Inkomensregelingen - Participatie en armoedebestrijding
Beleidskaders, -monitors en wetgevingDoorbreken van de vicieuze circel van armoede.
Voortgang 2021
Ga naar vorig P&C-document
In 2021 werken we verder aan de Rotterdamse aanpak van armoede ‘Uit de knoop’. Centraal hierbij staat het doorbreken van de vicieuze cirkel van armoede en het voorkomen van achterstanden in het bijzonder bij kinderen. 2020 was een bijzonder jaar waarin onze aanpak op de proef is gesteld. Uit diverse onderzoeken naar de effecten van corona op de samenleving zijn nieuwe kwetsbare doelgroepen naar voren gekomen (jongeren, zzp’ers en flexwerkers) en is gebleken dat kwetsbare Rotterdammers nog kwetsbaarder zijn geworden. Mogelijk heeft de coronacrisis ook nog een na effect met betrekking tot het ontstaan en vergroten van armoede en schulden.
Wel zijn we met een extra aanpak gekomen: ‘Laat deze gezondheidscrisis geen armoedecrisis worden’. In 2021 voeren we deze aanpak uit omdat we ook nu nog te maken hebben met een lockdown en de beperkingen die van invloed zijn op kwetsbare Rotterdammers en onze dienstverlening aan hen. Ondersteuning aan deze groep is voor een groot deel gebaseerd op ‘fysiek’ contact en het opbouwen van een vertrouwensrelatie en de lockdown raakt daardoor het bereik en effect van onze dienstverlening.
Een aantal belangrijke punten voor 2021:
- De pilot integrale gezinsaanpak hebben we per 1 januari 2021 uitgebreid naar vier wijken (Bospolder-Tussendijken, Tarwewijk, Crooswijk en Carnisse). Tot 1 maart 2021 hebben we 282 gezinnen ondersteund.
- Van april 2021 t/m april 2022 is het jaar tegen de armoede en geven we een extra impuls aan de armoedeaanpak door samenwerking centraal te stellen en nieuwe samenwerkingen tot stand te brengen. Dit doen wij onder andere door het organiseren van een congres voor iedereen die een bijdrage wil leveren aan het aanpakken van armoede in Rotterdam en door bestaande en nieuwe initiatieven in het zonnetje te zetten (o.a. door het maken van filmpjes). Maar ook door gedurende het gehele jaar te communiceren over onze inkomensondersteunende voorzieningen. Ook is er extra aandacht voor de samenwerking met scholen in het doorbreken van het taboe op armoede.
- We gaan aan de slag met het verstevigen van een netwerk rond de mensen die bezig zijn met projecten rondom armoede en schulden in de gebieden met als doel Rotterdammers die met armoede en schulden te maken hebben beter te kunnen ondersteunen. We starten hiermee als eerste in IJsselmonde.
- Ook werken we aan het verbeteren van de toegang van inkomensondersteunende voorzieningen. De publiekscampagne gericht op doorbreken van taboe rond armoede en schulden wordt in 2021 herhaald.
- Ook starten we met zowel de bijzondere leerstoel Kinderarmoede als het lectoraat Kinderarmoede aan de Erasmus Universiteit en de Hogeschool Rotterdam.
- In het eerste kwartaal van dit jaar hebben we de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) vormgegeven met als doel Rotterdammers die te maken hebben met een inkomensdaling en problemen met het betalen van de vaste lasten financieel te ondersteunen.
Ontwikkelingen 2022-2025
De coronacrisis heeft zoals hierboven beschreven een grote impact op de financiën van vele Rotterdammers. Hoe groot dit is en wanneer er daadwerkelijk een beroep wordt gedaan op de (financiële) ondersteuningsmogelijkheden vanuit de armoede- en schuldenaanpak is moeilijk te voorspellen. Ook de gevolgen voor de begroting zijn onduidelijk. Dit is van vele factoren afhankelijk, zoals duur coronacrisis, financiële reserves van huishoudens, bereidheid ondersteuning te vragen, vermogen uitgavenpatroon aan te kunnen passen etc.
Wat willen we bereiken
Minder armoede en schulden bij Rotterdamse gezinnen, met speciale aandacht voor kinderen, jongeren en voor ouderen, dat is wat er nodig is. Armoede en schulden, door welke oorzaak dan ook, geven zorgen en stress en ze maken dat mensen buiten spel komen te staan. Armoede is meer dan het hebben van een laag inkomen. Het is een vicieuze cirkel waar diverse problemen elkaar in stand houden en/of versterken. Vooral kinderen lijden hieronder want armoede en schulden staan hun ontwikkeling op school, fysiek en sociaal emotioneel in de weg. In Rotterdam leeft 1 op de 5 kinderen in armoede. Onze ambitie is dat de vicieuze cirkel wordt doorbroken en minder mensen en gezinnen in armoede leven en schulden hebben. Wij gaan voor méér kansengelijkheid, minder risico om in armoede terecht te komen en meer kansen voor Rotterdammers om uit armoede en schulden te komen. Voor Rotterdammers waarbij dit (nog) niet mogelijk is verzachten we de gevolgen van het leven in armoede.
Wat gaan we daar voor doen
In ‘Uit de knoop’ hebben we de volgende tien acties geformuleerd:
-
Intensieve gezinsaanpak voor 500 gezinnen.
-
Ontwikkelen Rotterdamse Armoede-index.
-
Campagne bespreekbaar maken armoede.
-
Instellen leerstoel effectieve aanpak armoede.
-
Meer samenwerken met de stad en gezamenlijke verantwoordelijkheid.
-
Verbinden beleidsterreinen.
-
Uitvoering schuldenaanpak Reset Rotterdam.
-
Vergroten gebruik inkomensondersteuning.
-
Dienstverlening op orde.
-
Meer aandacht voor impact van bestaand beleid en beleidswijzigingen.
Wat kost het
Eerste Herziening | Voorjaarsnota | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Overzicht van baten en lasten Inkomensregelingen - Participatie en armoedebestrijding | Realisatie 2020 | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | Raming 2025 | |
Baten exclusief reserves | 6.055 | 5.610 | 7.182 | 7.182 | 7.182 | 7.182 |
|
Bijdragen rijk en medeoverheden | 100 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overige opbrengsten derden | 5.955 | 5.610 | 7.182 | 7.182 | 7.182 | 7.182 | |
Overige baten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Lasten exclusief reserves | 61.881 | 64.604 | 63.955 | 53.830 | 53.830 | 53.831 |
|
Apparaatslasten | 6.577 | 6.572 | 6.072 | 6.010 | 6.010 | 6.011 | |
Inhuur | 502 | 505 | 505 | 505 | 505 | 505 | |
Overige apparaatslasten | 105 | 154 | 151 | 152 | 152 | 153 | |
Personeel | 5.971 | 5.914 | 5.416 | 5.354 | 5.354 | 5.354 | |
Intern resultaat | 714 | 965 | 881 | 881 | 881 | 881 | |
Intern resultaat | 714 | 965 | 881 | 881 | 881 | 881 | |
Programmalasten | 54.589 | 57.067 | 57.001 | 46.938 | 46.938 | 46.938 | |
Inkopen en uitbestede werkzaamheden | 3.103 | 2.844 | 2.509 | 2.076 | 2.076 | 2.076 | |
Overige programmalasten | 307 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Sociale uitkeringen | 36.762 | 37.506 | 37.972 | 28.342 | 28.342 | 28.342 | |
Subsidies en inkomensoverdrachten | 14.417 | 16.717 | 16.520 | 16.520 | 16.520 | 16.520 | |
Saldo voor vpb en reserveringen | -55.826 | -58.994 | -56.773 | -46.648 | -46.648 | -46.649 | |
Saldo voor reserveringen | -55.826 | -58.994 | -56.773 | -46.648 | -46.648 | -46.649 | |
Reserves | 248 | 586 | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
Onttrekking reserves | 248 | 586 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Saldo | -55.578 | -58.408 | -56.773 | -46.648 | -46.648 | -46.649 |
Financiële bijstellingen
Eerste Herziening | Voorjaarsnota | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bijstellingen Inkomensregelingen - Participatie en armoedebestrijding | Begroting 2021 | Raming 2022 | Raming 2023 | Raming 2024 | Raming 2025 |
||
Oorspronkelijke begroting 2021 | -57.671 | -56.697 | -46.571 | -46.571 | -46.571 | ||
Bijstellingen Eerste Herziening / Voorjaarsnota 2021 | -737 | -76 | -76 | -76 | -77 | ||
Onderbesteding opleidingen en dienstreizen | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Rotterdampas | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 640 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Uitbreiding formatie internationale betrekkingen | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | -10 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Zomercampus | Ramingsbijstellingen onvermijdbaar | 150 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Rotterdampas | Ramingsbijstellingen vermijdbaar | -960 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Bijzondere bijstand | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Gemeentelijk beleid schuldenaanpak | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Bestemmingsreserve Zomerakkoord | Reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Aanpak schuldenbeleid en bijzondere bijstand | Taakmutaties | -712 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Armoedebestrijding kinderen (DU) | Taakmutaties | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Technische wijzigingen | Technische wijzigingen | 150 | -76 | -76 | -76 | -77 | |
Begroting na wijzigingen | -58.408 | -56.773 | -46.648 | -46.648 | -46.649 |
Toelichting financiële bijstellingen
Onderbesteding opleidingen en dienstreizen
Vanwege corona wordt er in 2021 minder gebruik gemaakt van het budget voor opleidingen en dienstreizen. De begroting is hierop aangepast.
Rotterdampas
Corona heeft impact op zowel de activiteiten die met de Rotterdampas kunnen worden ondernomen, als op de verkopen van de Rotterdampas. Zo wordt er in 2021 € 960 toegevoegd om partners en pashouders in 2021 door middel van extra acties met hogere vergoedingen te compenseren voor het mindere gebruik van de Rotterdampas in 2020. Daarnaast zijn de voorverkopen voor 2021 teruggelopen. De verwachting is dat de Rotterdampas minder gebruikt zal kunnen worden in 2021 vanwege de coronamaatregelen. Daarom wordt de begroting op verschillende onderdelen met € 640 verlaagd.
Uitbreiding formatie internationale betrekkingen
Er heeft een uitbreiding van formatie plaatsgevonden voor werkzaamheden met betrekking tot nationale en internationale regelingen. Deze uitbreiding wordt gedekt vanuit internationale subsidies.
Zomercampus
Dit betreft budgetoverheveling naar Programma Onderwijs voor de Zomercampus.
Bestemmingsreserve Bijzondere bijstand
Vanuit de bestemmingsreserve Bijzondere Bijstand is voor 2021 een onttrekking begroot voor € 339. Als onderdeel van het steun- en herstelpakket heeft het kabinet in 2020 en 2021 extra middelen voor de bijzondere bijstand beschikbaar gesteld, gelet op de voorziene toename van de armoede. Deze onttrekking heeft betrekking op de toename van de lasten hiervoor.
Bestemmingsreserve Zomerakkoord
Vanuit de bestemmingsreserve Zomerakkoord is voor 2021 een onttrekking begroot van € 248. Deze onttrekking heeft betrekking op het verhogen van het incidentele subsidiekader Armoede.
Aanpak schuldenbeleid en bijzondere bijstand
Als onderdeel van het steun- en herstelpakket heeft het Rijk in 2020 en 2021 extra middelen voor schuldenaanpak en de bijzondere bijstand beschikbaar gesteld, gelet op de voorziene toename van de armoede en schuldenproblematiek.
Technische wijzigingen
Op het taakveld Inkomensregelingen - Participatie en armoedebestrijding zijn diverse technische wijzigingen geweest. Direct achter de technische wijziging is het effect op het saldo weergegeven.
- Diverse kleine technische wijzigingen (€ 150 in 2021 tot € -77 in 2025).
Beleidskaders, beleidsmonitoren en wet- en regelgeving
Omschrijving taakveld
Het bestrijden van armoede raakt vele domeinen: onderwijs, gezondheid, huisvesting, betaald werk. Inkomensondersteuning op maat voor Rotterdammers met een laag inkomen is een onderdeel van de armoedebestrijding. Dit onderdeel bestaat uit het verlenen van individuele bijzondere bijstand van daadwerkelijk gemaakte kosten, collectieve inkomensondersteuning (het AOW- en Jeugdtegoed en de Individuele Inkomenstoeslag) en kwijtschelding van gemeentelijke lasten (Afvalstoffenheffing). Vanuit het perspectief vergroten participatie is de Rotterdampas onderdeel van dit taakveld.