Met nieuwe energie bouwen aan de stad van morgen

Een duurzaam, energiezuinig Rotterdam, met een betere luchtkwaliteit met alle ruimte voor innovaties. 
De keuzes die we daarin maken bieden veel kansen. De energietransitie kan een vliegwiel zijn voor het ontwikkelen van nieuwe, duurzame, circulaire bedrijven en het opknappen en verduurzamen van woningen en wijken en zorgt daarmee voor nieuwe werkgelegenheid.

In deze collegeperiode zetten we in op het versnellen van de Energietransitie in Rotterdam en het optimaal benutten en versnellen van de kansen die dit met zich meebrengt. Hiervoor is een bedrag van 68,2 miljoen euro vrijgemaakt en ondergebracht in de bestemmingsreserve Energietransitie.  De middelen zijn verdeeld over zes thema’s: Haven en Industrie, Gebouwde omgeving, Emissieloze Mobiliteit, Schone Energie, Nieuwe Economie en Lokale Duurzame Initiatieven.

In september 2019 zijn we gestart met de uitvoering van het eerste uitvoeringsplan energietransitie. In juli 2020 heeft het college het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022 vastgesteld. Hierin is voor 2020-2022 een bedrag van € 68,1 miljoen van de € 68,2 miljoen van de Bestemmingsreserve Energietransitie gecommitteerd aan 52 programma’s en projecten. In maart 2021 is het Uitvoeringsplan Energie aangevuld met 9 nieuwe projecten. Hiermee is de gehele 68,2 miljoen euro gecommitteerd.

Dit geeft het volgende beeld:

Inzet middelen

Veel projecten, die we met deze middelen financieren hebben een innovatief karakter. Soms komen ontwikkelingen onverhoopt niet van de grond of lukt het niet om de benodigde cofinanciering van andere partijen tijdig te verkrijgen. Dan is onze bijdrage niet meer nodig.   

In januari 2021 is de voortgang van de lopende projecten uit het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022 in kaart gebracht. Op basis hiervan is 5,3 miljoen euro herschikt over lopende projecten en zijn negen nieuwe projecten en programma’s toegevoegd aan het Uitvoeringsplan Energietransitie.

De volgende projecten zijn aan het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022 toegevoegd:

1. Maaskoeling Nieuwe Luxor

2. Werkgeversaanpak duurzame mobiliteit

3. Programma Walstroom

4. Energiewinning rioolgemaal Ahoy

5. Selectieve Plastic Extractie

6. Hydrocat 3

7. Groencollect

8. Asbetter

9. Energie van Rotterdam

De herschikking van de middelen over de lopende projecten en een korte beschrijving van deze nieuwe projecten zijn opgenomen in een addendum, dat is toegevoegd aan het Uitvoeringsplan Energietransitie 2020-2022.

Voortgang 2021

Veel lopende projecten en programma’s zijn volop in uitvoering. Zo is er een nieuwe ronde van de subsidieregeling Smart Energy Systems waarvoor veel nieuwe aanvragen worden verwacht, is de Rotterdamse luchtclub gelanceerd waarbij Rotterdammers zelf de luchtkwaliteit gaan meten en is de vervanging van alle lampen in de openbare verlichting door LED volop in uitvoering.

Tegelijkertijd zien we ook de impact van de corona crisis op de uitvoering van projecten. Projecten komen soms tot stilstand of in de vertraging omdat activiteiten geen doorgang kunnen vinden. Een voorbeeld hiervan is het programma voor het opleiden van Energiecoaches in de stad.

Soms zorgen externe ontwikkelingen ervoor dat projecten niet doorgaan. Een voorbeeld hiervan is het project Mobility City Campus. In de jaarrekening was al aangekondigd dat de ontwikkeling van de Mobility Campus mogelijk zou stagneren. In de afgelopen maanden is duidelijk geworden dat de ambities van de ontwikkelende partij  Mobility Innovation Campus Rotterdam B.V. in de vooropgestelde structuur niet gerealiseerd gaan worden. Daarmee vervalt ook de grondslag van de resterende reservering van €150.000,-- aan ETB middelen, die bedoeld was voor de doorontwikkeling van de business case door deze private partij.

Energietransitiefonds Rotterdam

Eind 2020 is het Energietransitiefonds Rotterdam opgericht. Het fonds heeft als belangrijkste doelstellingen de reductie van de uitstoot van CO_2, de verbetering van de luchtkwaliteit en het verminderen van het gebruik van primaire grondstoffen (circulariteit). De middelen in dit fonds worden revolverend ingezet om investeringen in de energietransitie in Rotterdam mogelijk te maken of te versnellen en laagdrempelige leningen te verstrekken aan woningeigenaren, VVE's en kleine ondernemers. Met dit fonds geven we een belangrijke impuls aan de versnelling van deze omvangrijke transitie.

Uitgangspunt is dat we projecten ondersteunen die aan één of meerdere van deze doelstellingen bijdragen en als gevolg van een gebrek aan (passende) financiering niet of onvoldoende snel van de grond komen. Het geld dat in het revolverende fonds terugvloeit, kan opnieuw worden ingezet voor de energietransitie in Rotterdam. Op die manier verwachten wij zoveel mogelijk effect uit onze middelen te halen.

Het fonds bestaat uit diverse regelingen. Voor het Energietransitiefonds voor bedrijven is eind 2020 een deelneming opgericht waarvan het beheer is ondergebracht bij Innovation Quarter. Voor dit deel van het fonds is in de eerste maanden van 2021 een Investeringscommisie en Raad van Commissarissen ingesteld. We verwachten in de loop van dit jaar de eerste investeringsaanvragen.

Voor Rotterdammers die energiebesparende en woningverbeterende maatregelen willen nemen zijn specifieke leningregelingen gemaakt. De leningregelingen voor eigenaar-bewoners en verhuurders zijn in april 2021 live gegaan en zijn onderdeel van de campagne Power voor Rotterdam. De regeling  voor Vereniging van Eigenaren (VVE's) , MKB bedrijven en  maatschappelijke organisaties volgen medio 2021.