-
Inclusieve stad
-
Gezonde stad
Deze perspectieven sluiten goed aan bij onze ambities.
Met de bovengenoemde doelen beogen we de volgende effecten in de stad te bereiken:
-
Tevredenheid van bewoners vergroten over de openbare ruimte, waaronder het groen, water en speelvoorzieningen
-
Groei van gebruikers en bezoekersaantallen van stadsparken en wijkvoorzieningen faciliteren van de bevordering van een duurzame en gezonde leefstijl
-
Weerbaarheid van de stad versterken waar het gaat om klimaatverandering