Algemene middelen

Algemene dekkingsmiddelen levert een bijdrage aan de manier waarop het college werkt aan structureel houdbare gemeentefinanciën.

TAAKVELD 1

Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds

Tot het taakveld Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds behoren de uitkeringen uit het gemeentefonds.

TAAKVELD 2

Belastingen overig

Dit taakveld bevat de roerendezaakbelasting (RZB) op het eigendom en het gebruik van roerende zaken en de precario- en reclamebelasting.

TAAKVELD 3

Economische promotie - Opbrengsten logiesbelasting

Dit taakveld bevat de logiesbelasting en de daarbij behorende uitvoeringskosten voor onder andere de heffing, inning en het afhandelen van bezwaar en beroep.

TAAKVELD 4

Overige baten en lasten - Beheer algemene middelen

Binnen het taakveld Overige baten en lasten - Beheer algemene middelen geeft de gemeente invulling aan een sluitende begroting met een gezond meerjarenperspectief.

TAAKVELD 5

OZB niet-woningen

Dit taakveld bevat de onroerendezaakbelasting (OZB) op het eigendom en het gebruik door bedrijven van onroerende zaken anders dan woningen.

TAAKVELD 6

OZB woningen

Dit taakveld bevat de onroerendezaakbelasting (OZB) op het eigendom van woningen.

TAAKVELD 7

Treasury

Tot dit taakveld behoren de activiteiten van de gemeente voor de treasuryfunctie en het beheer van deelnemingen en van verbonden partijen.

TAAKVELD 8

Vennootschapsbelasting (Vpb)

Op dit taakveld boekt de gemeente de raming van het te betalen bedrag vennootschapsbelasting als last.

BBV-indicatoren

BBV-indicator  Bron
Gemeentelijke woonlasten eenpersoonshuishouden Realisatie 2019 € 668,00 COELO
Prognose 2020 € 691,78
Prognose 2021 € 707,50
Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden Realisatie 2019 € 742,00 COELO
Prognose 2020 € 776,68
Prognose 2021 € 791,10
Gemiddelde WOZ waarde woningen 2019 Nederland € 248.000 CBS
Rotterdam € 192.000

Toelichting BBV-indicatoren

Bij de begrotingsstukken 2022 worden ook de belastingstukken 2022 de raad ter besluitvorming voorgelegd. Deze belastingstukken bevatten voorstellen voor de gemeentelijke tarieven in 2022. Daaruit zal duidelijk worden wat dit betekent voor de ontwikkeling in de gemeentelijke woonlasten voor eenpersoons en meer persoonshuishoudens.
 

Overzicht algemene dekkingsmiddelen

Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) schrijft voor dat er bij programmabegrotingen een programmaplan hoort dat naast de verschillende programmakosten een overzicht bevat van de kosten voor overhead, het bedrag voor te betalen vennootschapsbelasting, het bedrag voor onvoorzien en een overzicht van algemene dekkingsmiddelen.
Het programma Overhead bevat een overzicht van de kosten voor overhead, de te betalen vennootschapsbelasting wordt verantwoord op het taakveld Vennootschapsbelasting en het bedrag onvoorzien op het taakveld Overige baten en lasten – Beheer algemene middelen. De algemene dekkingsmiddelen onderscheiden zich van de andere dekkingsmiddelen doordat de gemeente deze middelen vrij kan aanwenden.

In het overzicht van baten en lasten omvat de volgende algemene dekkingsmiddelen.

Algemene dekkingsmiddelenJaarrekening 2020Begroting 2021 (1)
Lokale heffingen 378.465 378.287
Algemene uitkeringen gemeentefonds 1.837.486 1.898.206
Dividend 116.896 87.357
Saldo financieringsfunctie -14.502 -12.041
Totaal 2.318.345 2.349.809
(1) Stand na Eerste Herziening 2021  

Lokale heffingen

Tot de algemene dekkingsmiddelen worden om te beginnen de baten uit heffingen van de algemene belastingen gerekend. Anders dan bij bestemmingsheffingen is de besteding van de baten uit heffing van deze algemene belastingen niet gebonden. Tot de algemene belastingen behoren de onroerendzaakbelasting (OZB), de algemene parkeerbelasting, de logiesbelasting en de reclame- en precariobelasting. Dit is exclusief de baten uit de bestemmingsheffingen, zoals de afval- en rioolheffing, bedrijfsreinigingsrecht en de leges omgevingsvergunningen. In onderstaande tabel zijn betreffende baten opgenomen.

Lokale heffingenJaarrekening 2020 Begroting 2021*Programma
Onroerend zaakbelasting** 266.721 260.855 Algemene middelen
Algemene parkeerbelasting 82.086 84.656 Verkeer en Vervoer
Logiesbelasting 3.822 7.316 Algemene middelen
Reclame- en precariobelasting 25.836 25.460 Algemene middelen
Totaal 378.465 378.287  
(*) Stand na Eerste Herziening 2021
(**) inclusief intragemeentelijke aanslagen OZB

Algemene uitkeringen gemeentefonds
Vervolgens worden de algemene uitkeringen uit het Gemeentefonds tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Dit betreft het totaal van de verschillende soorten uitkeringen uit het gemeentefonds: de integratie-uitkeringen (waaronder het Sociaal Domein), de decentralisatie-uitkeringen en de algemene uitkeringen. Deze baten worden verantwoord op het programma Algemene middelen en op het taakveld Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds.

 

Dividend
De dividenden die de gemeente van deelnemingen ontvangt, behoren eveneens tot de algemene dekkingsmiddelen. Deze dividenden worden verantwoord op de programma's Algemene middelen, Overhead en Bestuur en dienstverlening.

Dividend

Jaarrekening  2020

Begroting 2021 (1)Programma
Bank Nederlandse Gemeenten NV 408 500 Algemene middelen
BV Gemeenschappelijk bezit Evides 7.593 5.486 Algemene middelen
Eneco Holding NV 21.548 0 Algemene middelen
Stedin Holding NV 16.476 2.500 Algemene middelen
Havenbedrijf Rotterdam NV 69.741 78.721 Algemene middelen
Royal Schiphol NV 0 0 Algemene middelen
Sportbedrijf 152 150 Algemene middelen
RET 0 0 Algemene middelen
Multidiensten 0 0 Bestuur en dienstverlening
Multi Employment Rotterdam BV (MER) 0 0 Overhead
SSC Flex 978 0 Overhead
Totaal 116.896 87.357  
(1) Stand na 1e Herziening 2021

Saldo financieringsfunctie
Ten slotte wordt het saldo van de financieringsfunctie tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Dit saldo betreft het saldo van de betaalde rente over de leningen, rekening-courant en de ontvangen rente over uitzettingen. De baten worden verantwoord binnen de betreffende programma’s, met name Algemene middelen en Stedelijke inrichting en ontwikkeling.

Saldo financieringsfunctieJaarrekening 2020Begroting 2021 (1)
Baten 8.897 5.701
Lasten 23.398 20.478
Saldo -14.502 -14.777
(1) Stand na Eerste Herziening 2021  

Overzicht baten en lasten

Eerste HerzieningVoorjaarsnota
Overzicht van baten en lasten Algemene middelenRealisatie
2020
Begroting
2021
Raming
2022
Raming
2023
Raming
2024
Raming
2025
Baten exclusief reserves3.558.5982.293.6392.227.7352.233.6062.250.3162.250.364

Bijdragen rijk en medeoverheden 1.837.534 1.898.206 1.845.089 1.841.941 1.851.415 1.848.987
Belastingen 270.727 268.295 271.520 273.520 275.300 275.300
Dividenden 115.918 87.357 87.275 94.815 100.758 103.658
Financieringsbaten 1.299.291 6.303 4.108 3.592 3.112 2.689
Overige opbrengsten derden 34.930 33.524 19.789 19.784 19.778 19.777
Overige baten 197 -47 -47 -47 -47 -47
Lasten exclusief reserves52.728-11.88425.47928.41433.36834.157

Apparaatslasten 15.722 16.422 16.290 16.319 16.319 16.319
Inhuur 777 545 496 496 496 496
Overige apparaatslasten 601 594 562 562 562 562
Personeel 14.343 15.283 15.232 15.261 15.261 15.261
Intern resultaat -13.354 -13.463 -13.556 -13.556 -13.556 -13.556
Intern resultaat -13.354 -13.463 -13.556 -13.556 -13.556 -13.556
Programmalasten 50.360 -14.844 22.745 25.651 30.606 31.395
Financieringslasten 22.839 18.587 21.610 27.772 30.372 34.332
Inkopen en uitbestede werkzaamheden 4.086 11.613 50.552 50.463 54.981 54.481
Kapitaallasten -51.273 -51.606 -55.980 -59.146 -61.310 -63.981
Overige programmalasten 70.805 6.563 6.563 6.563 6.563 6.563
Subsidies en inkomensoverdrachten 3.903 0 0 0 0 0
Saldo voor vpb en reserveringen 3.505.870 2.305.523 2.202.256 2.205.192 2.216.948 2.216.206
Vennootschapsbelasting1.704800800800800800

Saldo voor reserveringen 3.504.166 2.304.723 2.201.456 2.204.392 2.216.148 2.215.406
Reserves-1.276.8651.51833.563-73.712-118.884-111.978

Onttrekking reserves 80.616 66.125 101.676 6.957 11.164 13.075
Toevoeging reserves 1.424.670 85.010 85.413 97.969 142.349 137.352
Vrijval reserves 67.190 20.403 17.300 17.300 12.300 12.300
Saldo 2.227.301 2.306.241 2.235.019 2.130.680 2.097.264 2.103.429

Toelichting overzicht baten en lasten

Baten
De baten bestaan uit de belastingopbrengsten, bijdrage rijk en medeoverheden (o.a. het gemeentefonds), dividenden en financieringsbaten over verstrekte leningen en garanties.
 

Lasten
De apparaatslasten zijn voornamelijk uitgaven voor de uitvoering van het proces belastingheffing. De twee grootste posten onder de programmalasten bestaan uit de financieringslasten over extern aangetrokken geldleningen en de kapitaallasten waaronder de interne verrekening van de omslagrente plaatsvindt. Verder zijn de belangrijkste posten onder ‘overige programmalasten’ de ingeschatte risico's voor verstrekte leningen en garanties en concernbrede stelposten. De concernbrede stelposten zijn bedoeld om de nog over de programma’s te verdelen taakstellingen en trendcorrecties op te vangen.

 

Reserves
De reserves die onder het programma Algemene middelen zijn opgenomen, zijn een aantal concernbrede reserves. Het gaat hoofdzakelijk om de Algemene reserve, de Kredietrisicoreserve, de Rotterdamse Investeringsmotor (RIM) en de Bestemmingsreserve Taakmutaties.

 

Meerjarig verloop
De totale baten laten tussen 2021 - 2022 een dalend beeld zien. Dit komt hoofdzakelijk door lagere verwachte rijksmiddelen, lagere financieringsbaten uit verstrekte leningen en garanties, lagere verwachte precario-belastingen en logies-belasting. Vanaf 2023 laten de baten een stabiel beeld zien.
De totale lasten stijgen vanaf 2021. Zo stijgen per saldo de programmalasten. Dat komt vooral door de stijging van de financieringslasten door hogere investeringsvoornemens door het Concern en daardoor een hogere externe rentelast. Verder wordt het meerjarige saldo aanzienlijk beïnvloed door diverse stelposten die in deze Voorjaarsnota deels vrijvallen dan wel vooralsnog centraal verwerkt zijn en bij de Begroting 2022 / Tweede Herziening 2021 nader zullen worden ingevuld.

Bijstellingen op programmaniveau naar taakvelden

Programma / TaakveldMutatie
2021
(€)
Mutatie
2021
(%)
Mutatie
2022
(€)
Mutatie
2022
(%)
Mutatie
2023
(€)
Mutatie
2023
(%)
Mutatie
2024
(€)
Mutatie
2024
(%)
Mutatie
2025
(€)
Mutatie
2025
(%)
Algemene middelen85.9144%105.1465%37.3642%-12.1821%-6.0180%
Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds 110.518 6% 63.554 4% 48.696 3% 49.682 3% 47.254 3%
Belastingen overig 62 0% -6 0% -6 0% -6 0% -6 0%
Economische promotie - Opbrengsten Logiesbelasting -5.905 46% -3.700 27% -1.700 12% 0 0% 0 0%
Overige baten en lasten - Beheer algemene middelen -20.419 35% 42.291 252% -13.886 20% -71.074 115% -62.936 101%
OZB niet-woningen -90 0% -6 0% -6 0% -6 0% -6 0%
OZB woningen -60 0% -4 0% -4 0% -4 0% -4 0%
Treasury 1.808 2% 3.018 4% 4.271 5% 9.227 11% 9.681 11%
Vennootschapsbelasting (VpB) 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%
Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds 110.518 6% 63.554 4% 48.696 3% 49.682 3% 47.254 3%
Belastingen overig 62 0% -6 0% -6 0% -6 0% -6 0%
Economische promotie - Opbrengsten Logiesbelasting -5.905 46% -3.700 27% -1.700 12% 0 0% 0 0%
Overige baten en lasten - Beheer algemene middelen -20.419 35% 42.291 252% -13.886 20% -71.074 115% -62.936 101%
OZB niet-woningen -90 0% -6 0% -6 0% -6 0% -6 0%
OZB woningen -60 0% -4 0% -4 0% -4 0% -4 0%
Treasury 1.808 2% 3.018 4% 4.271 5% 9.227 11% 9.681 11%
Vennootschapsbelasting (VpB) 0 0% 0 0% 0 0% 0 0% 0 0%

Omschrijving programma

Het programma Algemene middelen levert een bijdrage aan de manier waarop het college werkt aan structureel houdbare gemeentefinanciën. Dit programma gaat  in op de volgende zaken:

  • een sluitende begroting en meerjarenraming
  • een gedegen beheer van deelnemingen en verbonden partijen
  • een weerstandsvermogen van minimaal 1,0, waarbij het weerstandsvermogen is geënt op de financiële risico’s
  • een stabiel beleid voor de gemeentelijke woonlasten en algemene belastingen
  • een gedegen treasury-functie en financieringsbeleid
  • zorgen voor voldoende en gedegen financiële ruimte om investeringen mogelijk te maken, om samen met andere partijen te kunnen werken aan de toekomst van de stad

Het programma Algemene middelen omvat:

  • de uitkeringen uit het gemeentefonds
  • de opbrengsten van de algemene belastingen
  • de opbrengsten uit deelnemingen
  • het treasury-resultaat
  • concernbrede bestemmingsreserves
  • concernbrede stelposten
  • te betalen bedragen vennootschapsbelasting
  • de post onvoorzien

Het programma Algemene middelen is, anders dan de overige programma's van deze begroting, relatief beleidsarm te noemen en wijkt in opzet en inhoud hiervan af. In de paragrafen Weerstandsvermogen en risicobeheersing en Financiële kengetallen zijn de inhoudelijke doelstellingen, indicatoren en kengetallen opgenomen.

Voor het programma Algemene middelen gelden de volgende indicatoren en kengetallen:

  • gemeentelijke woonlasten (één- en meerpersoonshuishouden)
  • gemiddelde WOZ-waarde woningen
  • weerstandsvermogen
  • structurele exploitatieruimte
  • solvabiliteitsrisico
  • EMU-saldo (vorderingensaldo)
  • kasgeldlimitet
  • renterisiconorm
  • netto schuldquote