Verkeer en vervoer - Beheer
Beleidskaders, -monitors en wetgevingBewoners, ondernemers en bezoekers beleven de openbare ruimte als veilig en schoon en de Rotterdamse infrastructuur is optimaal beschikbaar. Bewoners zijn tevreden over het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Bij (her)inrichting, beheer en onderhoud van de boven- en ondergrondse infrastructuur wordt bijgedragen aan klimaat- en circulaire doelstellingen
Ontwikkelingen en voortgang
Ga naar vorig P&C-documentDe ontwikkelingen rond vernieuwde wetgeving en het in beheer nemen van een gerenoveerde Maastunnel vragen extra inzet voor het beheer, onderhoud en toezicht in de Maastunnel.
Wat willen we bereiken
Een beschikbare, bruikbare en comfortabele infrastructuur
Door slim beheer en onderhoud houden we de wegen, fiets- en voetpaden, straatmeubilair, openbare verlichtingen, civiele kunstwerken beschikbaar, bruikbaar en comfortabel voor de rotterdammers en bezoekers.
Een duurzame (ondergrondse) infrastructuur die veilig is
Beheren en onderhouden van de infrastructuur is niet alleen een doel om de buitenruimte veilig en netjes te houden, maar ook een middel om om de openbare ruimte toekomstbestendig te maken. De energietransitie kan niet zonder goed beheer van de ondergrond en regie op de werkzaamheden. De onder- en bovengrond komen hierbij samen.
Een schone buitenruimte
Als gevolg van verstedelijking, eisen van bewoners, toenemend toerisme en de 24 uurseconomie, wordt een continu en intensief beheer gevraagd. Het schoonniveau van de rotterdamse wijken bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van het werk en de beleving en waardering die bewoners geven aan de inzet van onze medewerkers.
Een veilige buitenruimte
Bij een (grootschalig) incident is een snelle en doeltreffende afhandeling van belang. Afhankelijk van het “aandachtspunt” in de openbare ruimte wordt de inzet van de gemeente bepaald. Dit kan variëren van verwijderen van een accu of asbest na brand tot het plaatsen van roadblocks bij evenementen en ondersteuning bij dreigend hoog water.
Wat gaan we daar voor doen
Prestatie indicatorenEen beschikbare, bruikbare en comfortabele infrastructuur
-
Beheer- en onderhoudsmaatregelen opstellen en uitvoeren die voortkomen uit diverse (verplichte) schouwen en inspecties, risico-inventarisaties, stabiliteitsmetingen, conditiemetingen, peilingen en deformatiemetingen, de toets constructieve veiligheid en overige specialistische inspecties.
-
Uitvoeren van beheer- en onderhoudsplannen voor o.a. de assets wegen, openbare verlichting, civiele kunstwerken, kademuren en beeldende kunst, waarbij de balans tussen prestaties, risico’s en kosten optimaal is afgewogen. Wet- en regelgeving, economie, veiligheid, beschikbaarheid, milieu- en gezondheid, kwaliteit leefomgeving, imago en weerbaarheid, zijn hierbij onze kernwaarden.
-
Storingsonderhoud plegen aan verhardingen, civiele kunstwerken, openbare verlichtingen en straatmeubilair, in spoedeisende situaties, veiligstellen binnen 24 uur. Voor beweegbare bruggen geldt dat storingen verholpen worden binnen 2 uur. Overige, niet spoedeisende meldingen van gebruikers van de buitenruimte met inzet van serviceploegen oplossen of verhelpen.
-
Werkzaamheden en projecten voortkomend uit einde levensduuronderhoud tijdig afstemmen met de omgeving en partners en zo mogelijk integraal uitvoeren, om overlast voor bewoners en gebruikers zo veel mogelijk te beperken en een bereikbare stad te zijn.
-
Door het toepassen van de Rotterdamse Stijl werkt de gemeente aan uniformiteit. Er wordt gebruik gemaakt van duurzame materialen. Door aanleg van ‘stil’ asfalt zet de gemeente in op het verminderen van het aantal geluidgehinderden.
-
Veelgebruikte looproutes worden voor ouderen en gehandicapten vaker geïnspecteerd en zo nodig hersteld.
-
Fietspaden die nog van tegels zijn voorzien omvormen naar asfaltfietspaden (vanuit comfort voor de fietser). En de onderhoudsprogrammering van de fietspaden wordt verbeterd door naast de technische kwaliteit (visuele inspectie) ook periodiek het fietscomfort te meten.
-
Groot onderhoud plegen aan wegen (voornamelijk trottoirs en fietspaden) waarvan de kwaliteit matig of onvoldoende is. Dit doen we op een circulaire manier, door hergebruik van materiaal.
-
Onderhouden van de openbare verlichting en vervanging, waar nodig, door duurzame weersbestendige lichtmasten, voorzien van led en veilige elektrische installaties.
-
Innovatieprojecten starten waarmee ingespeeld wordt op toekomstige trends en ontwikkelingen op het gebied van Smart City, mobiliteit, circulaire economie, energietransitie en de effecten van klimaatveranderingen.
-
Een aantrekkelijke stad door het aanlichten van Rotterdamse iconen (beeldbepalende gebouwen of bruggen).
-
Een beter bereikbare stad door het moderniseren van bruginstallaties naar een uniforme standaard, waarbij, waar mogelijk, lokaal bediende bruggen worden omgebouwd naar op afstand bediende bruggen.
Een duurzame (ondergrondse) infrastructuur die veilig is
-
Zorgen dat de wegen bestand zijn tegen veranderde klimaatinvloeden zoals hitte en langdurige regenval. Voor de asfaltwegen betekent dit dat er gestudeerd wordt op koelen van asfalt of het toepassen van andere type mengsels (bv. lichter van kleur). Bij de elementverhardingen betekent dit onderhoud aan waterpasserende verharding.
-
Om grootschalig hergebruik van bestratingsmaterialen en straatmeubilair mogelijk te maken wordt de mogelijkheid onderzocht om depots in te richten.
-
Bij vervanging van conventionele verlichting kiest de gemeente voor energiezuinige ledverlichting met aandacht voor hergebruik en recycling van materialen.
-
Indien het uitvoeringsplan voor de versnelde ombouw naar ledverlichting in 2019 is goedgekeurd, zal er in 2019 gestart worden met de uitvoering hiervan. Door de versnelde ombouw naar ledverlichting wordt er een bijdrage geleverd aan de energietransitie en de doelstelling “Schone Energie”.
-
Samen met andere partijen (bijv. Stedin en Evides) beheer afstemmen en vooruitkijken naar toekomstig gebruik van de ondergrond, afgestemd met bovengrondse activiteiten en ambities.
-
Vergunningverlening en actueel houden van de leidingenverzamelkaart, om het gebruik van de ondergrond te reguleren en graafschade te voorkomen. Alle vergunde werkzaamheden vinden plaats onder toezicht van de gemeente. Bij calamiteiten aan leidingen wordt vanuit de gemeente geadviseerd aan leidingeigenaren en hulpdiensten. Hiervoor is een beschikbaarheidsdienst 24/7 inzetbaar.
-
Strooien tijdens het gladheidseizoen, van 1 november tot 1 april. Ook Rotterdammers en kleine ondernemers en scholen kunnen meehelpen door de stoep voor hun huis, bedrijf of school begaanbaar te houden. Zo zorgen we samen voor een veilige omgeving. Op 14 locaties in Rotterdam kunnen bewoners in de periode oktober tot maart gratis strooizout afhalen om de stoep voor hun eigen deur te strooien.
Een schone buitenruimte
- We voeren de actiepunten uit de nota Straatafval 2019 - 2022 uit met daarbij, naast onderstaande punten, onder meer aandacht voor assetmanagement, communicatie en educatie en waar nodig handhaving.
- De stad reinigen door datagestuurd en beeldgericht te werken. Dit stelt ons in staat op het juiste moment onze mensen en middelen kostenefficiënt in te zetten voor een optimaal resultaat. Zo kunnen we flexibel omgaan met situaties in de wijk en maken we schoon waar nodig en volgen we het ritme van de stad. Met als resultaat een betere dienstverlening aan de burgers van de stad.
- Inzetten op gedragsbeïnvloeding om goed om te gaan met afval via gerichte communicatie aan bewoners, bedrijven en bezoekers van de stad. Waar mogelijk stimuleren we initiatieven voor participatie en zelfbeheer bij het schoonhouden van de stad. De ambitie is meer focus op het langetermijneffect van burgerparticipatie.
Een veilige buitenruimte
- Het beschikbaar hebben van een calamiteitenplan en bijbehorende organisatie.
- Het plaatsen van statische en dynamische roadblocks, in overleg met Politie en VRR, afhankelijk van de omvang en locatie van een evenement.
Prestatie indicatoren | 2018 | 2019* | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Beeldkwaliteit Heel | Streefwaarde | 90% niveau B of hoger | 90% niveau B of hoger | 90% niveau B of hoger | 90% niveau B of hoger | 90% niveau B of hoger | |
Realisatie | N.v.t. | 90% niveau B of hoger | |||||
Beeldkwaliteit Schoon | Streefwaarde | 90% niveau B of hoger | 90% niveau B of hoger | 90% niveau B of hoger | 90% niveau B of hoger | 90% niveau B of hoger | |
Schoon | N.v.t. | 90% niveau B of hoger | |||||
Technische kwaliteit verharding | Streefwaarde | 85% > niveau B |
85% > niveau B | 85% > niveau B |
85% > niveau B |
85% > niveau B | |
Realisatie |
88,4%** 92,6%*** |
85% > B |
* de realisatie betreft de gemiddelde meetresultaten van derde kwartaal 2018 tot en met tweede kwartaal 2019
** betreft wijkgebonden wegen
*** betreft hoofd- en verzamelwegen
Beeldsystematiek
In 2019 is de gemeente Rotterdam voor het monitoren van de kwaliteit van de openbare ruimte definitief overgestapt van de Rotterdamse productnormering naar de landelijke CROW Beeldsystematiek. Voor Schoon en Heel (wegen en groen) wordt de komende jaren gemeten conform de standaardset beeldmeetlatten en meetmethode uit de landelijke CROW Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte. Daarbij worden seizoensgebonden beeldmeetlatten één keer per jaar gemeten, andere indicatoren 4 keer per jaar. Ook ten aanzien van meetlocaties en gebiedsindeling wordt zoveel mogelijke aangesloten bij deze landelijke standaard. Hierdoor is het mogelijk om naast monitoring voor Rotterdam ook mee te doen aan landelijke benchmarks. Naast deze standaardset beeldmeetlatten wordt er ook een aantal extra beeldmeetlatten voor Rotterdam gemeten.
Prestatie
A+ = Zeer hoog, zo goed als nieuw, alles schoon
A = Hoog, goed onderhouden, nauwelijks vervuiling
B = Basis, voldoende onderhouden, wel wat op aan te merken
C = Laag, sober, achterstand in onderhoud, rommelig straatbeeld, behoorlijke vervuiling
D = Zeer laag, slecht onderhouden, flinke achterstanden
Prestatie-indicator
Als voorbeeld: De prestatie-indicator 90%/B voor Schoon geeft aan dat 90% van de metingen van de beeldmeetlatten behorend bij Schoon gemiddeld een B of hoger moeten scoren voor de hele stad. Deze gemiddelde scores worden, volgens afspraak op CBS-buurtniveau twee keer per gepubliceerd op de gemeentelijk website.
Monitoring
Het is met deze methodiek mogelijk om, bij voldoende metingen, ook op beeldmeetlatniveau of gebiedstype te monitoren en te analyseren. Er wordt een ambitiedocument voor de monitoring voor Rotterdam opgesteld zodat benodigde inzet en onderhoud hierop kan worden afgestemd.
Wat kost het
Overzicht van baten en lasten Verkeer en vervoer - Beheer | Realisatie 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Baten exclusief reserves | 12.957 | 10.488 | 8.414 | 8.914 | 9.414 | 9.564 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 1.047 | 912 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige opbrengsten derden | 10.947 | 7.943 | 7.849 | 8.349 | 8.849 | 8.999 | |
Overige baten | 963 | 1.633 | 565 | 565 | 565 | 565 | |
Lasten exclusief reserves | 121.261 | 133.115 | 132.210 | 140.301 | 145.043 | 142.567 |
|
Apparaatlasten | 59.497 | 76.804 | 75.784 | 75.380 | 74.903 | 74.919 | |
Inhuur | 1.752 | 1.870 | 1.933 | 1.933 | 1.933 | 1.933 | |
Overige apparaatslasten | 1.519 | 3.115 | -661 | -722 | -997 | -982 | |
Personeel | 56.227 | 71.820 | 74.512 | 74.170 | 73.968 | 73.968 | |
Interne resultaat | -768 | -7.174 | -12.356 | -12.356 | -12.356 | -12.356 | |
Interne resultaat | -768 | -7.174 | -12.356 | -12.356 | -12.356 | -12.356 | |
Programmalasten | 62.531 | 63.484 | 68.782 | 77.277 | 82.495 | 80.004 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 46.944 | 48.980 | 54.335 | 52.701 | 56.639 | 51.969 | |
Kapitaallasten | 13.290 | 12.851 | 14.336 | 24.464 | 25.744 | 27.923 | |
Overige programmalasten | 1.098 | 695 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Salariskosten WSW en WIW | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Sociale uitkeringen | 316 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 883 | 957 | 112 | 112 | 112 | 112 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -108.304 | -122.626 | -123.796 | -131.387 | -135.628 | -133.003 | |
Saldo voor reserveringen | -108.304 | -122.626 | -123.796 | -131.387 | -135.628 | -133.003 | |
Reserves | -3.614 | -2.995 | 348 | 4.033 | 4.521 | 5.581 |
|
Onttrekking reserves | 4.386 | 4.504 | 6.930 | 4.033 | 4.521 | 5.581 | |
Toevoeging reserves | 8.000 | 7.518 | 6.582 | 0 | 0 | 0 | |
Vrijval Reserves | 0 | 19 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo | -111.917 | -125.621 | -123.448 | -127.354 | -131.108 | -127.422 |
Financiële bijstellingen
Bijstellingen | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Raming 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | |
---|---|---|---|---|---|---|
Voorjaarsnota 2019 | -118.711 | -118.623 | -123.070 | -126.157 | -127.509 | |
Bijstellingen Begroting 2020 | Categorie | |||||
Actualisatie kapitaallasten | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Retributies | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Leges leidingen | Ramingsbijstellingen onvermijdelijk | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bestemmingsreserve IFR | Reserves | 0 | -151 | -147 | -143 |
-166 |
Bestemmingsreserve Energietransitie | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Project Bajonetstraat | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Onttrekking bestemmingsreserve IFR | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bestemmingsreserve Maastunnel | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Nationaal Programma Zuid | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Schouwburgplein | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Citylab010 | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Beheer en Onderhoud Maastunnel | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Invulling concernbrede opgaven | Technische wijzigingen | -183 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Apparaatslasten | Technische wijzigingen | 172 | 695 | 637 | 631 | 631 |
Beheerorganisatie Maastunnel | Technische wijzigingen | 227 | 687 | 687 | 0 | 0 |
Afvalstoffenbelasting veegvuil | Technische wijzigingen | -250 | -250 | -250 | -250 | -250 |
Tijdverantwoording | Technische wijzigingen | 0 | 3.089 | 3089 | 3.089 | 3.089 |
Doorbelasting overhead van projecten | Technische wijzigingen | -7.446 | -9.750 | -9.751 | -9.751 | -9.751 |
Projectkosten Levendige Stad | Technische wijzigingen | -250 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Citylab010 | Technische wijzigingen | 613 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Terugdraaien intensiveringen coalitieakkoord | Technische wijzigingen | 0 | 0 | 0 | 0 | 5.000 |
Verlaging omslagrente | Technische wijzigingen | 0 | 520 | 1.116 | 1.138 | 1.199 |
Diverse bijstellingen | Technische wijzigingen | 207 | 335 | 335 | 335 | 335 |
Begroting na wijzigingen | -125.621 | -123.448 | -127.354 | -131.108 | -127.422 |
Toelichting financiële bijstellingen
Actualisatie kapitaallasten
Als gevolg van de bijstelling van de kredieten zijn de kapitaallasten aangepast.
Retributies
Op basis van de toegenomen aantallen retributies in 2018 worden de uitgaven en opbrengsten van retributies voor de jaren 2020 en verder geactualiseerd.
Leges leidingen
Door een aantal wijzigingen in de berekeningssystematiek van de leges worden de tarieven 5,8% lager ten opzichte van de in de meerjarenraming 2020 opgenomen tarieven. Tevens dalen de lasten door een efficiëntere werkwijze, waardoor de kostendekkendheid ongeveer gelijk blijft.
Bestemmingsreserve IFR
De omslagrente wordt met ingang van 2020 verlaagd van 2,25% naar 2%. Als gevolg hiervan worden de begrote onttrekking aan de bestemmingsreserve IFR ter dekking van de kapitaallasten vanaf 2020 geactualiseerd.
Bestemmingsreserve Energietransitie
De bijstelling op de bestemmingsreserve betreft de toedeling van de energietransitiemiddelen voor de goedgekeurde projecten in 2019 en 2020. In de paragraaf energietransitie wordt de inzet van deze middelen in zijn geheel toegelicht.
Project Bajonetstraat
Voor het project Bajonetstraat is een bijdrage toegezegd ten laste van de bestemmingsreserve ISV-3. Dit project is in 2018 door aanscherping van BBV regels inzake activeren van investeringen maatschappelijk nut omgezet van een exploitatieproject in een investeringsproject. Na activering zullen de kapitaallasten gedekt worden door een bijdrage uit de bestemmingsreserve IFR en niet meer uit de bestemmingsreserve ISV-3. Ter dekking van de bijdrage uit het IFR wordt de onttrekking uit ISV-3 toegevoegd aan het IFR. Doordat het project naar verwachting eind december technisch gereed is wordt de begrote onttrekking aan de bestemmingsreserve IFR in 2020 begroot.
Onttrekking bestemmingsreserve IFR
Als gevolg van de aangescherpte BBV regels inzake het activeren van investeringen maatschappelijke nut worden de kapitaallasten van de projecten Roel Langerakpark en Bajonetstraat en de onttrekkingen aan de bestemmingsreserve IFR ter dekking van de kapitaallasten in de begroting 2020 en verder verwerkt.
Bestemmingsreserve Maastunnel
In de 1e herziening is voor de niet activeerbare kosten van de Maastunnel een onttrekking begroot van € 1,6 mln. Deze worden op basis van de huidige inzichten bijgesteld naar € 1,3 mln.
Nationaal Programma Zuid
De begrote onttrekking voor 2019 is verhoogd met € 63 naar totaal € 540.
Citylab010
Dit betreft een onttrekking van € 19 voor Citylab010 projecten van voorgaande jaren die reeds tot uitvoering zijn gebracht.
Schouwburgplein
De reeds begrote onttrekking ter dekking van de kapitaallasten verbindingstunnel Schouwburgplein vanuit het IFR voor de jaren 2020 e.v. wordt met deze bijstelling geheralloceerd.
Beheer en onderhoud Maastunnel
Dit betreft een onttrekking van de bestemmingsreserve voor de noodzakelijke extra beheerskosten, vanuit wettelijke veiligheidseisen en eisen vanuit de monumentenzorg, van de Maastunnel.
Invulling concernbrede opgaven
De financiële dekking op de concernbrede opgave met betrekking tot de digitaliseringsagenda en concernhuisvesting is aangepast. Voor dit taakveld betekent het een bijstelling van - € 183.
Apparaatslasten
De bijstelling betreft voornamelijk een formatie wijziging vanaf 2020. Dit komt met name door extra capaciteit voor Maastunnel, Rotterdams Weerwoord, extra onderhoudsbudget en transities.
Beheerorganisatie Maastunnel
Bij de Voorjaarsnota 2019 is voor de jaren 2019 t/m 2021 een budget toegekend. Met deze begrotingswijzing worden de bij de voorjaarsnota toegekende budgetten op de taakvelden gealloceerd en wordt voor 2019 en 2020 dekking geregeld door een onttrekking aan de bestemmingsreserve Stedelijke bereikbaarheid (waaronder Maastunnel) te begroten.
Afvalstoffenbelasting veegvuil
In verband met de verhoging van de afvalstoffenbelasting is bij de Voorjaarsnota 2019 de begroting van taakveld Grondstoffen verhoogd met € 4 mln. Hiervan is € 250 bestemd voor taakveld Verkeer en Vervoer waar de verwerkingskosten van veegvuil terecht komen.
Tijdverantwoording
Naar aanleiding van de werkelijke tijdverantwoording in 2018 en de geplande projecten voor 2020 worden de budgetten voor de tijdverantwoording geactualiseerd en tevens naar de juiste taakveld gealloceerd. Dit resulteert voor dit taakveld in en toename van € 3,1 mln aan budget. Op programma niveau is er sprake van een saldo neutrale wijziging.
Doorbelasting overhead van projecten
De toelichting op de bijstelling is opgenomen onder 'samenvatting bijstellingen'.
Projectkosten Levendige Stad
Bij de 1e herziening zijn (een deel van) de middelen van het project Levendige Stad terecht gekomen op het taakveld Verkeer en vervoer beheer. Deze middelen betreffen echter activiteiten van het taakveld Openbare orde en veiligheid. Met deze mutatie wordt dit herstelt.
Citylab010
De toelichting op de bijstelling is opgenomen onder 'samenvatting bijstellingen'.
Terugdraaien intensiveringen coalitieakkoord
In de Voorjaarsnota 2019 is besloten om de intensiveringen uit het coalitieakkoord voor jaarschijf 2023 terug te draaien. Dit betreft het terugdraaien van de intensivering maatschappelijk nut en inhaalslag nota kapitaalgoederen. De toelichting op de bijstelling is opgenomen onder 'samenvatting bijstellingen'.
Verlaging omslagrente
Als gevolg van de verlaging van de omslagrente (het interne rentepercentage) van 2,25% naar 2% zijn de rentelasten in de meerjarenbegroting bijgesteld (voor meer toelichting zie Grondslagen).
Diverse bijstellingen
Dit betreft diverse kleine bijstellingen.
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
- Lichtplan Rotterdam
- Nota onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte Rotterdam 2015-2018
- Wet aanvullende regels veiligheid wegtunnels (Warvw)
- NEN-normen civiele kunstwerken
- Constructieve Veiligheid van de Stadsbruggen
- Leidingenverordening Rotterdam
- Telecomverordening Rotterdam
- Handboek Leidingen
- Schaderegeling Ingravingen
- Nota Straatafval 2019 - 2022 'Gewoon schoon'
- Beleidsplan gladheidsbestrijding 2015-2020
- Beleidsplan hondenpoep
- Besluit gewasbeschermingsmiddelen en biociden op verharding
Omschrijving taakveld
Bij (her)inrichting, beheer en onderhoud van de boven- en ondergrondse infrastructuur, wordt bijgedragen aan klimaat- en circuliere doelstellingen:
- een beschikbare, bruikbare en comfortabele infrastructuur
- een duurzame (ondergrondse) infrastructuur die veilig is
- een schone buitenruimte
- een veilige buitenruimte
Dit doen we door:
- aanleg, reconstructie en onderhoud van verharde openbare ruimte: wegen, pleinen, fietspaden, voetpaden en overige verhardingen
- civiel technische kunstwerken: inspectie, beheer en onderhoud (bruggen, tunnels spoorwegovergangen en dergelijke) waaronder begrepen infrastructuur ten behoeve van luchthavens
- verlichting wegen: aanleg, beheer en onderhoud
- gladheidbestrijding: sneeuwruimen en strooien
- straatreiniging: schoonmaken en (toezien op) schoonhouden van de openbare ruimte van veeg-en zwerfafval