Bestuurlijke hoofdlijnen

Begroting 2020: #samendoorpakken is samen doen!

Met trots presenteren we de begroting voor 2020. Na een constructief debat over de Voorjaarsnota, zijn de plannen voor het komende jaar concreet uitgewerkt in de begroting 2020. De focus ligt op het uitvoeren van plannen die we in ons eerste bestuursjaar hebben gemaakt. Aan alleen beleid heeft niemand wat. Aan samen de schouders eronder zetten, samen doen en zichtbare, tastbare resultaten en verbeteringen wel. Met deze begroting laten we zien hoe we onze ambities vertalen in concrete plannen en het hiervoor benodigde budget. We gaan in op actuele ontwikkelingen in de afgelopen maanden, presenteren concrete plannen voor het komende jaar en we staan stil bij een aantal toezeggingen die in het debat over de Voorjaarsnota zijn gedaan.

 

Energietransitie

De energietransitie staat hoog op onze agenda. In de Voorjaarsnota is daarom 68,2 miljoen gereserveerd voor de energietransitie. Daarmee gaan we in 2020 concreet investeren in de stad en de haven om de omslag te maken naar nieuwe energie voor Rotterdam! Er is 58,7 miljoen euro beschikbaar voor uitvoeringskosten en subsidies binnen gemeentelijke programma’s en projecten op het gebied van de energietransitie. Daarnaast komt er een revolverend Energietransitiefonds, waaruit inwoners geld kunnen lenen om bijvoorbeeld zonnepanelen aan te schaffen. Hier is 9,5 miljoen euro voor beschikbaar.

In 2020 investeren we onder andere concreet in een fieldlab elektrificatie (2,5 miljoen euro), een walstroomvoorziening voor de Landtong Rozenburg (2,0 miljoen euro), het aansluiten van woningen in Reyerdijk op het warmtenet (8 ton), diverse verkeersexperimenten om de lucht in onze stad schoner te krijgen (2 miljoen euro), waste to chemicals (1 miljoen euro) en het stimuleren van energiecoöperaties. Daarnaast creëren we een gunstige voedingsbodem in Rotterdam voor ondernemers om te ondernemen in de nieuwe economie, specifiek op het terrein van energie, circulair en digitaal. Ook vervangen we versneld alle openbare verlichting door LED-verlichting. In de periode 2020 tot en met 2024 is hier 8,35 miljoen euro voor beschikbaar. Vanaf 2025 worden de kosten van de investering structureel gedekt door lagere onderhouds- en vervangingskosten en door lagere energiekosten.

 

Concreet aan de slag met de drie doorbraken

Het gaat goed met Rotterdam. Dat zien en dat horen we in de stad. Er wordt volop gebouwd en er zijn steeds meer mensen aan het werk, de Coolsingel krijgt steeds meer gezicht en de Hoekse Lijn gaat op 30 september rijden. Het Rijk stelt geld beschikbaar voor een onderzoek naar een nieuwe oeververbinding. En niet te vergeten: Rotterdam is in 2020 gaststad van het Eurovisie Songfestival, de grootste live TV-show van de wereld. Het biedt ons een prachtige kans om samen met alle Rotterdammers onze stad nog steviger op de internationale kaart te zetten. Meer Rotterdammers zien hun toekomst in de stad met vertrouwen tegemoet. Rotterdam bruist, leeft, vernieuwt en onderneemt. Tegelijk staat Rotterdam voor allerlei uitdagingen. Zo zijn er nog altijd Rotterdammers die geen passende baan kunnen vinden. Zijn er kinderen die opgroeien in armoede. Voelen mensen zich soms onveilig op straat. Kunnen buren elkaar soms letterlijk niet verstaan. En kunnen Rotterdammers steeds moeilijker een (volgend) huis vinden dat past bij hun wensen en portemonnee. Er is veel werk aan de winkel. Daarom werken we ook in 2020 aan de drie doorbraken van ons college. De toekomst van Rotterdam en de Rotterdammers staat daarbij voorop.

 

Kansen voor alle Rotterdammers – een generatie zonder achterstanden

Voor iedere Rotterdammer dezelfde kansen: daar werken we aan. Dat betekent dat we voor allerlei groepen en op allerlei vlakken concrete stappen zetten.

 

Doorbreken van vicieuze cirkel van armoede

Minder mensen en gezinnen die te kampen hebben met armoede en schulden: dat is een van de speerpunten van ons college. In 2020 gaan we door met de pilot Intensieve gezinsaanpak. In deze aanpak begeleiden we 500 gezinnen langere tijd en intensief om te werken aan een goede thuissituatie en een duurzame aanpak van armoede. We zien dat mensen schulden en geldzorgen niet als vanzelf delen met anderen. Daarom komt er een campagne die ervoor zorgt dat schulden en geldzorgen bespreekbaar worden gemaakt en wijst op de mogelijkheden om hier iets aan te doen of gebruik te maken van de regelingen die er zijn. Speciale aandacht gaat hierbij uit naar jongeren. Een concrete maatregel komt er voor jongeren met schulden die niet in staat zijn hun schulden af te lossen. Zij kunnen in aanmerking komen voor een maatwerk-aanpak via het perspectief-pact: de jongeren doen iets voor de stad en hun eigen ontwikkeling in ruil voor het aflossen van hun schulden. Om te onderzoeken hoe we het best armoede duurzaam en blijvend aan kunnen pakken, stellen we een Leerstoel Armoede bij een Rotterdamse Hogeschool of Universiteit in.

 

Werk is essentieel

Om blijvend uit armoede weg te komen is werk essentieel. Daarom willen we meer Rotterdammers met een bijstandsuitkering aan duurzaam en toekomstbestendig werk helpen. Samen met werkgevers en onderwijs continueren wij daarom de gezamenlijke aanpak met het Leerwerkakkoord om Rotterdammers (werknemers, werkzoekenden en scholieren / studenten)  toe te leiden naar duurzaam en toekomstbestendig werk. Dit aan de hand van de drie pijlers: van school naar werk, van werk naar werk en (weer) aan het werk. Voor 2020 is drie miljoen euro vrijgemaakt om de interventies en instrumenten van de tot dan toe gesloten deelakkoorden te implementeren zoals van de deel-LeerWerkAkkoorden Haven, MKB, Energietransitie (gebouwde omgeving). 

Het aantal Rotterdammers met een uitkering daalt. Er wordt meer aandacht besteed aan de persoon achter de werkzoekende. Zo kunnen er duurzame matches gemaakt worden met de vraag van werkgevers. Het contact met de Rotterdamse werkzoekende is vriendelijk en begrijpelijk. Er worden diverse maatregelen uitgewerkt zoals het begrijpelijker maken van brieven.

 

Toegankelijke zorg en ondersteuning voor iedereen die dat nodig heeft

Het gaat niet iedereen altijd voor de wind. Rotterdammers die zorg en ondersteuning nodig hebben, kunnen hier ook op rekenen. Dat is ook in 2020 het uitgangspunt. Daarom is de zorg dichtbij Rotterdammers georganiseerd en toegankelijk voor iedereen. Veel mensen kloppen aan voor zorg, ondersteuning en jeugdhulp. De gemeente financiert de zorg met geld van het Rijk. In de praktijk blijkt dat deze bijdrage structureel te laag is om de zorg te financieren. Na intensieve gesprekken met het Rijk is er voor 2020 en 2021 wel extra geld vrijgemaakt voor de taken die vallen onder de Jeugdwet. Wij willen meer grip krijgen op de toekomstige kostenontwikkeling in de zorg. In 2020 wordt daarom een bestuursopdracht uitgevoerd waarin deze kosten ook op de langere termijn in kaart worden gebracht en wat de effecten van bijvoorbeeld demografische ontwikkelingen en nieuwe verdeelmodellen op de zorgkosten zijn.

 

Voorkomen is beter dan genezen

Om zorg te voorkomen zetten we in 2020 concrete stappen om gezonde keuzes en gezond gedrag te stimuleren. De maatregelen hiervoor volgen uit het Rotterdams Preventieakkoord dat eind 2019 met allerlei partijen uit de stad wordt ondertekend.

Eén op de vijf Rotterdammers is in 2035 ouder dan 65. De komende jaren investeren we 13 miljoen euro in het programma ‘Rotterdam, ouder en wijzer’. Een belangrijk onderdeel van dit plan is de realisatie van zes ouderenhubs: centrale ouderenvoorzieningen waar wonen, welzijn en zorg slim en dichtbij worden georganiseerd.

Ook de mantelzorgers, die essentiële hulp bieden aan – vaak – hun naasten, willen we makkelijkere en betere ondersteuning bieden. In 2020 start het Mantelzorgsteunpunt: Rotterdamse mantelzorgers kunnen voortaan 24 uur per dag terecht bij een telefonische ingang voor hulp, advies en een luisterend oor.
Rotterdam wil daarnaast meer maatwerk en zorg voor daklozen en andere kwetsbare Rotterdammers die niet zelfstandig kunnen wonen en leven. Een voorbeeld van meer maatwerk is de omschakeling van ‘slaapzalen’ naar ‘slaapkamers’ in de nachtopvang.

 

NPRZ

Het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (2011-2031) is volop in uitvoering. De aanpak van de verouderde woningvoorraad is in veel wijken op stoom en de uitbreiding van 10 extra lesuren in het basisonderwijs is een feit. Daarnaast verwacht het college in de eerste helft van 2020 de uitkomsten van een haalbaarheidsstudie met betrekking tot de komst van een – grootschalige en voor iedereen toegankelijke – cultuurcampus, waarin onderwijs en cultuur samenkomen.

 

Wonen in een wereldstad: een thuis voor alle Rotterdammers

Voor iedereen een passend huis

Alle Rotterdammers moeten een passend huis kunnen vinden in onze stad. Dat betekent vooral dat we moeten bouwen, bouwen en bouwen. De ambities zijn hoog: 18.000 woningen in vier jaar tijd. Woningen voor Rotterdammers met een middeninkomen zoals verpleegkundigen, leraren en politieagenten, hebben prioriteit.

 

Een bereikbare stad

De bereikbaarheid van de stad is voor ons een belangrijke opgave. In 2020 voeren we de Rotterdamse Mobiliteitsaanpak uit: samen met partners ontwikkelen, testen en realiseren we nieuwe vormen van vervoer. Samen met inwoners en bezoekers testen we hoe we mobiliteit in kunnen zetten om de verblijfskwaliteit te verhogen en de luchtkwaliteit te verbeteren.

 

Ontspannen samenleving

Met het actieprogramma ‘Relax’ werkt de stad hard aan een ontspannen samenleving. Er gaat geen week voorbij zonder dat de acceptatie van diversiteit of het gebrek daaraan, volop in de actualiteit is. Het afgelopen jaar stond daarom in het teken van het omzetten van woorden in daden. Naast alle bestaande projecten en subsidies zijn nieuwe aanbestedingen gericht op dialogen in de stad, diversiteit en inclusie in het onderwijs, deskundigheidsbevordering en gezinsmigranten afgerond. De activiteiten hiervan starten vanaf januari 2020.

 

Handhaving en veiligheid

Het is wel zo prettig wonen in een wereldstad als iedereen zich aan de regels houdt. Dit is niet vanzelfsprekend. Daarom houden we de handhaving in de stad op niveau: er komt 3,7 miljoen euro structureel beschikbaar voor 50 extra fte handhaving. Dit is, gezien de ontwikkeling en de groei van de stad, nodig. De handhavers worden onder ander ingezet om naastplaatsingen bij afvalcontainers tegen te gaan.

Ook gaan we door met het aanpakken van ondermijnende criminaliteit. De beschikbare middelen hiervoor worden onder andere gebruikt om onze medewerkers te trainen om ondermijning ter herkennen. Ook het melden van vermoedens van ondermijnende criminaliteit wordt eenvoudiger gemaakt.

Een belangrijk aandachtspunt binnen de aanpak van ondermijning is de aanpak van drugscriminaliteit. In 2019 verscheen het rapport ‘Drugscriminaliteit in de Rotterdamse haven: aard en aanpak van het fenomeen’. In 2020 komt er op basis van dit onderzoek een uitvoeringsagenda.

Dit jaar is het alleen nog toegestaan om vuurwerk af te steken in de door ons aangewezen gebieden. Hiermee wordt benadrukt dat het afsteken van consumentenvuurwerk gepaard gaat met risico’s en leidt tot incidenten schade en letsel.  Ook organiseren we als pilot drie professionele vuurwerkshows als alternatief voor het afsteken van consumentenvuurwerk. 

Het project dat in 2019 is gestart om meer oog te hebben voor de veiligheid van islamitische instellingen wordt ook in 2020 voortgezet. Concreet bieden we schouwen aan om de fysieke veiligheid te verbeteren en met regelmaat veiligheidstrainingen voor de besturen van de instellingen. 

 

Doorpakken in de buitenruimte

De Coolsingel krijgt steeds meer de uitstraling die deze boulevard zou moeten hebben. Later dit jaar verplaatsen de werkzaamheden zich naar de andere kant van de Coolsingel. Tijd om door te pakken en concrete plannen uit te werken voor Schouwburgplein, Maashaven, Hofbogen, Alexandrium en Westblaak-Coolsingel-Hofplein. Samen met inwoners en ondernemers gaan we aan deze plannen werken. In 2020 is hier eenmalig 3,7 miljoen euro voor beschikbaar. Ook wordt in 2020 besloten of en wanneer deze plannen uitgevoerd worden.

 

Verenigingen en cultuur

De stad moet, in deze tijd van groei, aantrekkelijk blijven voor inwoners, ondernemers en bezoekers. Dat bereiken we door te werken aan een aantrekkelijk en uniek cultureel aanbod, levendige wijken en een bruisend stadscentrum.

Het verenigingsleven in Rotterdam krijgt een impuls. In 2020 trekken we vier miljoen euro uit voor het vernieuwen van het verenigingsleven. Met onder meer e-sports, urban sports, flexibele lidmaatschappen en multifunctioneel gebruik van accommodaties willen we sport-, scouting- en speeltuinverenigingen helpen om vitaal en aantrekkelijk te blijven en hun essentiële rol in de Rotterdamse samenleving vast te houden.

Alle Rotterdamse leerlingen moeten de kans krijgen om hun talenten te ontwikkelen. Ook willen we het cultuuronderwijs in Rotterdam duurzamer en structureler vormgeven. Daarom verdubbelen we het aantal cultuurcoaches in 2020: van 13 naar 29,5 FTE. Dit betekent dat er vanaf 2020 jaarlijks ruim 1 miljoen euro beschikbaar is voor de cultuurcoaches. De belangrijkste opdracht voor deze coaches is het versterken van de samenwerking tussen onderwijs en cultuur en het verhogen van gelijke kansen voor iedereen.

 

Nieuwe energie, nieuwe economie en schone lucht

In 2020 starten we concreet met de uitvoering van de energietransitie. We maken hiervoor geld vrij, maar doen ook een beroep op geld vanuit het Rijk. Dit geld zetten we in om de eerste stappen te zetten naar aardgasvrije wijken, samen met partners in de stad.

Met een economie in transitie zijn het spannende tijden voor ondernemers, groot en klein. Afgelopen jaar hebben we ons voorbereid op een mogelijk harde Brexit met onder andere een bufferparkeerplaats in Hoek van Holland. De Brexit hangt nog steeds in de lucht en wij zien dit ook als kans om bedrijven die een vestiging op het vasteland van Europa zoeken naar Rotterdam te halen. Het MKB is de banenmotor van Rotterdam en moet dat ook blijven.

Het gebruik van data wordt steeds dominanter in de wijze waarop producten, diensten en voorzieningen worden ontwikkeld en aangeboden. Digitalisering biedt grote economische kansen en roept ook vragen op over het belang van deze voorzieningen en de mogelijkheden voor burgers en ondernemers. Samen met onze partners werken we aan een digitaliseringsstrategie voor Rotterdam. Onze stad heeft de potentie om innovatie-hoofdstad van Nederland te worden. De komst van de Mobility City Campus en het innovatieprogramma van de luchthaven (RHIA) passen hier perfect bij. De grote innovatiekansen liggen er vooral bij cleantech, mobiliteits- en gezondheidzorginnovaties. Daarnaast zetten we extra in op het binnenhalen van bedrijven die passen bij de Roadmap Next Economy: digitaal, duurzaam en circulair. Zo ontstaat er nieuwe werkgelegenheid. We etaleren en positioneren de stad door het aantrekken van grote internationale events over deze onderwerpen en met het huisvesten van het internationale Global Center on Adaptation in een ‘Floating office’ als bijzondere trekpleister.

Schone lucht is belangrijk voor iedereen. Het draagt bij aan de gezondheid en het maakt daarnaast een stad aantrekkelijk om te leven. Om de luchtkwaliteit in Rotterdam te verbeteren zet het stadsbestuur zeventien maatregelen in, waaronder de inzet van elektrische bussen, het stimuleren van fietsgebruik en de aanleg van walstroom voor zeeschepen. Hiermee zorgen we ervoor dat er in 2020 geen straten meer zijn waar de Europese normen voor luchtkwaliteit worden overschreden en de lucht over vier jaar in de hele stad schoner is.

 

Tot slot

Zoals gezegd: het gaat dus goed met Rotterdam. En tegelijk is er ongelooflijk veel werk aan de winkel om te zorgen dat zoveel mogelijk mensen profiteren van onze bloei. We willen alle kansen die we zien ook echt pakken. Dat vraagt om investeren, keuzes en lef. Om samenwerking met inwoners, allerlei bedrijven, organisaties, zorgverleners, onderwijsinstellingen en andere overheden. Alleen door samen op te trekken en constant te werken aan draagvlak kunnen we de doorbraken realiseren die nodig zijn voor Rotterdam. Wij bouwen ook in 2020 met nieuwe energie aan de stad van morgen!